1 EET VAN DE BOOM DES LEVENS HJM Sales Geliefde broeders en zusters, deze boodschap is met name bedoeld voor hen die Jezus reeds hebben aangenomen, bekeerd en wedergeboren zijn, maar toch nog zo vaak aan zichzelf twijfelen. Ja, twijfelen aan hun bekering en wedergeboorte, twijfelen of ze wel werkelijk een kind van God zijn geworden. Waarom die twijfel? Omdat ze nog vaak toegeven aan zondige verleidingen. Omdat er allerlei vervelende dingen gebeuren. Ze houden van Jezus en van de andere kinderen Gods en ze hebben de wereld vaarwel gezegd, maar tóch vallen ze regelmatig nog in zonde. Ze denken vervolgens dat er van alles met hen mis is, dat Jezus niet meer van hen kan houden, dat ze de boot zullen missen en verloren zullen gaan. Met deze boodschap hoop ik een belangrijke oorzaak van hun twijfel duidelijk te maken. In de boodschap zit een geweldige bemoediging, maar ook een ernstige waarschuwing. In het verhaal van Adam en Eva zien we dat wedergeboren mensen een verkeerde richting kunnen inslaan. Direkt na de schepping van Adam en Eva door de Here God zien we het ware leven weerspiegeld zoals God het had bedoeld. Het leven van de nieuw-(weder-) geboren mens getypeerd! Zij wandelden vol vreugde met God en dat deden zij uit vrije wil. Want God had hen met een eigen, vrije wil geschapen. Er was geen enkele aanklacht van zonde in hun leven. Zij genoten van een bijna volkomen geestelijke vrijheid. Want zij hadden wél een opdracht gekregen. Namelijk om vruchtbaar te zijn en de aarde te onderwerpen. Én zij mochten vrij eten van elke boom in het paradijs. Op één boom na! Dat was de Boom van Kennis van Goed en Kwaad. Van die boom mochten ze niet eten (Gen. 2:16-17). Want op de dag dat zij zouden eten van die boom, zouden zij geestelijk sterven. De meesten van ons kennen het verhaal. Adam en Eva vielen voor de verleidende woorden van satan in de gedaante van een slang en zij werden door God het paradijs uitgestuurd. Maar prijst God! God bedacht een reddingsplan voor de mens. Vóór de grondlegging van de wereld was Zijn Zoon Jezus Christus reeds bestemd om aan het kruishout van Golgotha te worden geslacht om de mens te redden. God moest Jezus daartoe naar de aarde zenden. Maar daarvoor had Hij een volk nodig. Er moest een volk komen, waaruit Jezus als de Verlosser der wereld geboren zou kunnen worden. En God koos daartoe het volk van Israël. Israël moest Jezus, de Zaligmaker, voortbrengen. Israël moest Gods Woord in de gehele wereld verkondigen. Maar Israël moest óók het rolmodel worden voor ons, die Jezus hebben aangenomen. Israël moest een voorbeeld in geestelijke zaken worden (1 Cor. 10:11). Het eerste punt waarover ik duidelijkheid wil scheppen, is onze wedergeboorte. Als wij wedergeboren worden, dan worden wij een nieuwe schepsel (2 Cor. 5:17) en krijgen deel aan de goddelijke natuur (2 Petr. 1:4). Maar wat gebeurt er precies in de geestelijke wereld in de lucht als wij wedergeboren worden (Efez. 6:12)? Wat gebeurt er daadwerkelijk? We mogen dit ontdekken in het verhaal van ons voorbeeld Israël, ontstaan uit de aartsvaders Abraham, Izaäk en Jakob en door de Here God uit een honderden jaren durende slavernij in Egypte verlost. Deze slavernij is het geestelijke schaduwbeeld van de ongelovige mensheid, gevangen in slavernij van zonde en van de wereld. De verlossing van Israël uit Egypte en uit de greep van farao typeert de verlossing van de mens uit de wereld en uit satans klauwen. Het typeert onze bekering en wedergeboorte. Wat gebeurde er precies toen het volk Israël werd bevrijd? De meesten van ons weten wel dat God tien plagen zond, waarna Israël mocht vertrekken. Maar wat was de achtergrond? De belangrijkste tekst in dit verband is Ex. 12:12b..; en Ik zal gerichten oefenen aan al de goden der Egyptenaren, Ik, de HEERE!
2 God verklaarde hier, dat Hij bij de bevrijding van Israël uit Egypte gerichten uitoefende over alle afgodische en demonische machten van de Egyptenaren. Dit nu is precies datgene wat er gebeurt bij onze bekering en wedergeboorte en aansluitend de waterdoop. Dan verbreekt God al de demonische machten, die in ons oude leven over ons hebben geheerst. Deze verliezen hun macht over ons. Tenzij wij hen nog steeds die macht toekennen. Bijvoorbeeld doordat wij hun leugens geloven. Is dit niet een geweldige bemoediging? Door de tien plagen verbrak God de macht van de duivel en de demonen over Israël. De Statenvertaling van de bijbel spreekt over tien plagen, maar de Hebreeuwse grondtekst spreekt over tien slagen. God bracht aan de Egyptische afgoden, waaronder farao zelf die als god werd beschouwd, een aantal hevige slagen toe en verbrak daarmee hun macht. Het voert te ver om in deze prediking alle plagen uitvoerig te behandelen, maar op sommige wil ik toch enige nadruk leggen. Zodat we, zoals reeds opgemerkt, zullen zien dat bij onze bekering en wedergeboorte, als die tenminste goed zijn, God elke macht over ons leven heeft verbroken. Zo kwam er een plaag over Egypte waarbij het hele land krioelde van kikvorsen (de tweede plaag). Ze kwamen in de huizen, de keukens en in de bedden. Bij andere plagen (de derde en vierde plaag) kwam er onrein ongedierte, zoals bijvoorbeeld luizen, op alle mensen en alle dieren terecht. Bij deze plagen verbrak God de kikvorsgod Heqt, die zorgde voor sexuele vruchtbaarheid en levenskracht. En Hij versloeg ook Chepre, de heilige god van de insecten in de gedaante van een scarabeekever (mestkever). De Egyptenaren dachten dat Chepre zichzelf tot leven kon verwekken. Wat heeft dit ons te zeggen? Het betekent dat God ook alle onreine machten uit ons oude leven heeft verbroken. Tenzij we na onze bekering blijven volharden in duistere onreinheid. Bij de eerste plaag versloeg God de afgoden Hapi en Osiris, die de rivier de Nijl moesten beschermen. De Nijl was dé economische levensader van Egypte. Het water van de Nijl betekende leven in dit zo dorre land, maakte landbouw mogelijk en zorgde voor welvaart. Maar het water van de Nijl (en ook het overige water) werd door God in bloed veranderd. Water betekent leven, maar bloed verwijst naar de dood. God maakte duidelijk, dat Zijn kinderen na hun bekering een andere levensbron hebben, namelijk Hijzelf. God Zelf zal voor hen zorgen. Hij zal Zijn kinderen voeden en te drinken geven. Daar mogen zij op vertrouwen. Hij zegt dan ook: Zoek eerst het koninkrijk der hemelen en alles wat je nodig hebt, zal je worden toegeworpen. (Matth. 6:25-34). Kinderen Gods leven nog wel in de wereld, maar zijn niet meer van de wereld. De wereld brengt slechts geestelijke dood in hun levens. Bij de vijfde plaag kwam er een dodelijke veepest op het vee. Hierbij werden de stiergod Apis en de koegod Hathor, die het vee beschermden, door God getroffen. We moeten hier bedenken dat het vee de wereldse rijkdom van Egypte was. Maar God maakte duidelijk dat wereldse rijkdom niets is. Hij is de rijkdom van Zijn kinderen en Hij zorgt voor hen. Bij de zesde plaag werden de mensen en de dieren met zweren en gezwellen getroffen. De afgod Thoth die de mensen gezondheid moest brengen, werd nu door God getroffen. Met andere woorden, de gezondheid van Gods kinderen ligt in Gods hand en niet in de handen van allerlei occulte machten. Dan de negende plaag, toen God het land Egypte drie dagen lang met diepe duisternis trof. Amon-Ra, de zonnegod, moest voor licht en dus leven zorgen, maar werd vernederd. Want wat is het zogenaamde leven en wat het zogenaamde licht van de wereld? In Gods ogen is dat diepe, geestelijke duisternis. Maar bij Zijn volk, de kinderen Israëls, was er licht, want Hij is het ware Licht.
3 Tot slot dan de doortocht door de Rode Zee, het geestelijke schaduwbeeld van onze waterdoop. Israël trok er veilig doorheen. Maar farao, die het ook probeerde, verdronk jammerlijk. Met andere woorden, satans macht over de kinderen Gods werd definitief verbroken. Tenzij, zoals reeds opgemerkt, wij hem alsnog de ruimte bieden door zijn leugens te geloven. De conclusie met betrekking tot het voorgaande is dan ook, dat wij door God in de ware zin des woords zijn vrijgemaakt. Zijn wij goed bekeerd en wedergeboren? De waterdoop ingegaan? Zo ja, dan zijn wij werkelijk vrij, want God heeft elke macht die ons zou kunnen binden verslagen. Aan het kruis heeft Jezus de kop van de slang vermorzeld (Gen. 3:15). Joh. 8:36 Indien dan de Zoon u zal vrijgemaakt hebben, zo zult gij waarlijk vrij zijn. 2 Cor. 5:17 Zo dan, indien iemand in Christus is, die is een nieuw schepsel; het oude is voorbijgegaan, ziet, het is alles nieuw geworden. Col. 2:15 En de overheden en de machten uitgetogen hebbende, heeft Hij die in het openbaar tentoongesteld, en heeft door hetzelve over hen getriomfeerd. Maar de praktijk in het christelijk leven lijkt helaas dikwijls anders. Uiteraard is er een oorzaak en daarmee kom ik tot de kern van deze prediking. Want wat zien we als er net een baby is geboren? De baby leeft uiteraard, maar is bedekt met bloed en smeer, terwijl ook de navelstreng nog moet worden doorgeknipt. De baby moet worden gereinigd. En hoe zag Lazarus eruit nadat Jezus hem uit de dood had opgewekt en uit het graf had geroepen? Lazarus leefde, maar hij was omwikkeld met grafdoeken. En wat zei Jezus? Hij zei: Ontbindt hem! (Joh. 11:44). Wat betekent dit? Het betekent dat we niet in grafdoeken moeten blijven lopen. Hoewel wij nieuw leven hebben ontvangen, kunnen er nog allerlei onreinheden uit het oude leven aan ons kleven. Daarvan moeten wij nog worden gereinigd. Hetzelfde zien we zich ook voordoen bij het volk Israël, dat net uit Egypte was bevrijd en door de Rode Zee was getrokken. We lezen in de bijbel, dat er veel vermengd volk met hen meetrok (Ex. 12:38). Dat waren mensen uit Egypte of andere landen. Soms aangetrouwd met Israëlieten, soms op de vlucht voor het een of ander, soms avonturiers of gelukzoekers. En volgens bijbelonderzoekers waren het juist vaak deze mensen, die de Israëlieten steeds verleidden tot voortdurend gemopper en tot zonde. Dit lezen we ook in Num. 11:4 waar Israël en deze groep mensen zelfs tegenover elkaar werden geplaatst: En het gemene volk (lett. gepeupel, samenraapsel), dat in het midden van hen was, werd met lust bevangen; daarom zo weenden ook de kinderen Israëls wederom, en zeiden: Wie zal ons vlees te eten geven? En toen de woestijnreis erg zwaar werd, viel Israël uiteindelijk in ongeloof met desastreuze gevolgen. Want de hele oude generatie mocht het Beloofde Land niet meer ingaan. Hebr. 3:19 En wij zien, dat zij niet hebben kunnen ingaan vanwege hun ongeloof. Dat vermengde volk is het geestelijke typebeeld van ons vlees, onze oude natuur. Ook al zijn we wedergeboren in een nieuw leven met Jezus, tóch gaat ons vlees met ons mee en het probeert ons af te houden van God en Zijn Woord. We zien het eveneens bij de Filistijnen, Israëls eeuwige vijanden. Ook zij zijn een schaduwbeeld van het vlees. Zij woonden in steden midden in Israël. Daar in Israël werd ook de strijd tussen Israël en de Filistijnen gestreden en nooit slaagde Israël hen definitief te verslaan. Maar zolang Israël dicht bij God wandelde, was het geen probleem om hen onder de duim te houden. Als ook wij dicht bij Jezus wandelen, dan houden wij ons vlees gekruisigd (Rom. 6). Dit in gedachten houdend wil ik nogmaals teruggaan naar het verhaal van Adam en Eva. Wáárom waren Adam en Eva gevallen voor de verleidende woorden van de slang, van satan? Ik doel nu niet op de theologische bespiegelingen rondom deze vraag, maar op de direkte aanleiding van hun val. Dit leiden we af uit Gen. 3:22-23a Toen zeide de HEERE God: Ziet, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en het kwaad! Nu dan, dat hij zijn hand niet uitsteke, en neme ook van den Boom des Levens, en ete, en leve in eeuwigheid. Zo verzond hem de HEERE God uit den hof van Eden,
4 God stuurde Adam en Eva weg uit het paradijs. Als we dit schriftdeel goed begrijpen, dan wilde God niet dat Adam en Eva voor eeuwig zouden blijven leven met een zondig hart, in het geval zij zouden eten van de Boom des Levens, welke door God immers óók in het paradijs was geplant (Gen. 2:9). Adam en Eva hadden voorheen toestemming om van deze boom te eten. Alleen van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad mochten zij niet eten. Maar wél van deze boom. Maar dát hadden Adam en Eva vóór hun zondeval nu net niet gedaan. Want dan zouden zij immers eeuwig leven hebben ontvangen. Adam en Eva mochten van God van de Boom des Levens eten, maar zij deden het niet. Wat een tragedie! Dit brengt ons bij de vraag wat of wie die Boom des Levens is? Deze boom is (het typebeeld van) Jezus. Hij is het Leven Zelf (Joh. 11:25) en Degene Die eeuwig leven kan schenken (Joh. 3:36; 6:47). Hij is ook het Woord en het Brood des Levens (Joh. 1:1,14; 5:24; 6:27,33, 35,48,51,63). De bijbel zegt dat Jezus het Brood is, dat eeuwig Leven schenkt door van Hem te eten. Adam en Eva hadden dát Brood kunnen en mogen eten. Maar zij deden het niet! Neen, zij verkozen en prefereerden te eten van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad. Waarvoor staat dan die Boom van Kennis van Goed en Kwaad? Sommigen zeggen, dat deze boom te maken heeft met het steeds weer discussiëren over theologische vraagstukken. Dus over de betekenis van een bepaalde tekst, over wát goed of kwaad is. Noem maar op! Dit zal ongetwijfeld zo zijn, maar ik denk dat eten van deze boom met name betekent, dat wij zélf willen uitmaken wat goed en wat kwaad is. God had gezegd: Eet niet van die boom, want dan zul je geestelijk sterven. Maar Adam en Eva waren vatbaar voor de verleidende woorden van de slang en trokken Gods gebod in twijfel: Is dat wel nu wel zo? Wil God wellicht verhinderen, dat wij net zo knap en verstandig worden als Hij? U kunt dit lezen in Gen. 3:1-5. En doordat zij betwijfelden of God wel het beste met hen voorhad, trokken zij niet alleen Zijn Woord, maar ook Zijn grote Liefde in twijfel. Door te twijfelen aan Gods goede bedoelingen met ons leven, verliezen we ook onze eerste liefde voor Hem. En als we nog een stapje verder gaan, dan worden we lauw en zelfs koud. Wat leert deze geschiedenis ons? Het leert ons, dat wij bijzonder zwak worden als wij niet steeds opnieuw eten van de Boom des Levens. Als wij niet regelmatig Jezus ontmoeten door in Zijn Woord, de bijbel, te lezen en Hem te aanbidden. Het maakt ons zó zwak, dat wij vatbaar worden voor satans verleidingen en gaan eten van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad. We bepalen dan zélf wel, wat goed of kwaad is. Terwijl we Gods kinderen zijn. Maar het is in feite rebellie tegen God. Enkele voorbeelden: Zegt de bijbel, dat alleen in het huwelijk sex is toegestaan? Dat bepaal ik zélf wel! Ik ga samenwonen! Adviseert de bijbel om de onderlinge samenkomsten niet te verzuimen? Ik bepaal zélf wanneer ik ga! Deze houding is dé verleidende, geestelijke stroming in de hedendaagse maatschappij. De mensen bepalen zelf wat goed voor hen is! Dat hoeft niemand hen te vertellen! En zeker niet die zogenaamde God in de hemel, die Jezus! Dit is de nu heersende geest in de wereld. En deze geest probeert ook onze gemeenten te infiltreren. Daar moeten we voor oppassen. Dit is de ernstige les voor ieder die Jezus heeft aangenomen, bekeerd en wedergeboren is. Eet voortdurend van de Boom des Levens, door de bijbel te lezen, te overdenken. Mediteer er over, bedenk hoe Jezus iets zou hebben gedaan, kom dagelijks aan Zijn voeten in het gebed. Indien wij een hechte relatie met Jezus opbouwen door dagelijks ernstig Zijn Woord te lezen en te overdenken en aan Zijn voeten te komen, dan groeit ons geloof en onze liefde voor Hem. Dan ga we werkelijk met ons hart wéten dat we Zijn kind zijn, verlost, gered en wedergeboren. Dan gaan we innerlijk wéten, dat Hij van ons houdt. En daarmee groeit ook onze autoriteit. Als de slang dan met zijn verleidende praatjes komt, dan zijn we in staat om zijn aanvallen af te slaan. Dan vallen we niet zo snel in zonde. Want dan hebben we geleerd om het zwaard van Zijn Woord te hanteren. Dan zitten we niet meer bij het minste of geringste in zak en as. Dan keren we Hem niet de rug toe als het leven zwaar wordt.
5 Geliefde broeders en zusters, tot besluit Openb. 2:4-5,7 waar Jezus een ernstige waarschuwing naar de gemeente Efeze uitte: Maar Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde hebt verlaten. Gedenk dan, waarvan gij uitgevallen zijt, en bekeer u, en doe de eerste werken; en zo niet, Ik zal u haastelijk bij komen, en zal uw kandelaar van zijn plaats weren, indien gij u niet bekeert. Die oren heeft, die hore wat de Geest tot de Gemeenten zegt. Die overwint, Ik zal hem geven te eten van den boom des levens, die in het midden van het paradijs Gods is. Als wij het Woord van God niet de belangrijkste plaats in ons leven toekennen, welke het zou moeten hebben, dan verlaten wij onze eerste liefde. Hiermee wordt niet alleen bedoeld dat dan de hoge kwaliteit van onze eerst zo brandende liefde minder is geworden, maar óók dat wij het object van die eerste liefde, de Persoon Jezus Christus eigenlijk al hebben verlaten. Want Jezus is het Woord Zelf. Tragisch dat Jezus tegen ons moet zeggen: Eigenlijk heb je Mij reeds verlaten, terwijl Ik toch je grote liefde was! Wie zich niet bekeert, die zal uiteindelijk net zoals Adam en Eva van z n plaats worden geweerd. Weg uit de gemeenschap met Jezus! Maar wie zich wel bekeert, terugkeert naar de eerste liefde en overwint, die zal straks voor eeuwig mogen eten van de Boom des Levens in het paradijs. Dat wil zeggen, hij of zij mag dan voor eeuwig genieten van Jezus en zijn of haar ziel met Hem verzadigen. Moge Jezus u en mij deze week zegenen. Amen.