Preek gehouden in Hoofddorp op 23 augustus 2009 (doop- en belijdenisdienst) over Exodus 14:5-31

Transcriptie

1 Preek gehouden in Hoofddorp op 23 augustus 2009 (doop- en belijdenisdienst) over Exodus 14:5-31 Aanwijzingen voor de liturgie: lezen ex. 14:5-31; zingen ps. 105; ps. 36; GK 132, GK 45, GK 7 Gemeente van Christus, gasten, Ik weet niet hoe het jullie vergaat bij dit verhaal. Maar ik moet er altijd bij denken aan twee dingen. Aan Blijdorp en aan de kinderbijbel. In Blijdorp heb je op de vissenafdeling zo n tunnel onder het water door. Prachtig om dwars door de zee te gaan. En dan de kinderbijbel, waarin je die twee muren van water ziet, met soms wat vriendelijke vissen in de watermuur. En dan al die vrolijke mensen die naar de overkant wandelen. Als je goed kijkt zag je dan wel de dreiging van de Farao en zijn troepen. Maar dan moest je wel goed kijken! Misschien heb je er ook zo n beeld van. En dan zeg ik het maar vast gelijk: vergeet het maar! Het verhaal van doortocht door de Rietzee is een verschrikkelijk verhaal. Het is het verhaal van een redding op het nippertje. Het is het verhaal ook van ondergang van een wrede dictator en zijn soldaten. Een echte tiran. Die er niet voor terugschrok baby s in de Nijl te gooien. Nee, Exodus 14 is niet het verhaal van een ideale wereld, met alleen maar lieve mensen en lieve dieren en een lieve God. En dat is maar goed ook. Deze wereld ís namelijk ook niet ideaal. Mensen worden ziek. Mensen doen elkaar wat aan. Mensen raken besmet met gevaarlijke ziekten. Dit is een wereld die is die geïnfecteerd met kwaad. Maar uit dat kwaad, uit die chaos redt God zijn mensen. Dat deed Hij toen, bij de rietzee. Dat doet Hij ook nog vandaag. Door de doop.

2 Het thema van de preek is: gered! We gaan kijken naar 5 vragen: waarvan?, door wie?, hoe?, wie?, en nu? WAARVAN? Waarvan werd het volk gered, daar bij de rietzee? In de NGB staat, over de doop in art 34: Hij (dat is: Jezus) is onze Rode Zee, waar wij doorheen moeten gaan om te ontkomen aan de tirannie van Farao dat is de duivel en binnen te gaan in het geestelijke Kanaän. De Farao, dat is in de Bijbel het beeld van de duivel. En de slavendienst en de bevrijding is het beeld van de slavendienst aan satan en de bevrijding daarvan door Jezus. Waarvan werd het volk gered? Van de duivel en zijn rijk. Maar er is nog een tweede gevaar waarvan het volk werd gered. Dat was het water. In vers 15 zegt God tegen Mozes: zeg tegen het volk dat ze verder trekken. Wat zou Mozes, of wat zullen de Israëlieten die dit hoorden, gedacht hebben? Verder trekken? Hoezo? En, waarheen?! in de armen van de Farao, of in het water?? Water dat is het beeld van de dood, en chaos. In het begin was de aarde bedekt met water. Alles was nog chaos. Alles verging ook in water in de tijd van Noach. Water als anti-schepping. Lees thuis ook eens psalm 69. Het water is bedreigend, kan mensen aan de lippen staan. Het volk zat dus klem tussen twee vuren. Tussen de duivel en de diepzee. Tussen de duivel en de chaos van het leven. is dat herkenbaar? Ik denk het wel. Een christen leeft niet in een veilige, blije en ideale wereld. Er is Mexicaanse griep. Er zijn aanslagen. Er is kanker. Dat is het water. En er is ook nog de tiran. Die het voorzien heeft op je ziel. Die je terug wil hebben in zijn slavendienst: de duivel.

3 DOOR WIE? Vroeger dacht ik altijd dat het onvermijdelijk was dat het volk Israël op zijn reis naar het beloofde land op de rietzee/schelfzee stuitte, en toen hopeloos in de val kwam te zitten toen bleek dat de Farao eraan kwam. Het is dan, zeg maar, net als dat je van Hoofddorp naar Groningen, of van Den Helder naar Leeuwarden reist. Op een gegeven moment ligt daar die enorme plas water het IJsselmeer: Je moet er omheen of erdoor. Anders gaat het niet. Hier zie je een plaatje [ppt] van de route die het volk Israël heeft genomen. [uitleg]. Je ziet dus, dat die route helemaal niet vanzelfsprekend was. Het was God zelf die het volk daar bracht. God leidde Israël heel bewust naar dat water. Net als God ervoor zorgde dat de Farao het volk alsnog zou gaan achtervolgen. Dat lezen we als een soort refrein in de verzen 8, en 17 en 18. God verblindde Farao: hij stuurde paard en wagen door de modder. Bepaald geen rationele beslissing. Wat Israël overkomt, overkomt het niet toevallig. God vond het nodig dat het hele volk gedoopt zou worden in het water van de rietzee. Dat het volk als een nieuwe schepping tevoorschijn zou komen uit het water. HOE? De vierde vraag. God redt! Maar hoe? God heeft zijn volk niet weggetoverd, daar bij die zee. Ook kwamen ze niet tot een overeenkomst met de Farao. Ja, dat zijn onze oplossingen: maak er maar een einde aan, dan is het maar afgelopen. Tover mij maar weg. Of: dan maar terug naar Egypte. Beter in leven blijven en afgebeuld, geslagen en verkracht worden in Egypte dan omkomen in de golven van het leven. Maar nu Gods weg. God redde zijn volk dóór het water! God bracht zijn volk heel bewust bij die zee. God verhardde Farao s hart. Waarom? Het volk moest als het ware in z n geheel worden gedoopt. Hun oude mens moest sterven.

4 De mens die slavendienst verrichtte voor Farao. Ze moesten, ik zei het net al, als een nieuwe schepping omhoog komen uit dat water. Ze waren nu van God. Ze moesten leren geloven. Vertrouwen. Geloven dat dankzij Gods bescherming en zijn ingrijpen een leven tussen duivel en diepzee - een moeilijk leven tóch de weg wordt naar het beloofde land. Ook nu nog moet Gods volk gedoopt worden. Zelfs voor Emma is het nodig. Want ze hoort erbij. Ze is geboren in een wereld vol dood. In een leven tussen duivel en diepzee. Tussen duivel en dood. Maar ze mag, meteen al, als een nieuwe schepping omhoog komen uit het water. De NGB zegt het zo: De Heilige geest besprenkelt door de doop haar ziel en zuivert haar van zonden en doet haar van kind van de toorn opnieuw geboren worden tot kind van God. WIE? Wie werden er gered? Het antwoord is kort en duidelijk: het héle volk. Iedereen. Daarom is het ook dat ook de kinderen van gelovige ouders gedoopt worden. Arrienne belijdt haar geloof straks: ik geloof. En jullie mogen samen met jullie kind door het water. Net als toen. Volgens sommige christenen is dopen niet voor baby s, omdat dit in het Nieuwe Testament niet voor zou komen. Twee dingen: net als in het Oude Testament een heel volk gered werd, werden ook in het Nieuwe Testament hele huishoudens gedoopt. Inclusief kinderen en slaven. Natuurlijk moeten mensen bij het groter worden bewuste beslissingen nemen. Dat was ook toen al: je kon ook uít het volk vallen. Door ongeloof. Het is nodig dat je belijdenis doet.

5 Dat was één. Twee: een broeder die zelf baptist was geworden zei tegen mij dit: het feit dat het hele volk gered werd, is geen reden om ook kinderen te maar dopen. Met eenzelfde redenering kun je namelijk voorstander van de doop van huisdieren en vee worden, want ook die gingen door de Rode Zee. Ik stond een tijdje paf, en gaf hem toen gelijk. Het idee is misschien toch niet zo gek als je denkt. Ik bedoel dit: inderdaad ging er een heel volk door de zee. Dat hele volk hoorde bij God. Inclusief bezittingen en dus ook vee. Want wat van God was, werd gered. Uit dat water kwam een hele nieuwe samenleving naar boven. Als een nieuwe schepping. Dit laatste zet ook kinderloosheid in een iets ander daglicht. Omdat de kinderen bij het volk horen, worden ze gered. Daarom moeten de kinderen van de gemeente gedoopt worden. Kinderen, oude van dagen, het hele volk, iedereen is in de eerste plaats van God. En daarom is wat God een ieder van ons geeft, tot op zekere hoogte van ons allemaal. EN NU? Tot slot. Gered, en nu? Een doop of belijdenis is altijd een hoogtepunt. Straks wordt het leven weer gewoon. En dan? Wat deed het volk aan de overkant? Ze zongen een lied, en gingen achter Mozes aan. Er staat (vers 30): Zo redde de HEER de Israëlieten die dag uit de handen van de Egyptenaren. Toen ze de Egyptenaren dood langs de zee zagen liggen en het tot hen doordrong hoe krachtig de HEER tegen Egypte was opgetreden, kregen ze ontzag voor de HEER en stelden ze hun vertrouwen in hem en in zijn dienaar Mozes. Dat is de bedoeling. Ook straks. Dat we ontzag voor Heer aanleren. Door de doop. En ontzag voor zijn dienaar. Het volk Israël ging achter Mozes aan.

6 Wat doet Emma, wat doe jij, wat doen wij straks, aan de overkant van het water van de doop? We mogen achter Jezus aan: meer dan een dienaar. Meer dan Mozes: Gods eigen Zoon. Is dat makkelijk? Helemaal niet! Het is een weg die langs het kruis gaat, door de wateren van de dood. Een leven tussen duivel en diepzee. Maar we worden wel beschermd door God. Net als het volk bij de Rietzee. Denk aan die engel, denk aan die wolkkolom. Gods volk trekt niet alleen verder. dat hoeven we ook niet te doen. Onhoud vers 13 en 14, waar Mozes zegt: Wees niet bang, wacht rustig af. Dan zult u zien hoe de HEER vandaag voor u de overwinning behaalt. De Egyptenaren die u daar nu ziet, zult u hierna nooit meer terugzien. [14] De HEER zal voor u strijden, u hoeft zelf niets te doen. Dat zei Mozes bij de Rietzee. En dit zegt Jezus: Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Kom bij mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven. Achter Jezus aan. Dat is een leven onder het kruis. Waarin het geloof dat je belijdt, zal worden getest. Waarin makkelijke antwoorden niet bestaan. Waarin dingen gebeuren die je niet begrijpt. Maar de doop garandeert een leven met Jezus. Het is leven tussen duivel en dood, ellende. Op weg naar het beloofde land. [amen]