Eerste Hulp Bij Aanvallen Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION M. van Buren MANP L. Rietveld J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE
Wat gaan we bespreken Terugblik epileptische aanvallen EHBA : Eerste Hulp Bij Aanvallen Hoe te handelen bij de verschillende aanvallen Hoe te handelen na de aanval Als de aanval te lang duurt Noodprotocol Status Epilepticus Sudep
Waar of niet waar??? Ik weet hoe te handelen bij een epileptische aanval. Bij chronische epilepsie is de kans te overlijden 4,5x zo groot dan in normale bevolking. Een aanval is pas voorbij als iemand een adequaat antwoord kan geven. Bij een aanval kun je je tong inslikken. Een aanval mag nooit langer dan 5 min duren. Bij een aanval moet je iets tussen de tanden stoppen. Bij een aanval moet je altijd couperen of 112 bellen.
Epileptische aanvallen Partiële aanvallen Eenvoudig partieel Complex partieel Gegeneraliseerde aanvallen Absence Myoclonie Tonische aanval Clonische aanval Atone aanval Tonisch-clonische aanval
EHBA Algemene adviezen Blijf bij de persoon Observeer de aanvalsverschijnselen Probeer letsel te voorkomen Registreer duur van de aanval Vang de persoon na de aanval op Zo nodig stabiele zijligging Roep hulp in als een aanval te lang duurt
EHBA bij verschillende aanvallen Eenvoudig partiële aanval en absences Zie algemene adviezen. Stabiele zijligging niet nodig. Myoclonieën en atone aanval Zie algemene adviezen. Stabiele zijligging niet nodig. Observeer en verzorg eventuele verwondingen. Tonische en clonische aanval Zie adviezen bij tonisch-clonische aanval.
EHBA bij complex partiële aanval Kan gepaard gaan met emoties als angst, geef uitleg aan omstanders Geef ruimte bij motorische onrust maar bewaak veiligheid Begeleid op afstand bij weglopen Zorg voor een veilige omgeving: weg van hoogte, verkeer, hitte, water Normale duur: 30 sec tot 10 min Secundair gegeneraliseerde tonisch-clonische aanval
EHBA bij tonisch-clonische aanval Aanval op zijn beloop laten en observeren Houd de duur van de aanval in de gaten Gevaarlijke situaties/vallen/letsel voorkomen Houd ademhalingswegen vrij Na aanval stabiele zijligging Controleer op verwondingen Geef de tijd om te herstellen Duur: 30 sec tot 5 min
Don tsbij een aanval Iets in de mond stoppen Vasthouden of tegen de grond drukken om de bewegingen te stoppen Bij bewustzijn proberen te brengen (met water of mond-op-mond beademing) De persoon tijdens een aanval verplaatsen (tenzij er gevaar is voor verwonding) Laten drinken alvorens de persoon helemaal bij is
EHBA na de aanval Postictalefase kan heel verschillend verlopen en duren. Bied de hulp die nodig is Geruststellen Observeren Rustige ruimte opzoeken Helpen met verschonen en/of omkleden
Als de aanval langer duurt Couperen m.n. bij langdurige complex partiële of tonisch-clonische aanvallen of bij meerdere aanvallen die elkaar opvolgen. Handelen o.b.v. algemeen protocol van de organisatie of individueel protocol. Schakel een arts in of bel 112 indien Noodmedicatie ineffectief is Iemand gewond is en medische hulp behoeft Iemand water binnen heeft gekregen Bij twijfel altijd bellen!
Noodprotocol en coupeermedicatie Altijd individuele afspraken! Opgesteld iom behandelaar Moet vermelden Type epilepsie / aanvallen Wanneer ingrijpen: tijdsduur, aantal aanvallen Welk medicijn Of en wanneer dosering herhalen? Nazorg Wie wanneer waarschuwen 112? Wat meegeven Midazolam neusspray Snel werkzaam Sociaal plezierig Kostenaspect Diazepam rectiole Snel werkzaam Privacy Clonazepam druppels Snel werkzaam Minder makkelijk toe te dienen Speekselvloed
Status Epilepticus Status epilepticus Aanval > 30 minuten Het optreden van 2 of meer aanvallen waartussen geen terugkeer van het bewustzijn Dreigende status epilepticus Gegeneraliseerde convulsieve aanval > 5 minuten Bij 2 of meer kleinere aanvallen waartussen het bewustzijn niet volledig herstelt. Non-convulsieve status Absence en complex partiële aanvallen geen/nauwelijks klinische kenmerken schemertoestand Convulsieve status Tonisch-clonisch, tonisch, clonisch, myoclonisch, eenvoudig partiële aanvallen
SUDEP SUDEP: sudden, unexpected, witnessed or unwitnessed, nontraumatic and nondrowning death in individuals with epilepsy, with or without evidence for a seizure, and excluding documented status epilepticus, in which post-mortem examination does not reveal a toxicological or anatomic cause for death. (NICE guideline 20; 2012) De term Sudden Unexpected Death in Epilepsy (SUDEP) verwijst naar het plotselinge overlijden van iemand met epilepsie waarbij er ondanks uitgebreid aanvullend onderzoek geen doodsoorzaak wordt vastgesteld. Meestal zijn er tekenen van een pas doorgemaakte epileptische aanval. SUDEP komt vaker voor tijdens de slaap en als mensen alleen thuis zijn. (www.sein.nl)
Risicofactoren SUDEP Jonge leeftijd Gegeneraliseerde tonisch-clonische aanvallen Oncontroleerbare epilepsie Verstandelijke beperking Aanvallen gedurende de slaap Onopgemerkte aanvallen Slechte medicatietrouw t.a.v. anti-epileptica Hoe voorkomen? Geen gerichte maatregelen Risico verkleinen door beheersing aanvallen
Waar of niet waar??? Ik weet hoe te handelen bij een epileptische aanval. Bij chronische epilepsie is de kans te overlijden 4,5x zo groot dan in normale bevolking. Een aanval is pas voorbij als iemand een adequaat antwoord kan geven. Bij een aanval kun je je tong inslikken. Een aanval mag nooit langer dan 5 min duren. Bij een aanval moet je iets tussen de tanden stoppen. Bij een aanval moet je altijd couperen of 112 bellen.
Vragen of ervaringen om te delen? Eerste Hulp Bij Aanvallen NASCHOLING EPILEPSIE