Richtlijnen voor laagfrequent geluid VROM / Vercammen curven Martijn Vercammen
Laagfrequent geluid (LF) criteria Nationale wetgeving in db(a) LF hindersituaties Voldoet A-weging voor LF geluid db(a) onderschat hinder Aanvullende regelgeving voor LF geluid? Onderzoek aanvullende grenswaarden zijn voorgesteld... er gebeurde niets.. uitspraak RvS: beoordelingsmethode voor LF-geluid tbv milieuvergunning is toegestaan. ABRvS 13 december 06; 093/1
Inhoud Specifieke kenmerken LF geluid Streefwaarde voor Infrageluid < Hz LF audio bereik -125 Hz LFG criteria in verschillende landen Uitspraak RvS Conclusies
Specifieke kenmerken LF geluid frequentiegebied? Infrageluid Laagfrequente Audio gebied Audio gebied 0 00 000
Specifieke kenmerken LF geluid Golflengte Weinig afscherming Weinig absorptie (¼λ) Lage geluidisolatie (ωm)
Specifieke kenmerken LF geluid Is het geluid of zijn het trillingen?
Specifieke kenmerken LF geluid Is het geluid of zijn het trillingen?
Specifieke kenmerken LF geluid Is het geluid of zijn het trillingen?
Specifieke kenmerken LF geluid Is het geluid of zijn het trillingen?
Specifieke kenmerken LF geluid Luidheid
Specifieke kenmerken LF geluid Luidheid
Specifieke kenmerken LF geluid Vrijwel altijd tonaal Ten gevolge van de bron of het ontvangsysteem Tuning-in: hinder neemt toe zodra het geluid wordt waargenomen LF geluid-klagers: stress-gerelateerde klachten Hinder tgv LF geluid is moeilijk te scheiden van tinnitus
Specifieke kenmerken LF geluid donder db(lin) 2-90 Hz
Specifieke kenmerken LF geluid Praktische problemen Beoordeling gebaseerd op binnengeluidniveaus het is net opgehouden, u had hier een uur geleden moeten zijn Gebrek aan meetgegevens Aandachtspunten meettechniek Hoogdoorlaat filters, microfoons Staande golven in een ruimte <7dB A-weegfilter met een steile helling 1/3 oct
Streefwaarde voor Infrageluid < Hz Indien hoorbaar dan is het ook hinderlijk Streefwaarde = gehoordrempel Wiens gehoordrempel? %? 95%?
Streefwaarde voor Infrageluid < Hz Gemiddelde drempel: Rechte lijn 12 db/oktaaf 96 db(g) G-filter 12 db/oktaaf Gemiddelde drempel minus 2x standaard afwijking 86 db(g) Ca... 3% drempel Gemiddelde individuele standaard afwijking: 5 db
Streefwaarde voor Infrageluid < Hz Nationale Gezondheidsraad
Streefwaarde voor Infrageluid < Hz Nationale Gezondheidsraad Verdere verfijning: 90% drempel bevolkingsgroep -60 jarigen otologische selectie versus doorsnee 90% drempel: 94 db bij Hz aansluitprobleempje bij Hz
LF audio bereik -125 Hz Uitgangspunt? hoorbaar hinderlijk Hindermaat? db(a)? db(c)? db(a)-db(c)?
LF audio bereik -125 Hz Gelijke hinderlijkheid LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel Inukai Tokita hinder 1981 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LF audio bereik -125 Hz Gelijke hinderlijkheid LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel db(a) Inukai Tokita hinder 1981 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LF audio bereik -125 Hz Gelijke hinderlijkheid LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 30 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel db(a) Inukai Tokita hinder 1981 db(c) 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LF audio bereik -125 Hz Gelijke hinderlijkheid LFN criteria 0 90 db(c)-db(a) db SPL inside [db] 70 60 30 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel db(a) Inukai Tokita hinder 1981 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 db(c) frequency [Hz]
LF audio bereik -125 Hz Gelijke hinderlijkheid LFN criteria 0 90 db(c)-db(a) 30 db SPL inside [db] 70 60 30 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel db(a) Inukai Tokita hinder 1981 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 db(c) frequency [Hz]
LF audio bereik -125 Hz db(c) - db(a) industrie luchtvaart scheepvaart railverkeer wegverkeer 0 5 15 25 verschil C-A niveau [db]
LF audio bereik -125 Hz Één situatie.. 86 db(g) 25 db(a) db(a)
LF audio bereik -125 Hz Veel situaties uit adviespraktijk Peutz van LIS Essen 86 db(g) LFG hindersituatie LFG hindersituatie na reduktie 25 db(a) db(a) na reduktie.
LF audio bereik -125 Hz db(a) lijkt redelijke grenswaarde voor het LF audio bereik ongeveer 5- db(a) lager dan toelaatbare geluidniveaus voor het hele frequentiegebied Conclusies: 0- Hz: 86 db(g) -125 Hz: db(a) Maar vaak wordt dit niveau overschreden door (meestal) niet hinderlijke bronnen zoals bijvoorbeeld vrachtverkeer
LFG criteria in verschillende landen LFG criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 Average Infrasound hearing Threshold Vercammen [1] 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LFG criteria in verschillende landen Duitsland LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 Average Infrasound hearing Threshold Vercammen [1] Germany 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LFG criteria in verschillende landen Polen LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 Average Infrasound hearing Threshold Vercammen [1] Poland 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LFG criteria in verschillende landen Zweden LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 Average Infrasound hearing Threshold Vercammen [1] Sweden 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LFG criteria in verschillende landen Denemarken LFN criteria 0 90 SPL inside [db] 70 60 ISO226 Average Infrasound hearing Threshold Vercammen [1] Denmark 30 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequency [Hz]
LFG criteria in verschillende landen NSG LF geluid criteria 0 90 geluidniveau binnen [db] 70 60 30 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel Vercammen [1] NSG 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequentie [Hz]
LFG criteria in verschillende landen LF geluid criteria 0 geluidniveau binnen [db] 90 70 60 30 ISO226 % gehoordrempel gemiddelde Infrageluid gehoordrempel Vercammen [1] Polen Duitsland Zweden Denemarken NSG 4 5 6,1 8 12, 16 25 31, 63 0 125 160 0 2 frequentie [Hz]
LFG criteria in verschillende landen De meeste criteria gaan uit van max. 1/3 octaafbandniveaus Er zijn verschillen tussen de criteria Infrageluid ( hinderlijk indien hoorbaar ) Denemarken: ok Duitsland: gemiddelde gehoordrempel: hoog Polen: laag LF audio bereik Zweden & NSG: ontbreekt Geen duidelijk uitgangspunt. Slechts ervaring met gevallen van hinder ten gevolge van LF geluid Denemarken: db(a) Zweden, Duitsland, Polen: ca. gehoorddrempel<< db(a)
LFG criteria in verschillende landen Het is moeilijk om de ingewikkelde hinderbeleving in een eenvoudige streefwaarde vast te leggen: Achtergrond geluid Polen: 6- db above background noise Duitsland, Denemarken: dagperiode + 5 db Impuls-achtige geluiden: Denemarken: 5 db straf Tonaal geluid Duitsland: moet tonaal zijn (toets) Spectrum/maskering Duitsland: db(c)-db(a)> db Fluctuaties:--
LFG fluctuatie Fluctuaties in de Hz 1/3 octaaf band Frequentie [Hz]
LFG criteria buiten? Geluidreductie buiten-binnen Onderzoek NL spreidingsbereik Onderzoek USA spreidingsbereik
Uitspraak RvS ABRvS 13 december 06; 093/1 Op basis van veelheid aan onderzoek: LFG=oorzaak objectiveerbare hinder Voorgestelde systematiek ( VROM 1989 ) wordt internationaal breed gedragen Keuze drempel 3 à % methodisch verdedigbaar (ook andere internationaal gehanteerde methoden laten enige hinder toe) Conclusie: voorgestelde systematiek is een bruikbare methode
Conclusies Bruikbare methode < Hz: 86 db(g) -125 Hz: db(a) Open eindjes.: Invloed achtergrondgeluid en fluctuaties zou onderdeel moeten zijn van de beoordeling Hoe om te gaan met grote variatie overdracht buiten-binnen? en sommatie van frequentiebanden..? normale geluiden zoals van een vrachtwagens en bussen kunnen (aanzienlijk) hogere geluidniveaus veroorzaken