2 juli 2012
Ieder kind verdient goed onderwijs en daarom zetten wij ons ook de komende jaren gezamenlijk in om ervoor te zorgen dat goed onderwijs breed aangeboden wordt in de provincie Groningen. We streven er naar dat geen enkele basisschool in de provincie Groningen zwak of zeer zwak is, anders gezegd: dat alle scholen groen zijn. We zijn ons ervan bewust dat er veel werk verzet is en gelijktijdig er nog een behoorlijke (inhaalslag) te maken is. Daarom committeren zowel de Groninger schoolbesturen, de provincie Groningen én het ministerie van OCW zich voor de schooljaren 2012/2013 en 2013/2014 aan dit Kwaliteitsakkoord basisonderwijs provincie Groningen. Met de ondertekening van dit akkoord verbinden alle partijen zich aan de afspraken zoals verwoord in dit akkoord. Aanleiding In 2009 heeft de onderwijsinspectie in opdracht van de toenmalige staatssecretaris van onderwijs een regioanalyse opgeleverd over de kwaliteit van het onderwijs in Noord-Nederland. Uit deze analyse bleek dat de kwaliteit van het basisonderwijs in Noord-Nederland achterbleef bij het landelijk gemiddelde. Dit was mede aanleiding voor de Groninger schoolbesturen, de provincie en het Rijk om een extra impuls te geven aan het basisonderwijs. Deze extra impuls bestond onder meer uit het kwaliteitsakkoord basisonderwijs provincie Groningen 2010 2011. In het kader van dit akkoord konden schoolbesturen subsidie aanvragen voor kwaliteitsverhogende maatregelen voor een school en/of het bestuur. In 2011 leek dat de resultaten van het akkoord achterbleven in vergelijking met de resultaten van soortgelijke kwaliteitsakkoorden in de provincies Drenthe en Fryslân. Ook uit het Onderwijsverslag 2010/2011 van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat Groningen nog steeds relatief veel (zeer) zwakke scholen heeft. Een impuls in de kwaliteit van het basisonderwijs blijft belangrijk vanwege het relatief hoog aantal (zeer) zwakke scholen. Als gevolg van de krimp in de regio neemt het aantal kleine(re) scholen toe. Dit is een aandachtspunt bij het verbeteren van de kwaliteit. Daarbij wordt het belang van een goede samenwerking tussen scholen onderkend en is er ook aandacht voor de samenwerking tussen schoolbesturen en gemeenten. Achtergrond Eind 2011 heeft de provincie Groningen een extern onderzoeksbureau opdracht gegeven om onderzoek te doen naar de oorzaken van het achterblijven van kwaliteitsverbetering. Uit dit onderzoek bleek dat de resultaten in Groningen inderdaad minder gunstig waren dan in andere provincies. Dit kan grotendeels worden verklaard doordat de kwaliteitsverbetering in Groningen later op gang kwam. De onderzoekers stellen ook dat de kwaliteitsakkoorden in de provincies Drenthe en Fryslân effectiever waren omdat ze voortbouwden op en verbonden waren met reeds langer lopende afspraken gericht op kwaliteitsverbeteringen. Deze afspraken bestonden in de provincie Groningen (nog) niet. Mede hierdoor leek er een warmere relatie te zijn tussen de genoemde provincies en het onderwijsveld dan in de provincie Groningen. Een warme relatie tussen provincie en schoolbesturen is dus een vruchtbare bodem voor een succesvol akkoord. In de aanloop naar het kwaliteitsakkoord hebben provincie, schoolbesturen en Rijk geïnvesteerd in die relatie. Op verschillende momenten en op verschillende manieren zijn de partijen samen opgetrokken om dit akkoord tot stand te brengen. Bij aanvang van dit kwaliteitsakkoord, medio 2012, kunnen de partijen stellen dat er inmiddels een warme samenwerkingsrelatie is ontstaan. Dit zal onze bodem zijn voor het gezamenlijk boeken van successen! De provincie en het Rijk ondersteunen de schoolbesturen bij de geambieerde kwaliteitsslag door het beschikbaar stellen van middelen voor kwaliteitsverbeterende maatregelen op een school en/of binnen een bestuur of binnen een samenwerking van schoolbesturen. De provincie Groningen stelt 641.000 beschikbaar en het ministerie van OCW stelt 200.000 beschikbaar.
De partijen, De schoolbesturen van de basisscholen in de provincie Groningen, hierna te noemen: de schoolbesturen, De provincie Groningen, hierna te noemen: de provincie, Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, hierna te noemen: het Rijk, Zijn van mening dat, Alle kinderen in de provincie Groningen recht hebben op kwalitatief goed onderwijs; Zeer zwakke en zwakke scholen onvoldoende onderwijskwaliteit bieden en dat dit ongewenst is; Voorkomen moet worden dat scholen ongemerkt kunnen afglijden naar de kwalificatie zwak of zeer zwak. Met name de risicoscholen die een waarschuwing hebben gekregen van de inspectie omdat zij de laatste twee jaar onvoldoende eindopbrengsten hebben, moeten hierbij nadrukkelijk in beeld zijn; Er meerdere voortgangsgesprekken en bijeenkomsten hebben plaatsgevonden over de kwaliteit van het basisonderwijs in de provincie Groningen waarin is gesproken over de huidige kwaliteit van het onderwijs en met name hoe die kwaliteit in gezamenlijkheid verbeterd kan worden; Dit akkoord inhoudelijk is voorbereid door de werkgroep kwaliteitsverbetering basisonderwijs waarin alle genoemde partijen, de Inspectie van het Onderwijs en de PO Raad hebben deelgenomen; De PO-Raad een aantal professionaliseringsprogramma s voor schoolbesturen aanbiedt om de kwaliteit van het onderwijs in de sector primair onderwijs verder te versterken; Er gestreefd wordt naar verbetering van de kwaliteit van onderwijs in alle scholen, ook als er geen sprake is van de kwalificatie zeer zwak of zwak; De kwaliteit van het onderwijs voor een belangrijk deel wordt bepaald door de kwaliteit van de leerkracht in de klas en dat opbrengstgericht werken hierbij essentieel is; Het onderwijskundig leiderschap van zowel de schoolleider als het bestuur eveneens de verbetering van de onderwijskwaliteit voor een belangrijk deel bepalen; Het van belang is om te beschikken over (een analyse van) betrouwbare en bruikbare cijfers; Uitwisselen van kennis en ervaring over kwaliteitstrajecten binnen en buiten het eigen bestuur essentieel is om kwaliteitsverbetering binnen een organisatie te borgen; De procedures voor aanvraag en verantwoording over de kwaliteitstrajecten tot de essentie worden gereduceerd; De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het basisonderwijs bij de schoolbesturen ligt. Komen de partijen de volgende doelstellingen overeen: Het verhogen van de kwaliteit van het basisonderwijs in Groningen De samenwerkende partijen zetten zich voluit in opdat er geen enkele (zeer) zwakke basisschool meer in de provincie Groningen is en dat alle scholen onder het basisarrangement vallen; Op 1 september 2014 is het percentage zeer zwakke scholen in ieder geval teruggebracht van 1,3 % in 2011 tot het landelijk gemiddelde van 2011 1 ; Op 1 september 2014 is het percentage zwakke scholen in ieder geval teruggebracht van 10,3 % in 2011 tot het landelijk gemiddelde van 2011 2. 1 Landelijk gemiddelde zeer zwakke scholen in 2011 was 0,6%. 2 Landelijk gemiddelde zwakke scholen in 2011 was 3,8%.
Voor het bereiken van deze doelen zijn de volgende afspraken gemaakt: De schoolbesturen Schoolbesturen zorgen voor trajecten ter verbetering van de kwaliteit van het onderwijs; Schoolbesturen zorgen voor een adequate probleemanalyse voor aanvang van het verbetertraject, waarbij de ondersteuning van School aan Zet kan worden ingeroepen; In het kwaliteitsbeleid van het schoolbestuur staat het versterken van de kwaliteit van de leerkracht en het onderwijskundig leiderschap in de school en het bestuur voorop; Schoolbesturen zorgen voor het delen en overdragen van kennis met betrekking tot trajecten ter verbetering van de kwaliteit van het onderwijs en zoeken elkaar (binnen en buiten het eigen bestuur) actief op. Dit kan door het organiseren van regionale samenwerking ten behoeve van informatie- en kennisuitwisseling, de verhoging van de onderwijskwaliteit en de vroegsignalering van de zwakke onderwijskwaliteit op (risico)scholen; Schoolbesturen zorgen voor het delen en overdragen van kennis met betrekking tot zwakke scholen of risicoscholen in relatie tot sterke scholen met het uitgangspunt om te leren van elkaar; Schoolbesturen zorgen voor een goede analyse van en discussie over de cijfers, zowel op teamniveau als tussen directies op bestuursniveau; Met betrekking tot trajecten ter verbetering van de onderwijskwaliteit en vroegsignalering van de zwakke onderwijskwaliteit op (risico)scholen dragen schoolbesturen adequaat en actief zorg voor informatie- en kennisoverdracht en ondersteunen elkaar waar nodig. Dit doen zij binnen en buiten het eigen bestuur door gebruik te maken van bestaande netwerken waarin de schoolbesturen participeren; Schoolbesturen verantwoorden zich achteraf over de besteding van de ontvangen bijdrage. Gedacht kan worden aan verantwoording m.b.t. de probleemanalyse, de gekozen aanpak, de resultaten, over de wijze waarop is gewerkt aan kennisdeling binnen en buiten het schoolbestuur en de wijze van monitoring van de kwaliteitsontwikkeling in de scholen. De provincie De provincie stelt onder voorbehoud van instemming van Provinciale Staten een kwaliteitsfonds in, waar schoolbesturen een beroep op kunnen doen in de schooljaren 2012/2013 en 2013/2014 voor aanvullende financiering van de activiteiten ten behoeve van de verhoging van de kwaliteit van het onderwijs. De provinciale financiële bijdrage aan het fonds is 641.000; Criteria voor het kwaliteitsfonds worden opgesteld in overleg tussen de partijen en vastgesteld door Gedeputeerde Staten; De provincie verzorgt twee formats, zowel voor de aanvraagprocedure voor en verantwoording over de kwaliteitstrajecten om de bureaucratische last bij schoolbesturen tot de essentie te reduceren; De provincie belegt ten minste twee maal per jaar een voortgangsbijeenkomst met alle partijen die zich verbonden hebben aan dit kwaliteitsakkoord. De voortgangsbijeenkomst wordt voorbereid met de werkgroep kwaliteitsverbetering. Het Rijk Het Rijk stelt in de jaren 2012 en 2013 200.000 beschikbaar voor het kwaliteitsfonds waar schoolbesturen subsidie kunnen aanvragen om verbetertrajecten gedeeltelijk uit te financieren; Het Rijk ondersteunt een aantal professionaliseringsprogramma s die de PO-Raad aan schoolbesturen in het primair onderwijs aanbiedt. Tussen het Rijk en de PO-Raad kunnen, indien nodig en gewenst, aanvullende afspraken gemaakt worden over een extra inzet van activiteiten voor besturen in de provincie Groningen; Het Rijk ondersteunt de schoolbesturen in de analyse van de onderwijskwaliteit door School aan Zet; De Inspectie van het Onderwijs zal twee maal per jaar (januari en september) gegevens ter beschikking stellen aan de partijen over de ontwikkeling van de kwaliteit van het basisonderwijs in Groningen, specifiek met lijsten van scholen die (zeer)zwak zijn. In januari zal de inspectie bovendien een opgave doen van het aantal risicoscholen dat een waarschuwing heeft gekregen; In 2014 stelt de Inspectie van het Onderwijs een hernieuwde regioanalyse op van de kwaliteit van het onderwijs in de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe. Voortgang Om de voortgang te blijven monitoren en om te beoordelen of de gestelde doelen behaald worden vinden er minimaal twee maal per jaar voortgangsoverleggen plaats tussen de partijen. Tijdens deze overleggen presenteren schoolbesturen kwaliteitsverbeteringtrajecten die als best practices kunnen worden gezien. Schoolbesturen dienen uiterlijk zes maanden na afronding van de activiteiten waarvoor zij subsidie hebben ontvangen een eindverantwoording door het format ingevuld te sturen naar de provincie. Op basis van alle ingevulde aanvragen en eindverantwoording ontstaat er een compleet overzicht van individuele doelstellingen en resultaten en de manier waarop middelen zijn ingezet en de effectiviteit hiervan.
De ondertekening van dit akkoord De heer A.H.M. de Jong, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Mevrouw M. Besselink, Provincie Groningen Mevrouw L. Korteweg, Stichting Openbaar Onderwijs Marenland Mevrouw L. Lestestuiver-Teune, Stichting Katholieke Onderwijs Centrale Groningen Mevrouw E. Bulles, Het College van B&W van de gemeente Vlagtwedde De heer H. Lamberink, Vereniging voor Gereformeerd Primair Onderwijs Noord-oost Nederland Mevrouw A.M.G. Volp-Kortenhorst, Schoolbestuur Lauwers & Eems (Noord-Groningen) Mevrouw A.M.G. Volp-Kortenhorst, Schoolbestuur Lauwers & Eems Uithuizermeeden en Godlinze Mevrouw W. Drenth, VCPO Noordkwartier De heer H. Schipper, Vereniging voor Gereformeerd Primair Onderwijs Noorderbasis De heer H. Kielstra, VCO Midden- en Oost Groningen De heer J. Heddema,Penta Primair, Stichting voor christelijk primair onderwijs De heer A. Roek, Stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren De heer J. Westendorp, VPCO Zuidoost Groningen De heer H.J. Frik, Stichting Westerwijs
De heer T. Wagenaar, Stichting Openbaar Onderwijs Groep Groningen De heer R. Maslowski, Vereniging Onderbouw Vrije School Groningen Mevrouw M. Faber, Nicolaas Stichting School Haren Mevrouw H. Stoppels, SBO de Delta De heer W. Moes, Vereniging Christelijk Onderwijs Groningen De heer W. Huiting, Vereniging voor PC Basisonderwijs Nuis Niebert De heer D. Schipper, Stichting voor Christelijk basisonderwijs Op Reformatorische grondslag voor Groningen en Drenthe De heer K. Bouma, Vereniging voor Christelijk Onderwijs Haren De heer B. de Jong, Vereniging Jenaplanonderwijs Noord De heer J. van Meekeren, Mgr. Nienhausstichting De heer H. Schultink, Stichting Groningse Schoolvereniging Mevrouw I. van der Woude, Het College van B&W van de gemeente Hoogezand-Sappemeer Mevrouw N. Schrik, Vereniging Christelijk Basisonderwijs Glimmen De heer W. Blink, Stichting Openbaar Onderwijs Baasis De heer S. van der Wal, VCPO Noord-Groningen De heer C.M. Westerholt, Vereniging voor PC basisonderwijs gemeente Ten Boer De heer P. Boersema, Gereformeerde School Vereniging De heer J. Hansen, Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen De heer H. Poppen, Scholengroep OPRON