Keuzenotitie Tarievenbeleid Sportaccommodaties

Keuzenotitie Tarievenbeleid Sportaccommodaties Gemeente Valkenswaard juni 2013

Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Kaders en uitgangspunten 1.3 Plan van aanpak 1.4 Opbouw 2. Huidige situatie 2.1 Analyse historische gegevens 2.2 Sportaccommodaties in beeld 2.3 Kosten en opbrengsten per sportaccommodatie 2.4 Capaciteit sportaccommodaties 2.5 Conclusie 3. Afwijkende afspraken 3.1 In gebruik geven accommodaties tegen nultarief 3.2 In gebruik geven accommodaties tegen aangepast tarief 3.3 Overige afspraken 3.4 Jaarcontracten 3.5 Gebruiksvergoedingen 3.6 Conclusie 4. Valkenswaard en omliggende gemeenten 4.1 Gemeente Eersel 4.2 Gemeente Reusel-De Mierden 4.3 Gemeente Geldrop-Mierlo 4.4 Gemeente Eindhoven 4.5 Gemeente Gilze en Rijen 4.6 Benchmark gemeente Veldhoven 4.7 Conclusie 5. Drie scenario s 5.1 Scenario 1: Tarief kostprijs gerelateerd per sportpark 5.2 Scenario 2: Tarief kostprijs gerelateerd per voorziening per sportpark 5.3 Scenario 3: Tarief normgerelateerd per voorziening 5.4 Conclusie 5.5 Advies 6. Kosten van accommodaties en beïnvloeding van deze kosten 6.1 Directe en indirecte kosten 6.2 BTW-regime gelegenheid geven tot sportbeoefening 6.3 Zelfwerkzaamheid verenigingen 3

7. In gebruik geven van de sportaccommodaties 7.1 Vereenvoudiging gebruik 7.2 Gebruik door scholen 7.3 Gebruik door incidentele gebruikers en commerciële partijen 7.4 Gebruik van de velden bij evenementen 8. Vervolg 8.1 informeren en overleg met verenigingen 8.2 Afwijkende afspraken 8.3 Overleg met belastingdienst 8.4 Planning 4

1. Inleiding 1.1 Aanleiding De gemeente Valkenswaard stelt een groot aantal sportaccommodaties beschikbaar ten behoeve van sportbeoefening. Deze accommodaties kunnen voor zowel structurele als incidentele sportbeoefening in gebruik worden gegeven. Hiervoor worden verschillende tarieven gehanteerd. Achteraf, op basis van gebruiksuren, wordt een factuur toegezonden. In de huidige tariefstructuur is sprake van historisch gegroeide tarieven, met differentiaties naar dag en avond, structureel en incidenteel, vereniging en commercieel, inclusief en exclusief diverse kostenposten en tal van afwijkende afspraken. Daarnaast worden er vergoedingen of subsidies toegekend, deze staan los van de tarieven die worden gehanteerd. Dit zorgt voor een veelheid aan tarieven voor dezelfde accommodatie, weinig transparantie en een onoverzichtelijk geheel aan geldstromen van en naar verenigingen. Behalve deze technische complexiteit is het ook administratief veelomvattend en omslachtig. Kortom, reden genoeg om het systeem te herijken. 1.2 Kaders en uitgangspunten In november 2011 heeft de gemeenteraad van Valkenswaard de Beleidsvisie Sport en Bewegen vastgesteld. In deze beleidsvisie is de wens uitgesproken om de tarieven voor sportaccommodaties te versimpelen en de zeggenschap voor het in gebruik geven van accommodaties te veranderen. Tevens wil de gemeente de transparantie vergroten door een relatie te leggen tussen kostprijs en tariefstelling. In januari 2013 is de Startnotitie Tarievenbeleid en regels in gebruik geven sportaccommodaties Valkenswaard vastgesteld. In de beleidsvisie en de startnotitie zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd waaraan het nieuwe tarievenbeleid moet voldoen, te weten: Transparantie en eenvoud. Het leveren van een positieve bijdrage aan sportdeelname. Het vergroten van de toegankelijkheid. Kostprijsgerelateerde tarieven. De kaders voor het nieuwe tarievensysteem zijn bij besluit van 31 januari 2013 vastgesteld door de gemeenteraad, te weten: 1. Bij het opstellen van tarieven wordt een onderscheid gemaakt in twee hoofdcategorieën, een verenigingstarief en een commercieel tarief. 2. Afwijkende afspraken worden niet meer verrekend in het tarief, maar op een andere wijze. 3. Tarieven zijn op basis van de kaders op een heldere manier opgebouwd. De tarieven kunnen per soort accommodatie verschillen. 5

4. Tarieven zijn gerelateerd aan de kostprijs van de accommodaties. De hoogte van het dekkingspercentage wordt bepaald aan de hand van doorrekeningen en/of scenario s die in een keuzenotitie aan de raad worden voorgelegd. 5. Eventuele verhoging/verlaging van tarieven wordt gefaseerd ingevoerd. 6. In gebruik geving van accommodaties vindt in principe plaats voor een seizoen/jaar. 7. Medegebruik van sportaccommodaties door scholen en voor activiteiten georganiseerd door de gemeente blijft mogelijk. Verenigingen stellen de accommodatie hiervoor ter beschikking. 8. Het in gebruik geven van accommodaties aan derden/commerciële partijen is mogelijk, hiervoor worden nadere voorwaarden gesteld. 1.3 Plan van aanpak Er moeten echter nog een aantal stappen worden gezet alvorens het nieuwe tarievenbeleid kan worden opgesteld. Die stappen zien er als volgt uit: In beeld brengen van: de sportaccommodaties. het gebruik/capaciteit van sportaccommodaties. de kosten vs. de opbrengsten, resulterend in het huidige dekkingspercentage. afwijkende/individuele afspraken m.b.t. tarieven en/of in gebruik geven. Valkenswaard en de regiogemeenten. Uitwerking van drie scenario s m.b.t. tarieven en in gebruik geven van accommodaties. Op basis van bovenstaande gegevens kunnen keuzes gemaakt worden die noodzakelijk zijn voor de uitwerking van een nieuw tarievenbeleid. Er is gekozen voor de uitwerking van drie scenario s die het meest passen binnen de kaders en uitgangspunten. Het berekenen van de kostprijs kan namelijk op tal van manieren, afhankelijk van welke kostenposten hier direct en indirect aan worden gerelateerd. Het is niet wenselijk dit allemaal uit te werken. De uiteindelijke keuze voor een scenario leidt tot een nadere uitwerking in het tarievenbeleid. Bijkomend voordeel van deze aanpak is dat er ruim de tijd is om over het gekozen scenario te informeren aan verenigingen en hen bij de nadere uitwerking hiervan te betrekken. 1.4 Opbouw Achtereenvolgens zullen bovengenoemde punten in deze notitie worden behandeld. De eerste drie punten komen aan de orde in hoofdstuk 2. Afwijkende afspraken worden behandeld in hoofdstuk 3. Hoofdstuk 4 geeft een beeld van de tarievensystematiek in omliggende gemeenten. Hoofdstuk 5 6

geeft een uitwerking van drie scenario s. In hoofdstuk 6 wordt nader ingegaan op factoren die de kosten beïnvloeden. In hoofdstuk 7 komt het ter beschikking stellen van de accommodaties aan bod en in hoofdstuk 8 de vervolgstappen. Omdat de onderliggende informatie veelomvattend is en onmogelijk overzichtelijk als bijlage kan worden toegevoegd is deze informatie per hoofdstuk gebundeld. Deze informatie ligt ter inzage. 7

2. Huidige situatie In dit hoofdstuk wordt ten eerste gekeken naar de historische gegevens om de totstandkoming van de huidige tarieven nader te duiden. Ten tweede worden alle sportaccommodaties in beeld gebracht om vervolgens te kijken naar de huidige kosten en opbrengsten, met bijbehorende dekkingspercentages. Daarnaast wordt gekeken naar het gebruik en de capaciteit. Tot slot worden een aantal conclusies getrokken. Alle in paragraaf 2.1 genoemde stukken zijn te vinden bij het archief, dossier Tarieven gebruik sportaccommodaties 1985-1996, nummer 1990-1999/3223. De overige onderliggende documentatie ligt ter inzage. 2.1 Analyse historische gegevens Het oudste document d.d. 20 september 1978 is een besluit waarin richtlijnen en tarieven voor de verhuur van ontmoetingscentrum Carolus zijn opgenomen. Tarieven worden daarin berekend op basis van m2 per jaar. Er is een onderscheid tussen incidentele en periodieke huurders en vaste huurders, in de toelichting staan een vijftal uitgangspunten en alle tarieven zijn inclusief energiekosten van verlichting, verwarming en water. Dan volgt een document vanaf 1986 t/m 1990. Hierin worden al meer categorieën onderscheiden, te weten huur per jaar, per seizoen, per wedstrijd en per uur met een verdere differentiatie naar overdag, s avonds en weekenden, verenigingen uit Valkenswaard en buiten Valkenswaard. Kosten voor het gebruik van gas, water en elektra zijn voor rekening van de huurder. Tarieven zijn inclusief btw. Daarnaast zijn er voor een aantal sporten abonnementen e.d. beschikbaar. Per 1 januari 1991 zijn tarieven verhoogd en wordt met gedifferentieerde toepassing van prijsindexering genivelleerd. Alle tarieven zijn per gebruiksuur, gevolgd door een heleboel kortingspercentages en differentiaties naar verschillende accommodaties, dagdelen, aard van het gebruik, soort gebruiker, inclusief of exclusief btw en tariefgroepen. Onduidelijk is welke kosten wanneer worden meegerekend. Per 1 januari 1994 wordt opnieuw een verhoging doorgevoerd. Bepaald is dat in het verlengde van de jaarlijkse prijsindexering van de kosten van onderhoud en beheer, de sporttarieven eveneens gekoppeld worden aan de jaarlijkse prijsstijgingen. Onder handhaving van de gebruikelijke onderlinge verhouding tussen onderdekkingen van diverse sportaccommodaties is er bij de verhoging in 1991 gekozen voor een gedifferentieerde verhoging van de gebruiksvergoedingen. Dit uitgangspunt is in 1994 wederom gehanteerd, waarbij bij de berekening van onder- c.q. overdekking de kapitaalslasten buiten beschouwing zijn gelaten. 8

Met ingang van 1 januari 1997 wordt afgezien van het gedifferentieerd doorberekenen van prijsstijgingen omdat dit ervoor zorgt dat sommige gebruikersgroepen grote tariefstijgingen hebben en anderen veel minder. Jaarlijkse prijsstijgingen van onderhoud en beheer blijven doorberekend worden aan de gebruikers. Het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie blijft gehanteerd voor jaarlijkse indexering. Vanaf dat moment worden tarieven jaarlijks geïndexeerd, zoals op dit moment nog steeds het geval. Daarnaast zijn gaandeweg steeds meer afwijkende afspraken ontstaan waarvan niet altijd documentatie beschikbaar is. Kortom, op dit moment bestaat er een veelvoud aan tarieven met veel onduidelijkheid voor alle partijen. 2.2 Sportaccommodaties in beeld Voordat gekeken kan worden naar kosten en opbrengsten is het van belang in beeld te brengen welke accommodaties er zijn, wie van de accommodaties gebruikmaakt en hoe de eigendommen zijn verdeeld. Er wordt een onderscheid gemaakt naar binnen- en buitensport. Binnensportaccommodaties Accommodatie Voorzieningen Gebruiker Eigendom Sporthal Amundsenstraat 1 sporthal, 2 zalen. (2 handbalvelden buiten) Onderwijs, Badminton, VHC, zaalvoetbal, BBC, hockey Gemeente Sporthal De Belleman 1 sporthal, 3 zalen Onderwijs, Badmintonver. Dommelen, VGSR, Tonido, Bravo 99, zaalvoetbal,paladijn Gemeente Sporthal De Dennenberg 1 rolschaatshal VRC, Boarding Voetbal Gemeente Sportaccommodatie Were Di 1 sporthal, 4 SG Were gymzalen Di SG Were Di, BBC, Leeuwendael Evenementen, zaalvoetbal, hockey, AVV, korfbalvereniging Gymzaal Le Sage ten 1 gymzaal Kickboksver. Siam Gemeente broekstraat Gymzaal t Gegraaf 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente Gymzaal Dorpstraat 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente Gymzaal Groenstraat 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente Gymzaal Hoefsmidwei 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente Gymzaal De Smelen 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente Gymzalen Zonnewijzer 2 gymzalen Onderwijs, TTV, Gemeente Haagstr. verenigingen Gymzaal Emmalaan 1 gymzaal Onderwijs + Verenigingen Gemeente 9

Buitensportaccommodaties Accommodatie Voorzieningen Gebruiker Eigendom Sportpark Den Dries 4 voetbalvelden(gras), SV Valkenswaard Gemeente 1 voetbalveld (gras) medegebruik 1 voetbalveld (kunstgras) 20 tennisbanen, 18 in TCV, Ginneve en Gemeente gebruik Falcones 4 hockeyvelden, 3 H.O.D. Gemeente kunstgras semi-waterveld en 1 kunstgras waterveld 1 rugbyveld(gras) Rugbyvereniging Gemeente The Vets 1 atletiekaccommodatie AVV Gemeente 1 natuurgrasveld (medegebruik door SVV) 1 golfaccommodatie Valkenswaardse Gemeente Golfclub 1 voetbalveld recreatie (veld 13) Hondensport, scouting, Gemeente Sportpark Norbertusdreef Sportpark t Heike 7 tennisbanen waarvan 6 in gebruik, jeu de boules 5 voetbalvelden, 4 in gebruik, waarvan 3 gras & 1 kunstgras Stayokay LTV Dommelen, PC Dommelen, Dommels Boeleke RKVV Dommelen Gemeente Gemeente Sportpark De Brug 4 voetbalvelden(gras) KV Omhoog, VV Gemeente BES 1 manege St. Servatius Gemeente Sportpark Valkennest 6 voetbalvelden(gras) De Valk Gemeente 4, De Valk 2 velden Eurocircuit Overige accommodaties Fiets-, Motor-Rally-cross, Wielrennen, hondensport Aanlegsteiger de Dommel Hengelvijvers de Weteringen Vliegveld modelvliegclub Lion d Or, NRV, MSV, TWC De Kempen, PHV de Verdediger Rofra, PUUR, Dudh Cosi, N.W.C. HSV Venbergen Modelvliegclub Valkenswaard Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente 10

2.3 Kosten en opbrengsten per sportaccommodatie Opbrengsten komen voort uit de in gebruik geving van roerende en onroerende zaken, vergoedingen voor gas, water en elektriciteit en voor het gebruik van materialen. Kosten zijn wat ingewikkelder te duiden. Zoals in de inleiding aangegeven zijn hier tal van mogelijkheden voor. Om de huidige kosten en opbrengsten in beeld te brengen is uitgegaan van de werkelijke kosten en opbrengsten uit de jaarrekening 2012. De kosten zoals die in de jaarrekening onder de kostenpost sport zijn ondergebracht worden hier gebruikt, dat zijn zowel de directe als de indirecte kosten. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen binnen- en buitensportaccommodaties. D Binnensportaccommodaties Accommodatie Kosten Opbrengsten Dekkingspercenta ge Sporthal Amundsenstraat 99.695,58 40.408,47 41% Sporthal de Belleman 410.030,11 65.773,51 16% Sporthal de Dennenberg 79.863,38 13.602,26 17% Gymzaal Le Sage ten Broekstr. 27.579,53 3.087,07 11% Gymzaal t Gegraaf 59.614,26 12.022,74 20% Gymzaal Dorpstraat 52.895,91 6.265,83 12% Gymzaal Groenstraat 54.538,44 9.379,87 17% Gymzaal Hoefsmidwei 57.816,48 16.591,72 29% Gymzaal de Smelen 50.759,66 14.303,37 28% Gymzalen Zonnewijzer 157.866,17 36.638,68 23% Haagstr. Gymzaal Emmalaan 48.550,19 16.657,28 34% Totaal Binnensport 1.099.209,70 234.730,80 21% Voor de binnensportaccommodaties wordt op dit moment 1 tarief gehanteerd per uur voor alle verenigingen. In nagenoeg alle binnensportaccommodaties zitten scholen met een veelheid aan verenigingen. Buitensportaccommodaties Accommodatie Kosten Opbrengsten Dekkingspercentage Sportpark Den Dries 927.687,50 303.370,85 33% Sportpark 100.868,43 40.877,18 41% Norbertusdreef Sportpark t Heike 210.382,68 26.570,36 13% Sportpark De Brug 226.726,50 11.605,47 5% Sportpark Valkennest 138.770,43 13.709,00 10% Eurocircuit 8.239,65 36.932,64 448% Overig buitensport 41.499,30 9.790,52 24% Totaal Buitensport 1.654.174,49 442.856,02 27% De kosten op sportpark t Heike en De Brug zijn in 2012 hoger dan gebruikelijk ivm de extra werkzaamheden op deze sportparken in 2012. 11

De kosten en opbrengsten per voorziening is opgenomen in de bijlage. Voor de buitensport wordt een veelheid aan tarieven gehanteerd. De tarieven zijn allemaal per uur en verschillen per gebruiker terwijl er voor nagenoeg alle buitensportaccommodaties één hoofdgebruiker aan te wijzen is. Het is voor de buitensport daarom goed mogelijk te werken met een tarief per jaar/seizoen, binnen de geldende beperkingen van het Sportbesluit, dat van toepassing is op de in gebruik geving van accommodaties. 2.4 Capaciteit sportaccommodaties De onder-/overcapaciteit van sportaccommodaties is relevant in het kader van de kosten die accommodaties met zich meebrengen. In Valkenswaard is dit van belang bij voetbal, hockey en tennis. Voor de overige sporten geldt dat de accommodatie nodig is om de sport in stand te houden of dat een accommodatie multifunctioneel wordt gebruikt. Bij extreme overcapaciteit kan ervoor worden gekozen om de accommodatie te verwijderen, maar omdat dit ingaat tegen het beleidsvoornemen van toegankelijke sport en investeren in breedtesport is dat hier buiten beschouwing gelaten. Voetbal: In Valkenswaard zijn vier voetbalverenigingen actief, De Valk, SV Valkenswaard, RKVV Dommelen en VV BES. Samen maken zij gebruik van twintig voetbalvelden 9gras en kunstgras), verdeelt over vier sportparken. Om te bepalen of sprake is van over-/ondercapaciteit is gebruik gemaakt van de KNVB/VNG- normen. Schematisch ziet de over-/ondercapaciteit er als volgt uit: Vereniging Accommodatie Aantal velden Velden nodig De Valk Valkennest 6 grasvelden 3 wedstrijdvelden en 2 trainingsvelden SV Valkensw. Den Dries 1 kunstgras- 3 wedstrijdvelden en 5 en grasvelden 2 trainingsvelden (waarvan 1 medegebruik) RKVV Dommelen t Heike 1 kunstgrasen 3 grasvelden 3 wedstrijdvelden en 2 trainingsvelden VV BES De Brug 4 grasvelden 1 wedstrijdveld en 1 trainingsveld Over-/ondercap. Overcapaciteit: 1 veld Overcapaciteit: 2 velden (waarvan 1 medegebruik) i.v.m. kunstgras Geen over- of ondercapaciteit i.v.m. kunstgras Overcapaciteit: 1 veld i.v.m. gebruik 1 veld door korfbalver. Valkenswaard breed is dus sprake van een overcapaciteit van 4 voetbalvelden. Daarbij heeft RKVV Dommelen 1 veld teruggegeven aan de 12

gemeente, dit veld is niet meegenomen in bovenstaand overzicht omdat hier geen gebruik meer van wordt gemaakt. Het veld ligt er nog wel, er wordt geen tarief voor betaald. Opgemerkt moet worden dat de normberekening uitgaat van het aantal benodigde velden obv het aantal en soort teams, het houdt maar gedeeltelijk rekening met mogelijke problemen in de praktische planning en de verdeling tussen thuis- en uitwedstrijden. Hockey: In Valkenswaard is één hockeyvereniging actief, H.O.D. Deze vereniging maakt gebruik van drie semi-watervelden en één waterveld, dit zijn allemaal kunstgrasvelden. Daarnaast maken zij gebruik van een grasveld. Deze velden zijn gelegen op sportpark Den Dries. Wanneer het aantal teams wordt afgezet tegen de norm blijkt dat H.O.D. 5 velden nodig heeft. Dat betekent dat er geen sprake is van over- of ondercapaciteit. Tennis: In Valkenswaard zijn vier tennisverenigingen actief, TV Falcones, TV Ginneve, TCV en LTV Dommelen. Samen maken zij gebruik van zevenentwintig zandkunstgras tennisbanen, verdeelt over twee sportparken. Volgens de norm van de KNLTB is er voor elke 90 leden 1 tennisbaan nodig. Schematisch ziet de over-/ondercapaciteit er dan als volgt uit: Vereniging Accommodatie Aantal leden TV Falcones Den Dries, 6 banen Ca. 400 leden TV Ginneve Den Dries, 6 banen Ca. 450 leden TCV Den Dries, 6 banen Ca. 450 leden LTV Dommelen Norbertusdreef, 6 Ca. 400 banen leden Banen Over-/ondercap. nodig 4,4 banen Overcapaciteit 1,6 banen 5 banen Overcapaciteit 1 baan 5 banen Overcapaciteit 1 baan 4,4 banen Overcapaciteit 1,6 banen Valkenswaard breed is dus sprake van een overcapaciteit van 5,2 tennisbanen. Daarbij heeft Falcones al 2 banen teruggegeven aan de gemeente en LTV Dommelen 1 baan. Deze banen zijn hier niet in meegenomen omdat hiervan geen gebruik meer wordt gemaakt. Daarbij is de particuliere capaciteit bij TC Valkencourt buiten beschouwing gelaten. In het nieuw op te stellen tarievenbeleid, kunnen voor het gebruik van de overcapaciteit door verenigingen afwijkende tarieven worden gehanteerd. Wanneer een vereniging ervoor kiest om de velden die boven de norm zijn, toch te gebruiken, zal daarvoor een ander tarief gelden dan voor de velden die volgens de norm nodig zijn. Nu is dat niet het geval en betalen de verenigingen voor alle velden hetzelfde tarief. Voorstel is om in het tarievenbeleid mee te nemen, dat bij 3 opeenvolgende jaren van overcapaciteit, een dubbel tarief in rekening te brengen. Wanneer de 13

verenigingen de velden niet meer gebruikt, kan het onderhoud aan de velden worden verminderd. 2.5 Conclusie Vanuit de historie is de huidige tarievenstructuur goed te verklaren. Dat maakt het echter niet minder onduidelijk. De veelheid aan verenigingen en accommodaties draagt hieraan bij. Tegelijkertijd zorgt dit ervoor dat Valkenswaard een rijk verenigingsleven kent en de doelen vanuit het sportbeleid goed realiseerbaar zijn. De huidige systematiek voor tarieven en in gebruik geven van binnensportaccommodaties is minder gecompliceerd dan de buitensport. Er is één uurtarief voor alle verenigingen per accommodatie. Op de accommodatie van Were Di na zijn alle binnensportaccommodaties eigendom van de gemeente. De gemeente heeft daar het overzicht en de regie voor het in gebruik geven. Uit de tarievenadministratie blijkt dat de accommodaties grotendeels vol zitten gedurende het hele jaar. Voor de buitensport is de tarievensystematiek en het in gebruik geven van accommodaties een stuk gecompliceerder. Daarbij is gebleken dat er sprake is van een overcapaciteit bij zowel de voetbal- als de tennisaccommodaties. Lang niet alle voorzieningen worden voldoende gebruikt gedurende het jaar. Daarnaast is er een veelvoud aan tarieven en soms meerdere gebruikers per voorziening. 14

3. Afwijkende/individuele afspraken De huidige tarieven zijn vooral gebaseerd op historie en op historisch gegroeide afspraken. Er zijn in de loop der jaren, met name bij de aanleg van nieuwe accommodaties en banen/velden, ook veel individuele afspraken en afwijkingen van het tarief vastgesteld. Voor zover bekend zijn hieronder de afwijkingen en individuele afspraken weergeven. Om het overzicht zo compleet mogelijk te maken is uitgegaan van het tarievensysteem en de aanwezige documentatie mbt de tarieven. Er wordt verondersteld dat hierin alle afwijkingen bekend zijn. Er is een onderscheid te maken tussen accommodaties die tegen nultarief in gebruik worden gegeven en accommodaties die tegen aangepast tarief in gebruik worden gegeven. Daarnaast zijn vergoedingen en subsidies in beeld gebracht. Tot slot is er een overzicht gegeven van de jaarcontracten. 3.1 In gebruik geven accommodaties tegen nultarief ( om niet ) 1. Zwembad de Wedert wordt 4 middagen en avonden in gebruik gegeven voor de Zwemvierdaagse. Deze afspraken worden jaarlijks bevestigd. De gemeente stuurt een formulier dat door de organisatie wordt ingevuld en teruggestuurd. 2. Jaarlijks is er een toernooi van alle voetbalverenigingen, zij maken hiervoor wisselend gebruik van een sportpark. De opbrengst gaat naar een goed doel. 3. Basisscholen maken één keer per jaar gebruik van de sportvelden voor hun sportdag. Daar waar gymzalen worden gebruikt voor het geven van bewegingsonderwijs krijgen scholen een vergoeding voor de kosten van het gebruik van de gymzalen. 4. De Dennenberg wordt door de Valkenswaardse Rollerclub gebruikt voor hun kerstshow en trainingen. Daarnaast is er elke woensdagmiddag een Rollerdisco. 5. Sporthal de Belleman wordt maximaal 3 keer per jaar gebruikt voor vaste culturele evenementen, te weten: Brouwtrouw en het Dansmarietjesfestival van CV De Pintenwippers en The Night of the Proms van de Kon. Harmonie UNA. Dit is vastgelegd in de beheerovereenkomst 2001 e.v. inzake sociaal-culturele ruimten de Belleman en in de beleidsregel Cultureel gebruik sporthal de Belleman d.d. 19-12-2000. 6. De scouting maakt om niet gebruik van veld 13 op sportpark Den Dries mits dit veld niet is verhuurd. Zij hoeven dit gebruik ook niet te melden bij de tarievenadministratie. 7. De kleedlokalen bij de Amundsenhal worden in gebruik gegeven tijdens de intocht van Sinterklaas voor het schminken en omkleden. 8. De golf hoeft niet te betalen voor het gebruik van de velden, zij betalen wel een onderhoudsbijdrage voor de golfvoorzieningen op het sportpark. 15

9. Tweejaarlijks wordt de atletiekaccommodatie en eventueel velden op sportpark Den Dries in gebruik gegeven voor de Samenloop voor Hoop. 10. Lion D or maakt gebruik van de fietscrossbaan op het Eurocircuit tegen nultarief omdat zij de baan hebben aangelegd en het volledige onderhoud verzorgen. Wie/wat Waar Wanneer Documentatie Zwemvierdaagse De Wedert Jaarlijks, 4 dagen en avonden Jaarlijkse reservering en vergunning Alle voetbalver. Voetbaltoernooi Wisselend Jaarlijks 1 e-mail, geen besluit met grondslagen Scholen, sportdag, Sportvelden en/of gymzalen Jaarlijks Beschikking wijziging, memo VRC, kerstshow, training, rollerdisco Culturele evenementen De Dennenberg De Belleman Kerstshow jaarlijks Rollerdisco wekelijks Maximaal 3 x per jaar Memo en brief d.d. 1998/1999 Beheerovereenkomst en beleidsregel d.d. 2000/2001 Scouting Den Dries, veld 13 Onbekend Aantekening tarievenadministratie Intocht Sinterklaas Amundsenhal Jaarlijks Aantekening tarievenadministratie Golf Den Dries Doorlopend Aantekeningen tarievenadministratie, brieven d.d. 1995 Samenloop voor Den Dries Tweejaarlijks Beschikking 2012 hoop Lion D or Eurocircuit Doorlopend Huurovereenkomst en B&W voorstel 3.2 In gebruik geven accommodaties tegen aangepast tarief 1. Stayokay maakt gebruik van accommodaties tegen een afwijkend lager tarief dan het commerciële tarief op basis van in het verleden gemaakte afspraken. In een brief van de gemeente Valkenswaard aan de toenmalige jeugdherberg Harba Lorifa d.d. 7-12-1992 worden tarieven voor het gebruik van sportaccommodaties door de jeugdherberg (Stayokay) vastgelegd. Verder is er geen documentatie bekend. 2. Voor de combinatiefunctie/b.o.s. projecten geldt het vaste lage verenigingstarief. Bij besluit van 12 mei 2009 is besloten dat de gemeentelijke binnen- en/of buitensportaccommodaties tegen het laagst mogelijke tarief in gebruik gegeven worden voor 16

sport(stimulerings)projecten die door de gemeente zelf worden georganiseerd. 3. SG Were Di mag voor 5 sportdagen gebruik maken van accommodaties tegen het vaste lage verenigingstarief. 4. De Jakodagen op sportpark t Heike mogen accommodaties gebruiken tegen het vaste lage verenigingstarief i.p.v. het incidentele tarief. 5. Tennisvereniging v.d. Hulst mag tegen een vast laag bedrag per jaar incidenteel gebruik maken van veld 1 of 13 op sportpark Den Dries. 6. Zwemschool Wedex heeft afspraken en tarieven conform hun huurovereenkomst. 7. Duikvereniging Euro Diving heeft een afwijkend tarief. Reden is dat zij het zwembad schoon zuigen. Op dit moment wordt hierover mondeling afgestemd. 8. Sportpark de Valk is niet geheel eigendom van de gemeente, 2 velden zijn de vereniging maar worden wel door de gemeente onderhouden. De gemeente brengt hiervoor een laag tarief in rekening, wat gelijk is aan het tarief van de overige velden. Deze afspraak is in strijd met de geldende belastingwetgeving van het Sportbesluit. 9. HOD heeft een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Valkenswaard m.b.t. het in gebruik geven van de waterkunstgrasvelden. Het tarief van H.O.D. is gebaseerd op de reguliere verhuurprijs verhoogd met een 15-jarige annuïteit met een rekenrente van 4%. Deze 15 jaar zijn ingegaan per 1 augustus 2006. 10. De kleedlokalen van SV Valkenswaard zijn van de vereniging en niet van de gemeente. SV Valkenswaard heeft een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Valkenswaard over het in gebruik nemen van het kunstgrasveld op sportpark Den Dries. Deze afspraken dienen meegenomen te worden in het nieuwe tarievenbeleid. Over het eigendom van de kleedlokalen wordt niet gesproken. 11. AVV geeft gedurende het seizoen diverse trainerscursussen voor het vrijwillig technisch kader. Voor deze incidentele en soms ook onvoorziene uren mogen zij gebruik maken van de accommodatie tegen het vaste lage verenigingstarief i.p.v. het incidentele tarief. Deze uren worden ook wel zwevende uren genoemd, het gaat om 10 uren per jaar. 12. TTV heeft een huurovereenkomst met de gemeente Valkenswaard. De overeenkomst heeft een geldigheidsduur van 25 jaar, ingaande op 1 april 2006. Wie/Wat Waar Wanneer Documentatie Stayokay Den Dries en/of Wisselend Brief d.d. 1992 De Brug Combinatiefuncties Wisselend Doorlopend Besluit d.d. 12-05-2009 SG Were Di Den Dries Incidenteel/voorjaar Overeenkomst 2010 Jakodagen t Heike Augustus, einde Aantekening 17

zomervakantie tarievenadministratie TV V.d. Hulst Veld 1 en 13 Den Dries Incidenteel Brieven in dossiermap tarievenadministratie Zwemschool Wedex De Wedert Conform huurovereenkomst Dossier inclusief huurovereenkomst Euro Diving De Wedert Doorlopend Brief d.d. 1997 De Valk Sportpark Valkennest Doorlopend B&W- en raadsvoorstel, gespreksverslag d.d. H.O.D SV Valkenswaard AVV TTV Hockeyvelden Den Dries Kunstgrasvelden Den Dries Atletiekbaan Den Dries Gymzaal Haagstraat Doorlopend Doorlopend Doorlopend, 10 uren per jaar Doorlopend (25 jr) 2005 Samenwerkingsovereenkomst d.d. 2009 Samenwerkings- Overeenkomst d.d. 2010 Gespreksverslag sportoverleg d.d. 2008 Samenwerkingsovereenkomst d.d. 2006 3.3 Overige afspraken - Wanneer verlichte sportvelden worden aangeboden aan incidentele gebruikers dient er een vergoeding te worden betaald aan de hoofdgebruiker conform huurovereenkomst in verband met de energielasten. - Met ingang van 1 april 2012 worden er geen tennisbanen meer in gebruik gegeven door de gemeente aan particulieren. 3.4 Jaarcontracten Op de volgende pagina is een overzicht gegeven van de jaarcontracten die, los van bovengenoemde afwijkende afspraken, lopen met een aantal verenigingen. Onduidelijk is wie deze contracten beheert. Jaarlijks worden bedragen geïndexeerd met het sportindexcijfer. Bij het archief zijn deze overeenkomsten te raadplegen. 18

Naam Lokatie 2010 2011 2012 Fietscross vereniging Lion d'or Eurocircuit/Fietscrossbaan 0 Motorsportstichting Valkenswaard Eurocircuit/Motorcrosscircuit 12109,52 12242,72 12487,57 TWC de Kempen Eurocircuit/Wielerbaan 2367,76 2393,81 2441,69 Nederlandse Rallycross Vereniging Eurocircuit/Rallyscrosscircuit 21337,81 21572,53 22003,98 Hengelsportvereniging de Venbergen Hengelvijvers de Weteringen/Oevers 1426,66 1442,35 1471,20 Hengelvijvers de Weteringen/Visrechten 552,17 558,24 569,40 Speurder PHV Hondensportterrein Brugseheide/Verlichting 0 Hondensportterrein Brugseheide/Terrein 295,16 298,41 304,38 Rottweiler werkgroep de Kempen Hondensportterrein Scoutingpad 262,25 265,13 270,43 Verdediger PHV Hondensportterrein Mgr. Smetstr 295,06 298,31 304,28 Hippische Vereniging St. Servatius Manege 401,77 406,19 414,31 Kickbox ver. Siam Gymzaal Le Sage ten Broekstraat 3117,04 3151,33 3214,36 Aanlegsteigers Dommel Aanlegsteigers + parkeerterrein 6.393,56 Den Dries, sportpark Tennisopleiding H.van Hulst 259,07 264,25 Voorportaal Hoefsmidwei Eindhovens Dagblad 846,66 863,59 Totaal 42165,2 43734,75 44609,44 opgesteld 15-3-2012 3.5 Gebruiksvergoedingen 1. De Valkenswaardse Rollerclub krijgt een vergoeding voor schoonhouden en klein onderhoud in rolschaatshal de Dennenberg. Hiervan is een dossier bekend bij het archief onder nummer 1992/31782. Deze afspraak is in het verleden gemaakt en wordt nog steeds gehanteerd. 2. Zwemschool Wedex krijgt een vergoeding voor de manuren toezicht tijdens het vrij zwemmen bij zwembad de Wedert. 3.6 Conclusie Wat opvalt is dat in gebruik geving van sportaccommodaties tegen nultarief nagenoeg alleen gebeurt wanneer het gaat over evenementen/activiteiten. Alleen de golf en Lion D or maken doorlopend gebruik van een accommodatie tegen nultarief. Het in gebruik geven van accommodaties tegen een aangepast tarief is gerelateerd aan verschillende oorzaken, zoals eigendomsrechten, verdeling van onderhoudstaken, activiteiten, huurovereenkomsten en in het verleden gemaakte afspraken waarvan niet of nauwelijks documentatie te vinden is. Tot slot zijn er, naast deze afwijkingen, jaarcontracten gesloten met een aantal verenigingen. Het is niet duidelijk wie deze contracten beheert en verantwoordelijk is voor de naleving/inhoud. De 19

hierin opgenomen tarieven worden evenals de andere tarieven jaarlijks geïndexeerd. Kortom, er zijn in Valkenswaard erg veel afwijkingen ontstaan door de jaren heen. Deze gaan in een aantal gevallen gepaard met erg veel onduidelijkheden omdat er niet of nauwelijks documentatie van te vinden is. Hierdoor is het mogelijk dat er afspraken voor de gemeente onbekend zijn en dus niet in bovenstaand overzicht zijn opgenomen. Bij de herziening van alle afwijkingen is het van belang dat verenigingen de mogelijkheid wordt geboden hun afwijkende afspraken te beargumenteren. De beslissing die hierover wordt genomen dient te worden vastgelegd. Enkele van de afwijkingen zoals ze nu worden gehanteerd, zijn ook in strijd met de geldende belastingregels, meer hierover in hoofdstuk 6 en 7. 20

4. Valkenswaard en de regiogemeenten Naast het inzicht in de eigen gegevens is in de startnotitie ook aangegeven dat een vergelijking zou worden gemaakt met de regiogemeenten. In dit hoofdstuk wordt inzicht gegeven in de manier waarop een aantal omliggende gemeenten omgaan met het in gebruik geven van accommodaties, daarnaast wordt gekeken naar de tarieven die zij hanteren en de onderbouwing daarvan (voor zover bekend). Een vergelijking op basis van kostprijzen kan niet gemaakt worden omdat de opbouw van een kostprijs per gemeente verschillend is. 4.1 Gemeente Eersel Kort geleden heeft de gemeente Eersel de tarievensystematiek herzien voor buitensportaccommodaties. Reden voor de herziening was dat ze een omslachtig en ondoorzichtig systeem van tarieven per uur hanteerde, al sinds 1984. Doel van de herziening is een transparant en kostprijsgeoriënteerde systematiek. Uit hun onderzoek is naar voren gekomen dat een tarief per veld hier het beste bij past. Verenigingen draaien zelf op voor eventuele overcapaciteit, ze dienen zelf aan te geven wanneer ze velden over hebben en deze terug kunnen naar de gemeente. Belangrijk uitgangspunt is dat tarieven op te brengen zijn voor verenigingen. Om een inzicht te krijgen in de werkelijke kosten van de buitensportaccommodaties is aan de hand van jaarrekeningscijfers 2011 de huidige kostenopbouw voor de buitenvelden (exclusief de gebouwen) van de verschillende sportparken in beeld gebracht en gerelateerd aan de huidige tariefstelling. Uit dat overzicht bleek dat 14% van de kosten van de velden worden gedekt, deze dekkingsgraad is in de nieuwe systematiek gelijk gebleven. Op 20-12-2012 heeft de gemeenteraad van Eersel ingestemd met de nieuwe tarieven: - 1.400,- per jaar voor een (gras)speelveld voetbal. - 800,- per jaar voor een (gras)trainingsveld voetbal. - 250,- per jaar voor een (gras)speel/trainingsveld korfbal. - 5.500,- per jaar voor een (kunstgras)veld hockey. - 800,- per jaar voor een (gras)trainings/speelveld honkbal. - 1.600,- per jaar voor een (gras)trainings/speelveld atletiek. De tarieven worden jaarlijks geïndexeerd met het prijsindexcijfer consumenten prijsindex (CPI) reeks CPI alle huishoudens. 4.2 Gemeente Reusel-De Mierden De huidige systematiek in de gemeente Reusel-De Mierden is gebaseerd op historische ontwikkelingen en bestaat uit een veelheid van verschillende overeenkomsten. In 2009 is deze systematiek voor sportparken herzien. Hiervoor zijn uitgangspunten geformuleerd, is inzicht verkregen in het beleid van omliggende gemeenten en zijn een aantal mogelijkheden in kaart 21

gebracht. Op basis hiervan is gekozen voor een systematiek gebaseerd op historische ontwikkeling. Belangrijkste uitgangspunt is dat tarieven geharmoniseerd worden zodat verenigingen die dezelfde tak van sport beoefenen op basis van dezelfde grondslagen huur betalen. Er is een koppeling gemaakt tussen het tarief en het aantal voorzieningen. Het tarief is gebaseerd op het aantal velden, aantal lokalen voor sporters, scheidsrechters en EHBO ruimte. Dit is toepasbaar voor voetbal, korfbal en tennis. Atletiek vormt een uitzondering. De gemeente Reusel komt hiermee op de volgende tarieven: - 500,- per natuurgras voetbalveld. - 500,- per kunststof tennisveld. - 100,- per natuurgras korfbalveld. - 150,- per kleedlokaal. - 100,- per scheidsrechterslokaal en EHBO ruimten. - 3000,- atletiekaccommodatie. De opbrengsten komen bij deze tarieven uit op circa 8% van de totale kosten voor de vier sportparken exclusief kapitaallasten. Ook investeringslasten en bijkomende kosten zijn niet meegenomen in de berekening, anders zou het dekkingspercentage beduidend lager zijn. Daarnaast is er een huurvergoeding en wordt gebruik gemaakt van een overgangsregeling waar tarieven hoger uitvallen. De tarieven worden met 2% per jaar geïndexeerd. 4.3 Gemeente Geldrop-Mierlo De gemeente Geldrop-Mierlo kende geen eenduidig accommodatiebeleid, elk probleem werd afzonderlijk bekeken en opgelost aan de hand van de mogelijkheden op dat moment. Er waren veel verschillende afspraken over tarieven en gebruiksrechten, onderhoud was niet overal hetzelfde geregeld en ook de eigendomsconstructies verschilde per accommodatie. De wens werd uitgesproken te komen tot een uniform, transparant accommodatiebeleid voor welzijns- en sportaccommodaties. Verschillende methodieken zijn onderzocht. Er is gekozen voor een puntensysteem voor binnen- en buitensportaccommodaties. Voorzieningen worden gewaardeerd met punten, tarieven bestaan uit een basisbedrag per punt. Tarieven worden vierjaarlijks geïndexeerd. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van huisvestingssubsidies. Het voert te ver om de hele systematiek hier uit te werken, daarvoor wordt verwezen naar de ter inzage liggende stukken. 4.4 Gemeente Eindhoven De gemeente Eindhoven is op dit moment ook bezig met een herziening van de tarievensystematiek. Op dit moment maken zij gebruik van een tarief per uur per hal of veld en wordt eigenlijk niet van een systeem gesproken. De tarieven zijn historisch gegroeid. 22

4.5 Gemeente Gilze en Rijen Deze gemeente is bij de herziening van de tarieven overgestapt van een vaste vergoeding per vereniging per jaar, voor voetbal en hockey, naar een betaling voor het gebruik per uur per veld. Daarnaast is er een nieuw sportstimuleringsbeleid waarin gratis gebruik van sportaccommodaties is geregeld. Tarieven worden gerelateerd aan beleidsdoelen. Uitgangspunten voor de tarieven en subsidies zijn: - Sport blijft betaalbaar. - Sport mag de burger wat kosten. - Sporttakken (ver)gelijk(baar). - Sportdeelname bevorderen (+10%). Wie hieraan meewerkt betaald minder. Zo is er een subsidie van 7,50 per uur wanneer sprake is van maatschappelijk nut. Daarnaast kan er gratis gebruik gemaakt worden van accommodaties. Dit geldt voor sportverenigingen en stichtingen uit de eigen gemeente, in principe alleen in accommodaties die de gemeente exploiteert, onderwijs heeft altijd voorrang, op werkdagen in schoolweken tussen 13.00 en 17.00 uur en voor structurele programma s voor de doelgroep van 4 t/m 12 jaar. Op de korte termijn wordt een financieel nadeel van 5.000,- per jaar voor de gemeente begroot. Maar beleidsdoelen worden gerealiseerd, onder andere meer en beter gebruik van accommodaties zal op de lange termijn leiden tot hoger maatschappelijk en financieel rendement. 4.6 Benchmark gemeente Veldhoven In oktober 2012 heeft de gemeente Veldhoven een benchmark laten uitvoeren omdat zij inzicht wilde verkrijgen in de verhouding tot omliggende gemeenten met betrekking tot een aantal aspecten binnen het beleidsterrein sport. De benchmark omvat de gemeenten binnen een straal van circa 25 kilometer rondom Veldhoven, dus ook Valkenswaard. Een aantal interessante gegevens worden hier behandeld. Aangegeven dient te worden dat differentiatie in tarieven per gemeente kan verschillen, de uitkomsten van de benchmark dienen daarom als indicatief te worden beschouwd. Binnensportaccommodaties: Het gemiddelde verenigingstarief van een gymnastieklokaal bedraagt 12,62 per uur, in Valkenswaard is dit 13,60. Het gemiddelde verenigingstarief voor een sporthal bedraagt 35,92 en voor overige gebruikers is dit 47,81. In Valkenswaard is dit voor verenigingen 27,96 per uur. Het tarief voor recreatief zwemmen bedraagt gemiddeld 4,11 ten opzichte van 3,05 in Valkenswaard. Ook hier is het tarief in Valkenswaard lager dan gemiddeld. 23

Buitensportaccommodaties: Vooral voor buitensportaccommodaties geldt dat er veel verschillen zijn in de opbouw van tarieven, daarom wordt een voorbehoud gemaakt bij de bespreking van deze tarieven. Niet alle gemeenten zijn bij alle sporten meegenomen, soms omdat ze de accommodatie niet hebben en soms omdat ze tarieven dusdanig anders berekenen/toepassen dat het niet past. Zo is Valkenswaard hierin nergens meegenomen. Toch is het interessant om de sporten waar een gemiddeld tarief voor is berekend hier te noemen, namelijk: - voetbal: 3.013,- voor een natuurgrasveld per seizoen/jaar. - hockey: 5.017,- voor een kunstgrasveld per seizoen/jaar. - korfbal: 1.200,- voor een natuurgrasveld per seizoen/jaar. - korfbal: 3.318,- voor een kunstgrasveld per seizoen/jaar. - handbal: 910,- voor een asfalt/verhard veld per seizoen/jaar. - atletiek: 5.997,- voor een atletiekbaan per seizoen/jaar. - tennis: 3.933,- voor een gravelbaan per seizoen/jaar. Contributies: De contributies die door sportverenigingen worden gehanteerd zijn voor een aantal sporten meegenomen in de benchmark, dat levert het volgende beeld op: - voetbal: gemiddelde contributie voor een jeugdlid bedraagt 85,- en voor senioren 132,-. In Valkenswaard is dit 83,- voor de jeugd en 140,- voor senioren. - tennis: gemiddelde contributie voor een jeugdlid bedraagt 63,- en voor senioren 115,-. In Valkenswaard is dit 65,- voor de jeugd en 144,- voor senioren. - hockey: gemiddelde contributie voor een jeugdlid bedraagt 154,- en voor senioren 226,-. In Valkenswaard is dit 120,- voor de jeugd en 225,- voor senioren. - korfbal: gemiddelde contributie voor een jeugdlid bedraagt 102,- en voor senioren 159,-. In Valkenswaard is dit 70,- voor de jeugd en 105,- voor senioren. 4.7 Conclusie Veel gemeenten zijn op zoek naar een uniform en transparant tarievensysteem, maar daar houdt de gelijkenis ook meteen op. De gemeenten die hier zijn uitgewerkt hebben allen een andere systematiek. Daarnaast blijkt uit de benchmark hoe lastig het is om een goede vergelijking te maken en hoeveel mogelijkheden er zijn voor een gemeente om dit in te richten. Daarbij kan worden geconcludeerd dat de gemeente Valkenswaard voor wat betreft de tarieven (en contributies) goed binnen de bandbreedte van omliggende gemeente past. Kijkend naar de kaders en uitgangspunten zoals die voor de gemeente Valkenswaard gelden zou de methoden van de gemeente Eersel goed passen. Daarnaast zitten in de methoden van Reusel-De Mierden ook wat interessante 24

punten, zoals de tarieven voor voorzieningen. Dat kan helpen bij het omgaan met eigendommen van verenigingen. Dit systeem is ook terug te zien bij de gemeente Geldrop-Mierlo. Tot slot is het interessant om te bekijken hoe in gebruik geving van accommodaties in de toekomst kan worden gekoppeld aan beleidsdoelen, zoals in de gemeente Gilze en Rijen, met de kanttekening dat om niet in gebruik geven niet past binnen de geldende regelgeving met betrekking tot het sportbesluit. 25

5. Drie scenario s voor tariefberekening Dit hoofdstuk voegt alle voorgaande informatie samen in drie passende scenario s voor de inrichting van een tarievensystematiek en het in gebruik geven van accommodaties. 5.1 Scenario 1: Tarief kostprijsgerelateerd per sportpark In scenario 1 wordt het tarief berekend per sportpark. De totale kosten van de sportparken worden gerelateerd aan het totale aantal gebruiksuren. Dit betekent dat alle verenigingen op het sportpark eenzelfde tarief betalen voor het gebruik van hun velden, ongeacht de sport die zij beoefenen. Zou zouden op sportpark Den Dries de tennisverenigingen, de rugbyvereniging en de hockeyvereniging hetzelfde tarief betalen per veld/baan. Jaarlijks worden dan de werkelijke kosten gedeeld door het aantal gebruikte uren van de accommodaties. Hoewel dit een makkelijke manier van tariefberekening is (kosten gedeeld door het aantal uren) zitten er vooral nadelen aan, gezien de uitgangspunten die de gemeente Valkenswaard heeft geformuleerd voor het tarievenbeleid. Voordelen: - Tarief gerelateerd aan kosten en gebruik betreffende sportpark. - Eén tarief voor alle gebruikers van het sportpark, ongeacht de voorziening, de aard van het gebruik of het tijdstip. - Eenvoudig en transparant. - Gebaseerd op de werkelijke kosten. Nadelen: - Jaarlijks opnieuw berekenen. - Goedkope voorzieningen zijn relatief duur en andersom. - Nog steeds veel administratieve werkzaamheden vanwege registratie gebruiksuren. - (Grote) fluctuaties in tarieven bij meer/minder onderhoudskosten in een jaar - Geen uniformiteit per sport 5.2 Scenario 2: Tarief kostprijsgerelateerd per voorziening op een sportpark In scenario 2 wordt uitgegaan van de kostprijs van de voorzieningen op een bepaald sportpark. Gebruikers betalen dan eenzelfde bedrag voor een vergelijkbare voorziening (grasveld, kunstgrasveld) ongeacht de sport die er op beoefend wordt. 26

De grasvelden op een sportpark zouden dan bijvoorbeeld wel allemaal hetzelfde tarief krijgen, maar het tarief kan wel anders zijn dan voor een grasveld op een ander sportpark. Net als bij scenario 1 worden jaarlijks de kosten en gebruiksuren tegen elkaar afgezet om het tarief te bepalen. Voor de binnensportaccommodaties wijkt scenario 2 niet af van scenario 1, omdat iedere locatie op zich wordt bekeken. Voordelen: - Tarief is gerelateerd aan de kosten van de betreffende voorziening. - Tarief hetzelfde voor gelijke voorzieningen binnen een sportpark. - Eenvoudig en transparant. - Gebaseerd op de werkelijke kosten. Nadelen: - Jaarlijks opnieuw berekenen. - Afhankelijk van de locatie betalen gebruikers voor vergelijkbare voorzieningen een ander tarief (in afwijking van gestelde kaders). - (Grote) fluctuaties in tarieven bij meer/minder onderhoudskosten in een jaar - Geen uniformiteit per sport 5.3 Scenario 3: Tarief normgerelateerd per voorziening In dit scenario worden scenario s 1 en 2 deels samengevoegd en omgezet naar een normtarief per voorziening. Hiermee wordt de specifieke accommodatie met bijbehorende voorzieningen, kosten, dekking en gebruik wat losgelaten. Deze vormen slechts het uitgangspunt om een normtarief te bepalen. Belangrijker in de berekening is de soort voorziening en de aard van het gebruik. Het normbedrag wordt bepaald op basis van gemiddelde kosten van gelijke voorzieningen, het aantal voorzieningen en het gemiddelde gebruik. Dit betekent dat bijvoorbeeld de kosten voor een vergelijkbare voorziening (bv. tennisbanen) in de hele gemeente bij elkaar worden gevoegd, waarna vervolgens een berekening wordt gemaakt op basis van de gemiddelde gebruiksuren voor die voorzieningen. Het daaruit volgende tarief per voorziening is dan gelijk voor vergelijkbare voorzieningen ongeacht op welk sportpark deze liggen. Omdat het om een normbedrag gaat per accommodatie, hoeven niet jaarlijks de werkelijke kosten te worden berekend, zoals in scenario 1 en 2. Dit scheelt 27

administratieve lasten en maakt het makkelijker om over te gaan op een tarief per jaar per voorziening. Door het bepalen van het normbedrag is er geen directe relatie tussen de kosten per voorziening en het tarief, dit is enerzijds een nadeel, maar ook een voordeel omdat het jaarlijks minder administratie en rekenwerk vraagt. Ook voor alle binnensportaccommodaties zal dan per voorziening eenzelfde tarief gelden. Dit is voor een groot deel nu ook al het geval. Voordelen: - Gelijk tarief voor gelijke voorzieningen, slechts jaarlijks indexeren. - Minder administratieve handelingen tov de andere scenario s. - Eenvoudig, transparant en goed uitlegbaar. - Geen grote fluctuaties in de tarieven doordat er geen directe koppeling is met de werkelijke kosten Nadelen: - Geen directe relatie tussen de werkelijke kosten en het tarief 5.4 Conclusie Voor alle scenario s is wat te zeggen. Bij scenario 1 is het tarief volledig aan de betreffende accommodatie gerelateerd, de kosten worden rechtstreeks doorberekend. Het probleem met betrekking tot administratie blijft echter bestaan. Daarbij geldt met name op sportpark Den Dries dat er grote verschillen bestaan tussen kosten per voorziening, dat is hier niet zichtbaar waardoor relatief goedkope voorzieningen duur worden en relatief dure voorzieningen goedkoop zijn. Alle gebruikers betalen bijvoorbeeld mee aan de dure hockeyvelden. Scenario 2 lost dit op door een berekening per voorziening te maken voor de betreffende accommodatie. Er ontstaat op die manier wel een verschil in tarieven voor bijvoorbeeld een voetbalveld. Afhankelijk van waar het veld ligt betaal je meer of minder voor een veld. Scenario 3 lost ook dit probleem op door op een wat abstracter niveau normtarieven te berekenen. Nadeel hiervan is dat er geen directe koppeling meer is met de kosten en het gebruik van de betreffende accommodatie, maar met de gemiddelde kosten en gebruik van alle vergelijkbare voorzieningen. Voor alle scenario s geldt dat er in de berekeningen een onderscheid te maken is in een commercieel en een verenigingstarief. Hiervoor maakt de keuze voor een scenario niet uit. 28

Tevens kan in elk scenario het gewenste percentage aan kostendekkendheid worden gekozen, variërend van 0% tot 100%. In de doorrekening zal gezocht worden naar een zelfde dekkingpercentage voor alle voorzieningen, zodat er een vergelijkbare en transparante tariefstelling plaats kan vinden voor de verschillende voorzieningen. 5.5 Advies Gezien de vastgestelde kaders en uitgangspunten wordt geadviseerd te kiezen voor scenario 3. Deze systematiek is het meest eenvoudig in gebruik en eerlijk voor gelijke gebruikers. Daarbij is het transparant en goed uitlegbaar, gerelateerd aan de kosten en wordt de administratie beperkt. Omdat het niet wordt berekend op basis van werkelijke kosten, hoeven de tarieven niet jaarlijks opnieuw te worden berekend maar kunnen deze jaarlijks worden geïndexeerd. Geadviseerd wordt iedere 4 jaar de berekening opnieuw uit te voeren om te zien of de normen nog passen bij de kosten en gebruik van dat moment. Indien nodig kunnen de normtarieven dan worden bijgesteld. Bij berekening van het dekkingspercentage zal de huidige situatie als uitgangspunt genomen worden, en zullen de consequenties voor de verenigingen zo klein mogelijk gehouden worden. Zoals al in de kaders is gesteld, krijgen verenigingen de kans om toe te groeien naar de nieuwe situatie. 29

6. Kosten van accommodaties en beïnvloeding van deze kosten De raad heeft in de kaders voor het nieuwe tarievenbeleid aangegeven dat de tarieven voor sportaccommodaties kostprijsgerelateerd moeten zijn. Het berekenen van de kostprijs kan op verschillende manieren, en de bepaling van de kostprijs kan weer van invloed zijn op het dekkingspercentage en/of de verkapte subsidie die wordt verleend. 6.1 Directe en indirecte kosten Voor de berekening van de kosten zoals genoemd in hoofdstuk 3, zijn zowel de directe als de indirecte kosten meegenomen. Dit betekent dat alle kosten die samenhangen met het onderhoud en beheer van de sportvelden, de personele, organisatorische en overheadkosten zijn meegenomen. Hoewel dit leidt tot hogere kosten in de berekeningen, is het wel de meest zuivere wijze van het berekenen van de kostprijs. Dit omdat dan alle kosten worden meegenomen. Het meenemen van zowel de directe als de indirecte kosten, leidt automatisch tot een lagere uitkomst van de dekkingsgraad, als dat alleen de directe kosten worden meegenomen. Om een zuivere berekening te kunnen maken, moeten intern de verdeling van de kosten over de verschillende sportparken en terreinen nog nader onder de loep worden genomen. 6.2 BTW-regime gelegenheid geven tot sportbeoefening Een belangrijke regeling die van (grote) invloed is op de kosten (en dus kostprijs) voor het onderhoud en beheer van de sportaccomodaties, is het btw-regime gelegenheid geven tot sportbeoefening (GGTS). De gemeente Valkenswaard past deze btw-regeling al enige jaren toe. De regeling houdt in dat de gemeente, de btw (21% en voorheen 19%) over investeringen en inkopen voor onderhoud en exploitatie in vooraftrek mag nemen. Daar staat tegenover dat over het tarief voor de in gebruik geving van de accommodaties, 6% btw in rekening wordt gebracht, en wordt afgedragen aan de belastingdienst. Per saldo levert dit dus een voordeel op, omdat de dure inkoop-btw kan worden afgetrokken en de accommodaties niet volledig kostendekkend worden geëxploiteerd. 30