Bs St augustinus SWPBS SWPBS is gericht op het creëren van een omgeving die het leren bevordert en gedragsproblemen voorkomt. Dit begint bij het gezamenlijk formuleren van de waarden die de school belangrijk vindt. Onze school heeft gekozen voor de waarden: veiligheid, verantwoordelijkheid en respect. Vervolgens benoemt het schoolteam het gedrag dat past bij deze waarden en leert het de kinderen actief aan. Adequaat gedrag wordt hierna systematisch positief bekrachtigd. Hiermee wordt een veilig en positief schoolklimaat gecreëerd, waarin elke leerling optimaal kan profiteren van het geboden onderwijs. School, ouders en jeugdzorg werken actief samen in dit proces. Het interne SWPBSteam zorgt er voor dat de aanpak geborgd wordt. Het doel van SWPBS is een veilige, positieve, sociale omgeving te scheppen, waarin leerlingen optimaal kunnen profiteren van het geboden onderwijs. Door onder meer duidelijk te zijn over wat we van leerlingen verwachten (in termen van gedrag), dit gedrag actief aan te leren en door systematisch aandacht te geven aan gewenst gedrag, werken scholen aan een schoolklimaat dat zowel leerling als leraarvriendelijk is. De volgende zes onderdelen staan centraal binnen de SWPBS aanpak. Zoals reeds is benoemd betreft het een schoolbrede aanpak waarbij preventie centraal staat. Preventief omdat je als schoolteam een aantal systemen gaat opzetten om toe te werken naar een positief en veilig basisklimaat voor alle leerlingen.(voor meer informatie over SWPBS zie www.swpbs.nl) De kern van de SWPBS aanpak: 6 pijlers 1. PBS staat voor een schoolbrede aanpak; 2. Positieve benadering waarbij preventie centraal staat; 3. PBS-scholen bepalen hun basiswaarden, maken verwachtingen concreet, leren gewenst gedrag aan en bekrachtigen dit gedrag systematisch; 4. De PBS-school stuurt op data over het gedrag van de leerlingen; 5. Er is sprake van partnerschap met ouders en samenwerking met de keten (zorg); 6. PBS wordt geborgd met een kwaliteitssysteem.
Leerlingen voelen zich veiliger gedragen zich sociaal vaardiger vertonen minder probleemgedrag laten betere schoolprestaties zien worden minder vaak de klas uitgestuurd hebben daardoor meer effectieve leertijd worden minder vaak slachtoffer van fysiek of verbaal geweld voelen zich meer betrokken bij het leerproces leren daardoor beter lezen Schoolmedewerkers hebben meer plezier in hun werk zijn minder vaak ziek werken beter samen met ouders en met jeugdzorg sturen minder vaak een leerling uit de les zien sneller dat er iets aan de hand is met een kind zijn beter in staat zorg-op-maat te geven aan risicoleerlingen In dit project wordt er van uit gegaan dat je gedrag, net als een ander vak, moet aanleren. Kinderen moeten duidelijk weten wat van hun verwacht wordt. Daarom wordt dit gedrag ook aangeleerd doordat de leerkracht het precies voordoet en de kinderen het nadoen. In de regel neemt 80% van de kinderen dit gedrag klakkeloos over. Ook in gedrag zijn er kinderen die wat meer moeite hebben om iets nieuws aan te leren. Deze kinderen hebben interventies nodig. Ook daarin voorziet het project. We hebben het dan over meestal 15% van de kinderen. Daarnaast hebben we nog kinderen die extra begeleiding nodig hebben van een ambulantbegeleider of swpbs-medewerker en die kinderen hebben een zorg-interventie nodig. Ook daarin voorziet het project. Na het actief aanleren van de regel wordt de regel goed zichtbaar opgehangen op de plek waar de regel van toepassing is. Op onze school wordt dit gedaan door middel van de geschreven regel en een bijbehorende foto. Als kinderen zich aan de regel houden krijgen ze een compliment. Dit kan een mondeling compliment zijn, een gebaar of een complimentenkaartje. De kaartjes kunnen verzilverd worden. Hiervoor staan kosteloze beloningen binnen de school.
Implementatie De SWPBS-coach (ons teamlid Marianne van Kan is gedragsspecialist en opgeleid coach SWPBS) geeft twee scholingsdagen per jaar en ondersteunt het SWPBS-team. Dit team zorgt voor de continuïteit, de verwerking van de data en de borging. Onze school is nu het 3e jaar onderweg. Tijdens het eerste jaar werden de waarden en de normen bepaald. Een SWPBS-team zorgt voor de continuïteit en de borging. Tijdens het tweede jaar werden de regels bepaald voor de gezamenlijke ruimtes. Deze worden zichtbaar gemaakt en expliciet aangeleerd met voor- en nadoen. Tijdens het derde jaar is SWPBS van start gegaan in de klas. Kinderen die het goed doen worden beloond. Goed gedrag wordt uitgelicht en negatief gedrag geminimaliseerd. Er wordt gewerkt met data vanuit een gedragsincidentenregistratie. Het aanleren en implementeren van SWPBS duurt 3 jaar. Daarna krijgt de school het SWPBS predicaat. Resultaten De resultaten worden gemeten in een grafiek voor gedragsincidenten. Vanaf januari 2014 registreren we alle momenten die zich voordoen. Zo kunnen we nog sneller zorg bieden waar dat nodig is. Uit de verwerking kunnen we aflezen welk kind er op valt, op welke locatie, op welk tijdstip en welk incident er heeft plaats gevonden. Dit wordt besproken in een SWPBS-teambijeenkomst. Verder is de sfeer veel positiever. Kinderen en leerkrachten zijn opener en maken als vanzelf complimenten voor elkaar. Ook tijdens oudergesprekken wordt er op gelet dat vooral ook de positieve zaken van kinderen naar voren komt. Het pestgedrag neemt af door positieve benadering en consequent gedrag van de leerkrachten. De effectieve leertijd groeit omdat er niet steeds na de pauze brandjes geblust hoeven te worden. We zitten nog in het leertraject maar de resultaten zijn nu al goed merkbaar. Op de speelplaats zijn bijna geen incidenten meer terwijl we enkele jaren geleden nog in dubio stonden of we niet met twee leerkrachten zouden gaan surveilleren. In de aula wordt heel stil gewerkt, ook zonder toezicht. Tijdens de 0-meting in oktober 2011 werden er gedurende twee weken 91 incidenten geregistreerd. In maart 2014 registreerden we 23 incidenten gedurende de hele maand! (dat is -75%)
Preventieve pestaanpak vanuit SWPBS In januari 2014 zijn we, vanuit SWPBS begonnen met de preventieve aanpak van pesten. Eerder in dit schrijven is al te lezen dat door SWPBS de incidenten aanzienlijk zijn afgenomen. De preventieve pestaanpak zet in op de pestmomenten die zich, ondanks SWPBS, nog voordoen. We leren de kinderen weerbaarder te worden; voor zichzelf op te komen. Ook leren we de omstanders van het pesten dat ze moeten ingrijpen als ze pestgedrag zien. De drie kernwoorden van deze aanpak zijn Stop-Loop-Praat. Zeg duidelijk Stop als je bepaald gedrag van iemand niet wil. Loop weg als de ander niet stopt met zijn gedrag; loop uit de situatie. Praat met een volwassene als het gedrag van de ander dan nog niet stopt. De volwassenen is verplicht om iets met de klacht van het kind te doen. Met nadruk vragen we ouders om met ons mee te denken. In ons vaandel staat de ouder als educatief partner hoog geschreven. Mocht er toch nog pestgedrag plaats vinden en de leerling durft er op school niet over te praten, stuur uw kind dan naar de vertrouwenspersoon (juf Marianne) of neem zelf contact op met de groepsleerkracht of de gedragsspecialist (is ook vertrouwenspersoon).
Pestprotocol Basisschool St. Augustinus Elsloo Schooljaar 2013-2014 THEORETISCHE VERANTWOORDING Doelstelling: Wij, leerkrachten, leerlingen en ouders van basisschool St. Augustinus, streven naar een pestvrije school. Kinderen en volwassenen moeten in een zo veilig mogelijke omgeving kunnen functioneren, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien. Door de aanpak volgens SWPBS (zie hoofdstuk 6.2 van de schoolmap) en door de SWPBS-regels aan te leren en zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen, als er zich ongewenste situaties voordoen, elkaar aanspreken op dit ongewenste gedrag. De drie waarden als pijlers: respect, veiligheid en verantwoordelijkheid worden nadrukkelijk uitgedragen. Wij bieden herkenning en afstemming voor het kind zodat een gewenst pedagogisch basisklimaat wordt geschapen. Door de integratie van SWPBS in alle situaties reiken we leerlingen, leerkrachten en ouders handvaten aan om bij te dragen aan de positieve sfeer. We werken aan een goed beleid rond pesten en veiligheid van leerlingen waar iedereen bij betrokken is. In situaties waar bovenstaande niet voldoende blijkt en de veiligheid in het geding komt zullen we kinderen nog meer veiligheid moeten bieden. Dit pestprotocol zal ingezet worden indien een specifieke situatie dit vereist.
Plagen of pesten? Het verschil tussen plagen en pesten is een vaag gebied, een subjectief gegeven, waarvan iedereen de grenzen steeds moeten bewaken. Plagen komt incidenteel voor, is vooral een spel en het gebeurt vaak tussen vrienden. het gebeurt tussen mensen die gelijk zijn aan elkaar wat betreft macht er is geen winnaar of verliezer de waardering voor elkaar blijft bestaan de geplaagde kan zichzelf goed verdedigen niemand loopt schade op Pesten: komt structureel voor, is gemeen: mag niet en moet stoppen de ene heeft veel meer macht dan de andere steeds dezelfde persoon is de winnaar het slachtoffer is niet in staat zich adequaat te verdedigen het slachtoffer loopt schade op, in het gevoel of met spullen of verwondingen de gepeste leerling gaat zich heel ongelukkig en eenzaam voelen er worden vaak andere leerlingen en omstanders bij betrokken Waarom vinden wij een pestprotocol belangrijk? Een pestprotocol geeft kinderen, leerkrachten en ouders duidelijkheid over hoe gehandeld wordt wanneer er gepest wordt. Door het protocol te volgen ontstaat een samenwerking tussen leerkracht, pester, gepeste, overige klasgenoten en ouders. Deze vorm van samenwerken wordt de vijfsporenaanpak genoemd. Daarbij worden gebeurtenissen die te maken hebben met de pestsituatie vastgelegd, zodat het verloop gevolgd kan worden. Hierdoor ontstaat helderheid voor alle partijen. Het feit dat wij als school er beleid op gemaakt hebben, geeft aan dat we onderkennen dat pesten een probleem is dat niet gedoogd wordt! Wanneer iedereen direct optreedt wanneer er sprake is van pesten, is het voor de pesters duidelijk dat wat ze doen, risico met zich meebrengt. ONZE AANPAK Deze aanpak is gericht op de verschillende partijen die betrokken zijn bij pesten: het gepeste kind, de pester, de ouders, de klasgenoten en de school. Steun bieden aan het kind dat gepest wordt: Naar het kind luisteren en zijn probleem serieus nemen. Met het kind overleggen over mogelijke oplossingen. Samen met het kind werken aan oplossingen. Zo nodig zorgen dat het kind deskundige hulp krijgt, bijvoorbeeld een sociale vaardigheidstraining om weerbaar te worden. Zorgen voor follow-up gesprekken. Steun bieden aan het kind dat zelf pest: Met het kind bespreken wat pesten voor een ander betekent. Het kind helpen om op een positieve manier relaties te onderhouden met
andere kinderen. Het kind helpen om zich aan regels en afspraken te houden. Zorgen dat het kind zich veilig voelt; uitleggen wat jij als leerkracht gaat doen om het pesten te stoppen. Stel grenzen en verbind daar consequenties aan. Zorgen voor follow-up gesprekken. De ouders van het gepeste en van het pestende kind steunen: Ouders die zich zorgen maken over pesten serieus nemen. Ouders op de hoogte houden van pestsituaties. Informatie en advies geven over pesten en de manieren waarop pesten kan worden aangepakt. In samenwerking tussen school en ouders het pestprobleem aanpakken. Zowel op school als vanuit de thuissituatie. Zo nodig ouders doorverwijzen naar deskundige ondersteuning. De middengroep (de rest van de klas) betrekken bij de oplossingen van het pestprobleem: Met de kinderen praten over pesten en over hun eigen rol daarbij. Met de kinderen overleggen over mogelijke oplossingen en over wat ze zelf kunnen bijdragen aan die oplossingen. Samen met de kinderen werken aan oplossingen, waarbij ze zelf een actieve rol spelen. De algemene verantwoordelijkheid van de school De directie, de mentoren en de docenten hebben voldoende informatie over pesten in het algemeen en het aanpakken van pesten in de eigen groep en de eigen school. Alle mensen binnen onze school nemen stelling tegen het pesten. De gedragsspecialist heeft de huidige situatie rond pestbeleid in kaart gebracht (bijvoorbeeld vanuit de gedragsincidentenregistratie van SWPBS of via de quick scan pestbeleid). Drie keer per jaar wordt er twee weken lang een gedragsincidentenregistratie gedaan. Deze registratie wordt verwerkt, besproken en vastgelegd. Op deze data wordt ons handelen afgestemd. Cyberpesten is een onderdeel van traditioneel pesten. Wij nemen het daarom op als onderdeel van het pestprotocol. Vormen van cyberpesten Anonieme berichten versturen via MSN en SMS, schelden, roddelen, bedreigen, foto s van mobieltjes en webcam op internet plaatsen, privégegevens op een site plaatsen, wachtwoorden en credits stelen en misbruiken, haatprofielen aanmaken, virussen sturen, happy slapping, en het versturen van een e-mail bom. 20% van de leerlingen heeft te maken met cyberpesten. Effecten De effecten van cyberpesten kunnen erger zijn dan bij traditioneel pesten. Opnames die via de webcam worden gemaakt, worden vastgelegd door een ander. Deze opnames verdwijnen nooit meer. Over de hele wereld kan een foto op een site staan. Foto s die eenmaal op internet staan zijn soms niet
meer te verwijderen. Verantwoordelijkheid van de school Soms gebeurt pesten buiten de school. Toch heeft de school er veel last van. Het ruziën en pesten gaat op school door. Schoolresultaten lijden eronder. Er ontstaat een onveilig klimaat. Kinderen kunnen minder goed leren. Pesten heeft effect op het schoolklimaat. Hoe kun je cyberpesten voorkomen? 1. Toepassen en actualiseren van het pestprotocol. 2. Leerlingen bewust maken van de gevaren op internet, de effecten van cyberpesten en de strafbare feiten. 3. Afspreken van internetgedrag en samen met de leerlingen regels maken. 4. Pesten bespreekbaar maken in de klas en leerlingen elkaar daarop laten aanspreken. Voor leerlingen: www.pestweb.nl 5. Sancties van het pestprotocol consequent toepassen. 6. Schoolreglement aanpassen. Bijvoorbeeld:"het maken van opnames van medeleerlingen en leerkrachten zonder toestemming kan leiden tot schorsing/verwijdering/disciplinaire maatregelen 7. Opleiden van medewerkers in de school (ook onderwijsondersteunend personeel) is noodzakelijk. Een studiemiddag zorgt dat medewerkers up to date met hun kennis zijn. 8. Ouders informeren door een ouderavond. Ouders zijn in het algemeen niet goed op de hoogte van wat hun kind op internet doet. Alleen door met de ouders samen te werken is cyberpesten aan te pakken. 9. Laat leerlingen het Diploma Veilig Internet behalen. 10. De Nationale Academie voor Media en Maatschappij heeft tips voor twitteren. Met deze tips kun je twitter leuk en veilig houden. Hoe kunnen cyberpesten aanpakken? voorbeeld 1 Een blootfoto van een leerling is op het internet geplaatst: Luister naar de leerling. Toon begrip en veroordeel niet. Neem contact met de ouders op. Meld dit bij de contactpersoon of vertrouwenspersoon. Meld dit bij de provider met verzoek tot verwijdering van de foto. Zet jouw provider in dit emailadres: abuse@provider.nl Adviseer de ouders aangifte bij de politie te doen. Probeer de dader te achterhalen. Voer maatregelen richting dader uit voorbeeld 2 Een leerling wordt steeds lastig gevallen (stalking): Leer de leerling assertief te zijn: nee zeggen, contact afsluiten. De leerling niet laten ingaan op de stalker. Breng de ouders op de hoogte. Adviseer de ouders en de leerling om bewijslast te verzamelen. Adviseer de ouders aangifte bij de politie te doen. voorbeeld 3 Over een leerling wordt geroddeld via MSN: Geef steun en luister naar de leerling. Adviseer de leerling berichten te bewaren en op te slaan. Probeer de dader te achterhalen via systeembeheerder en slachtoffer. Bespreek het met de mentor/vertrouwenspersoon. Spreek de pesters aan.
Voer eventueel een klassengesprek. Neem contact met de ouders op. Probeer de dader op te sporen Soms is de identiteit van de dader te achterhalen door uit te zoeken van welke computer op school het bericht is verzonden. Je gebruikt daarvoor de zogenaamde logfiles van de school-server (centrale computer). Vanzelfsprekend heb je daar wel (technische) ondersteuning van een ICT-coördinator, systeembeheerder, en/of externe beheerder voor nodig. Ga na wanneer het bericht verstuurd is en welke klas op dat moment gebruik maakte van de computers. De stijl van het bericht en eventuele taalfouten kunnen de dader verraden. De dader kan wellicht ook worden gevonden door in de klas te praten over wat er is gebeurd. Soms is het niet mogelijk een dader te achterhalen en zit er niets anders op dan het effect te minimaliseren. Dat kan het beste door het slachtoffer op het hart te drukken niet te reageren op haatmail of andere ongewenste berichten. Blokkeren van afzenders Sommige programma s hebben de mogelijkheid om specifieke afzenders te blokkeren. Verwijs ouders naar onderstaande websites voor meer informatie. Op den duur loont het wellicht de moeite de leerling een nieuw mailadres te geven. Vertel je leerlingen dat ze altijd heel voorzichtig moeten zijn met het doorgeven van hun mailadres aan anderen. Cyberpesten is strafbaar Er zijn verschillende vormen van cyberpesten die strafbaar zijn. Leerlingen realiseren zich dat vaak niet. Ook wanneer het slachtoffer lichamelijk letsel of materiële schade is toegebracht, kan de politie worden ingeschakeld.