ANTI - PESTPROTOCOL december 2016

Transcriptie

1 ANTI - PESTPROTOCOL december 2016 Doel van het anti - pestprotocol Voor de kinderen: - Dat de kinderen zich in en tijdens hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. - Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen, als er zich ongewenste situaties voordoen, elkaar aanspreken op deze regels en afspraken. - Door elkaar te steunen en wederzijds respect te tonen stellen wij alle kinderen in de gelegenheid om met plezier naar school te gaan. - Door regelmatig open te communiceren over pesten en plagen in de klassensituatie, biedt dit kinderen de ruimte om aan te geven wanneer ze zich gepest voelen. Voor de leerkrachten: - Dat leerkrachten over de juiste informatie beschikken om pestgedrag te kunnen signaleren en deze signalen juist te kunnen interpreteren. - Dat de leerkrachten handvatten aangeboden krijgen (regels, afspraken en 7 stappenplan) waardoor ze op een adequate manier om kunnen gaan met kinderen die pestgedrag gedrag vertonen of gepest worden. - Dat alle leerkrachten dezelfde werkwijze hanteren om kinderen die pestgedrag vertonen of gepest worden, te begeleiden naar sociaal competent gedrag. Hoe ga je om met pesten op school? Pesten komt op iedere school voor, ook bij ons. In bijlage 1 is er beschreven wat er bij ons op school onder pesten wordt verstaan. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken. Daar zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden: - Pesten moet als een probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen: leerlingen, leerkrachten en de ouders 1. - De school moet proberen pestproblemen te voorkomen. Los van het feit of pesten wel of niet aan de orde is, moet het onderwerp pesten met de kinderen bespreekbaar worden gemaakt. Daarnaast wordt middels 3 schoolafspraken preventief gewerkt aan een veilige klimaat. - Als pesten optreedt moeten leerkrachten, in samenwerking met de ouders, dat kunnen signaleren en duidelijk stelling nemen. - Wanneer pesten ondanks alle inspanningen toch weer de kop opsteekt moet de school beschikken over een directe aanpak. - Wanneer het probleem niet op de juiste wijze wordt aangepakt of de aanpak niet het gewenste resultaat oplevert dan is inschakeling van een gedragsspecialist nodig. De gedragsspecialist kan het probleem onderzoeken en deskundigen raadplegen. Hoe willen wij daar mee omgaan? - De schoolafspraken komen wekelijks in het lesrooster terug. De leerkracht oefent de schoolafspraken in middels lessen uit de SEO-methode. Situaties die zich voordoen, worden anoniem, maar klassikaal besproken en uitgespeeld waarbij de nadruk ligt op de juiste wijze van oplossen. 1 Ouders kan vervangen door ouder of verzorger(s) door het gehele protocol. 1

2 - Onderwerpen als omgaan met elkaar en onze (school-)spullen, en de aanpak van ruzies worden in de groep besproken en klassikaal ingeoefend. - Het voorbeeld van de leerkrachten en de ouders is van groot belang. Agressief gedrag wordt niet geaccepteerd. Leerkrachten horen duidelijk stelling te nemen tegen dergelijke gedragingen. - Een effectieve wijze om pesten te voorkomen, is het maken van schoolafspraken die schoolbreed worden gedragen: Schoolafspraak 1: We zorgen met z n allen voor een fijne sfeer op school. Schoolafspraak 2: Ruzies of problemen lossen we samen op. Schoolafspraak 3: Op school helpen wij elkaar. Aanpak van de ruzies en pestgedrag in 7 stappen Wanneer leerlingen ruzie met elkaar hebben en/of elkaar pesten proberen zij en wij: - Stap 1: De kinderen gaan met de leerkracht of pleinwacht in gesprek om het probleem kenbaar te maken. Er worden afspraken gemaakt met elkaar. De pleinwacht, brengt wanneer nodig, de leerkracht op de hoogte van de voorgedane situatie en gemaakte afspraken. - Stap 2: Wanneer er stelselmatig problemen of ruzies voordoen tussen partijen, zullen hier afspraken mee gemaakt worden en ondertekend. Ouders worden hierover ingelicht door de leerkracht. Leerkracht of pleinwacht maakt een notitie in Parnassys bij de leerling onder algemene notities. - Stap 3: Bij herhaling van pesterijen of ruzies tussen dezelfde leerlingen volgen sancties (zie bij consequenties). Leerkracht of pleinwacht maakt een notitie in Parnassys bij de leerling onder algemene notities en licht tevens de ouders in en nodigt hen uit voor een gesprek (zie stap 4). - Stap 4: Bij herhaaldelijke pestgedrag neemt de leerkracht duidelijk stelling en houdt een gesprek met de leerling die pest. De fases van bestraffen treden in werking (zie bij consequenties). Ouders en de leerlingen worden uitgenodigd om in goed overleg een bevredigende oplossing te vinden voor beide partijen. De leerkracht biedt altijd hulp aan het gepeste kind en begeleidt de pester indien nodig in overleg met de ouders en/of externe deskundigen. - Stap 5: Bij aanhoudend pestgedrag kan deskundige hulp worden ingeschakeld zoals het schoolmaatschappelijk werk, de orthopedagoog van De Stroming / het Dienstencentrum of de schoolarts van de GGD. - Stap 6: Bij aanhoudend pestgedrag kan er voor gekozen worden om een leerling tijdelijk in een andere groep te plaatsen, binnen de school. Ook het, tijdelijk, plaatsen op een andere school behoort tot de mogelijkheden. - Stap 7: In extreme gevallen kan een leerling geschorst of verwijderd worden. 2

3 Consequenties - Consequenties bij stap 1 en 2: - één of meerdere pauzes binnen blijven - nablijven - strafwerk - een stelopdracht maken over de toedracht en zijn rol in het pestprobleem - door gesprek: bewustwording van wat hij met het gepeste kind uithaalt - afspraken maken met de pester over gedragsveranderingen. De naleving van deze afspraken komen aan het einde van iedere week (voor een periode) in een kort gesprek aan de orde. - Consequenties bij stap 3 en 4: - meerdere pauzes binnen blijven - meerdere dagen nablijven - een werkstuk maken over de gevolgen van pesten - een gesprek met de directie - afspraken maken met de pester over gedragsveranderingen. De naleving van deze afspraken komen aan het einde van iedere week (voor een periode) in een kort gesprek aan de orde. - een gesprek met de ouders. - geen deelname aan uitstapjes (kamp, schoolreis, schoolbezoeken, excursies etc.) 3

4 Begeleiding van de gepeste leerling medeleven tonen en luisteren en vragen: hoe en door wie wordt er gepest nagaan hoe de leerling zelf reageert, wat doet hij/zij voor tijdens en na het pesten huilen of heel boos worden is juist vaak een reactie die een pester wil uitlokken. De leerling in laten zien dat je op een andere manier kunt reageren. zoeken en oefenen van een andere reactie bijvoorbeeld je niet afzonderen het gepeste kind in laten zien waarom een kind pest. nagaan welke oplossing het kind zelf wil sterke kanten van de leerling benadrukken belonen (schouderklopje) als de leerling zich anders/beter opstelt praten met de ouders van de gepeste leerling en de ouders van de pester(s) het gepeste kind niet overbeschermen bijvoorbeeld naar school brengen of 'ik zal het de pesters wel eens gaan vertellen'. Hiermee plaats je het gepeste kind juist in een uitzonderingspositie waardoor het pesten zelfs kan toenemen. Begeleiding van de pester praten: zoeken naar de reden van het ruzie maken / pesten (baas willen zijn, jaloezie, verveling). laten inzien wat het effect van zijn/ haar gedrag is voor de gepeste. excuses aan laten bieden in laten zien welke sterke (leuke) kanten de gepeste heeft pesten is verboden in en om de school: wij houden ons aan deze regel. Straffen als het kind wel pest / belonen (schouderklopje) als kind zich aan de regels houdt. kind leren niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen, de stop-eerst-nadenken-houding' of een andere manier van gedrag aanleren. contact tussen ouders en school; elkaar informeren en overleggen. Inleven in het kind; wat is de oorzaak van het pesten? zoeken van een sport of club, opdat het kind kan ervaren dat contact met andere kinderen wel leuk kan zijn. inschakelen hulp: orthopedagoog, schoolmaatschappelijk werkster, sociale vaardigheidstrainingen, jeugdgezondheidszorg, huisarts. Oorzaken van pestgedrag kunnen zijn Een problematische thuissituatie Voortdurend buitengesloten voelen Voortdurend in een niet-passende rol worden gedrukt Voortdurend met elkaar de competitie aan gaan Een voortdurende strijd om macht in de klas of in de buurt 4

5 Adviezen aan de ouders van onze school Ouders van gepeste kinderen: Houd de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind. Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u contact op te nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken. Pesten op school kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken. Door positieve stimulering en zgn. schouderklopjes kan het zelf respect vergroot worden of weer terug komen. Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport. Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt. Ouders van pesters: Neem het probleem van uw kind serieus. Raak niet in paniek: elk kind loopt kans pester te worden. Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen. Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Besteed extra aandacht aan uw kind. Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport. Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat. Alle andere ouders: Neem de ouders van het gepeste kind serieus. Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan. Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem goed gedrag. Geef zelf het goede voorbeeld. Leer uw kind voor anderen op te komen. Leer uw kind voor zichzelf op te komen. 5

6 Bijlage 1 De definitie van pesten. De definitie van Olweus (2003) is één van de meest gebruikte definities. Hierbij een vrije vertaling: Pesten is een vorm van herhalende, proactieve agressie (agressie om een doel te bereiken) waarbij één of meerdere personen de intentie hebben één of meerdere andere personen schade toe te brengen. Het is de intentie van de dader om angst te veroorzaken of schade toe te brengen en het is voor het gepeste kind heel lastig zich te verdedigen. Kenmerken van pesten: - De intentie om een ander schade toe te brengen. - Systematisch. - Ongelijk verdeelde macht. - Psychische en fysieke schade. - Niet weerbaar. Kenmerken van plagen: - Er sprake van een incident. - Bijna of geheel gelijke macht. - Geen blijvende schade. - Wel voldoende weerbaar. Signalen van pesten: - Vaak / altijd een bijnaam, (bijna) nooit bij de eigen naam noemen. - Zogenaamde leuke opmerkingen maken over een klasgenoot. - Een klasgenoot voortdurend ergens de schuld van geven. - Briefjes doorgeven of sms en. - Beledigen. - Opmerkingen maken over kleding. - Isoleren. - Buiten school opwachten, slaan of schoppen. - Op weg naar huis achterna rijden. - Naar het huis van het slachtoffer gaan. - Bezittingen afpakken. - Schelden of schreeuwen tegen het slachtoffer. - Somatische klachten. Vormen van pestgedrag: Digitaal pesten en traditioneel pesten. Als gevolg van technologische ontwikkelingen, is onze samenleving de afgelopen jaren verrijkt met tal van nieuwe producten en diensten, zoals internet en de mobiele telefoon. Naast de vele voordelen die deze middelen bieden, kleeft er het nadeel aan dat zij misbruikt kunnen worden door pesters om hun slachtoffers nog meer lastig te vallen. We zien het op steeds meer manieren voorkomen. Pesten via (anoniem of onder een valse naam verstuurd), het zetten van intieme of gemanipuleerde foto s op internet, bedreigingen per sms etc. Het digitale pesten verschilt in bepaalde opzichten van het traditionele pesten. Het kan namelijk op afstand, anoniem en non-stop. Een pester is net als zijn slachtoffer vaak zelf ook onzeker. Hij pest om zelf niet gepest te worden. De pestkop heeft behoefte zich te laten gelden en hij wil nadrukkelijk in de groep aanwezig zijn. Maar net als het slachtoffer staat ook de pester vaak alleen. Anderen kiezen hem niet zo gauw als kameraadje om mee te spelen. En net als het slachtoffer zal ook de pestkop niet graag over het pesten praten. Zijn macht is voor een groot deel gebaseerd op het zwijgen daarover. Hij kan ook zwijgen uit angst anderen (bijvoorbeeld zijn ouders) te belasten met het feit dat hij zich zo gedraagt. 6