De teamrollen van Belbin



Vergelijkbare documenten
Teamrollen volgens BELBIN

OVERZICHT TEAMROLLEN

Om een idee te krijgen wat elke rol inhoudt, staat op de volgende pagina s een beschrijving van de rollen.

BELBINROLLEN 7 maart 2014

Teamrollen Belbin. In deze reader tref je de verschillende teamrollen van Belbin aan.

Teamrol kwaliteiten (volgens Meredith Belbin)

1. Wanneer ik in een team zit, zou het volgende voor mij kunnen gelden:

Beschrijvingen van de teamrollen van Belbin

Rapportage Rollen. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:

Test naam Teamrollen van Belbin Datum Team Test Context Studie Deelnames 4/4 Resultaten over Student 1

Test naam Teamrollen van Belbin Datum Team Test Context Overige Deelnames 3/4 Resultaten over Peter Jansen

Team 360test Context Studie: werk- of projectgroepen (PGO) Deelnames 3/9 Resultaten over 360test Testcenter

Training Projectmanagement van PGO projecten ACADEMIE.

Het platwalsen van andere teamleden, zeker als hij een gezaghebbende positie bekleedt

PROGRAMMA VOOR DE OCHTEND VAN 18 SEPTEMBER 2012

Professor Meredith Belbin heeft in experimentele situaties vele teams geobserveerd en onderzocht wat een team succesvol maakt.

Sterke punten Resultaat gericht Overtuigd van eigen kunnen Durft impopulaire maatregelen te nemen Functioneert het beste onder druk ambitieus

Belbin Teamrollen Vragenlijst

VOORBEELDRAPPORT GROEPSROLLENTEST

RAPPORT GROEPSROLLENTEST

een team? Hoe wordt een groep mensen Ontwikkeling financiële functie

Het belang van goede teams

Hoofdstuk 5 Je staat er niet alleen voor

Teamrapport. Teamvorm BV KADZ-7. Aarden, Urbanus van Bel, Joop van Bord, Borus Duck, Dago Strip, Dirk-Jan van de Tommer, Anton. vrijdag 4 mei 2018

Belbin ontwikkelde een test op basis waarvan de natuurlijke voorkeur die iemand voor een of meerdere rollen heeft kan worden vastgesteld.

Teamrollen van Belbin

TRI Results 1 3/17/2016

Vragenlijst Team rollen Naam: Id.nr.:

Plant Rol: genereert nieuwe ideeën, strategieën en werkwijzen, komt met ongewone openingen en oplossingen.

Opdracht Teamrollen. Samenwerken door teamrollen in te zetten Teake Kastelein

Competentiemanagement bij de federale overheid

LEERACTIVITEIT De Zoektocht Ent-teach Module 1 Ondernemerschap Leren Begrijpen

Zelfperceptietest teamrol dinsdag 12 november 2002

Teamrollen Belbin

Competentiemanagement bij de federale overheid

NEO-PI-3. Werkgerelateerd persoonlijkheidsprofiel. HTS Report. Jeroen de Vries ID Datum Kandidatenrapport

Persoonlijkheidsprofiel. Anoniem

JUNG INSIGHT PROFIEL : ( dec-2011)

de TROMPET Ken je instrument! Speel je eigen partij! Tips voor beter samenspel! en zoek in goed samenspel de ideale toon!

VRAGENLIJST TEAMROLLEN 1

Zelfperceptietest teamrol dinsdag 12 november 2002

DEFINITIES COMPETENTIES

Vergelijking tussen: Functie: General Manager Dijkhuis BV Afnamedatum: :26:42 Kandidaat: Verbaan, Jan Afnamedatum: :05:43

Oefening: Profiel en valkuilen vragenlijst

Teamrollen Belbin 1. Wat denk ik te kunnen bijdragen aan een team: Punten 2. Een mogelijke tekortkoming van mij in het team kan zijn: Punten

RAPPORT DISC SCAN. Leeftijd: 30 Opleidingsniveau:

Belbin overzicht van de rollen

Leve het verschil! Beter samenwerken, beter presteren

RAPPORT BIG 5 TEAM CONTRIBUTIONS

Competentiemanagement bij de federale overheid

NEVI INKOOPDAG 2012 Workshop Samenwerking in (inkoop)teams

Programma. Voorstellen Voorstellen Werkwijze opleiding Teamrollen Huiswerk: leervragen maken

Persoonlijkheidstest (PTA)

Kijken wat jouw sterkste kant is binnen een team?

Maartje Voorbeeld

Training Creatief denken

Profiles Performance Indicator TM Persoonlijk rapport

Bijlage 2. Persoonlijkheidskenmerken

Leve het verschil! Beter samenwerken, beter presteren

Bijlage 2: De Multifocus-quickscans

Kandidaatrapport Laura van Elst zaterdag 18 november 2017 Postbus AA Koog a/d Zaan

Rapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:

De 5 elementen van het Lencioni model kunnen alleen worden gerealiseerd wanneer een ook persoon energetisch in balans is.

Krachtvelden 15 februari Bea Voorbeeld

Voorstellen. In tweetallen Wie ben je? Wat ben je? Waarom ben je hier? Wat wil je leren? Wat zijn je verwachtingen? 2 x 10 minuten

Kandidaatrapport Roos Vroonland maandag 30 januari 2017 Postbus AA Koog a/d Zaan

Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk) Naam: Wouter van Straten Adviseur: Floor Meijer Datum: 15 maart 2014

Competentiemanagement bij de federale overheid

Cubiks Teamrollen Vragenlijst

Belbin-Groen vragenlijst

Bereid uw team voor op Jeroen Woertman VvAA Opleidingen & Teamcoaching

Rapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:

Competentiemanagement bij de federale overheid

Hieronder staan 80 uitspraken. Kruis aan of je het er mee eens bent of juist niet. Sla geen uitspraken over.

DISC-profiel. Inspiratie Erkenning. Daadkracht Resultaat. Sociaal Zekerheid. Correct Perfectie

Personal Branding Blok 2

Competentiemanagement bij de federale overheid

Competentiemanagement bij de federale overheid

Bereid uw team voor op Jeroen Woertman VvAA Opleidingen & Teamcoaching

Competentiemanagement bij de federale overheid

Algemene omschrijving Enneagram

TSI TriMetrix. Victor Voorbeeld. 23 Persoonlijke Talenten

Competenties verbonden aan het ComPas

Vragenlijst leerstijlen (model van Kolb/Juch)

Talentscan. Referentenonderzoek. Voornaam: Arend-Jan Achternaam: Verbaan Datum: 30 augustus 2010

Antreum RAPPORT TALENTENSPECTRUM. Test Kandidaat Administratienummer: Datum: 02 Sep de heer Consultant

Krachtvelden. Bea het Voorbeeld. Naam: Datum:

Test naam Lencioni test Datum Team ik alleen Context Studie: werk- of projectgroepen (PGO) Deelnames 1/1

GIMLO Dag 8 Projecten. 23 april2012

Kandidaatrapport Dago Duck Teamvorm BV vrijdag 4 mei 2018 Postbus AA Koog a/d Zaan

KIES UW ElGEN TEAM-ROL. (Belbin)

Weerstand is een beladen woord. Door gedrag van medewerkers aan te merken als weerstand worden tegengestelde opvattingen in feite veroordeelt.

Ik als begeleider van de begeleiders. Keuzewerkwinkel inspiratiedag IJD Hasselt

Competentiemanagement bij de federale overheid

Transcriptie:

De teamrollen van Belbin Teams bestaan uit meerdere mensen. Mensen die van elkaar verschillen, die met elkaar botsen en die elkaar aanvullen. Om de samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen is het prettig van elkaar te weten welk type teamspeler iedereen is. De onderzoeker Belbin heeft een model ontwikkeld dat bestaat uit 9 specifieke teamrollen. Elke teamrol heeft zijn eigen kwaliteiten en sterke punten maar ook (daarmee logisch samenhangende) zwakheden. Belbin onderscheidt negen verschillende rollen te weten: 1. De Implementator (IM) 2. De Brononderzoeker (BO) 3. De Creatief (CT) 4. De Monitor (MO) 5. De Coördinator (CO) 6. De Afmaker (AM) 7. De Groepswerker (GW) 8. De Vormer (VM) 9. De Specialist (SP) De rollen worden in dit hoofdstuk soms wat zwart-wit beschreven om ze makkelijk te kunnen herkennen. Het gaat niet om echte personen, het zijn abstracties, metaforen. Iedereen heeft meerdere eigenschappen maar meestal is één van de 9 rollen wel het duidelijkst aanwezig en dat komt ook uit de Teamroltest. Belangrijk: Iedere rol beschrijft eerst de kenmerken van deze persoon en de rol die hij/zij binnen het team vervuld. Om deze rol bij jezelf te ontwikkelen of beter wilt uitvoeren zie je onder doel, te ontwikkelen werkwijze en te vermijden gedragingen, richtlijnen en tips staan om je te helpen aan deze gekozen of toegewezen rol te werken. Iedereen heeft een eigen rol in het team 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 1.

1. Implementator (IM) De Implementator is een echte organisator. Hij zorgt ervoor dat besluiten worden omgezet in concrete werkzaamheden. Hij is nuchter en ordelijk en pakt de zaken op een systematische wijze aan. Niet praten maar doen, tot het karwei is geklaard. De IM is een efficiënte, harde werker met een praktische geest en een vaste wil. Hij is loyaal, taai en vasthoudend. Hij kan zich soms weinig flexibel opstellen, wanneer het praktisch nut van een nieuw plan niet meteen duidelijk is. Hij heeft behoefte aan regelmaat, aan vaste afspraken en stevige structuren, en werkt daar ook voortdurend aan. De Implementator is sterk in het ombouwen van plannen en strategieën tot concrete zaken en bezigheden. Hij ziet wat haalbaar is en wat niet. De IM kan organiseren en implementeren en zorgt ervoor dat alle zaken voor elkaar komen. Managementtaken waarin de nadruk ligt op verantwoordelijk en doelmatig beheer, zijn bij de IM in goede handen. Doel van de IM-rol Algemene begrippen en plannen vertalen in praktische zaken en bezigheden. Deze uitvoeren op een systematische manier. Te ontwikkelen werkwijze Ervoor zorgen dat de taken van het team gestructureerd zijn en de doelstellingen duidelijk omschreven. Praktische details uit de algemene instructies lichten en op de uitwerking ervan toezien. Vasthouden aan een regelmatige en geordende aanpak, ongeacht eventuele druk. Volharden in het zicht van moeilijkheden en voortdurend uit zijn op het bereiken van de doelstellingen. Te weinig flexibel zijn; met name te weinig openstaan voor plotselinge ideeën, kansen en wijzigingen in plannen. Afbrekende kritiek uiten; prille ideeën en suggesties van anderen te snel als onpraktisch of nietnuttig van de hand wijzen; Te snel aan de slag willen; beginnen met ordenen en regelen terwijl doelen en uitkomsten nog niet (definitief) vastgesteld zijn. Aanvullende opmerkingen Als leidinggevende ligt het sterkste punt van de Implementator in zijn zorg de doelstellingen in praktische termen duidelijk te krijgen. Als teamlid helpen zijn eigenschappen van plichtsgetrouwheid en volharding dat hij ervoor zorgt dat projecten afgemaakt worden volgens plan en schema. Zijn plichtsgevoel maakt dat zijn streven naar persoonlijke status niet botst met zijn pogingen anderen te helpen om hun doelstellingen te bereiken. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 2.

2. De Brononderzoeker (BO) De Brononderzoeker is een extraverte en innemende persoon die altijd op zoek is naar nieuwe informatie en interessante relaties. Door zijn brede belangstelling wordt hij vaak als creatief ervaren, maar hij voegt de dingen eerder samen dan dat hij echte ideeën verzint. De BO is gericht op brainstormen, op vernieuwing en ontwikkeling en hij houdt van improviseren. Hij is speels, positief en enthousiast en een permanente bron van informatie. Het kan echter gebeuren dat hij niet altijd afmaakt waar hij aan begint, doordat hij wel eens de neiging heeft om dingen net zo gemakkelijk te laten vallen als hij ze heeft opgepikt. De Brononderzoeker is sterk in het verkennen en inbrengen van ideeën en bronnen/relaties van buiten de groep. Hij kan verbindingen leggen, gebieden exploreren en onderhandelingen voeren. Door zijn pragmatisme en tegenwoordigheid van geest weet hij waar de kansen liggen en hoe ze te benutten. Drukte en afwisseling zijn voor een BO essentieel. Wordt hij onvoldoende gestimuleerd door zijn omgeving, bijvoorbeeld wanneer hij een eenmansfunctie bekleedt, dan raakt hij snel verveeld en ineffectief. Doel van de BO rol Het onderzoeken van externe mogelijkheden en het leggen van contacten die bruikbaar kunnen zijn voor het team. Een goed gebruik maken van zijn vermogen goed en makkelijk met mensen overweg te kunnen, zodat het aantal contacten en nuttige relaties van het team wordt uitgebreid. Zijn belangstelling voor nieuwe ideeën en werkwijzen gebruiken om mogelijkheden te onderzoeken die buiten de directe werkomgeving liggen, en deze naar het team toe introduceren. Zijn rol als contactpersoon met buitenstaanders ontwikkelen. Op de hoogte blijven van ontwikkelingen die van belang kunnen zijn voor het werk van het team. Assisteren in het handhaven van het groepmoreel en het aanmoedigen van zijn teamleden om gebruik te maken van hun talenten, vooral in tijden van crisis en pressie. Overenthousiasme. Ingaan op afleidingen: het telkens opgaan in allerlei verleidelijke, interessante, maar voor het team irrelevante, zaken. Teveel verslappen als de druk op het werk (of de prikkel van het nieuw zijn) afneemt; nonchalance met betrekking tot details of zaken die niet direct zijn hart hebben. Aanvullende opmerkingen: De Brononderzoeker als leidinggevende dient een grote mate van zelfdiscipline op te brengen. Het kost hem moeite zijn aandacht te blijven bepalen bij wat er zich in de groep afspeelt. Anderzijds bezitten brononderzoekers de natuurlijke gave om ontdekkingen te doen, ook als het gaat om kwaliteiten van mensen. En ze weten daar goed en handig gebruik van te maken. Ze hebben een sterke en natuurlijke drang tot experimenteren en vernieuwing, en hebben dus soms stevig tegenspel nodig om de doelstellingen van het team te kunnen blijven bekennen. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 3.

3. De Creatief (CT) De Creatief is de vernieuwer en verzinner. De creatieve denker, die zich onderscheidt door originaliteit en verbeeldingskracht. Hij zoekt de ruimte om te kunnen fantaseren, om strategieën en scenario s voor de toekomst te ontwerpen, en om telkens weer verassende, nieuwe oplossingen voor oude problemen te vinden. De CT is introvert en eigenzinnig. Hij kiest voor zijn eigen oplossingen en werkt het liefst op enige afstand van het team. Hij stopt veel energie in zijn scheppingen en verliest wel eens de realiteit uit het oog, waardoor zijn ideeën als zonderling, radicaal, of onpraktisch kunnen overkomen. De CT is zeer gevoelig voor waardering en kritiek. Er is soms een aparte gebruiksaanwijzing nodig om dit talent in een team tot bloei te krijgen. De Creatief kan een voortdurende bron van inspiratie zijn. Hij genereert ideeën en alternatieven, en verzint mogelijke oplossingen voor complexe problemen. Een CT is vooral van belang in de beginfase van een project of als schepper van een nieuw product. Maar ook als (intern of extern) adviseur komt hij goed tot zijn recht. Dikwijls is één CT in het team voldoende. Als er meer zijn, bestaat de kans dat alle energie opgaat in het bestrijden van elkaar denkbeelden. Doel van de CT-rol Het zijn van de voornaamste bron van vernieuwingen en ideeën in het team. Zijn aandacht bundelen op basisstrategieën en op hoofdzaken. Lateraal denken: het formuleren van ideeën die relevant zijn voor de doeleinden van het team. Zoeken naar openingen bij problemen die al een tijd in de groep bekend zijn. Het timen van zijn bijdrage. Dus het inbrengen van zijn voorstellen op het juiste moment, zodat ze positief verwelkomd zullen worden. Zijn capaciteiten willen tonen op teveel of zelf verzonnen terreinen; de creatieve inspanningen sluiten dan niet meer aan bij de behoeften van het team. Beledigd in de schulp kruipen als ideeën kritisch bekeken worden. Zich afgeremd voelen om met ideeën voor de dag te komen, met name in een groep extraverte en dominante karaktertypes. Aanvullende opmerkingen De Creatief in een leidinggevende functie moet een aanzienlijke zelfdiscipline opbrengen en bereid te zijn te luisteren naar de teamcommentaren op zijn voorstellen, vooral naar die van de Monitor. Aan de andere kant moet hij zorgen dat het in bedwang houden van een team, zijn creatieve inbreng niet onderdrukt. Hij zal al zijn vindingrijkheid nodig hebben om beide rollen met succes te combineren. In een minder vooraanstaande rol kan de Creatief erop hopen te worden gebruikt als bron van ideeën. Maar als dat geen effect sorteert, moet hij zijn energie en talenten gebruiken om zichzelf aan te bieden als iemand tot wie men zich wendt voor ideeën, oplossingen en verrassend nieuwe gezichtspunten. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 4.

4. De Monitor (MO) De Monitor is de bedachtzame nadenken en doordenker, wiens bijdrage ligt in objectieve, weloverwogen analyses. De MO wil weten waaróm, wil onderzoek en begrijpen. Hij ziet snel de zwakke plekken in een plan of argumentatie. De MO zoekt naar inzicht en overzicht en houdt ervan om te beschouwen, te beschrijven en te verklaren. De MO is verstandig en voorzichtig, laat zich graag alles uitleggen en legt zelf ook graag alles uit. Hierdoor kan hij er soms lang over doen voor hij een besluit neemt. Zijn oordeel is echter doordacht en zelden onjuist. Voor het analyseren van problemen en het evalueren van ideeën en suggesties is de MO van grote waarde. Zijn kritische instelling en doordachtzaamheid kan menig team helpen om geen onjuiste en overhaaste beslissingen te nemen. Doordat hij goed is in het aanduiden en afwegen van de voors en tegens van een voorstel, kan de MO op belangrijke strategische posten belanden. Vooral daar waar men zich voor de kleinste misstap moet behoeden. Doel van de MO-rol Het analyseren van ideeën en voorstellen, zowel binnen als buiten het team, en het evalueren van hun bruikbaarheid en praktische betekenis in vergelijking met de gestelde doelstellingen van het team. Zijn kritische blik op een constructieve manier gebruiken, om het team zo goed mogelijk te helpen. Een juist evenwicht vinden tussen een experimenterende aanpak en een kritische benadering. Een krachtige, maar tactvolle opstelling wanneer het team misstappen dreigt te ondernemen en het kiezen van het juiste moment daarvoor. Ontwikkelen van een nauwe werkrelatie met de Creatief in het team, als er een is. Overkritisch zijn; nieuwe, nog onrijpe ideeën bij voorbaat diskwalificeren. Wedijveren; in een intelligente, maar koppige discussie gaan met andere Monitoren en met Creatieven. De besluitvorming deprimeren; steeds nieuwe problemen aangeven en oplossingen veroordelen. Aanvullende opmerkingen: Een succesvolle Monitor combineert zijn sterk kritisch denkvermogen aan persoonlijke eigenschappen als eerlijkheid, praktische zijn en plooibaarheid. Als de Monitor ook teamleider is, moet hij er in het bijzonder voor zorgen dat hij andere teamleden niet overheerst en hun de mond snoert. Waar het dan met name om gaat, is de kunst zijn eigen kwaliteiten bij de anderen aan te boren en aan hen over te dragen. Als teamlid staat de Monitor voor het probleem zijn mening duidelijk genoeg te poneren zonder als een bedreiging voor zijn collega s over te komen. Wanneer hij ervoor zorgt niet te kritisch te zijn, kunnen zijn ervaringen hem zeer van pas komen, als hij verder opklimt in de hiërarchie. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 5.

5. De Coördinator (CO) De Coördinator is constant op zoek naar wilsovereenkomst in de groep. Hij is de natuurlijke coördinator die de procedure aangeeft, de bedoelingen verheldert, de opvattingen inventariseert en tenslotte samenvat wat iedereen wil. Hij probeert elk teamlid aan te moedigen om bij te dragen. De CO is extravert, positief en ruimdenkend, maar protocolvast. Hij beschikt doorgaans niet over opvallende, intellectuele of creatieve talenten. Zijn kracht is meer dat hij deze talenten bij anderen ontdekt en het woord wil geven. Hij zoekt consensus, maar hakt zonder aarzelen de knoop door als zich een meerderheid heeft afgetekend of als de tijd begint te dringen. De Coördinator komt tot zijn recht op een plaats waar uiteenlopende belangen en kwaliteiten moeten worden samengebundeld en doelstellingen moeten worden gecoördineerd. Ferm in de procedure en gericht op de besluitvorming als hij is, is de CO een natuurlijke en voor iedereen aanvaardbare leider, die het beste uit de groep haalt. Zolang hij maar vrij blijft van een eigen belang of een eigen inhoudelijke stellingname. Dat brengt hem in conflict met de Vormer en Creatief. Doel van de CO-rol Het organiseren en beheersen van de activiteiten van zijn team, waarbij hij een zo goed mogelijk gebruik maakt van de in het team aanwezige mogelijkheden. Alle voorbereidingen treffen die nodig zijn om vergaderingen georganiseerd en gestructureerd te laten verlopen, zodat alle taken efficiënt en binnen de bepaalde tijd kunnen worden afgehandeld. Elk teamlid stimuleren om zijn rol op zich te nemen bij het werken aan de teamdoelstellingen. Voortdurend alert zijn op mogelijke zwakten in de teamsamenstelling. En vervolgens ofwel in het team verandering aan te brengen, ofwel door de teamleden een andere rol te laten ontwikkelen. Het handhaven van zelfdiscipline en volharding bij het functioneren als middelpunt voor de groep, vooral als de zaken moeilijker worden. Gaan jagen op besluiten: het al te sterk benadrukken van tempo en voortgang in de besluitvorming. Dat kan bepaalde talenten/inbreng doen wegvallen. Procedurele starheid: vasthouden aan het besluit is besluit, met name als nieuwe inzichten of vragen naar voren komen. Vasthouden aan een gegeven rolverdeling, ook als het interne of externe krachtenveld verandert. Aanvullende opmerkingen In een voorzittende functie verkeert de Coördinator in de positie om zijn talenten in alle volheid tentoon te spreiden. In een andere functie kan hij harmonie, coördinatie en structuur in het team aanmoedigen, zonder dat zijn bijdrage in welke zin dan ook een bedreiging vormt voor de hogere functionarissen in het team. De Coördinator bezit veel kwaliteiten die een weerspiegeling vinden in andere teamrollen. Hij moet daarom bereid zijn dié rol te spelen die bijdraagt tot de meest efficiënte teamprestatie. Het kan gebeuren dat hij moet switchen tussen het oppakken van zijn leidende rol en het maskeren van zijn talenten. Hij moet, ondanks zijn sterke ego, weten welke rol hij moet spelen en wanneer. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 6.

6. De Afmaker (AM) De Afmaker is het teamrol-talent wiens aandacht voortdurend uitgaat naar dingen die mis kunnen gaan. Zijn grote zorg naar mensen en zaken en een sterk zintuig voor gevaar resulteren in een waakzaam oog voor detail en een zekere hang naar perfectie. De AM toetst voortdurend op zijn gevoel of alles nog klopt. Hij controleert rusteloos, als het moet tot in de puntjes, of alles op orde is. De AM bewaakt de kwaliteit. Hij hanteert strakke normen en is soms weinig toeschietelijk tegenover de Jantjes van Leiden. Zijn uiterlijke zelfbeheersing en kalmte kunnen bedrieglijk zijn. Hij is niet gauw gerustgesteld en kan moeilijk iets aan anderen overlaten. Bezorgd om zaken over het hoofd te zien maar tegelijkertijd sterk gericht op eenheid, absorbeert hij als het ware alle stress die het werk met zich meebrengt. De Afmaker is van groot belang als het gaat om taken die een hoge concentratie en grote accuratesse vereisen. Achter de schermen zorgt hij dat alles voorbereid is, volgens plan verloopt, en tot in detail wordt uitgewerkt. De AM is nauwgezet en voelt aan wat urgent is. Veiligheid en kwaliteit vinden in de AM een rusteloze kampioen. Doel van de AM-rol Ervoor zorgen dat de inspanningen van het team zoveel mogelijk geperfectioneerd worden en dat niets over het hoofd wordt gezien. Een waakzaam oog houden op het optreden van fouten, weglatingen of overtredingen, vooral op de scheidslijn van verschillende verantwoordelijkheidsgebieden. Kiezen van een werkterrein waarin controlerende werkzaamheden belangrijk zijn. Zoeken naar tekortkomingen die het eindproduct zouden kunnen bederven. Actief op zoek zijn naar gedeeltes van het werk die een meer dan normale aandacht vragen. Permanent monitoren dat de kwaliteit van alle waakzaamheid en waar nodig- hulp hoog blijft. Onnodig benadrukken van details ten koste van het algemeen overzicht of de algemene richting. Ontmoedigen van het team door zijn sterke waakzaamheid. Intolerantie t.o.v. mensen met een oppervlakkige of avontuurlijke houding. Aanvullende opmerkingen De Afmaker als leidinggevende onderscheidt zich door zijn vasthouden aan een gevoel van gejaagdheid bij de teamleden. Lang niet alle teamleden zullen zich daar even goed bij voelen. De Afmaker als leider dient dan ook een stijl te ontwikkelen, die kan switchen tussen het aan zijn natuurlijke loop overlaten van dingen en het ingrijpen, als dingen afgerond en afgewerkt kunnen worden. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 7.

7. De Groepswerker (GW) De Groepswerker is het meest gevoelige en ondersteunende lid van het team. Hij is vriendelijk van aard, meegaand en sterk gericht op het creëren van sfeer en een gevoel van gezamenlijkheid. Hij kan luisteren, en moedigt anderen aan dat ook te doen. De GW zoekt naar evenwicht en harmonie, en probeert met tact en diplomatie conflicten te voorkomen. Met behulp van zijn gevoelige sociale antennes en zijn communicatieve souplesse bevordert hij de teamgeest en weet zo de mensen tot elkaar te brengen. Hij heeft een hekel aan conflicten en kan in kritieke momenten moeilijk een beslissing nemen. De Groepswerker vervult een belangrijke integrerende rol. Hij is de lijm die het team bijeen houdt. De GW streeft naar eenheid, naar een wijgevoel, en voorkomt onnodige spanningen en confrontaties. De GW is loyaal naar de groepsdoelen. Hij zorgt ervoor dat ieder aan het woord komt en borduurt op een positieve wijze op ieders ideeën voort. De GW zorgt voor gezelligheid, voor sfeer en voor een hoog groepsmoreel. Doel van de GW-rol De afzonderlijke teamleden helpen hun effectiviteit in het team op te bouwen en vast te houden. Observeren en ontdekken van sterke en zwakke kanten bij anderen. Ondersteunen van de leden in hun sterke kanten, bijvoorbeeld door voort te borduren op hun voorstellen. Opvangen van tekorten bij leden, door persoonlijke ondersteuning of door het aanboren van andere, juistere bronnen. Verbeteren van de communicatie, bijvoorbeeld door gevoelens te vertolken, die onuitgesproken leven in de groep. Bevorderen van de teamgeest, door met het eigen teamgedrag een voorbeeld te stellen. Wegduiken voor confrontaties; vooral omdat hij vaak, als de spanning oploopt, als geen ander kan aangeven waar het knelpunt zit. Een sfeer creëren waarin te weinig serieus op zaken wordt ingegaan. Allianties aangaan: samenspannen met één groepslid (soms de underdog) tegen de ander. Aanvullende opmerkingen De rol van Groepswerker kan op verschillende niveaus binnen de groep worden vervuld. Als leidinggevende dient de Groepswerker zijn rol te zien als die welke de rollen van de anderen tot ontwikkeling brengt, en als een delegeerder. Op een ander niveau kan hij functioneren als een man achter de schermen. Zijn status dient echter nooit zijn wezenlijke doelstelling in het dienen van het team te beïnvloeden. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 8.

8. De Vormer (VM) De Vormer is een gedreven, wilskrachtig persoon, met een grote dosis nerveuze energie en een sterke drang om te presteren. Hij is vlot, impulsief en ongeduldig. Hij geniet van strijd en woordenwisseling, maar moet wel winnen. Als het tegenzit, raakt de VM snel gefrustreerd, geëmotioneerd en ongedurig. De VM is gericht op resultaat, verbindt daar zijn ik aan, en weet anderen in beweging te zetten. Hoewel hij voortdurend wordt geplaagd door twijfels over eigen kunnen, ervaart zijn omgeving hem vaak als dwingend, stuwend en assertief. Hij is een moedige en vrijmoedige ondernemer, die ervoor zorgt dat de dingen in gang worden gezet, en die mensen vooral ziet in relatie tot het te bereiken doel. De vormer stuurt en genereert actie. Omdat spanning en confrontaties hem doen opbloeien, mobiliseert hij de krachten in een team en stelt nieuwe doelen vast. Met name als het team door politieke en sociale manoeuvres in een impasse is geraakt. De VM is van groot belang als er wezenlijke veranderingen dienen te komen. Hij is niet bang om impopulaire maatregelen te nemen. Zijn ster rijst in een situatie waar onder grote druk en met veel risico gepresteerd moet worden. Doel van de VM-rol Het vorm en inhoud geven aan de activiteiten van het team. Te ontwikkelen werkwijze Binnen het team aandacht vragen voor prioriteiten en helpen deze duidelijk omlijnd te krijgen. De doelstellingen van het team in een breder perspectief plaatsen. De leden helpen bij het herkennen van hun eigen rol en bijdrage in het totaal. Een directe invloed uitoefenen op de groepsdiscussie door bijvoorbeeld het samenvatten van de resultaten en die te vergelijken met de bepaalde doelstelling(en). Geven van een toegesneden vorm aan de activiteiten van het team door de verschillende bijdragen te coördineren. Vasthouden aan een objectieve kijk op de vorderingen en verrichtingen van het team en ingrijpen, als de groep afdwaalt van de rechte of relevante paden. Ingrijpen als de groep haar eigenlijke taak vergeet, of als een teamlid aan de haal gaat met een niet ter zake doend idee of voorstel. Platwalsen van andere teamleden, zeker als hij een gezaghebbende positie bekleedt. Wedijveren over de rol van deskundige, met name met de Creatief en de Monitor. Onverdraagzaamheid, en zelfs arrogantie, ten opzichte van mensen die zich meer op het proces en de procedures richten. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 9.

Aanvullende opmerkingen De Vormer kan een bepaald gevoel voor richting ontwikkelen in een groep zonder leiding. Maar hij doet er goed aan dit op een subtiele en niet te indringende manier te doen. Wanneer hij een leidinggevende positie heeft, zal hij de Coördinatorrol goed in de gaten moeten houden om te zorgen dat hij, in positieve zin, een controlerende en coördinerende taak krijgt. Zo n rol, met nadruk op routinematige activiteiten en verplichtingen, zal wel extra zelfdiscipline vragen. Als teamlid moet de Vormer proberen zijn bijdragen goed te timen en zijn opmerkingen de nodige diplomatie mee te geven, bijvoorbeeld in de vorm van sturende vragen. De aard van de Vormer brengt met zich mee dat hij tot zijn beste prestaties komt onder omstandigheden van conflict en spanning. Omstandigheden die de productiviteit van Implementatoren, Coördinatoren, Groepswerkers en Monitoren juist sterk kunnen afremmen. Ook de Vormers dienen dus scherp in de gaten te houden wanneer ze hun stroomsterktes in de groep kunnen invoeren en wanneer niet. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 10.

9. De Specialist (SP) Van de Specialistenrol zijn geen verdere onderdelen opgenomen. Omdat iedereen over het algemeen de eigenschappen van meer dan één rol bezit, en vaak ook een specialisme, kun je voor jezelf met behulp van de daarbij behorende notities de meest geschikte combinaties te maken. Ook zijn de te vermijden gedragingen lichtelijk aangedikt zodat ze een betere herkenning geven. De Specialist is de toegewijde vakman, wiens bijdrage vooral ligt in zijn technische vaardigheid en gespecialiseerde kennis. De SP is een stille en standvastige solist, die zijn prioriteiten legt op het handhaven van professionele normen en het verdedigen van zijn specifieke vakgebied. De SP waagt zich niet gauw buiten de grenzen van zijn eigen vak, en hij is vaak niet bijster geïnteresseerd in de specialismen van anderen. Hij concentreert zich het liefst op één zaak. Van daaruit gaat hij een relatie met de buitenwereld aan, en ontwikkelt zich zo tot een expert. De Specialist kan in vaktechnische zin een sleutelpositie innemen als het om productontwikkeling gaat of om het handhaven van professionele kwaliteitsnormen. Hij vertaalt algemene termen in vaktechnische termen en voegt een deskundig gezichtspunt toe. Van zijn bijdrage buiten zijn eigen expertise dient men geen hoge verwachtingen te hebben. Defensiviteit: prat gaan op zijn expertrol, waardoor hij de meer creatieve en vormgevende kwaliteiten in een team frustreert. Splendid isolation : zich alleen mengen in het gesprek als zijn deskundigheid aan de orde is. 2009 Letsgoactive training & coaching Belbin teamrollen 11.