Voor Leden & Leiding van Scouting Rijpelberg

Voor Leden & Leiding van Scouting Rijpelberg 0

Inhoudsopgaven INHOUDSOPGAVEN 1 WELPEN 3 KNOPEN 3 NIVEAU 1 3 Halve steek 3 Achtvormige knoop 4 Slipsteek 4 Touw opschieten 5 NIVEAU 2 6 De platte knoop 6 Mastworp 7 NIVEAU 3 8 De paalsteek 8 Schootsteek 9 Timmersteek 10 PIONIEREN 11 Kruissjoring 11 Pionier object 12 SCOUTS 14 BASIS 14 8-vormige sjorring 14 PIONIEREN 15 De keuken 15 Kampaankleding 16 Stormbaan 17 Het vlot 18 VERDIEPING 19 Timmersteek met muilslag 19 Diagonaalsjorring 19 Steigersjorring 20 Eindsplits 20 Apenvuistje 21 fluitkoord 22 Turkse knoop 26 EXPLORERS 27 De mastworp met voorslag 27 1

Constrictorknoop 27 Trompetsteek 28 Schoren 28 Slingersjoring 28 Ankers 29 Katrollen 30 PIONIEREN 31 Torens 31 Bruggen 32 Speelobjecten 33 LEIDING EN ROVERSCOUTS 34 Touw bezetten 34 Oogsplitsen 35 2

Welpen Hier gaat de basis gelegd worden voor al je knoop en pionier ervaring in je hele scoutingcarrière. knopen In dit hoofdstuk gaan we de knopen behandelen die beschreven worden zijn voor de eisen voor het welpen insigne knopen. De knopen zijn verdeeld in 3 niveaus Op niveau 1: Halve steek Achtknoop Slipsteek Touw opschieten Op niveau 2: Als niveau 1 met extra Platte knoop Mastworp Op niveau 3: Als niveau 1 en 2 met extra Paalsteek Schootsteek Timmersteek Niveau 1 Halve steek De halve steek is een zeer eenvoudige knoop en wordt zeer veel toegepast als onderdeel van andere knopen. Zo bestaat de platte knoop uit twee halve steken. Een halve steek op zich dient weinig nut. Hij wordt wel eens gebruikt als stopperknoop, een knoop om een verdikking in de lijn aan te brengen, zodat de lijn niet door een oog heen schiet. Nadeel is dat wanneer de lijn onder spanning gezet wordt, de knoop niet meer eenvoudig los te maken is. Als stopperknoop verdient de achtknoop de voorkeur. Veel praktischer is de halve steek bij het bevestigen van een lijn om een paal. Een enkele halve steek voldoet als de krachten op de lijn niet erg groot worden en de lijn niet veel beweegt. Als de lijn wel veel beweegt, of er komen grote krachten op de lijn te staan, dan is een dubbele halve steek noodzakelijk, want een enkele halve steek werkt zichzelf los. Nadeel van de dubbele halve steek is dat deze knoop vrij moeilijk los te maken is. Halve steek Halve steek om paal Dubbele Halve steek om paal 3

Achtvormige knoop Deze knoop wordt gebruik om een verdikking aan het einde van het touw te maken om je meer houvast te geven. Deze is hierna makkelijk los te maken. Slipsteek De slipsteek is in feite een halve steek, waarvan het losse uiteinde weer door de knoop teruggehaald is. Voordeel van deze manier van opzetten van de knoop is dat de knoop weer eenvoudig losgetrokken kan worden. 4

Touw opschieten Met "opschieten" van een touw wordt het netjes oprollen van een touw bedoeld. Dit kan op verschillende manieren. Belangrijk is natuurlijk dat een opgeschoten touw een bosje blijft wanneer het in bijvoorbeeld een krat is opgeborgen. Ook moet je een touwtje zo weer kunnen gebruiken en dus niet eerst hoeven te prutsen om het bosje touw los te maken. Het makkelijkst is om eerst om je onderarm tussen hand en elleboog (dus niet vlak onder je oksel) een bosje te maken tot de laatste slag. Pak met de hand waarop je het touw hebt opgewonden nu ook het laatste uiteinde zodat je een lus krijgt. Neem nu het touw van je arm en ga te werk volgens het plaatje. 5

Niveau 2 De platte knoop Een van de bekendste knopen is de platte knoop. Het is een knoop die erg geschikt is om twee touwen van gelijke dikte aan elkaar vast te maken, bijvoorbeeld bij een vlag in de vlaggemast. Gebruik de platte knoop niet om zware ladingen aan te houden, want onder hoge druk is hij niet betrouwbaar genoeg. Voor kleine klusjes is de knoop erg geschikt en snel gelegd. De tekeningen spreken voor zich. Let wel op dat de twee uiteinden aan dezelfde kant van de knoop uitsteken. Als dat niet zo is dan spreken we van een 'oud wijf', een knoop die niet veel kan hebben. 1 2 3 4 5 6

Mastworp Een belangrijke knoop die je waarschijnlijk veel zult gebruiken is de mastworp. Veel sjorringen kun je heel goed beginnen met de mastworp en je vindt hem dan ook in veel bouwwerken terug. Met een mastworp maak je een touw aan een paal vast. 7

Niveau 3 De paalsteek Met de paalsteek kun je een niet verschuivende lus in een touw maken, deze kan je gebruiken bij reddingen (ophijsen van een persoon), voor het maken van een vervangingsscheerlijn. Na gebruik is de paalsteek weer gemakkelijk los te maken, ook als er veel kracht op de steek heeft gestaan. 8

Schootsteek Met de schootsteek kun je twee touwen van ongelijke dikte met elkaar verbinden. Ook kun je een touw aan een lus vastmaken, vandaar dat ook deze knoop wordt gebruikt om een vlag op te hangen. Let er ook hier op dat beide korte einden aan dezelfde kant van de knoop zitten. 1 2 3 4 5 9

Timmersteek De timmermansteek wordt gebruikt om snel even een touw aan een paal vast te maken, zodat je de paal kunt hijsen of slepen. Je kunt de paal dan gemakkelijk en snel verplaatsen. Je draait het uiteinde van het touw een aantal malen om zichzelf heen bij de gevormde lus. De lus schuif je om de paal heen. 10

Pionieren In dit hoofdstuk gaan we de eisen behandelen die gelden voor het insigne pionieren van de welpen. Afhankelijk van het niveau van pionieren van je oudste welpen, zul je ze eerst nog wat moeten laten oefenen met het maken van een kruissjorring. Als je denkt dat je oudste welpen er klaar voor zijn, kunnen ze het insigne gaan halen. De welpen dienen de kruissjoring te beheersen en het volgende object te kunnen maken. Kruissjoring Hier begint het echte werk. Als je deze sjorring onder de knie hebt kun je de meeste grote bouwwerken in elkaar zetten. Je gebruikt de kruissjorring om twee palen dwars op elkaar vast te zetten in de vorm van een kruis (tja, de naam verraadde het al). Het is de bedoeling dat je de twee palen nadat de sjorring is aangebracht niet meer ten opzichte van elkaar kunnen bewegen en er zware lasten op kunnen rusten. l deze sjorring in vier stappen. 1. Om het touw aan de palen vast te maken leg je een mastworp (zie hierboven) om de staande paal onder de plek waar je wilt dat de palen aan elkaar komen te zitten. Vervolgens hou je de twee palen tegen elkaar aan (dwars op elkaar) boven de mastworp. Dit kun je zelf doen, maar om de sjorring te leggen kan het makkelijk zijn als iemand anders de paal vasthoud. Zorg ervoor dat de dwarspaal voor de staande paal ligt. Haal het touw (dat vastzit aan de staande paal) voor de dwarspaal langs van onder naar boven. Let hierbij op het volgende. Tijdens het sjorren haal je het touw alleen horizontaal en verticaal heen en weer, nooit diagonaal. Je haalt het touw dus nooit dwars over een van de palen. Zie de afbeelding rechts. 2. Door het touw zo voor en achter de palen langs te halen komen ze strak tegen elkaar aan te zitten. Vergeet niet het touw na elk ronde goed aan te trekken zodat er zo min mogelijk speling in zit. Maak het rondje om de palen drie keer. Op het plaatje rechts moet het touw dus nog 1 keer rond. Doe aan de voorkant de touwen buiten langs en achter binnen langs de vorige slag voor extra stevigheid 3. Om te zorgen dat er geen speling meer zit in de sjorring ga je woelen. Woelen houdt in dat je (zoals je op de afbeelding ziet) het touw tussen de twee palen om zich zelf heen gaat halen. Zo trek je het touw boven en onder en boven de dwarsbalk naar elkaar toe zodat de knoop strakker komt te zitten. Ook hier maak je drie rondes en zorg je dat je elke ronde het touw goed aantrekt. Er mag nu geen enkele speling meer overblijven. 4. Om te zorgen dat de sjorring niet meer los raakt leg je het touw uiteindelijk met een mastworp vast aan de dwarsbalk. 11

Pionier object Stap 1: Leg de zitting van het bankje (een paar balkjes of plank) op de grond. Je kunt dan eenvoudig bepalen waar de paaltjes de grond in moeten. Sla de paaltjes met een sleg in de grond of gebruik hiervoor een grondboor. Zorg dat de paaltjes stevig 50 tot 70 cm in de grond staan. Stap 2: Leg een mastworp op de eerste paal. Stap 3 Leg de ligger op de mastworp. Stap 4 Maak de ligger met een kruissjorring aan de paal vast. Stap 5 Maak de tweede kruissjorring. 12

Stap 6 Sjor ook de tweede ligger vast aan de twee andere paaltjes Stap 7 Leg de zitting op de liggers. Eventueel bind je de zitting aan de liggers vast met sjortouw of sisaltouw. Tip: als je de twee achterste paaltjes langer neemt kan er ook een rugleuning aan gemaakt worden. 13

Scouts Hier wordt je kennis van knopen op de proef gesteld door daadwerkelijk pionierobjecten te gaan maken. Daarnaast leer je nog knopen bij die handig zijn bij het pionieren. In de volgende hoofdstukken gaan we de theorie uitleggen van de knopen die nodig zijn voor het halen van de insignes: Uitdagende scouting technieken: kampeertechnieken en pionieren; Basis en verdieping. Voor het specialisatie insignes worden de boeken geraadpleegd. Basis Voor het basis insigne worden de volgende knopen geëist. Mastworp Platte knoop Schootsteek Kruissjorring Achtvormige sjorring Alle knopen en worden in het hoofdstuk welpen behandeld behalve de achtvormige sjorring. Deze zal nu uitgelegd worden 8-vormige sjorring Voor sommige bouwwerken is het nodig om een driepootconstructie te maken, je weet wel, net als onder een fotostatief. Je begint met mastworp. Vervolgens zig-zag je het touw tussen de palen door. Om het vlechten wat makkelijker te maken kun je stokjes tussen de palen steken zodat er wat ruimte tussen blijft. Vergeet dan niet om uiteindelijk het ouw toch wat aan te trekken als de stokjes niet meer nodig zijn. Je kunt vervolgens ook nog woelen en het touw vastzetten. Als je de onderkanten van de palen nu uit elkaar zet heb je een driepoot. Op een soortgelijke manier kun je een tweepoot in elkaar zetten. 14

Pionieren De scouts dienen voor dit insigne o.a. ook mee te werken aan een eenvoudig pionier object. De keuken Dit is een van de meest gebruikte pionier objecten van scouting. Op RSW en zomerkamp zul je hier aan koken en eten. Let op bij het bouwen dat het kookblad en tafelblad niet te hoog zitten en daardoor niet meer praktisch zijn. Benodigdheden 15x 2,7 meter palen 7x 1,5 meter palen 26x 6 meter touwen 2x tafel blad Maak een 4 poot met zijbalken, zorg er voor dat tussen balk 1, 2 en 3 een tafelblad past en dat 2 en 3 even hoog zitten. Plaats daarna over 2 en 3 een tafelblad. Dit is je kookblad 3 2 1 3 Maak nu een 3 poot met zijbalken en zorg er voor dat bij 4 een tafelblad tussen past en net zo hoog is als 1 van de vierpoot leg nu tussen 1 en 4 nog een tafelblad dit is je eettafel. Maak onder het eet blad op zithoogte 2 lange pionierpalen en hierop leg je 2 balken die aan weerzijde zijn vast geknoopt met de 8-vormige sjoring. (dit heet een vorksjoring wanneer gebruikt op 2 palen). 4 15

Hier nog enkele andere voorbeelden van keukens. Kampaankleding Hier volgen nu handige en leuke dingen die je kunt knopen op een kamp. 16

Stormbaan Probeer met je basis knopen ook eens een leuke stormbaan te maken. 17

Het vlot 18

Verdieping Voor het basis insigne worden de volgende knopen geëist. Timmersteek Paalsteek Diagonaalsjorring Eindsplits Steigersjorring Apevuisje Fluitkoort Turkseknoop Timmersteek met muilslag De timmermansteek met muilslag gebruik je als extra beveiliging en om te voorkomen dat een paal bij het hijsen dwars gaat liggen. Eerst maak je een timmersteek. Met het lange uiteinde van het touw sla je nogmaals om de paal heen, maar dan vlakbij het uiteinde van de paal. Deze slag wordt de muilslag genoemd. Diagonaalsjorring Zoals de naam al doet vermoeden gebruik je deze sjorring om twee diagonaal gepionierde palen aan elkaar te bevestigen. Deze sjorring neem weinig tot geen kracht op en is uitsluitend bedoeld om de twee diagonale palen tegen elkaar aan te trekken. 19

Steigersjorring Hiermee kun je twee palen in de lengterichting aan elkaar moet maken. Eindsplits Een eindsplits of Spaanse takeling kan gebruikt worden om het einde van een touw af te werken. Eerst een nadeel van de eindsplits, bij het maken van een eindsplits ontstaat er altijd een verdikking in het touw. Houd hier rekening mee als hij door een katrol of blok moet. We beginnen met het maken van een kruisknoop. Draai eerst het einde van het touw uit elkaar, ongeveer 25 cm. De kruisknoop gaat als op het hieronder getekende figuur, trek de uiteinden goed strak aan. Deze kruisknoop maak je door ieder uiteinde onder elk ander uiteinde te halen (in de richting van het touw). Nu gaan we terug vlechten. We vlechten tegen de richting van het touw in. Zorg er hierbij voor dat ieder uiteinde onder zichzelf door gaat! Vlecht nu door zodat je steeds over een streng gaat en dan weer onder een streng. Doe dit tot de uiteindes op zijn, nu kun je deze afknippen. Rol nu de eindsplits stevig tussen je twee handen. 20

Apenvuistje Een apevuistje of keesje is een type knoop die een verdikking vormt aan het einde van een touw. Naast het gebruik als sierknoop wordt het apevuistje ook wel gebruikt in de scheepvaart, om een schip af te kunnen meren. Aan het eind van een lijn wordt een apevuistje geknoopt, meestal verzwaard om er beter mee te kunnen werpen, wat vervolgens vanaf een schip op de wal kan worden gegooid. Aan het andere uiteinde wordt het touw met de grote lus vastgemaakt zodat dit touw op de kade kan worden getrokken. Gemaakt van elastiek-koord en met een lus in plaats van losse eindjes, deze in de vuist verknopen, is het een zeiltouwtje. Om zelf een apevuistje als sierknoopje te maken ga je als volgt te werk: 1. Maak drie slagen en leg ze netjes naast elkaar om je wijs- en middelvinger heen. Hou tussen je wijs- en middelvinger daarbij een beetje ruimte. 2. Leg drie slagen loodrecht op de eerste drie. Deze slagen kun je tussen je wijs- en middelvinger door leggen. 3. Haal de knoop nu voorzichtig van je vingers. Leg drie slagen door de twee lussen waar je vingers in hebben gezeten. 4. Stop nu eventueel tussen de losse windingen een verzwaring zoals een kogeltje. 5. Trek nu voorzichtig slag voor slag aan om de knoop te fatsoeneren. 6. De twee uiteinden kun je als een oogsplits of met takeling aan elkaar verbinden. 21

fluitkoord Traditioneel fluitkoord Dit model fluitkoord is traditioneel voor fluitkoorden van gidsen en padvindsters in Nederland, en tenminste sinds 1929 in gebruik. Het is de moeite waard, met het maken ervan deze traditie voort te zetten. Veel succes en plezier ermee Het materiaal Je hebt nodig een bosje gevlochten wit katoenkoord, doorsnede 2 mm., 12 meter lang. Deze is verkrijgbaar bij de ScoutShop (artikelnummer 32520). Veder naald en (wit)draad en een hulptouwtje van ongeveer 50 cm dun (vlieger)touw. Het begin Van het bosje koord knip je 70 cm. af, dit heb je aan het eind nodig. De rest van het koord wind je voorzichtig af, anders raakt het in de knoop. In figuur 1 is het hele koord schematisch aangegeven. Het stukje AB heb je afgeknipt. Meet nu de afstand van je taille (broekband) rond je hals en weer naar je taille (figuur 2). Dit stukje B - C zal tussen de 110-130 cm. zijn: ben je klein dan is het wat korter, ben je groot dan is het wat langer. Nooit langer dan 130 cm., anders is je koord te kort. Deze lengte neem je twee keer, zodat je het stuk B - D krijgt. Let op: niet afknippen! Markeer punt D even met een knoopje. Neem nu de rest van het koord, D - F, dubbel (dus F komt op D), zodat je in het midden daarvan punt E vindt. Bij E knip je het door en het knoopje bij D haal je er weer uit. Je hebt nu twee lange stukken: E - F en een langer stuk B - E. Houdt alle einden nu bij elkaar en zoek het midden van E - F. Hier buig je E - B om, figuur 3. Met het hulptouwtje houd je in dit punt de strengen met een schootsteek bij elkaar, figuur 4. Doe dit wel netjes want dit punt blijft zichtbaar in je fluitkoord. Het hulptouwtje knoop je ergens aan vast om te kunnen vlechten. Het vlechten Je neemt nu drie dubbele strengen, figuur 5. De strengen I en II zijn lang, streng III is een lus en korter (ong. 110 cm.). Je gaat zo vlechten, dat de strengen netjes naast elkaar komen te liggen, figuur 6. Vlecht door tot de lus, streng III, op 6 cm. Na op is, figuur 7. 22

De bootsmanplatting Haal nu het hulptouwtje er af en leg het eind van de vlecht op het begin van de vlecht zoals in figuur 8 is aan gegeven. Je hebt nu dus vier lusjes bij elkaar. Vanuit deze situatie begin je met de twee overgebleven dubbele strengen (I en II) aan de bootsmanplatting, figuur 9. Controleer eerst nog even of er geen verkeerde slag in de gevlochten lus zit en of je hoofd er door past. De bootsmanplatting is eigenlijk een serie platte knopen. Leg de rechterstreng over de vlecht naar links. De linkerstreng gaat over de rechter, achter de vlecht langs en dan door de lus die de rechterstreng gemaakt heeft. Trek de knoop aan. Leg nu de linkerstreng voor de vlecht langs naar rechts. Neem de rechterstreng over de linker, achter de vlecht langs en door de lus van de linkerstreng. Ga zo om en om door tot je aan het eind van de vlecht komt. Haal nu de rechterstreng door de vier lusjes van de vlecht naar links. Hetzelfde doe je met de linkerstreng naar rechts, figuur 10. De ronde kroonplatting De vier enkele strengen die je nu over hebt, laat je 6 cm. Onbewerkt. Met het hulptouwtje houd je ze tijdelijk met een mastworp bij elkaar. Dan begin je aan de ronde kroonplatting, een stapeling linksdraaiende kruisknopen. Klem het werkstuk tussen je knieën en leg de strengen in vier richtingen over je knieën. Maak nu de eerste kruisknoop zoals in figuur 11 is aangegeven: Een streng leg je naar links over de tweede, de tweede over de derde, de derde over de vierde. De vierde gaat door de lus van de eerste. Trek de vier strengen gelijkmatig aan en begin daarna op dezelfde wijze aan de volgende kruisknoop. Na een paar knopen wordt de ronde platting zichtbaar, figuur 12. Deze platting moet 6 cm. Lang worden. Laat daarna de strengen weer 6 cm. Onbewerkt en houdt ze weer met een mastworp tijdelijk bij elkaar. 23

De spiraalplatting Houdt nu twee strengen die bij het eind van de vorige platting tegen over elkaar zitten recht. Met de twee andere strengen maak je nu de spiraalplatting, figuur 13. Deze platting bestaat uit een serie oude wijven knopen. Leg de rechterstreng naar links over de middenstrengen. De linkerstreng gaat over de rechter, achter de middenstrengen langs en dan door de lus die de rechterstreng gemaakt heeft. Trek de knoop aan. De volgende gaat op precies dezelfde manier. Ook hier wordt na een paar knopen de platting zichtbaar, figuur 14. Ga door tot de platting 6 cm. Lang is. Je houdt nu twee langen en twee korte strengen over. De eindlus en bezetting Met de twee langen strengen vorm je een lus zoals in figuur 15 is aangegeven. De einden overlappen elkaar dus 5 cm. De lus moet tenminste net zo lang zijn als de kluit of het zakmes dat je er aan wilt hangen. Met naald en draad naar de einden aan elkaar. Daarna vouw je deze verbinding rond en zet dit met een paar steken vast. Neem nu het hulptouwtje dubbel en leg het in de lengte over de verbinding, figuur 16. Het stukje koord A - B, dat je in het begin het afgeknipt, leg je met het eind circa 1 cm. Ruim over de verbinding naast het hulptouwtje. Het andere eind wikkel je terug om de verbinding naar het lusje van het hulptouwtje, figuur 17. Doe dit niet al te strak maar zorg er wel voor dat de slagen dicht tegen elkaar komen. Het eind haal je een heel klein stukje door het lusje, waarna je het hulptouwtje onder de wikkelingen van de gemaakte bezetting doortrekt. Het koord komt er nu ook onderdoor en het resultaat zie je in figuur 18. Trek de twee eindjes nog even aan en knip ze dan kort af. Tenslotte Steek de dubbele eindlus door het oog van je fluit (of mes) en haal hem daarna over de fluit zelf. Haal de lus dan terug naar de vorm van figuur 19. Deze knoop heet de leeuwerikskop. 24

Historie Veel van de tradities bij de padvindsters en gidsen zijn afkomstig uit Engeland waar Girl Guiding begon. De Nederlandse padvindsters en gidsenbeweging ontleende echter ook veel ideeën aan de Amerikaanse Camp Fire Girls. In het omvangrijke knopenboek Knots van de Amerikaan Ashley (1945) komt het betreffende fluitkoord niet voor. In scouting literatuur is gezocht naar de oorsprong van het fluitkoord. De Engelse en Amerikaanse boeken en beschrijvingen van voor 1930 vermelden echter niets over het betreffende koord. De eerste melding van een fluitkoord wordt gevonden in de Nederlandse literatuur. In het Regelement van de Leidse Meisjesgezellen, met de hand geschreven in 1911/12, komt bij de omschrijving van het uniform voor: een wit koord met fluit. Foto s uit die periode tonen dat het hier echter niet om een speciaal gevlochten koord gaat. De eerste beschrijving wordt gevonden in het Handboek van de padvinderij voor meisjes in Nederland uit 1929 van het Nederlandse meisjes gilde. Waar het toen vandaan is gekomen is nog onbekend. Vooralsnog wordt daarom aangenomen dat het een Nederlands ontwerp is. In 1954 wordt de beschrijving vrijwel letterlijk overgenomen in De wegwijzer van de Nederlandse gidsen beweging. Met vervangt in dit boek alleen het afknippen van 1 el in 1m ; verschil 30 cm. Het gevolg hiervan is dat de lengte van het fluitkoord korter wordt en de eindbezetting langer. De beschrijvingen na 1954 worden slechter, dus de hoogste tijd om dit unieke en voor Nederland traditionele fluitkoord in ere te herstellen. In deze nieuwe handleiding is uitgegaan van de oorspronkelijke vorm, maar er zijn wel enkele knooptechnische verbeteringen aangebracht. 25

Turkse knoop De Turkse knoop is voor ons nog een Sierknoop. Vooral geschikt als dasring. Natuurlijk is nu nog, net als in het verleden, geschikt om verdikkingen om hout en touw te maken waardoor meer houvast zal worden verkregen. Sla het touw om je hand, zoals aangegeven in de linker foto. Het begin van het touw onder de duim vast houden. Volg met het, lange, uiteinde de weg die het gele touw in de foto aan geeft. Rechts zie je wat het resultaat is. Draai nu je hand om en trek het rechter touw over het linker. Foto links, toont hoe het eruit hoort te zien, na omdraaien. Foto rechts, toont het resultaat. Volg met het, lange, uiteinde wederom de weg die het gele touw in de foto aan geeft. Rechts zie je wat het resultaat is. Je hebt het correct uitgevoerd wanneer de uiteinden langs elkaar liggen. Foto links, toont het resultaat nadat er met het lange uiteinde één keer de eerste beweging is nagestoken. Foto rechts, toont het resultaat na, twee keer nasteken en de uiteinden van het touw aan de binnenkant van de verkregen cirkel afgestikt te hebben. 26

Explorers Nu dat je genoeg geoefend hebt en voldoende kennis kun je beginnen aan de grotere bouwwerken. In dit hoofdstuk worden de volgende knopen behandeld, de mastworp met voorslag, de constricktorknoop, de steigersjoring, de slingersjorring, schoren en ankers en katrollen en de trompetsteek. De mastworp met voorslag De mastworp met voorslag wordt ook wel de magnussteek of dubbele mastworp. Deze is een heel stuk sterker dan de normale mastworp. Doordat het touw dubbel om de paal wordt geslagen kun je deze stevig om de paal bevestigen, en gaat dus niet schuiven als er kracht op wordt uitgeoefend. Constrictorknoop De constrictor is belangrijk als tijdelijke takeling. En ook als permanente binding waarvan je er meerdere naast elkaar nodig hebt. Eenmaal goed gelegd is losmaken zonder hulpmiddelen (priem of mes) bijna onmogelijk. Gebruik hem dus nooit voor iets dat snel weer los moet. Omdat de constrictor "in de bocht" gelegd kan worden wordt hij vaker gebruikt dan de wurgknoop. 27

Trompetsteek aak geven we bij ons deze naam aan de touwverkortingsknoop. Toch is er enig verschil tussen die touwverkortingsknoop en deze trompetsteek. Het doel van deze knoop is het verkorten van een ellenlang touw. Dit kan praktisch zijn bij tentlijnen, waarbij de piketten op één lijn moeten staan. Schoren Hiermee worden objecten opzijn plaats blijven. Schoren gebeurt vanuit het midden gezien van het object naar buiten in gelijke hoeken. Slingersjoring Dit wordt gebruikt om verankeringen aan elkaar te maken voor extra stevigheid. 28

Ankers Deze dienen als stevigheid wanneer een zwaar object geschoord dient te worden zodat het op zijn plaats blijft. 29

Katrollen Wanneer je een goed ankerpunt hebt, kun je door het toepassen van katrollen zware lasten verzetten. Het werken met katrollen is eenvoudig. Leg een katrol (links) vast aan het ankerpunt. We noemen dit de gepositioneerde katrol. De andere katrol (rechts) dien je vast te leggen aan de last. Dit is de ongepositioneerde. 30

Pionieren Nu zijn jullie klaar voor het grote werk. Hier volgen een paar leuke pionier objecten die je zou kunnen bouwen. Torens 31

Bruggen 32

Speelobjecten 33

Leiding en roverscouts Dit is de groep die de puntjes op de i gaan zetten. Je leert in dit hoofdstuk touwen bezetten, oogsplitsen, sierknopen en vlaggenmasten opzetten. Touw bezetten Als je wil vermijden dat een dun kunstvezeltouw aftakelt ofwel uitrafelt, kan je het afsmelten met een vlam of een heet mes. Maar bij kunstvezeltouw dikker dan 4 mm of met een complexe structuur (bv. een metalen hart), bij natuurvezeltouw en staaldraad kan je het uitrafelen het best tegengaan door de kop van het touw af te binden met een dun touwtje. Zoiets heet een touwbezetting of takeling. Voor een touwbezetting wordt als dun touwtje meestal schiemansgaren gebruikt, maar ook eenvoudig vlas- of hennepgaren is geschikt. Er bestaan verschillende vormen van touwbezetting. 34

Oogsplitsen De oogsplits wordt gebruikt om een permanente lus aan het einde van een touw te maken. 35