Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Vergelijkbare documenten
Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Ondernemersvertrouwen stabiliseert in februari

Ondernemersvertrouwen neemt in november zeer licht toe

Afbrokkeling van het ondernemersvertrouwen in augustus

Het ondernemersvertrouwen neemt in november verder toe

Lichte verslechtering van het ondernemersvertrouwen in augustus

Het ondernemersvertrouwen herstelt zich in november

Het ondernemersvertrouwen stabiliseert in november

LICHT HERSTEL VAN DE CONJUNCTUURBAROMETER IN APRIL

De economische groei bedraagt 0,3 % in het eerste kwartaal van De economische activiteit stijgt met 1,1 % over het hele jaar 2014

De economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van 2014

De economische groei bedraagt 0,4 % in het eerste kwartaal van Over het hele jaar 2017 neemt het bbp met 1,7 % toe

De economische groei bedroeg 0,2 % in het eerste kwartaal van Over het hele jaar 2018 nam het bbp met 1,4 % toe

De economische groei bedraagt 0,2 % in het eerste kwartaal van 2016

De economische groei bedraagt 0,5 % in het eerste kwartaal van 2017

NATIONALE REKENINGEN Derde kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

NATIONALE REKENINGEN Eerste kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Groothandel Kwartaalcijfers Pagina 1 van 27

Bedrijfsleven optimistischer

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Coenrapportomslag eerstekwartaal.indd 1

Productiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26

Een goed 2015, een aarzelend

Herstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014

Economische outlook Nederlandse regio s 2 e kwartaal 2011

2003/10A. Conjunctuur: recent verloop en verwachtingen* 7 e jaar. Door Economische Analyses, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

Saldo economisch klimaat. Q (verwacht) -39,8

NATIONALE REKENINGEN Eerste kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. De sombere voorspellingen komen in het 2 e kwartaal uit!

NATIONALE REKENINGEN

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland

Matige groei, grote bezorgdheid

NATIONALE REKENINGEN Eerste kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

Minder sterke groei industrie in tweede kwartaal

DIRECTE TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE VLAAMSE HAVENS, HET LUIKSE HAVENCOMPLEX EN DE HAVEN VAN BRUSSEL

Conjunctuurenquête Nederland

Omzet industrie daalt door lagere prijzen

PERSBERICHT Brussel, 14 december 2016

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Bedrijfsleven onveranderd positief

Conjunctuurenquête Nederland

Conjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2015

Conjunctuurbeoordeling van de bouwsector

Productie licht gedaald in vierde kwartaal

Resultaten Conjuntuurenquete 2018

Polsslag Ondernemend Limburg juli 2015: +4,8 Ondernemersvertrouwen op hoogste peil in 4 jaar Nog geen hitterecords voor Limburgse economie

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Horeca, makelaardij en reisbranche Oost Nederland Kwartaalcijfers Pagina 1 van 18

Highlights COEN 4 e kwartaal 2010

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent

Prijsafname zorgt opnieuw voor omzetdaling industrie

Het economische belang van de Belgische havens - flashraming 2015

Wederom meer omzet voor industrie

NATIONALE REKENINGEN Tweede kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

Moeilijk najaar, mindere verwachtingen

Vierde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zuid-Holland

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland

ECONOMISCHE ACTIVITEIT

Stemming onder ondernemers in het MKB

Industriële omzet stijgt opnieuw

Dienstensector houdt vertrouwen

NATIONALE REKENINGEN Derde kwartaal. Kwartaalaggregaten. Instituut voor de Nationale Rekeningen

ECONOMISCHE INDICATOREN VOOR BELGIE

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2016

Omzet industrie daalt

Coen in het kort. Inhoud rapportage. Toelichting. Provincie Limburg. Negatief beeld bij alle indicatoren

Communiqué. Verloop van de Belgische uitvoermarkten

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 1,4 procent in Beperkte opwaartse bijstelling economische groei 2004

Instituut voor de nationale rekeningen

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal Vertrouwen ondernemers verder toegenomen

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. Zowel de realisatie als de verwachtingen stellen teleur.

Monitor Bouwketen. Najaar Marien Vrolijk

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien

rapportage Producentenvertrouwen kwartaal 1. Deze resultaten zijn tevens gepubliceerd in de tussenrapportage economische barometer (5 juni 2002)

Optimisme houdt stand Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2015

Omzet daalt voor negende kwartaal op rij

Monitor Bouwketen. Voorjaar Marien Vrolijk

COEN in het kort. Inhoud rapport. Toelichting. Nederland. Herstel komt in zicht. Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2014

Persbericht. Economie verder gekrompen. Centraal Bureau voor de Statistiek. Uitvoer blijft groeien. Minder investeringen

Lagere afzetprijzen drukken nog steeds omzet

Conjunctuurenquête Nederland. Derde kwartaal Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe

61e Ondernemerspanel. MKB-Nederland TNS NIPO

TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE BELGISCHE HAVENS STIJGT MET 7 % IN 2017

Kwartaaloverzicht arbeidsmarkt 2005/2

UNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06

Instituut voor de nationale rekeningen. Nationale rekeningen. Kwartaalrekeningen 2016-I

ONDERNEMERSVERTROUWEN MINDER HOOG. Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 2019

Transcriptie:

Nationale Bank van België Conjunctuuronderzoekingen Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België Februari 216 15 5-5 -15 - -35 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Afgevlakte seizoengezuiverde reeks Seizoengezuiverde brutoreeks De conjunctuurbarometer is de synthese van de conjunctuurcurven van de verwerkende nijverheid, de ruwbouw, de dienstverlening aan bedrijven en de handel. Perscommuniqué van 23 februari 216: De conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België is in februari voor de tweede opeenvolgende maand gedaald, en sterker dan in januari. Het ondernemingsklimaat verzwakte aanzienlijk in de verwerkende nijverheid en de bouwnijverheid. Daartegenover herstelde de conjunctuur zich in de handel en, in geringe mate, in de dienstverlening aan de bedrijven. In de verwerkende nijverheid bleek het vertrouwensverlies, net als in de vorige maand, uit de vier vragen die aan de indicator ten grondslag liggen, en meer bepaald uit de beoordelingen van de totale orderpositie. In de bouwnijverheid, waar de daling zich voordoet na een vrijwel ononderbroken stijging die in mei 215 aanving, werden alle componenten van de vraag neerwaarts herzien, vooral het verloop van het orderbestand. In de dienstverlening aan de bedrijven is de bescheiden stijging van de indicator toe te schrijven aan een nieuwe versteviging van de vooruitzichten betreffende de eigen activiteit van de ondernemingen en, in mindere mate, aan een gunstiger beoordeling van het huidige activiteitsniveau. De handelaars, van hun kant, blijven aarzelen. Nadat ze in januari pessimistischer gestemd waren, verbeterde hun beoordeling van de economische situatie opnieuw in februari, voornamelijk als gevolg van duidelijk positievere verwachtingen omtrent de vraag. De algemene synthetische afgevlakte curve, die de onderliggende conjunctuurtrend weergeeft, blijft opwaarts gericht.

2 Synthetische curven per bedrijfstak Februari 216 Verwerkende nijverheid Dienstverlening aan bedrijven 1 NS9 3 2 NS296 1-1 -2-1 -2-3 -3-4 29 21 211 212 213 214 215 216-4 29 21 211 212 213 214 215 216 Bouwnijverheid Handel 15 NS77 15 NS914 5 5-5 -5-15 -15 - - -35 29 21 211 212 213 214 215 216-35 29 21 211 212 213 214 215 216 Afgevlakte seizoengezuiverde reeksen Seizoengezuiverde brutoreeksen Bron: NBB

6 5 4 3 2 1-1 -2-3 -4-5 KERNCIJFERS VAN DE BELGISCHE CONJUNCTUUR I. BEDRIJVEN Conjunctuurverloop en bruto binnenlands product FEBRUARI 216 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Veranderingspercentages van het bbp in volume t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar (linkerschaal) Conjunctuurbarometer NBB (rechterschaal) afgevlakte gegevens brutogegevens BBP: +1,3 flashraming 15 1 5-5 -1-15 -2 - -3-35 2 1 Ondernemersvertrouwen - verwerkende nijverheid brutogegevens 15 5 Synthetische curven volgens goederencategorie brutogegevens -1-2 -3-4 afgevlakte gegevens -5-15 - -35 afgevlakte gegevens -5 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216-45 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Synthetische curve nijverheid - België Industrial confidence indicator - eurozone Halffabricaten Gebruiksgoederen Uitrustingsgoederen 3 2 1-1 -2 Verwerkende nijverheid Productiecapaciteit en investeringen +5,1 +11,3 87 85 83 81 79 77 73 71 69 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Verwerkende nijverheid Productiebelemmeringen 3 2 15 1 5-3 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Bezettingsgraad van het productievermogen in percent (rechterschaal) Jaarlijks veranderingspercentage investeringen in lopende prijzen (linkerschaal) Vooruitzichten, procentuele verandering (linkerschaal) 67 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Tekort aan geschoolde arbeidskrachten (rechterschaal) Gebrek aan uitrusting (rechterschaal) Onvoldoende vraag (linkerschaal) 2 1 Verwerkende nijverheid Binnenlandse bestellingen van uitrustingsgoederen brutogegevens 4 3 2 1 Ondernemersvertrouwen - dienstensector afgevlakte gegevens brutogegevens -1-1 -2-3 afgevlakte gegevens -2-3 -4-4 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216-5 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Synthetische curve diensten aan bedrijven - België Services confidence indicator - eurozone Bronnen: NBB - Conjunctuuronderzoekingen - Nationale Rekeningen, Europese Commissie, DG-ECFIN

KERNCIJFERS VAN DE BELGISCHE CONJUNCTUUR FEBRUARI 216 Ondernemersvertrouwen - bouwnijverheid Sectoren bouwnijverheid 2 1-1 -2 afgevlakte gegevens brutogegevens 15 1 5-5 -1 afgevlakte gegevens brutogegevens -3-15 -4-2 -5 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216-26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Synthetische curve gezamenlijke bouwnijverheid - België Burgerlijke bouwkunde Ruwbouw van gebouwen Construction confidence indicator - eurozone Vooruitzichten opdrachten bij de architecten Ondernemersvertrouwen - handel 4 3 2 3 2 1 afgevlakte gegevens brutogegevens 1-1 -2-3 -4 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215-1 -2-3 -4 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Woongebouwen Niet-woongebouwen Synthetische curve handel - België Retail trade confidence indicator - eurozone 4 3 2 1-1 -2-3 -4 Vooruitzichten werkgelegenheid per sector brutogegevens afgevlakte gegevens 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Verwerkende nijverheid Bouwnijverheid Diensten aan bedrijven Perceptie van de kredietbelemmering - gezamenlijke indicator 5 4 3 2 1 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 II. CONSUMENTEN Consumentenvertrouwen Consumentenvertrouwen en private consumptie 2 2 4 1 1 3 2-1 -1 1-2 -2-3 -3-1 -4 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216-4 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216-2 Indicator consumentenvertrouwen - België Consumer confidence indicator - eurozone Veranderingspercentages private consumptie in volume t.o.v. het overeenstemmende kwartaal van het voorgaande jaar (rechterschaal) Indicator consumentenvertrouwen - België Bronnen: NBB - Conjunctuuronderzoekingen - Nationale Rekeningen, Europese Commissie, DG-ECFIN

NATIONALE BANK VAN BELGIE CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN VERTROUWELIJK Commentaar bij het conjunctuuronderzoek van februari 216 Methodologische toelichting. De synthetische curven per bedrijfstak zijn gebaseerd op een selectie van drie of vier vragen: - voor de verwerkende nijverheid: beoordeling van de gezamenlijke orderpositie, beoordeling van het peil van de voorraden, vooruitzichten van de werkgelegenheid, vooruitzichten van de vraag; - voor de dienstverlening aan bedrijven: beoordeling en vooruitzichten van de activiteit, vooruitzichten van de algemene vraag; - voor de bouw: verloop van het orderbestand, verloop van het ingeschakeld materieel, beoordeling van het totale orderbestand, vooruitzichten van de vraag; - voor de handel: vooruitzichten van de vraag, vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers, vooruitzichten van de werkgelegenheid. In de bijgevoegde commentaar beperkt de samenvatting per bedrijfstak zich tot de vragen opgenomen in de synthetische curve. Het geheel van de vragen wordt evenwel uitvoerig beschreven in het vervolg, waarbij zowel het recente verloop, de beoordelingen als de vooruitzichten worden toegelicht. Verwerkende nijverheid Het bedrijfsklimaat is in februari in de verwerkende nijverheid voor de tweede opeenvolgende maand verslechterd. De achteruitgang was evenwel sterker dan in januari. Net als vorige maand lieten de bedrijfsleiders zich negatiever uit over elk van de vier vragen die aan de indicator ten grondslag liggen, en in het bijzonder over de beoordeling van de totale orderpositie. Sterker dan in januari was het vertrouwensverlies evenzeer meer veralgemeend. Enkel de ijzer- en staalnijverheid en de non-ferronijverheid ontsnappen aan de neerwaartse beweging. Het vertrouwen van de ondernemers verzwakte daarbij in het bijzonder in de chemische nijverheid, de technologische nijverheid en de plastieknijverheid. Verloop Het productietempo is in februari versneld. De activiteit verstevigde merkelijk in de ijzer- en staalnijverheid, de chemische nijverheid, de productie van bouwmaterialen, de technologische nijverheid en, in zeer beperkte mate, in de grafische nijverheid. Daartegenover is de activiteit fors afgenomen in de non-ferronijverheid, de papier- en kartonnijverheid en, minder sterk, in de textielnijverheid, de voedingsnijverheid, de houtverwerkende nijverheid en de plastieknijverheid. De buitenlandse en, meer nog, de binnenlandse vraag zijn er voor de tweede opeenvolgende maand op achteruitgegaan. De twee vraagindicatoren zijn sterk afgenomen in de non-ferronijverheid, de productie van bouwmaterialen, de textielnijverheid en de papier- en kartonnijverheid. In de plastieknijverheid daalde enkel de binnenlandse vraag. Daartegenover zijn beide indicatoren sterk gestegen in de chemische nijverheid, de houtverwerkende nijverheid en de technologische nijverheid. In de ijzer- en staalnijverheid, de voedingsnijverheid en de grafische nijverheid is de binnenlandse vraag sterk afgenomen terwijl de buitenlandse vraag toenam. Beoordelingen De beoordelingen over de totale en de buitenlandse orderpositie zijn opnieuw sterk verslechterd. Voor de buitenlandse orderpositie betrof het zelfs al een vierde achteruitgang op rij. Beide indicatoren daalden vooral in de productie van bouwmaterialen, de chemische nijverheid, de non-ferronijverheid, de plastieknijverheid, de papier- en kartonnijverheid, de voedingsnijverheid, de technologische nijverheid en de textielnijverheid. Daarentegen werd een stijging van beide indicatoren waargenomen in de ijzer- en staalnijverheid en de grafische nijverheid. In de houtverwerkende nijverheid verslechterde de beoordeling van de totale orderpositie in weerwil van een gunstigere beoordeling van de buitenlandse orderpositie. De voorraden werden andermaal hoger ingeschat dan de maand voordien. Het peil van de afgewerkte producten werd in toegenomen mate als hoger dan normaal beoordeeld in de houtverwerkende nijverheid, de chemische nijverheid, de non-ferronijverheid, de technologische nijverheid en, in mindere mate, in de plastieknijverheid. Daarentegen werden de voorraden vaker als lager dan normaal ingeschat in de ijzer- en staalnijverheid, de textielnijverheid, de papier- en kartonnijverheid en, beperkter, in de voedingsnijverheid en de productie van bouwmaterialen. Vooruitzichten De werkgelegenheidsvooruitzichten zetten hun neerwaartse trend voort. De werkgelegenheid zou vooral afnemen in de productie van bouwmaterialen, de technologische nijverheid, de chemische nijverheid en, meer gematigd, in de grafische nijverheid, de textielnijverheid en de plastieknijverheid. De werkgelegenheid zou daarentegen duidelijk toenemen in de non-ferronijverheid, de houtverwerkende nijverheid en, minder uitgesproken, in de voedingsnijverheid, de papier- en kartonnijverheid en de ijzer- en staalnijverheid. De vraagvooruitzichten voor de volgende drie maanden zijn voor de tweede maand op rij versomberd. Een forse daling van de vraag wordt vooral in het vooruitzicht gesteld in de papier- en kartonnijverheid, de plastieknijverheid, de ijzer- en staalnijverheid, de textielnijverheid, de technologische nijverheid, de grafische nijverheid en, beperkter, in de voedingsnijverheid. Daartegenover zou de vraag de volgende drie maanden beduidend toenemen in de non-ferronijverheid, de houtverwerkende nijverheid, de productie van bouwmaterialen en, zeer licht, in de chemische nijverheid. Dienstverlening aan bedrijven In de dienstverlening aan bedrijven is het ondernemersvertrouwen, na de merkelijke achteruitgang vorige maand, in februari licht verbeterd. De verdere versteviging van de vooruitzichten aangaande de bedrijfsactiviteit en, in mindere mate, de gunstigere beoordeling van het huidige activiteitsniveau werden evenwel fors getemperd door een tweede opeenvolgende verslechtering van de marktvraagvooruitzichten. Het ondernemersvertrouwen herstelde stevig voor verhuurdiensten, na een aanzienlijke terugval in de drie voorgaande maanden. Ook voor informatica-activiteiten zat het vertrouwen duidelijk in de lift, na ook al de voorgaande maand te zijn opgeleefd. Daartegenover werd voor het vervoer en aanverwante activiteiten en voor overige zakelijke diensten voor de tweede maand op rij een verzwakking van het ondernemersklimaat opgetekend. A_COMNAAN 1 / 2

Verloop en beoordeling De activiteit daalde uitermate sterk maar die ontwikkeling werd toch nog vrij positief beoordeeld voor het seizoen. Die tendens kwam als dusdanig enkel tot uiting in de verhuurdiensten. In het vervoer en aanverwante activiteiten gaf een merkelijke daling van de activiteit aanleiding tot een vrijwel neutrale beoordeling. In de overige zakelijke diensten liep de activiteit sterk terug, wat als ongunstig bestempeld werd. Enkel in de informaticasector nam de activiteit toe en deze evolutie werd als uitgesproken gunstig voor het seizoen bevonden. De werkgelegenheid ging er op achteruit. Er werd minder personeel ingeschakeld in het vervoer en aanverwante activiteiten en de informaticabranche. In de verhuurdiensten en, in beperkte mate, in de overige zakelijke diensten nam de werkgelegenheid toe. Vooruitzichten De vooruitzichten voor de bedrijfsactiviteit zijn verbeterd. De activiteit zou toenemen in de overige zakelijke diensten en de verhuurdiensten. Een daling van de activiteit wordt in het vooruitzicht gesteld in de informaticabranche. In het vervoer en aanverwante activiteiten zou de activiteit stabiel blijven. De werkgelegenheid zou in de komende drie maanden globaal genomen toenemen. Er zou meer personeel worden ingezet in de informaticasector, het vervoer en aanverwante diensten en de overige zakelijke diensten. Enkel in de verhuurdiensten wordt een lichte daling van de werkgelegenheid verwacht. De vooruitzichten betreffende de algemene marktvraag zijn voor de tweede maand op rij verslechterd. De marktvraag zou fors teruglopen in het vervoer en aanverwante activiteiten, de verhuurdiensten en, minder uitgesproken, in de overige zakelijke diensten. In de informaticasector zou de marktvraag daarentegen behoorlijk toenemen. Bouw In de bouwnijverheid is het ondernemersvertrouwen in februari fors verzwakt na vrijwel ononderbroken te zijn versterkt sinds mei 215. Het aantal nieuwe opdrachten viel afgelopen maand sterk terug waardoor de aannemers momenteel hun totale orderbestand duidelijk minder gunstig beoordelen dan vorige maand. Hoewel de activiteit in de bouw aan kracht inboette werd het beschikbare materieel intenser benut. Voor de komende drie maanden wordt een afname van de vraag in het vooruitzicht gesteld. Het ondernemersklimaat in de bouw verslechterde zowel in de subsector van de woongebouwen als in die van de niet-woongebouwen. Woongebouwen In de sector van de woongebouwen is de synthetische indicator er op achteruitgegaan. De activiteit trok aan en er werd ongeveer evenveel personeel ingezet. Het beschikbare materieel werd evenwel in hogere mate benut. Het aantal nieuw ontvangen orders nam af. Het gezamenlijke orderbestand werd aanzienlijk ongunstiger beschouwd voor het seizoen. Zowel de werkgelegenheidsperspectieven als de vraagvooruitzichten zijn fors verslechterd. Niet-woongebouwen Ook in de sector van de niet-woongebouwen is de synthetische indicator gedaald. De activiteit ging er sterk op achteruit. Er werd min of meer evenveel mankracht ingezet en het materieel werd in meerdere mate benut. De forse afname van het aantal nieuw ontvangen orders leidde tot een ongunstiger beoordeling van het totale orderbestand. De werkgelegenheidsvooruitzichten zijn merkelijk neerwaarts georiënteerd; de vooruitzichten m.b.t. de prijsoffertes zijn voor de tweede maand op rij verbeterd. Handel In de handel blijft het conjunctuurverloop met horten en stoten verlopen waarbij van maand tot maand optimisme en pessimisme elkaar afwisselen. Aldus werd in februari opnieuw een vooruitgang genoteerd nadat in januari een merkelijke terugval tot uiting was gekomen. De verbetering van februari werd voornamelijk gestut door beduidend positievere verwachtingen aangaande de toekomstige vraag. Voorts zijn ook de werkgelegenheidsvooruitzichten behoedzaam blijven aantrekken. De handelaars zijn ook zinnens in de komende drie maanden meer bestellingen bij hun leveranciers te plaatsen. Op sectoraal vlak is het handelsklimaat aanmerkelijk verbeterd in de distributie van personenwagens, de handel in elektrische en elektronische toestellen evenals, zij het in beperktere mate, in de handel in meubelen. Daartegenover versomberde de conjunctuur voor de handel in voedingsmiddelen, de handel in textielartikelen en, in geringe mate, de handel in schoenen. Verloop en beoordelingen In de handel is de omzet fors gedaald en die evolutie werd als ongunstig beschouwd voor de tijd van het jaar. Beide indicatoren lieten een aanzienlijke achteruitgang optekenen in de handel in voedingsmiddelen en de handel in textielartikelen. Daarentegen stegen beide omzetindicatoren merkelijk in de distributie van personenwagens, de handel in schoenen en de meubelhandel. In de handel in elektrische en elektronische toestellen werd een quasi-stabilisatie van de omzet als zeer ongunstig bestempeld, rekening houdend met het seizoen. De voorraden werden op min of meer hetzelfde peil als vorige maand ingeschat. Ze werden in toegenomen mate als hoger dan normaal beoordeeld in de handel in elektrische en elektronische toestellen, de distributie van personenwagens en de handel in schoenen. De voorraden werden vaker als lager dan normaal aangemerkt in de handel in voedingsmiddelen, de handel in textielartikelen en, minder uitgesproken, in de meubelhandel. Vooruitzichten De werkgelegenheidsperspectieven blijven licht opwaarts gericht. Er zou enkel minder personeel ingezet worden in de handel in voedingsmiddelen. In de overige bedrijfstakken van de handel zou de werkgelegenheid daarentegen toenemen, in het bijzonder in de handel in elektrische en elektronische toestellen. De vraagvooruitzichten zijn beduidend verbeterd. Enerzijds zou de vraag sterk aantrekken in de distributie van personenwagens en, minder uitgesproken, in de meubelhandel en de handel in elektrische en elektronische toestellen. Anderzijds wordt een afname van de vraag vooropgesteld in de handel in voedingsmiddelen en de handel in textielartikelen. Voor de handel in schoenen ten slotte wordt een stabilisatie van de vraag verwacht. De bestellingen bij de leveranciers zouden worden verhoogd. De bestellingen zouden beduidend opgedreven worden in de distributie van personenwagens, de handel in elektrische en elektronische toestellen en, in beperktere mate, in de handel in voedingsmiddelen. De bestellingen bij de leveranciers zouden echter teruggeschroefd worden in de handel in textielartikelen, de handel in schoenen en, gematigder, in de meubelhandel. A_COMNABN 2 / 2

SECTORALE RESULTATEN VAN DE HANDEL TOELICHTING BIJ DE TABELLEN De oppervlakte van elke kleur binnen een vakje weerspiegelt het percentage deelnemers die eenzelfde tendens gesignaleerd hebben. De individuele antwoorden werden ''gewogen'' met het jaarlijkse omzetcijfer om rekening te houden met de relatieve belangrijkheid van ieder bedrijf. Antwoorden die melding maken van een vermindering of een beoordeling ''lager dan normaal''. Antwoorden die melding maken van een onveranderde toestand of een beoordeling ''normaal''. Antwoorden die melding maken van een vermeerdering of een beoordeling ''hoger dan normaal''. H Onvoldoende antwoorden.

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in bovenkleding heren In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT71

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in bovenkleding dames In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT7

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in sport- en vrijetijdskleding (badpakken,...) In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in pelzen en bont In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT76

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in onderkleding In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT79

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Kleinhandel in textielartikelen: globale activiteit In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT79

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Gezamenlijke groot- en kleinhandel in schoeisel In vergelijking met dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT889

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Groothandel: zuivelproducten (inclusief kaas) en eieren (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Hevigheid van de concurrentie Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT164

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Gezamenlijke groothandel in voedingsmiddelen (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Hevigheid van de concurrentie Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT1619

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Gezamenlijke kleinhandel in voedingsmiddelen (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Hevigheid van de concurrentie Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT169

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Handel in zuivelproducten (inclusief kaassoorten) synthese groot- en kleinhandel (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Hevigheid van de concurrentie Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT1634

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Gezamenlijke handel in voedingsmiddelen synthese groot- en kleinhandel (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Hevigheid van de concurrentie Voorraad einde maand 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 1 5 215 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT1639

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Detailhandel in meubelen Tegenover dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraden Peil van de voorraden 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT36

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 Doe-het-zelfhandel Tegenover dezelfde maand van het vorige jaar (in functie van het seizoen) 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 Tegenover de vorige maand Voorraden Peil van de voorraden 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 1 1 5 5 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 215 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 1 216 T_MT37

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVEN VOEDINGSNIJVERHEID - HANDEL IN VOEDINGSMIDDELEN Voedingsnijverheid Handel in voedingsmiddelen 1 NS399 3 NS79 5 2 1-5 -1-1 211 212 213 214 215 216-2 211 212 213 214 215 216 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de voedingsnijverheid FEBRUARI 216 Beoordeling van de gezamenlijke orderpositie - 1 Beoordeling van het peil van de voorraden - 5 Vooruitzichten van de werkgelegenheid Vooruitzichten van de vraag Synthetische curve NS399-3 - 1, Andere indicatoren (¹) Verloop van het productietempo - 5 Verloop van de binnenlandse bestellingen - 22 Verloop van de buitenlandse bestellingen Beoordeling van de buitenlandse orderpositie - 1 Verloop van de verkoopprijzen Vooruitzichten van de verkoopprijzen - 11 + 1 + 4 + 3 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de handel in voedingsmiddelen en onderhoudsproducten FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag Vooruitzichten van de werkgelegenheid - 6-6 Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers + 2 Synthetische curve NS79-3,2 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet - 26 Beoordeling van de omzet - 39 Beoordeling van het peil van de voorraden - 5 Verloop van de verkoopprijzen - 1 Vooruitzichten van de verkoopprijzen - 3 (¹) De ''Andere indicatoren'' worden niet opgenomen in de synthetische curve. Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks G_MIN38A

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVEN HANDEL IN VOEDINGSMIDDELEN Kleinhandel in voedingsmiddelen Groothandel in voedingsmiddelen 1 NS77 5 NS78 4 3-1 2 1-2 -1-3 211 212 213 214 215 216-2 211 212 213 214 215 216 Gezamenlijke handel in voedingsmiddelen Gezamenlijke handel 3 NS79 1 NS914 2 1-1 -1-2 211 212 213 214 215 216-2 211 212 213 214 215 216 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de gezamenlijke handel FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag Vooruitzichten van de werkgelegenheid Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers + 1 + 2 Synthetische curve NS914 + 3,5 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet - 9 Beoordeling van de omzet - 13 Beoordeling van het peil van de voorraden + Verloop van de verkoopprijzen - 15 Vooruitzichten van de verkoopprijzen + 2 + 8 (¹) De ''Andere indicatoren'' worden niet opgenomen in de synthetische curve. Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks G_MTN16A

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVEN MEUBELHANDEL Meubelhandel Gezamenlijke handel 2 NS885 1 NS914 1-1 -1-2 -2-3 211 212 213 214 215 216-3 211 212 213 214 215 216 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de meubelhandel FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag + 11 Vooruitzichten van de werkgelegenheid + 4 Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers - 2 Synthetische curve NS885 + 4,4 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet Beoordeling van de omzet + 14 + 21 Beoordeling van het peil van de voorraden - 1 Verloop van de verkoopprijzen - 26 Vooruitzichten van de verkoopprijzen + 45 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de gezamenlijke handel FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag + 8 Vooruitzichten van de werkgelegenheid Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers + 1 + 2 Synthetische curve NS914 + 3,5 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet Beoordeling van de omzet - 9-13 Beoordeling van het peil van de voorraden + Verloop van de verkoopprijzen - 15 Vooruitzichten van de verkoopprijzen + 2 (¹) De ''Andere indicatoren'' worden niet opgenomen in de synthetische curve. Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks G_MTN36A

NBB - CONJUNCTUURONDERZOEKINGEN FEBRUARI 216 SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVEN HANDEL IN DOE-HET-ZELFARTIKELEN Handel in doe-het-zelfartikelen Gezamenlijke handel 1 NS887 1 NS914-1 -2-3 -1-4 -5 211 212 213 214 215 216-2 211 212 213 214 215 216 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de handel in doe-het-zelfartikelen FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag - 2 Vooruitzichten van de werkgelegenheid Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers + 1 + 3 Synthetische curve NS887 +,6 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet - 54 Beoordeling van de omzet - 38 Beoordeling van het peil van de voorraden - 4 Verloop van de verkoopprijzen - 55 Vooruitzichten van de verkoopprijzen + 3 Wijzigingen in de individuele indicatoren van de gezamenlijke handel FEBRUARI 216 Vooruitzichten van de vraag Vooruitzichten van de werkgelegenheid Vooruitzichten van de bestellingen bij leveranciers + 8 + 1 + 2 Synthetische curve NS914 + 3,5 Andere indicatoren (¹) Verloop van de omzet Beoordeling van de omzet - 9-13 Beoordeling van het peil van de voorraden + Verloop van de verkoopprijzen - 15 Vooruitzichten van de verkoopprijzen + 2 (¹) De ''Andere indicatoren'' worden niet opgenomen in de synthetische curve. Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks G_MTN37A