Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26

Transcriptie

1 Inhoud Ontwikkeling productie 2 Verwachting productie 3 Oordeel productiecapaciteit 4 Ontwikkeling aantal orders 5 Verwachting aantal orders 6 Verwachting aantal exportorders 7 Oordeel orderpositie 8 Oordeel orderpositie buitenland 9 Ontwikkeling omzet 1 Verwachting omzet 11 Ontwikkeling buitenlandse omzet 12 Verwachting buitenlandse omzet 13 Verkoopprijzen/tarieven 14 Productiebelemmeringen 15 Ontwikkeling personeelssterkte 16 Verwachting personeelssterkte 17 Verwachte investeringen verslagjaar 18 Ontwikkeling concurrentiepositie op de Nederlandse markt 19 Ontwikkeling concurrentiepositie op de exportmarkt binnen de EU 2 Ontwikkeling concurrentiepositie op de exportmarkt buiten de EU 21 Ontwikkeling economisch klimaat 22 Verwachting economisch klimaat 23 Ontwikkeling winstgevendheid 24 Ondernemersvertrouwen (ontwikkeling) 25 Ondernemersvertrouwen (verwachting) 26 Toelichting Onderstaande cijfers zijn gebaseerd op de Conjunctuurenquete Nederland (COEN). Hier wordt steeds het percentage positieve, neutrale en negatieve antwoorden vergeleken. Door de negatieve antwoorden van de positieve af te trekken ontstaat het saldo dat de stemming van ondernemers aangeeft. Een saldo onder nul betekent dat meer ondernemers negatief dan positief zijn. Een saldo boven nul betekent juist meer positieve ondernemers. Het ondernemersvertrouwen op de pagina's 25 en 26 is samengesteld door de saldi van de omzet, export en personeelssterkte bij elkaar op te tellen. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26

2 Ontwikkeling productie Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 2,1 1,6 14,5 15,5 24,6 22,7 37,9 21,7 19,1 2,9 12,9 Gelijk gebleven 34,9 58,8 58,8 61,6 56,9 7,9 51,3 59,1 59, 69,4 63,6 Afgenomen 63, 3,6 26,7 22,9 18,5 6,4 1,8 19,2 21,9 9,7 23,5 Saldo Oost Nederland -6,9-2, -12,2-7,4 6,1 16,3 27,1 2,5-2,8 11,2-1,6 De productie in de sector vervoer, opslag en communicatie in Oost Nederland is in het derde kwartaal van dit jaar per saldo afgenomen. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 2 van 26

3 Verwachting productie Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 11,7 18,2 21,2 17,4 21,5 5,1 25,5 16,6 14,7 5, 18,9 Blijft gelijk 73,2 38,9 52,9 57,8 68,9 71,1 54,1 61,3 73,8 85, 65,3 Neemt af 15,1 42,9 25,9 24,8 9,6 23,8 2,4 22,1 11,5 1, 15,8 Saldo Oost Nederland -3,4-24,7-4,7-7,4 11,9-18,7 5,1-5,5 3,2-5, 3,1 Deze op pagina 2 genoemde afname van de productie was verwacht. Voor het vierde kwartaal van dit jaar verwachten weer meer ondernemers in deze branches dat de productie gaat toenemen. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 3 van 26

4 Oordeel productiecapaciteit Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot Klein Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot 17,5 17,5 11,6 11,9 11,6 2,1 8,2 7,1 7,4 8,2 7,7 Normaal 63,3 61,3 77,2 58,1 83,8 9,9 74,4 92,1 82,4 91,2 83,9 Klein 19,2 21,2 11,2 3, 4,6 7, 17,4,8 1,2,6 8,4 Saldo Oost Nederland -1,7-3,7,4-18,1 7, -4,9-9,2 6,3-2,8 7,6 -,7 Het beeld dat ondernemers hebben van hun productiecapaciteit wisselt een beetje. Op dit moment vindt men de productiecapaciteit normaal. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 4 van 26

5 Ontwikkeling aantal orders Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 6,7 14,3 15,7 18,4 24,1 13,9 31,7 23,4 19,9 11, 14,8 Gelijk gebleven 32,7 42,6 52,1 62,4 58,7 73,1 46,3 6,2 63,7 79,9 66,4 Afgenomen 6,6 43, 32,2 19,2 17,2 13, 22, 16,4 16,4 9,1 18,8 Saldo Oost Nederland -54, -28,7-16,5 -,8 6,9,9 9,7 7, 3,5 1,9-4, Het aantal orders voor de sector vervoer, opslag en communicatie krimpt licht. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 5 van 26

6 Verwachting aantal orders Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 1,8 12,2 16,6 17,3 22,2 8,6 18,4 16,2 18,2 7, 17,5 Blijft gelijk 72,3 43, 57, 49,5 68,9 66,2 56,1 54,7 77,3 71,2 69,8 Neemt af 16,8 44,7 26,4 33,2 8,9 25,2 25,5 29,1 4,5 21,8 12,7 Saldo Oost Nederland -6, -32,5-9,8-15,9 13,3-16,6-7,1-12,9 13,7-14,8 4,8 Per saldo verwachten ondernemers in de vervoer, opslag en communicatie in het vierde kwartaal een toename in het aantal orders. Daarmee is de ontwikkeling van het aantal orders in deze sector positiever dan gemiddeld. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 6 van 26

7 Verwachting aantal exportorders Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 1,1 16,9 2,6 27,1 16,9 5,7 32, 9, 26,7 1,5 1,9 Blijft gelijk 52,5 48,5 46,2 45,2 71,2 82,2 47,2 53,8 73,1 84,7 74,1 Neemt af 37,4 34,6 33,3 27,7 11,9 12,1 2,8 37,2,2 13,8 15, Saldo Oost Nederland -27,3-17,7-12,7 -,6 5, -6,4 11,2-28,2 26,5-12,3-4,1 De verwachtingen voor het aantal exportorders in deze sector ontwikkelen zich de laatste tijd nogal grillig. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 7 van 26

8 Oordeel orderpositie Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot Klein Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot,4,1,9,3 8,1,1 6,1 8,3 11,6 2,2 3,2 Normaal/bevredigend 44,7 49, 7,9 76, 69,2 81,2 76,4 72,9 77,4 94,9 85,9 Klein 54,9 5,9 28,2 23,7 22,7 18,7 17,5 18,8 11, 2,9 1,9 Saldo Oost Nederland -54,5-5,8-27,3-23,4-14,6-18,6-11,4-1,5,6 -,7-7,7 Per saldo wordt de orderpositie in de sector vervoer, opslag en communicatie als klein gezien. In andere sectoren beoordelen ondernemers de orderpositie negatiever. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 8 van 26

9 Oordeel orderpositie buitenland Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot Klein Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Groot,6,,3, 12,9, 6,4 13, 21,2 1,5 2,9 Normaal/bevredigend 33,7 39,8 62,9 51,8 61,2 64,6 73,2 82,9 76,3 94,2 79,6 Klein 65,8 6,2 36,7 48,2 25,9 35,4 2,4 4,1 2,5 4,3 17,5 Saldo Oost Nederland -65,2-6,2-36,4-48,2-13, -35,4-14, 8,9 18,7-2,8-14,6 Het oordeel over de orderpositie ten opzichte van het buitenland is negatiever dan waar het gaat om de totale orderpositie. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 9 van 26

10 Ontwikkeling omzet Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 8,5 11, 17,1 2,5 26,4 27,7 37,8 33,3 22,5 26,6 18,6 Gelijk gebleven 29,2 58,8 53,5 59,7 43,5 65,3 44,4 49,1 6,9 63,5 57,3 Afgenomen 62,3 3,2 29,4 19,8 3,1 7, 17,8 17,6 16,6 9,9 24,1 Saldo Oost Nederland -53,8-19,2-12,3,7-3,7 2,7 2, 15,7 5,9 16,7-5,5 De omzet in de sector vervoer, opslag en communicatie daalt voor het eerst in anderhalf jaar. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26

11 Verwachting omzet Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 12,7 18,2 25,3 15,8 31,5 8,1 32,6 11,8 18,5 5, 2,6 Blijft gelijk 74,8 38,3 51,3 57,5 59,3 63, 35,6 57,9 76,4 68, 61,4 Neemt af 12,5 43,5 23,4 26,7 9,2 28,9 31,8 3,3 5,1 27, 18, Saldo Oost Nederland,2-25,3 1,9-1,9 22,3-2,8,8-18,5 13,4-22, 2,6 Per saldo verwachten ondernemers voor het vierde kwartaal een kleine stijging van de omzet. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 11 van 26

12 Ontwikkeling buitenlandse omzet Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 2,6 9,7 18,1 32,4 38,6 27,4 29,3 4,8 37, 23,8 15,5 Gelijk gebleven 14, 38,2 49, 37, 47,6 59, 48,2 56,2 47,9 71,9 51,1 Afgenomen 83,4 52,1 32,9 3,6 13,8 13,6 22,5 3, 15,1 4,3 33,4 Saldo Oost Nederland -8,7-42,4-14,8 1,8 24,8 13,8 6,8 37,8 21,9 19,5-17,9 Ook de buitenlandse omzet krimpt voor het eerst in lange tijd. Er zijn meer ondernemers die aangeven dat de buitenlandse omzet krimpt, dan dat er ondernemers aangeven dat de totale omzet krimpt. Deze sector doet het wat dit betreft slechter dan andere sectoren. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 12 van 26

13 Verwachting buitenlandse omzet Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 13,4 16, 28, 25,6 26, 6,6 39,6 1,3 28,3 1,8 19,9 Blijft gelijk 48, 49,2 44,6 46,7 63,9 54,1 47,3 53, 69,8 79, 58,5 Neemt af 38,6 34,8 27,4 27,7 1,1 39,3 13,1 36,7 1,9 19,2 21,6 Saldo Oost Nederland -25,2-18,9,7-2,1 15,9-32,7 26,5-26,4 26,4-17,4-1,7 De verwachting van de buitenlandse omzet is in deze sector nogal grillig. Voor het vierde kwartaal van dit jaar wordt een afname van de buitenlandse omzet verwacht. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 13 van 26

14 Verkoopprijzen/tarieven Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Nemen toe Nemen af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Nemen toe 1,6,4 6,8 15,3 5,6 4, 7,2 36,4 4,7 3,8 6,3 Blijven gelijk 75,4 72,7 79,5 68,4 88,3 92,7 81,4 6,8 86,5 95,7 87,5 Nemen af 23, 26,9 13,7 16,3 6,1 3,3 11,4 2,8 8,8,5 6,2 Saldo Oost Nederland -21,4-26,5-6,9-1, -,5,7-4,2 33,6-4,1 3,3,1 Binnen deze sector is het aantal ondernemers dat een stijging van de prijzen aangeeft ongeveer even groot als het aantal ondernemers dat een daling van de prijzen aangeeft. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 14 van 26

15 Productiebelemmeringen Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Geen belemmeringen Onvoldoende vraag Tekort aan arbeidskrachten Productiemiddelen, materiaal, ruimte Financiële beperkingen Weersomstandigheden Andere oorzaken 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Geen belemmeringen 19, 17,3 4,2 49,9 49,4 59,9 46,2 42,9 65,1 62,7 49,2 Onvoldoende vraag 4, 42, 27,3 16,9 25,2 11, 21,7 17,3 14, 12,4 18,1 Tekort aan arbeidskrachten 5,8 6,4 5,4,2,2 5,4 3,8,3,2 6,6 5,2 Productiemiddelen, materiaal,,5,1,2,,1,2 2,7,1,1,1 2,1 Financiële beperkingen 18,9 23,7 15,2 13,2 13, 21,1 16,7 9,1 14,9 11,7 16,6 Weersomstandigheden,8,2,7 9,3 1,3,5 2,9 28,4,1,1 2,1 Andere oorzaken 15, 1,3 11, 1,5 1,8 1,9 6, 1,9 5,6 6,4 6,7 Het aantal ondernemers dat last heeft van onvoldoende vraag en financiële beperkingen neemt toe. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 15 van 26

16 Ontwikkeling personeelssterkte Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 7,6 4,6 1,8 1,2 7,6 19,2 19,3 11,5 13,2 15,2 1,2 Gelijk gebleven 54,8 74,3 58,9 74,9 7,4 61,5 68,3 81,4 72,6 79,3 8,7 Afgenomen 37,6 21,1 3,3 23,9 22, 19,3 12,4 7,1 14,2 5,5 9,1 Saldo Oost Nederland -3, -16,5-19,5-22,7-14,4 -,1 6,9 4,4-1, 9,7 1,1 In het derde kwartaal is de personeelssterkte bij minder ondernemers gegroeid dan in kwartaal twee. Dit is tegen de verwachting in. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 16 van 26

17 Verwachting personeelssterkte Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 2,1 4,3 7,1 3, 4,5 8,1 9, 11,8 6,7 7,2 8,4 Blijft gelijk 65,9 66,9 74, 83,6 88,1 74,3 75,2 79,3 87, 9,7 81,1 Neemt af 32, 28,8 18,9 13,4 7,4 17,6 15,8 8,9 6,3 2,1 1,5 Saldo Oost Nederland -29,9-24,5-11,8-1,4-2,9-9,5-6,8 2,9,4 5,1-2,1 Per saldo wordt er voor het vierde kwartaal een afname van de personeelssterkte verwacht. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 17 van 26

18 Verwachte investeringen verslagjaar Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Nemen toe Nemen af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Nemen toe 6,2 13,4 15,1 16,2 5,2 14,3 15,2 8,5 29,6 19,6 18,1 Blijven gelijk 37,2 4,1 47,5 6,1 67,5 62, 54,5 79,3 56,6 67,2 64,9 Nemen af 56,6 46,5 37,4 23,7 27,3 23,7 3,3 12,2 13,8 13,2 17, Saldo Oost Nederland -5,4-33,1-22,3-7,5-22,1-9,4-15,1-3,7 15,8 6,4 1,1 Ondernemers verwachten in het vierde kwartaal dat de investeringen ongeveer gelijk blijven. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 18 van 26

19 Ontwikkeling concurrentiepositie op Nederlandse markt Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd Verslechterd Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd 2,7 2,2 8,5 3,2 12, 5,8 12,1 5,3 3,6 1,6 2,1 Gelijk gebleven 9,8 89, 74,2 83,2 81,5 9,7 79,4 91,4 82,6 9, 87,7 Verslechterd 6,5 8,8 17,3 13,6 6,5 3,5 8,5 3,3 13,8 8,4 1,2 Saldo Oost Nederland -3,8-6,6-8,8-1,4 5,5 2,3 3,6 2, -1,2-6,8-8,1 Het aantal ondernemers in deze sector dat aangeeft dat de concurrentiepositie op de Nederlandse markt in het eerste kwartaal van dit jaar verslechterd is, is nog steeds behoorlijk groot. Ondernemers uit andere sectoren zijn wel positief over hun concurrentiepositie binnen Nederland. Dit verschil kan komen omdat in de transportsector de concurrentie van chauffeurs uit Oostbloklanden groot is. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 19 van 26

20 Ontwikkeling concurrentiepositie op de exportmarkt binnen de EU Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd Verslechterd Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd 3,9 1,8 13,7,2 5,5 5,6 12,6 5,6 6,4 3,2,3 Gelijk gebleven 86,7 75,3 54,8 65,3 88,9 82,5 76,1 93,7 65,5 92,4 84,2 Verslechterd 9,4 22,9 31,5 34,5 5,6 11,9 11,3,7 28,1 4,4 15,5 Saldo Oost Nederland -5,5-21,1-17,9-34,3 -,1-6,3 1,3 4,9-21,7-1,2-15,2 In het derde kwartaal is de concurrentiepositie op de exportmarkt binnen de EU verslechterd. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 2 van 26

21 Ontwikkeling concurrentiepositie op de exportmarkt buiten de EU Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd Verslechterd Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd 4,7,4 4,9,,3,3 5,6 2,2 9,4 2,6 2,1 Gelijk gebleven 8,4 72,8 72,4 78,9 98,9 92,1 66, 97,1 63,6 97,1 69,8 Verslechterd 15, 26,8 22,8 21,1,8 7,6 28,4,7 27,,3 28,1 Saldo Oost Nederland -1,3-26,4-17,9-21,1 -,5-7,3-22,8 1,5-17,6 2,3-26, De concurrentiepositie buiten de EU is nog verder verslechterd. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 21 van 26

22 Ontwikkeling economisch klimaat Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd Verslechterd Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd 4,5,8 5,7 9,4 13,1 2,8 21, 18,6 14,9 7,6 3,3 Gelijk gebleven 29,3 5,5 65,4 72,5 67,6 69,7 64,9 79,8 76,5 86,3 73,3 Verslechterd 66,2 48,7 28,9 18,1 19,3 9,5 14,1 1,6 8,6 6,1 23,4 Saldo Oost Nederland -61,7-47,9-23,2-8,7-6,2 11,3 6,9 17, 6,3 1,5-2,1 In het derde kwartaal is de concurrentiepositie van ondernemers in de sector vervoer, opslag en communicatie verslechterd. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 22 van 26

23 Verwachting economisch klimaat Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 6, 8,7 7,6 5,3 16,2 6,4 16,2 14,9 1,4 3,9 4, Blijft gelijk 71,1 49,7 74,4 7,4 76,4 79,9 69,7 82,3 84,4 89,5 7,8 Neemt af 22,9 41,6 18, 24,3 7,4 13,7 14,1 2,8 5,2 6,6 25,2 Saldo Oost Nederland -16,9-32,9-1,4-19, 8,8-7,3 2,1 12,1 5,2-2,7-21,2 Ook voor het vierde kwartaal van dit jaar wordt een verslechtering in de concurrentiepositie verwacht. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 23 van 26

24 Ontwikkeling winstgevendheid Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd Verslechterd Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Verbeterd 6,9 1,1 11,3 7, 2,4 31,7 17,5 3,2 24,4 12,9 9,5 Gelijk gebleven 36,3 33,8 48,1 74,4 47,3 53,7 6,2 6,8 65,2 77,1 64,5 Verslechterd 56,8 56,1 4,6 18,6 32,3 14,6 22,3 9, 1,4 1, 26, Saldo Oost Nederland -49,9-46, -29,3-11,6-11,9 17,1-4,8 21,2 14, 2,9-16,5 De winstgevendheid is na drie kwartalen van verbetering weer verslechterd in het derde kwartaal van 211. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 24 van 26

25 Ondernemersvertrouwen (ontwikkeling) Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland III 28-IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen Afgenomen Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III Toegenomen 18,7 25,3 46, 54,1 72,6 74,3 86,4 85,6 72,7 65,6 44,3 Gelijk gebleven 98, 171,3 161,4 171,6 161,5 185,8 16,9 186,7 181,4 214,7 189,1 Afgenomen 183,3 13,4 92,6 74,3 65,9 39,9 52,7 27,7 45,9 19,7 66,6 Saldo Oost Nederland -164,5-78,1-46,6-2,2 6,7 34,4 33,7 57,9 26,8 45,9-22,3 De optelsom van de ontwikkeling van omzet, export en personeelssterkte pakt voor het derde kwartaal van dit jaar negatief uit. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 25 van 26

26 Ondernemersvertrouwen (verwachting) Vervoer, opslag en communicatie Oost Nederland IV 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe Neemt af Saldo vervoer, opslag en communicatie Saldo alle sectoren 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV Neemt toe 28,2 38,5 6,4 44,4 62, 22,8 81,2 33,9 53,5 14, 48,9 Blijft gelijk 188,7 154,4 169,9 187,8 211,3 191,4 158,1 19,2 233,2 237,7 21, Neemt af 83,1 17,1 69,7 67,8 26,7 85,8 6,7 75,9 13,3 48,3 5,1 Saldo Oost Nederland -54,9-68,7-9,2-23,4 35,3-63, 2,5-42, 4,2-34,3-1,2 In hun verwachtingen zijn ondernemers in de sector vervoer, opslag en communicatie iets negatiever dan gemiddeld. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 26 van 26