Toespraak Paul KUMPEN Voorzitter Voka, Vlaams Netwerk van Ondernemingen De Tweede Helft De Rentree Brussel - 12/09/2016 Geachte Minister-President, Geachte Ministers, Geachte Parlementsleden, Geachte ondernemers, Ik ben bijzonder verheugd u opnieuw hier talrijk te mogen verwelkomen. De Rentree is ondertussen uitgegroeid tot een begrip. Een jaarlijkse afspraak om het nieuwe jaar enthousiast in te zetten. En, Meneer de Minister-President, geen betere plaats om ook voor u opnieuw het politieke jaar aan te vatten dan tussen de ondernemers. We ontmoeten elkaar vanavond op een belangrijk moment. We zijn halfweg de legislatuur. En om in het thema van deze avond te blijven: net zoals in de keuken kan een gerecht dan nog alle kanten uit. Twee jaar regeren, twee jaar veranderingen doorvoeren, twee jaar ook om onze economie terug op de rails te krijgen. En in die twee jaar 1
zijn er belangrijke beslissingen genomen. Beslissingen die jobs en welvaart hebben gecreëerd. Ik denk hierbij niet in het minst aan de taks shift, de loonstop en de indexsprong, die ervoor gezorgd hebben dat onze ondernemingen opnieuw de nodige zuurstof krijgen om te ondernemen. Door deze maatregelen kunnen we na al die jaren onze loonkosthandicap eindelijk naar beneden krijgen. We zijn bijzonder blij met de invoering van het duaal leren in Vlaanderen. We hebben er jaren over gesproken maar vandaag is het duaal leren een feit. Voor meer dan 30 leerlingen startte het schooljaar op 1 september niet op de schoolbanken maar tussen de chemische installaties van BASF in Antwerpen. Ook Voka doet mee aan de proefprojecten: over heel Vlaanderen rolt de Voka alliantie projecten uit met scholen en ondernemingen. Duaal leren moet de komende jaren dé standaard en referentie worden. Sterke bruggen bouwen tussen onderwijs en de bedrijfswereld is immers één van onze belangrijkste prioriteiten. Ook wij als ondernemers moeten hierin onze verantwoordelijkheid nemen en voldoende plaatsen aanbieden. 2
Ik ben ervan overtuigd dat dit engagement hier vandaag aanwezig is. Maar de Vlaamse Regering heeft nog belangrijke stappen genomen om het ondernemerschap te stimuleren. Ik denk aan de invoering van de omgevingsvergunning die ervoor zal zorgen dat ondernemers eenvoudiger en met minder administratieve overlast kunnen ondernemen. Ook op het vlak van innovatie is er al heel wat gebeurd. Het innovatielandschap is drastisch hervormd en vereenvoudigd zodat ondernemers sneller de weg vinden naar de onderzoekscentra en innovatiesteun. Al deze inspanningen leveren resultaat. In 2016 komen er meer dan 45.000 jobs bij. Het economisch herstel trekt aan. De ondernemers hebben er vertrouwen in, en dat ondanks de Brexit, ondanks de constante dreiging van terreur. En toch. Er blijven nog grote en belangrijke uitdagingen. Recent werden we geconfronteerd met de sluiting van Caterpillar in Wallonië. Het was een koude douche voor de duizenden werknemers. We leven intens met hen mee want het vertrek van een grote multinational zorgt voor verschrikkelijke drama s en onzekerheid. We leven mee, we zijn solidair. 3
Bij zo n economische rampen moeten we onze veerkracht tonen. Kijk naar Ford Genk, kijk naar Renault. Er moet en zal een plaats gevonden worden voor de werknemers. Er zijn vacatures, er zijn jobs. Laat ons ook kijken naar West-Vlaanderen. Hoe kan het dat Vlaamse ondernemers hun vacatures niet ingevuld krijgen terwijl er nog zoveel werklozen zijn? Voka West-Vlaanderen heeft hier al het initiatief genomen. Laat ons die dialoog warm houden. Laten we samen de krachten bundelen om zo snel de mogelijk de mensen van Caterpillar uitzicht te geven op een uitdagende en zinvolle job. De sluiting toont aan dat het werk niet af is en dat we moeten blijven inzetten op de versterking van onze economie. Willen we onze economie en bedrijven terug bij de top van het Europese peloton brengen, dan mogen nu geen tempo verliezen. Besparingen, hervormingen en investeringen blijven nodig. Het is de belangrijkste test voor onze regeringen want blijven hervormen in de tweede helft van de legislatuur vergt moed, durf en doorzettingsvermogen. Vlaamse prioriteiten En politici mogen af en toe aangemoedigd worden. Daarom hebben we eind augustus een open brief gericht tot de Eerste Minister en de Minister-President. Onze brief werd ondertekend door 75 collega ondernemers, velen wie ik hier vanavond ook mag begroeten. 4
Vanavond herhaal ik onze boodschap: politici, verlies het doel niet uit het oog. Blijf besparen, hervormen en investeren. Geef onze bedrijven opnieuw de zuurstof om jobs en investeringen te garanderen. Geef ons ruimte om te groeien geef ons ruimte om te ondernemen. De Vlaamse Regering heeft in de eerste helft al inspanningen geleverd maar het werk is nog maar begonnen. Ook morgen moet er geïnvesteerd worden. Extra investeren in infrastructuur Wij kijken hiervoor bijvoorbeeld naar mobiliteit. We staan te lang en te vaak stil op onze wegen. Moet ik ze nog opnoemen? De noord-zuid in Limburg, de Oosterweel in Antwerpen, de ring rond Brussel. Overal staan we stil. Dit kost ons miljoenen. We moeten de impasse doorbreken. Landen met een goede infrastructuur zijn landen met een sterke economie. De Vlaamse regering beloofde aan het begin van de legislatuur 500 miljoen extra voor mobiliteit. Dat is een goed begin, maar dat brengt ons bijlange nog niet op het niveau van onze buurlanden. Meer investeren is mogelijk: de bedrijven betalen vandaag de kilometerheffing, laat de netto-opbrengst daarvan integraal terugvloeien naar infrastructuur. Daarvoor betalen we toch die taks? 5
Meer investeren in onderzoek en ontwikkeling Maar we moeten ook investeren in onderzoek en onderwijs. We leiden vandaag jongeren op voor de jobs van morgen. Onderzoek en onderwijs brengen ons in de economie van morgen aan de wereldtop. Die wereldtop krijgt vandaag al vorm in Vlaanderen: onze universiteiten en hogescholen zijn van de beste ter wereld. Het buitenland kijkt met grote ogen naar imec en iminds. Het zijn deze onderzoekinstellingen die mee de broodnodige innovatie realiseren in nauwe samenwerking met onze ondernemingen. Hun recente fusie bewijst dat samenwerking mogelijk en noodzakelijk is. We moeten ze koesteren en versterken. Europa voorziet dat elke overheid 1% van zijn BBP moet besteden aan R&D. De Vlaamse regering heeft zich geëngageerd om nog deze legislatuur de norm te halen. De enige manier om dat te bereiken is door extra te investeren. De Vlaamse regering heeft al 500 miljoen extra voorzien: de eerste schijf van 195 miljoen moet daarvan zeker volgend jaar worden voorzien. Daarnaast is in 2018 nog een bijkomende inspanning van 200 miljoen noodzakelijk om écht onze doelstellingen te halen. 6
Invoeren van een energienorm We moeten investeren, maar ook hervormen. Energie is één van de belangrijkste kosten van onze ondernemingen. Toch liggen onze energiekosten tot liefst 20% hoger dan in onze buurlanden. Allerlei toeslagen en heffingen jagen de facturen in de lucht. De Vlaamse regering wil werk maken van een energienorm. Waar wachten we op? Laat ons de energienorm nog dit jaar realiseren in Vlaanderen. We moeten ons niet verbergen of wachten op het federale niveau. We hebben de instrumenten in handen om zelf onze energienorm te realiseren. Als Vlaanderen als eerste haar energienorm klaar heeft kan de druk op de andere niveaus worden verhoogd. We kijken naar de Vlaamse Regering om hier de leiding te nemen. Afschaffen onroerende voorheffing materieel & outillage Tot slot nog dit: elke belasting die het ondernemerschap remt, is een slechte belasting. Een mooi voorbeeld is de onroerende voorheffing op materieel en outillage. Het is niet logisch om bedrijven te belasten op hun investeringen en toch gebeurt het. De Vlaamse Regering nam al stappen om die onlogische belasting af te bouwen, maar we zijn er nog niet. De huidige turbo om deze belasting af te bouwen moet verlengd worden. Het is de enige manier om deze onproductieve belasting te laten verdwijnen. 7
4 belangrijke uitdagingen: infrastructuur, onderzoek en ontwikkeling, de energiekost en lastenverlaging op investeringen. 4 belangrijke prioriteiten voor onze ondernemingen. Prioriteiten waar onze Vlaamse Regering nog dit jaar werk van kan maken. Vliegwet Dames en heren, Ondernemers, Bij het begin van een politiek jaar moeten we de dingen soms scherp durven stellen. Ik hoef u niet te herinneren aan de verschrikkelijke aanslagen van 22 maart op onze Nationale Luchthaven. De veerkracht die het management en medewerkers hebben getoond na de aanslagen was ongezien. Onze luchthaven is vandaag opnieuw volledig operationeel. En dat is dankzij die mensen. Onze luchthaven is van groot belang voor onze economie, dat blijkt uit een studie van Voka, die we vandaag publiek maken. Een toegevoegde waarde van 3,2 miljard euro. 20.000 directe en 40.000 indirecte jobs. In 2015 brak Brussels Airport een record van 23,5 miljoen passagiers. Onze nationale luchthaven is na de haven van Antwerpen de grootste economische motor van ons land. Daarom moet de luchthaven alle kansen krijgen om te blijven groeien. In het belang van onze economie, in het belang van de jobs. 8
De huidige impasse rond de luchthaven en de vliegroutes moet dus zo snel mogelijk worden gedeblokkeerd. De strenge Brusselse geluidsnormen, steeds wisselende vliegroutes en het permanente aanvechten ervan, zorgen voor grote onduidelijkheid. Ik roep de Minister-President op om dit punt met stip bovenaan de agenda te plaatsen van het Overlegcomité met de federale en gewestregeringen. Er moet zo snel mogelijk werk gemaakt worden van een stabiel en operationeel kader voor onze luchthaven. We vragen een eenduidige en ondubbelzinnige herziening van de vliegwet. Daarom hebben we nood aan een globaal akkoord tussen de federale overheid en de gewesten, samen met de goedkeuring van de vliegwet. Als we dit niet doen maken we het onmogelijk om verder te groeien. Duizenden extra jobs staan op het spel, het wordt tijd dat al onze regeringen hun verantwoordelijkheid nemen. Dames en heren, Ondernemers, De tweede helft van de legislatuur is gestart. De inzet is groot en tastbaar: meer jobs en meer welvaart. De economische vooruitzichten zijn positief, de wil om te ondernemen is aanwezig. Wij als ondernemingen staan klaar om te investeren, om aan te werven. We verwachten van onze politici dat ze de kansen niet laten liggen. 9
Stop dus de profilering, stop het gekibbel, maar ga voor resultaten. Elk beleid wordt geëvalueerd op basis van concrete projecten en vooruitgang. Een politiek die ondernemerschap stimuleert zal op het einde van de legislatuur duidelijke resultaten kunnen voorleggen. Jobs. Daarom wens ik onze regering, daarom wens ik u, mijnheer de Minister-President: moed, durf en doorzettingsvermogen toe. U kan op ons rekenen. Ik dank u. 10