Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie

Centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie Bijdrage aan een geslaagde transitie jeugdzorg 2015 www.ggz-nhn.nl/jeugd

Onze bijdrage aan een geslaagde transitie Wij staan voor FIT: Flexibiliteit, Innovatiekracht en Top ambulante zorg Met enthousiasme werken wij samen met alle jeugdzorg-spelers Consulteren en adviseren zonder behandeling over te nemen Lichte zorg waar mogelijk en intensief wanneer nodig Efficiënter en effectiever door internetbehandeling en beeldbellen Wij werken aan matched-care behandelingen: zorg op maat Wij gaan door waar een ander stopt! o o Grote mate van expertise bij complexe psychiatrische problemen Specialistische functies in huis: FACT jeugd-team Deeltijdbehandeling autisme Behandeling 0-4 jarigen Crisisinterventies Eetstoornissen samen met kinderartsen/diëtiste 2

Centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie Wij voelen ons thuis en goed begrepen Kinderen en jongeren uit Westfriesland groeien op in een veilige en emotioneel betrokken omgeving. Ze kunnen zich goed ontwikkelen en verkrijgen vaardigheden waarmee ze de groter wordende verantwoordelijkheden aan kunnen. Ze treden de volwassenheid met vertrouwen tegemoet ook wanneer een kinder-psychiatrische stoornis hun ontwikkeling belemmert. Sinds jaar en dag bieden wij specialistische psychische en psychiatrische hulp aan kinderen en jeugdigen (0-18 jaar) en gezinnen in Westfriesland. Wij streven naar een complementaire samenwerking met andere jeugdhulpinstellingen, waarin het specialisme kinderen jeugdpsychiatrie door ons zo lang als nodig wordt aangeboden. Wij doen dit met een multidisciplinair team van ongeveer 45 hoogopgeleide professionals. De spil van onze organisatie wordt gevormd door vier kinderpsychiaters. Met deze specifieke deskundigheid zijn wij in de loop der jaren hét centrum geworden waar juist complexe kinderpsychiatrische vraagstukken terecht komen. Vanuit het instellingsoverstijgend FACT jeugd-team bieden wij hulp aan multi-problem gezinnen. Waar een ander er niet meer uit komt, gaan wij door. De ervaring die wij hebben door onze unieke 24/7 crisisdienst heeft ons gevormd tot probleemoplossers in crisissituaties. Wij helpen ouders en kinderen in Westfriesland zodat zij op eigen kracht verder kunnen en werken samen aan hun toekomst. Gemeenten, scholen, huisartsen en collega-organisaties consulteren ons regelmatig. Wij bieden hen expertise aan om lichte vormen van hulp te stimuleren. Wij kennen de regio, de regio kent ons. 3

HOE PARTICIPEERT HET Participatie in de transitie jeugdzorg CENTRUM VOOR KINDER- EN JEUGDPSYCHIATRIE IN DE TRANSITIE JEUGDZORG? HUISARTS GEBIEDSTEAMS BASIS GGZ SAMENWERKING ANDERE ZORGINSTELLINGEN FACT jeugd-team GGZ NHN Centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie Aanmelding Triage check Diagnostiek Behandeling Nazorg Uitstroom De transitie jeugdzorg daagt ons uit om opnieuw na te denken over samenwerking en het effectief en efficiënt bieden van kinderpsychiatrische zorg, maar ook over het zorg op maat' principe. Daar waar op eigen kracht kan worden vertrouwd, is onze hulp kort en beperkt of helemaal niet nodig. Het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie is gespecialiseerd in het beoordelen van de noodzaak van zorg; licht waar mogelijk, intensief waar nodig om erger te voorkomen. Het beperken van risico s en het beoordelen van ernst in crisissituaties is een vast onderdeel van onze expertise. 4

Middels het FACT jeugd-team bieden wij integrale zorg voor multi-problem gezinnen. Meestal spelen er naast psychiatrische problemen, meerdere problemen op verschillende gebieden die het team gezamenlijk aanpakt. In het FACT jeugd-team zijn diverse organisaties vertegenwoordigd, zoals Parlan Jeugd & Opvoedhulp, Brijder verslavingszorg, Lijn 5, Stichting de Praktijk en Bureau Jeugdzorg. Vanuit hetzelfde team wordt door de verschillende organisaties hulp geboden. Het FACT jeugd-team is daar, waar het kind is en heeft als doel opname voorkomen of verkorten. Tot 'samenspel' komen met andere jeugdzorgspelers is ons op het lijf geschreven. Wij zien een uitdaging in het adviserend en consulterend te werk gaan, om zo onze expertise en jarenlange ervaring in te zetten, en binnen de regio Westfriesland de transitie jeugdzorg tot een succes te maken. 5

Welke klachten kunnen kinderen hebben en welke behandeling bieden wij? Wanneer een kind bij het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie wordt aangemeld kunnen er verschillende klachten zijn. Klachten waardoor zij niet goed kunnen functioneren in hun sociale omgeving, op school en thuis. Een klacht kan van alles zijn. Een kind kan een stoornis hebben zoals autisme of een fobie, veel piekeren, weinig contact maken of heeft bijvoorbeeld een ouder met een verslaving of psychische klachten. Hoe het probleem tot uiting komt, kan per kind enorm verschillen. Zelfs kinderen met hetzelfde probleem, uiten dat vaak op heel verschillende manieren. Het is een ingewikkeld samenspel van factoren op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied. Vanuit deze klachten doen wij diagnostisch onderzoek en bekijken of er sprake is van, al dan niet, een stoornis bij het kind. Hierna kan het zijn dat de hulpvraag beantwoord is, een doorverwijzing naar een andere instelling nodig is of behandeling binnen het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie plaatsvindt. 7

Ons aanbod Het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie is gespecialiseerd in complexe problematiek en behandelt kinderen en jongeren met psychiatrische, ontwikkelings-, emotionele en/of gedragsproblemen. Ons aanbod bestaat uit preventie, diagnostiek en behandeling. Er wordt in het preventieve kader advies, consultatie en scholing geboden. Onze diagnostische taak wordt vormgegeven via aanmelding, triage, eventuele verwijzing of eigen diagnostiek. Het behandelaanbod bestaat uit effectieve behandelvormen toegespitst op de aanwezige problematiek. 8

Preventie Wanneer u professioneel met kinderen en jongeren te maken hebt, is de kans groot dat u wel eens situaties tegenkomt waarin u graag zou overleggen met iemand die gespecialiseerd is op het gebied van probleemgedrag. Vanuit het preventieve kader bieden wij dan ook consultatie, advies en scholing (aan bijvoorbeeld huisartsen, medisch specialisten en andere jeugdinstellingen.) Advies bestaat uit een overleg met de adviesvrager, zonder dat de cliënt gezien wordt. Het advies is eenmalig en wordt vrijblijvend gegeven. Wanneer blijkt dat dit advies niet afdoende is, kan er worden overgegaan tot consultatie of een verwijzing naar het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie. Consultatie bestaat uit één of enkele gesprekken met de cliënt, of cliëntsysteem, waarna een advies wordt gegeven aan de consultvrager. Dit kunnen huisartsen, collega-instellingen of bijvoorbeeld hulpverleners vanuit de Basis GGZ zijn. Consultatie wordt geboden door een van onze professionals afhankelijk van de soort vraag. Kosten van de consultatie zijn afhankelijk van de discipline en het aantal uren. Het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie biedt scholing aan diverse organisaties en instellingen, zoals aan GGD Hollands Noorden, scholen, huisartsen of politie. De scholing kan, op aanvraag, over een specifiek onderwerp worden geboden. Voorbeelden hiervan zijn ons preventie programma 'leren signaleren' of een bepaald kinderpsychiatrisch probleem. Preventie wordt gedaan door deelname in Zorgadviesteams en het aanbieden van leren signaleren-trainingen (suïcidepreventie), CheckChat, keukentafelgesprekken, KOPP/KVO cursussen (kinderen van ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen) en 1-2-3-gesprekken. 9

Diagnostiek Middels diagnostisch onderzoek bekijken wij of er spraken is van, al dan niet, een stoornis bij een kind. Dit is zo efficiënt mogelijk en zonder wachtlijsten ingericht. Waar mogelijk wordt dit aanbod op één ochtend uitgevoerd. De voorgeschiedenis, de ontwikkeling tot dan toe, het huidige functioneren in de verschillende leefniveaus en het functioneren van het gezin wordt diagnostisch beoordeeld. Het diagnostiek traject bevat: vooraf aangevraagde informatie, onder andere van school; een psychiatrisch intakegesprek waar het kind of de jongere en ouder(s) aanwezig zijn, een psychiatrisch (spel)onderzoek van het kind of de jongere; Een diagnostiek traject is afhankelijk van de stoornis en de ernst van de problematiek. Gemiddeld duurt een kinderpsychiatrisch diagnostiek traject acht uur, inclusief overleg- en administratietijd. Behandeling Een behandeling duurt altijd zo kort als mogelijk en zo lang als nodig. Soms hebben kinderen en ouders genoeg aan een paar gesprekken om zelf weer verder te kunnen, soms is langere of intensieve hulp nodig. Wanneer een kind in behandeling komt bij het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie stellen wij gezamenlijk behandeldoelen op en richten hier de behandeling op in. Behandelvormen Het behandelaanbod bestaat uit bewezen effectieve behandelvormen, toegespitst op de aanwezige problematiek, waarbij verwijzing naar lichtere vormen van zorg of terug verwijzing naar de huisarts wordt nagestreefd. Onze professionals bekijken altijd zorgvuldig welke vorm van behandeling geschikt is. Vaak bestaat een behandeling uit een combinatie van bijvoorbeeld gesprekken, training via internet en thuis oefenen. Waar nodig wordt de behandeling gecombineerd met medicijnen. 10

Er zijn verschillende vormen van behandeling mogelijk, waaronder: Behandelduur en locatie Behandelingen vinden thuis, op school of bij het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie in Hoorn plaats. Daarnaast behoren ook behandelmodules die online via internet gevolgd worden en beeldbellen tot een van de mogelijkheden. De duur van de behandeling wordt bepaald door ernst, intensiteit en vorm van de behandeling. Een gemiddelde behandeling duurt 25 uur, inclusief overleg- en administratietijd. De intensiteit van de behandeling kan verschillen. Dit heeft invloed op de duur en de tijdsinvestering van de behandeling. 11

Innovatie Innovatie, opleiding en wetenschappelijk onderzoek zijn de afgelopen jaren onlosmakelijk met ons centrum verbonden, met als doel kwalitatief voorop te lopen wat betreft zorgaanbod en niveau van zorg GGZ Noord-Holland-Noord opereert als consistente en compacte organisatie die met korte, informele lijnen, snel en creatief kan schakelen in een veranderende omgeving. Kernwaarden voor ons zijn: flexibiliteit, innovatiekracht en top ambulante zorg. We hebben de ambitie om samen met de andere jeugdzorgaanbieders de beste jeugdzorg in de regio te bieden en continu te willen innoveren en verbeteren. De afgelopen jaren heeft het centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie haar sporen op het vlak van innovatie verdient. Het opzetten van het FACT jeugd-team met meerdere jeugdzorgspelers, dat in juni 2014 een excellente beoordeling heeft gekregen, is daar een goed voorbeeld van. Wij zullen deze innovatiekracht ook ten behoeve van de transitie jeugdzorg inzetten. We trekken gezamenlijk met de gemeente en de andere jeugdzorgaanbieders op om de innovatieagenda vorm te geven. Shared savings Shared savings gaat om het realiseren van lagere werkelijke uitgaven. Door goede samenwerking met o.a. huisartsen (ADHD nazorg), kinderartsen (eetstoornissen) en Basis GGZ (enkelvoudige psychiatrische problematiek) is snellere afschaling van behandeling mogelijk. Ook wordt er opname voorkomend gewerkt, waardoor zorgkosten relatief laag blijven. Internetbehandeling Internetbehandeling is een behandeling die thuis via de computer gevolgd kan worden op een door de cliënt zelf gekozen moment. Internetbehandeling versnelt het proces, doordat er geen wachtlijsten zijn. Het verkort veelal de duur van de behandeling, doordat deze vorm van behandeling minder tijd van de behandelaar vergt. 12

Telezorg Vanaf 2014 wordt er gebruik gemaakt van Telezorg. Dit houdt in dat de behandeling (deels) op afstand via beeldbellen kan worden uitgevoerd. Met name de FACT jeugd-doelgroep is geschikt voor deze vorm van zorg. Het biedt de behandelaren en cliënten de mogelijkheid om vaker korte contacten te hebben. Resource group De resource group dient als aanvulling op het FACT jeugd-team. De resource group is een groep mensen binnen en buiten de GGZ die belangrijk zijn voor de cliënt. De hersteldoelen van de cliënt staan centraal tijdens de bijeenkomsten. De resource group moet leiden tot verbetering van de maatschappelijke participatie, toename van empowerment, uitstroom uit het FACT jeugd-team en minder crisissituaties. 13

Kader kinderen jeugdpsychiatrie Bio-psycho-sociaal model Het kader van waaruit kinderen jeugdpsychiatrie werkt. Een model over het menselijk functioneren, waarin niet alleen aandacht is voor biomedische aspecten, maar ook voor psychologische en sociale factoren, die mede bepalend zijn voor ziekte en herstel. Sommige psychische ziekten zijn neurobiologisch van aard en anderen vinden meer hun oorzaak in de opvoeding. Vaak is er sprake van samenhang tussen de verschillende problemen. Het kind kan daarbij niet los gezien worden van de situatie waarin hij opgroeit. Leefmilieus Naast bovenstaande factoren wordt een kind vanuit verschillende milieus beïnvloed: thuis, school en de sociale omgeving. Het gezin, de schoolomgeving, sportclubs en de woonwijk zijn plekken waar kinderen ervaringen opdoen, zich ontwikkelen en groeien. De kinderen jeugdpsychiatrie ziet een kind onlosmakelijk met deze milieus verbonden en betrekt deze milieus altijd bij beoordeling en behandeling. 14

Contact Voor vragen of meer informatie kunt u terecht bij: Bernard Cnossen, manager organisatie 06 53 81 87 64 B.Cnossen@ggz-nhn.nl Marinda Koopmans, kinderen jeugdpsychiater en manager behandelzaken 06 22 68 02 57 Marinda.Koopmans@ggz-nhn.nl www.ggz-nhn.nl/jeugd 15

Augustus 2014