10 december 2013 Definitief Certificatie van alarmcommunicatie netwerken Certification of alarm transmission systems (ATS)
Voorwoord Kiwa Dit certificatieschema (Beoordelingsrichtlijn) is opgesteld door het College van Deskundigen Security van Kiwa, waarin belanghebbende partijen op het gebied van Beveiliging mobiele objecten en personen zijn vertegenwoordigd. Dit college begeleidt ook de uitvoering van certificatie en stelt zonodig deze Beoordelingsrichtlijn bij. Waar in deze Beoordelingsrichtlijn sprake is van College van Deskundigen is daarmee bovengenoemd college bedoeld. Deze Beoordelingsrichtlijn zal door Kiwa worden gehanteerd in samenhang met het Kiwa-Reglement voor Productcertificatie, waarin de algemene spelregels van Kiwa bij certificatie zijn vastgelegd. De bedoeling van deze richtlijn is om duidelijk te maken hoe te komen tot een conformiteitsverklaring aangaande de prestatie-, betrouwbaarheids, weerbaarheidsen beveiligingseisen van het beoordeelde alarmtransmissiesysteem. Staat los van roerende- of onroerende goederen. Het alarmtransmissiesysteem bestaat uit componenten en netwerk(en) onder beheer van een service provider. Hierbij worden als basis de Europese normen in dit gebied toegepast. Om te komen tot de certificering van de dienst van de leverancier dient het onderzoek in hoofdlijnen te bestaan uit de volgende onderdelen; - de vaststelling van de demarcatie en de specificaties van het alarmtransmissiesysteem (ATS); - de beoordeling van de productkwaliteit van relevante componenten; - de beoordeling van de netwerk architectuur; - de veldinspectie van de prestatie-eisen en weerbaarheidseisen van het ATS; - de beoordeling van de beveiligingseisen van het ATS; - de beoordeling van de statistische data die wordt gegenereerd door de hardware en software van het ATS; - de beoordeling van de monitoring- c.q. alarmcentrale die de data verzameld en volgens specificaties doorspeelt aan de service provider; - de beoordeling van de corrigerende maatregelen door de service provider op falende communicatie door het ATS. Kiwa Nederland B.V. Groningenweg 10 Postbus 256 2800 AG Gouda The Netherlands Tel. +31 182 820 452 Fax +31 182 820 455 Info.ncp@kiwa.nl www.kiwafss.nl 2013 Kiwa N.V. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a database or retrieval system, or published, in any form or in any way, electronically, mechanically, by print, photo print, microfilm or any other means without prior written permission from the publisher. The use of this evaluation guideline by third parties, for any purpose whatsoever, is only allowed after a written agreement is made with Kiwa to this end. Validation This evaluation guideline has been validated by the Managing Director of the Division Fire Safety & Security on 10th December, 2013 Kiwa - 1-10 december 2013
Voorwoord Kiwa 1 1 Inleiding 3 1.1 Algemeen 3 1.2 Toepassingsgebied 3 1.3 Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten 3 1.4 Kwaliteitsverklaring 4 2 Terminologie 5 2.1 Definities 5 3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring 7 3.1 Toelatingsonderzoek 7 3.2 Herhalingsonderzoek 8 3.3 Certificaatverlening 8 4 Eisen en beproevingsmethoden 9 4.1 Algemeen 9 5 Eisen aan het kwaliteitssysteem 10 5.1 Algemeen 10 5.2 Beheerder van het kwaliteitssysteem 10 5.3 Interne kwaliteitsbewaking c.q. kwaliteitsplan 10 5.4 Procedures en werkinstructies 10 5.5 Objectverklaring (afgifte keurmerk) 10 6.3 Rapport toelatingsonderzoek 11 6.4 Beslissing over certificaatverlening 12 6.5 Aard en frequentie van externe controles 12 6.6 Interpretatie van eisen 12 7 Lijst van vermelde documenten 14 7.1 Normen / normatieve documenten 14 Kiwa - 2-10 december 2013
1 Inleiding 1.1 Algemeen De in deze beoordelingsrichtlijn (certificatieschema) opgenomen eisen worden door Kiwa gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag, en de instandhouding van certificatie van (alarm)transmissie gebaseerd op EN50136-1; alarmsystemen - Alarmtransmissiesystemen en -apparatuur - Deel 1: Algemene eisen voor Alarmtransmissiesystemen. Bij de uitvoering van certificatiewerkzaamheden is Kiwa gebonden aan de eisen, als opgenomen in EN 17065 die in het hoofdstuk Afspraken over de uitvoering van certificatie zijn vastgelegd. De oorsprong van dit schema ligt in de behoefte van de markt om alarmcommunicatie volgens kwaliteitstandaarden te organiseren op basis van meetbare eisen. Op basis van overeengekomen meetbare eisen. Het doel van dit schema is om de kwaliteit bij de leveranciers van deze dienst verifieerbaar te maken om dit te terug te kunnen koppelen aan de afnemers. Het streven van dit schema is om aan afnemers inzichtelijk te maken welke dienstverlening in dit toepassingsgebied voldoet aan de eisen. In dit schema worden de Europese normen (zie hoofdstuk 7) als basis gebruikt voor de beoordeling van deze processen. 1.2 Toepassingsgebied Het gaat hierbij om de levering van de dienst alarmcommunicatie voor de eindgebruiker. Volgens EN 50136-1 paragraaf 1. De doelstellingen van deze norm zijn vastgelegd is paragraaf 2 van deze norm. Er zijn twee scopes te weten: - Een volledige scope - Transmissiesysteem alarm communicatie; - Een deel van de scope - Transmissiesysteem kritische communicatie. Een verdere uitleg is gegeven in hoofdstuk 2 van dit certificatieschema. 1.3 Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten Indien door de leverancier van het systeem rapporten van onderzoekinstellingen of laboratoria worden overgelegd om aan te tonen dat aan de eisen van deze BRL wordt voldaan, zal moeten worden aangetoond dat deze zijn opgesteld door een instelling die voldoet aan de van toepassing zijnde accreditatienorm, te weten: NEN-EN-ISO/IEC 17025 voor laboratoria; NEN-EN-ISO/IEC 17020 voor inspectie-instellingen; NEN-EN-ISO/IEC 17065 voor certificatie-instellingen die producten certificeren; NEN-EN ISO/IEC 17021 voor certificatie-instellingen die systemen certificeren; NEN-EN-ISO/IEC 17024 voor certificatie-instellingen die personen certificeren. De instelling wordt geacht aan deze criteria te voldoen wanneer een accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, afgegeven door de Raad voor Accreditatie (RvA) of een accreditatieinstelling waarmee de RvA een overeenkomst van wederzijdse acceptatie heeft gesloten. Deze accreditatie moet betrekking hebben op het voor deze BRL vereiste onderzoek. Indien geen accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, zal de inspectie-instelling zelf verifiëren of aan de accreditatienorm is voldaan, of het desbetreffende onderzoek opnieuw zelf (laten) uitvoeren. Kiwa - 3-10 december 2013
1.4 Kwaliteitsverklaring De op basis van deze BRL af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als Kiwa-procescertificaat. Hierbij wordt de leverancier van het proces dat leidt tot de dienst levering van alarmcommunicatie door Kiwa gecertificeerd. Kiwa - 4-10 december 2013
2 Terminologie 2.1 Definities In deze beoordelingsrichtlijn zijn de volgende termen en definities van toepassing: Beoordelingsrichtlijn: de eisen over het onderwerp van inspectiecertificatie. Leverancier: de partij die er voor verantwoordelijk is dat processen bij voortduring voldoen aan de eisen waarop de inspectiecertificatie is gebaseerd; Initieel onderzoek: het onderzoek om vast te stellen dat aan alle in de BRL (Beoordelingsrichtlijn) gestelde eisen wordt voldaan, Controleonderzoek: het onderzoek dat na certificaatverlening wordt uitgevoerd om vast te stellen dat de gecertificeerde processen bij voortduring aan de in de BRL gestelde eisen voldoen, daarbij is tevens aangegeven met welke frequentie controleonderzoek door Kiwa zal worden uitgevoerd. Opmerking In de onderzoeksmatrix is samengevat welk onderzoek zal worden uitgevoerd door Kiwa bij de toelating en bij controles, en met welke frequentie het controleonderzoek zal worden uitgevoerd. Productcertificaat: een document waarin Kiwa verklaart dat een proces/dienst voldoet aan de in het certificaat vastgelegde specificaties. MARC: monitoring- c.q. alarmcentrale. ATS: alarmtransmissiesysteem. Het gaat hierbij om een transmissiesysteem voor alarm communicatie volgens EN50136-1, waarbij het transmissiesysteem wordt geleverd door een dienstverlenende organisatie, die de geborgde bewaking voert over het functioneren en de prestaties van het transmissiesysteem. Daarnaast proactief beheer voert over dit systeem om falende transmissie weer volgens specificatie functionerend te krijgen en eindgebruikers hierover informeert. Deze systemen zijn bedoeld voor gebruikers die van begin tot eind (end-to-end) waarborg willen hebben over het functioneren van een transmissiesysteem. KTS: kritisch transmissiesysteem. Het gaat hierbij om een transmissiesysteem voor kritische communicatie. Waarbij het transmissiesysteem wordt geleverd door een dienstverlenende organisatie, die geborgde bewaking voert over het functioneren en de prestaties van het transmissiesysteem. Daarnaast proactief beheer voert over dit systeem om falende transmissie weer volgens specificatie functionerend te krijgen en eindgebruikers hierover informeert. Deze systemen zijn bedoeld voor gebruikers die voor een groot deel van de transmissie waarborg willen hebben over het functioneren van een transmissiesysteem. Daar waar verder in dit schema over ATS wordt gesproken, maar de scope beperkt is tot kritische transmissie, zal KTS gelezen moeten worden. Er is hierbij geen sprake van een end-to-end situatie. Toepassingsgebied: het toepassingsgebied ATS is de volledige scope volgens de EN50136-1 van alarmoverdrager naar alarmontvanger. o Dienstverleners die deze volledige scope (zie figuur 1) en prestaties onder toezicht invullen ontvangen een certificaat betreffende het alarmtransmissiesysteem. o Dienstverleners die een deel van de scope (zie figuur 1) invullen onder toezicht ontvangen een certificaat betreffende het kritische transmissiesysteem. Kiwa - 5-10 december 2013
Critical network availability (metro, train, subway, tunnel, pipeline, water house hold, energy transport) Transmissie Communication equipment 50136-2:2013 Network availability (provider) Receiving Communication equipment 50136-3:2013 Alarm Systeem Alarm Overdrager R V Infrastructuur: PSTN / ISDN GPRS / UMTS IP /?? Radio V R Ontvangst eenheid Verwerkings software 50136-1:2012 Alarm Transmissie Systeem (fire, intrusion, access control, social alarm) R V Overige netwerkapparatuur (bv. router, switch, modem, etc.) Verdeelstation / wijkcentrale Figuur 1 Verdere definities zijn te vinden in hoofdstuk 4 van EN50136-1. Overzicht indeling alarmtransmissie componenten en systemen. ATS Alarm transmissie systemen Optie Type Naam Onderdeel norm niveau 1product certificaat component Alarmoverdrager EN50136-2 5 2product certificaat component Alarmontvanger EN50136-3 5 3product certificaat component met systeemfunctionaliteit Alarmoverdrager en - ontvanger zonder netwerk EN50136-2 en EN50136-3 5 4proces certificaat systeem end to end Alarm Transmissie systeem tbv alarmcommunicatie inclusief netwerk EN50136-1; 2012 6 5proces certificaat component met systeemfunctionaliteit Netwerk tbv kritieke communicatie (modem tot modem) EN50136-1; 2012 (niet volledig) 6 Niveau 5 Niveau 6 Type testen met kwaliteitsborging productfabricage Type testen met kwaliteitsborging dienstverlening Kiwa - 6-10 december 2013
3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring Onderstaand is de procedure opgenomen die leiden tot het verkrijgen van het certificaat voor het leveren van zijn dienst. 3.1 Toelatingsonderzoek Het uit te voeren toelatingsonderzoek vindt plaats aan de hand van de in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen inclusief beproevingsmethoden en omvatten, afhankelijk van de aard van het te certificeren systeem: Deze bestaat in hoofdlijnen uit de volgende onderdelen; - de vaststelling van de demarcatie (configuratie) en de specificaties (categorieën) van het alarmtransmissiesysteem (ATS) op basis van de eisen in EN50136-1; - de beoordeling van de productkwaliteit van relevante componenten op basis van EN50136-2 en voor Fire Safety toepassing aanvullend volgens EN54-21; - de beoordeling van de netwerk architectuur; - de veldinspectie van de prestatie-eisen en weerbaarheidseisen van het ATS; - de beoordeling van de beveiligingseisen van het ATS; - de beoordeling van de statistische data die wordt gegenereerd door de hardware en software van het ATS; - de beoordeling van de monitoring- c.q. alarmcentrale (MARC) die de data verzamelt en volgens specificaties doorspeelt aan de service provider; - de beoordeling van de corrigerende maatregelen door de service provider op falende communicatie door het ATS. - de beoordeling van het kwaliteitssysteem van de MARC en de service provider betreffende het onderwerp ATS; - toetsing op het functioneren van ondersteunende procedures om aan de bovenstaande beoordelingen te kunnen voldoen. Een deel van het onderzoek wordt uitgevoerd in twee fasen te weten; 1. Pre inspectie; hierin wordt bepaald in hoeverre het systeem de potentie heeft om te kunnen voldoen aan de eisen. Tijdens deze inspectie worden minimaal 5 risicoadressen met een maximum van 1% van de totaal aangesloten risicoadressen geïnspecteerd. 2. Eind inspectie; hierin wordt bepaald in hoeverre het systeem heeft voldaan aan de eisen. Tijdens deze inspectie worden minimaal 5 risicoadressen met een maximum van 0,1% van de totaal aangesloten risicoadressen geïnspecteerd. Kiwa - 7-10 december 2013
3.2 Herhalingsonderzoek Het uit te voeren onderzoek vindt elke 12 maanden plaats aan de hand van de in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen inclusief beproevingsmethoden en omvatten, afhankelijk van de aard van het te certificeren systeem: Deze bestaat in hoofdlijnen uit de volgende onderdelen; - vaststelling van de demarcatie (configuratie) en de specificaties (categorieën) van het alarmtransmissiesysteem (ATS); - veldinspectie van de prestatie-eisen en weerbaarheidseisen van het ATS; - beoordeling van de beveiligingseisen van het ATS; - beoordeling van de statistische data die wordt gegenereerd door de hardware en software van het ATS; - beoordeling van de monitoring- c.q. alarmcentrale (MARC) die de data verzamelt en volgens specificaties doorspeelt aan de service provider; - beoordeling van de corrigerende maatregelen door de service provider op falende communicatie door het ATS. - beoordeling van het kwaliteitssysteem van de MARC en de service provider betreffende het onderwerp ATS; - toetsing op de aanwezigheid en het functioneren van de overige vereiste procedures. Hierin wordt bepaald in hoeverre het systeem heeft voldaan aan de eisen. Tijdens deze inspectie worden minimaal 5 risicoadressen van het totaal aangesloten risicoadressen geïnspecteerd. Onderstaand is de steekproefgrootte weergegeven. Aantal aansluitingen Steekproef < 100000 0,01% Minimaal 5, maximaal 25 > 100.000 50 3.3 Certificaatverlening Na afronding van het onderzoek worden de resultaten voorgelegd aan de beslisser. Deze beoordeelt de resultaten en stelt vast of het certificaat kan worden verleend of dat aanvullende gegevens en/of onderzoeken nodig zijn voordat het certificaat kan worden verleend. Kiwa - 8-10 december 2013
4 Eisen en beproevingsmethoden 4.1 Algemeen In dit hoofdstuk zijn de eisen opgenomen, waar het systeem aan moet voldoen, evenals de bepalingsmethoden om vast te stellen dat aan de eisen wordt voldaan. Onderstaand is het overzicht gegeven van de toe te passen technische verificatiepunten op basis van de Europese norm EN 50136-1 - Alarmsystemen - Alarmtransmissiesystemen en -apparatuur - Deel 1: Algemene eisen voor Alarmtransmissiesystemen; 2012. Clause Subject Activity 6.2 Transmission link requirements Verification 6.2.5 Denial of service Inspection 6.3.2 Transmission time Inspection 6.3.3 Monitoring of interconnections Inspection & verification 6.4 Securing of messages in the alarm Verification transmission system 6.5 Alarm transmission acknowledgement Verification 6.6 ATS generated alarms Inspection & verification 6.7 Availability Inspection & verification 6.8 Security Verification 7 Verification of performance Inspection & verification 8 Documentation Verification Kiwa - 9-10 december 2013
5 Eisen aan het kwaliteitssysteem 5.1 Algemeen In dit hoofdstuk zijn de eisen opgenomen waaraan het kwaliteitssysteem van de leverancier zijnde de service provider en de MARC moeten voldoen. Het gaat hierbij om de specifieke onderdelen die gaan over het alarmtransmissiesysteem. 5.2 Beheerder van het kwaliteitssysteem Binnen de organisatiestructuur moet een functionaris zijn aangewezen die belast is met het beheer van het kwaliteitssysteem van de leverancier. Deze functionaris rapporteert aan de directie. 5.3 Interne kwaliteitsbewaking c.q. kwaliteitsplan De leverancier moet beschikken over een door hem toegepast schema van interne kwaliteitsbewaking. In dit kwaliteitsplan moet aantoonbaar zijn vastgelegd: welke aspecten door de leverancier worden gecontroleerd; volgens welke methoden die controles plaatsvinden; hoe vaak deze controles worden uitgevoerd; hoe de controleresultaten worden geregistreerd en bewaard. 5.4 Procedures en werkinstructies De leverancier moet kunnen overleggen: Procedures voor: o de behandeling van producten met afwijkingen; o corrigerende maatregelen bij geconstateerde tekortkomingen; o de behandeling van klachten over uitgevoerde werkzaamheden; de gehanteerde werkinstructies en controleformulieren. 5.5 Objectverklaring (afgifte keurmerk) Een objectverklaring voor de gecontroleerde verbinding heeft een beperkte geldigheidsduur van een jaar. Periodiek moet worden aangetoond dat de verbinding nog aan het Programma van Eisen voldoet. Het periodiek onderhouden is een noodzakelijk onderdeel van de certificatie. Kiwa - 10-10 december 2013
6 Afspraken over de uitvoering van certificatie 6.1 Algemeen Naast de eisen die in deze beoordelingsrichtlijn zijn vastgelegd, gelden de algemene regels voor certificatie die zijn vastgelegd in het Kiwa-Reglement voor Productcertificatie. In het bijzonder zijn dit: De algemene regels voor het uitvoeren van het toelatingsonderzoek, te onderscheiden naar: o De wijze waarop leveranciers worden geïnformeerd over de behandeling van een aanvraag; o De uitvoering van het onderzoek; o De beslissing naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek De algemene regels ten aanzien van de uitvoering van controles en de daarbij gehanteerde controleaspecten; De door de certificatie-instelling te treffen maatregelen bij tekortkomingen; De door de certificatie-instelling te ondernemen maatregelen bij oneigenlijk gebruik van certificaten, certificatiemerk, pictogrammen en logo s. De regels bij beëindiging van een certificaat; De mogelijkheid tot het instellen van beroep tegen beslissingen of maatregelen van de certificatie-instelling. 6.2 Certificatiepersoneel Het bij certificatie betrokken personeel is te onderscheiden naar: Certificatiedeskundigen: belast met het uitvoeren van het toelatingsonderzoek en de beoordeling van de rapporten van inspecteurs; Inspecteurs: belast met de uitvoering van de externe controle bij de leverancier; Beslissers: belast met het nemen van beslissingen naar aanleiding van uitgevoerde toelatingsonderzoeken, voortzetting van certificatie naar aanleiding van uitgevoerde controles en beslissingen over de noodzaak tot het treffen van corrigerende maatregelen. 6.2.1 Kwalificatie-eisen De kwalificatie-eisen zijn opgebouwd uit: Kwalificatie-eisen voor het uitvoerende certificatiepersoneel van een CI die voldoen aan de in ISO/IEC 17065 gestelde eisen; Kwalificatie-eisen voor het uitvoerende certificatiepersoneel van een CI die door het College van Deskundigen aanvullend zijn vastgesteld voor het onderwerp van deze BRL. 6.3 Rapport toelatingsonderzoek De certificatie-instelling legt de bevindingen van het toelatingsonderzoek vast in een rapport. Het rapport moet aan de volgende eisen voldoen: Volledigheid: het rapport doet een uitspraak over alle in de beoordelingsrichtlijn gestelde eisen; Traceerbaarheid: de bevindingen waarop uitspraken zijn gebaseerd moeten traceerbaar zijn vastgelegd; Basis voor beslissing: de beslisser over certificaatverlening moet zijn beslissing kunnen baseren op de in het rapport vastgelegde bevindingen. Kiwa - 11-10 december 2013
6.4 Beslissing over certificaatverlening De beslissing over certificaatverlening moet plaats vinden door een daartoe gekwalificeerde beslisser, die niet zelf bij het certificaatonderzoek betrokken is geweest. De beslissing moet traceerbaar zijn vastgelegd. 6.5 Aard en frequentie van externe controles De certificatie-instelling moet controle uitoefenen bij de leverancier op de naleving van zijn verplichtingen. Over de aan te houden controlefrequentie beslist het College van Deskundigen. Bij de inwerkingtreding van deze beoordelingsrichtlijn is de frequentie vastgesteld op 1 controlebezoek per jaar op het kwaliteitssysteem op kantoor en de benodigde risicolocaties. Controles zullen in ieder geval betrekking hebben op: Het kwaliteitsplan van de leverancier en de resultaten van door de leverancier uitgevoerde controles; De juiste wijze van merken van de gecertificeerde diensten; De naleving van de vereiste procedures. De bevindingen van elke uitgevoerde controle zullen door Kiwa naspeurbaar worden vastgelegd in een rapport. 6.6 Interpretatie van eisen Het College van Deskundigen (CvD) mag de interpretatie van in deze beoordelingsrichtlijn gestelde eisen vastleggen in één afzonderlijk interpretatiedocument. De CI mag per deelgebied een toelatingsonderzoek uitvoeren en per deelgebied certificeren. 6.7 Modelrapporten Onderdelen van het evaluatieproces zijn nader omschreven in het Kiwa Kwaliteitsplan behorende bij dit certificatieschema. Hier zijn o. te vinden: -model Kiwa proces certificaat over de leverancier -model verklaring van het systeem van de leverancier -model Kiwa audit- en inspectierapport. 6.8 Sancties Het CvD heeft de volgende regels bepaald aangaande te nemen sancties in het geval aangetroffen afwijkingen die de CI moet nemen in het kader van zijn certificatieprocedure. Het CvD Security wil jaarlijks via het Jaarverslag geïnformeerd worden over specifieke sancties. 6.8.1 Kiritieke fout Een kritische fout is een fout, welke zal leiden tot gevaarlijke of onveilige situaties voor de gebruiker van de installatie/systeem. De leverancier neemt onmiddellijke een correcte actie na de constatering van een kritieke fout. Kiwa neemt de volgende actie: verifieert en inspecteert de uitkomst van de genomen actie ter voorkoming van de kritieke fout. 6.8.2 Ernstige fout Een ernstige fout is een fout, die niet onder de kritische fouten vallen. Deze fouten zullen leiden tot storingen of wezenlijke ongeschiktheid van de installatie/systeem. Hierdoor zal de installatie niet meer aan zijn doelstellingen voldoen. De leverancier maakt snel een correct actie na de constatering van een kritieke fout. Kiwa - 12-10 december 2013
Kiwa neemt de volgende actie: verifieert en inspecteert de uitkomst van de genomen actie ter voorkoming van de kritieke fout. 6.8.3 Belangrijke fout Een belangrijke fout is een fout, welke de werking van de installatie/systeem zodanig vermindert, dat er klachten over de installatie/systeem te verwachten zijn. Indien deze belangrijke fouten vaak ontstaan wordt de belangrijke fout omgezet naar een ernstige of kritieke fout. De leverancier maakt snel een correct actie na de constatering van een kritieke fout. Kiwa neemt de volgende actie: verifieert en inspecteert de uitkomst van de genomen actie ter voorkoming van de belangrijke fout. Kiwa - 13-10 december 2013
7 Lijst van vermelde documenten 7.1 Normen / normatieve documenten EN 50136-1; Alarmsystemen - Alarmtransmissiesystemen 2012 en -apparatuur - Deel 1: Algemene eisen voor Alarmtransmissiesystemen EN 50136-2 Alarmsystemen - Alarmtransmissiesystemen en - apparatuur - Deel 2: Eisen voor alarmoverdragers 2011 EN 50136-2 Alarmsystemen - Alarmtransmissiesystemen en - apparatuur - Deel 2: Eisen voor alarmoverdragers 2013 Kiwa - 14-10 december 2013