eandismagazine wegwijs in energie februari België-Belgique P.B. - P.P. B - 5469 2013 22 Licht in uw straat, daar zorgen we voor Premies 2013 Dossier warmtepompen wedstrijd Prachtige prijzen te winnen
Een passie voor techniek, technologie of IT? Word dan lid van de Eandisfamilie INHOUD 10 16 18 20 04 Eandis altijd in uw buurt Lees in een notendop waarvoor Eandis staat, wat we doen en hoe u bij ons terechtkunt met uw vragen over uw aardgas- of elektriciteitsaansluiting. 07 16 (Ver)bouwplannen? Mik op premies Doe het milieu en uw portemonnee een plezier Ontdek hier welke premies u kunt genieten in 2013. 18 Project sociale dakisolatie Verhuurt u een woning? Laat dan nu uw dak isoleren U krijgt een stevig duwtje in de rug van de Vlaamse overheid en Eandis. Interesse in een job in jouw buurt? Een greep uit onze vacatures: nettechnici elektriciteit en gas projectbeheerders (ontwerper / beheerder) technisch-administratief medewerker (Gent) teamleider exploitatie elektriciteit (Sint-Niklaas) Eandis cvba Meer info? Surf naar www.eandis.be/jobs 07 licht in uw straat, daar zorgen we voor Bijna de helft van het jaar is het buiten donker. Dankzij openbare verlichting is er veiligheid en sfeer op straat. Lees hier hoe dat milieuvriendelijk en energiezuinig kan. 10 Dossier warmtepompen Onze aarde zit vol gratis warmte. Met een warmtepomp kunt u die gebruiken om uw woning te verwarmen. Dit dossier vertelt u er alles over. 20 Oude verwarmingsketel? Tijd voor een audit Is uw ketel 15 jaar oud? Dan is het binnen de twee jaar tijd voor een verplichte verwarmingsaudit. 21 Wedstrijd Doe mee aan onze wedstrijd en maak kans op een elektrische fiets of een van de vijftig setjes tuinverlichting. De antwoorden op de vragen vindt u in dit Eandismagazine. 22 Winnaars wedstrijd 'Word verwarmingskampioen' Nam u deel aan onze wedstrijd 'Word verwarmingskampioen'? Kijk dan snel op bladzijde 22 of uw naam tussen de winnaars staat. 23 Vraag ons advies op Batibouw Van 21 februari tot en met 3 maart ontvangen we u graag op Batibouw. Onze energieadviseurs helpen u geld besparen U vindt ons op stand 106 in hal 12. 24 Hoe contacteert u Eandis? Wij zijn er voor u: hier vindt u alle mogelijkheden op een rijtje om ons te bereiken. 3
EANDIS, altijd in uw buurt Vragen? Kies de juiste toets Eandis, altijd in uw buurt Wie vragen heeft over onze dienstverlening, kan terecht op het algemene Eandisnummer 078 35 35 34, op werkdagen van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Tot voor kort gaf het menu u de keuze tussen keuzetoets 1 (meterstanden doorgeven) en keuzetoets 2 (andere vragen). Voortaan ziet het menu er iets anders uit: toets 1: meterstanden doorgeven toets 2: dienstverlening sociale leverancier toets 3: andere vragen. Wie toets 2 kiest, komt terecht bij onze medewerkers die een gericht advies over onze dienstverlening als sociale energieleverancier kunnen geven (bijvoorbeeld over het gebruik van een budgetmeter). Zo willen we u een snelle, vlotte en kwalitatieve dienstverlening bieden. Opgelet: wie net als vroeger zonder te wachten toets 2 indrukt, komt nu terecht bij medewerkers die vragen voor de sociale leverancier behandelen. Voortaan helpen we u met uw algemene vragen via toets 3. Wie zijn we? Eandis staat voor Elektriciteit, Aardgas, Netten en DIStributie. Elektriciteit en aardgas komen over een netwerk van leidingen en kabels tot bij u. Dat netwerk beheren is de hoofdopdracht van de distributienetbeheerders. De Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas doen een beroep op Eandis voor de uitvoering van hun exploitatieopdrachten. Eandis is actief in 234 gemeenten van de kust tot de Kempen. 4 300 medewerkers spannen zich in om u een efficiënte, klantvriendelijke en kostenbewuste dienstverlening te bieden. Wat is onze opdracht? Dag en nacht stellen wij op een veilige, betrouwbare en kostenbewuste manier energie ter beschikking van elke klant in de aangesloten gemeenten. Wij investeren gericht in de technologische vernieuwing van onze netten. Zo kunnen wij beantwoorden aan de energievraag van morgen en verzorgen wij de energiestromen van en naar de klant. Wij bewaken het maatschappelijke belang van de energievoorziening. Daarom stimuleren wij het verstandige gebruik van energie, organiseren wij de energielevering bij mensen met betaalmoeilijkheden en ontwikkelen wij een breed aanbod van energiediensten voor onze gemeenten. Als onafhankelijke databeheerder verzekeren wij de marktwerking. Wat doen we? Werken aan aansluitingen. Meterstanden opnemen en verwerken. Advies geven over rationeel energiegebruik (REG) en REG-premies uitreiken. Elektriciteit tot bij de klant brengen via het midden- en laagspanningsnet. Aardgas tot bij de klant brengen via het midden- en lagedruknet. Werken aan distributienetten. Storingen en defecten op het net oplossen. Straatverlichting onderhouden en herstellen. Budgetmeters plaatsen en de dienstverlening van de sociale leverancier verzekeren. Wist u dat Eandis u vlot op de hoogte houdt als u een afspraak hebt voor meter- of aansluitingswerken die we bij u zullen uitvoeren? We sturen u een aantal gerichte herinneringen die u het leven makkelijker maken. Onmiddellijk nadat u een afspraak vastlegde, bijvoorbeeld voor een nieuwe aardgasaansluiting, ontvangt u van ons een bevestiging per mail, als u dat wilt. Zeven werkdagen vóór de werken plaatsvinden, krijgt u een herinneringsmail. Als u dat wilt, ontvangt u ook een herinnering via sms. Zo hebt u nog tijd om de voorbereidende werken uit te voeren. Desnoods kunt u nog een nieuwe afspraak maken als de werken niet op tijd klaar zijn. Eén werkdag vóór de afspraak laten we u per sms en/of mail weten wanneer de werken starten. Op de dag van de werken ontvangt u een sms met de boodschap dat onze technicus naar u onderweg is. Werken gepland? Eandis houdt u op de hoogte Kortom, u hebt de kans om de voorbereidende werken efficiënt in te plannen, en u kunt er makkelijk voor zorgen dat u aanwezig bent als onze technicus langskomt. Uit de reacties blijkt dat heel veel klanten dit uitermate waarderen. Voor meer informatie over meter- en aansluitingswerken kunt u terecht op www.eandis.be. 4 5
U verhuist? Vergeet uw energie niet Surf naar www.eandis.be en klik op Verhuizen. Stap voor stap begeleiden we u naar een vlotte verhuizing van uw aardgas en elektriciteit Hier kunt u ook de verhuisformulieren en de verhuisfolder downloaden en een slimme web-module van de VREG (Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) gebruiken. De verhuisformulieren kunt u eveneens gratis aanvragen op het telefoonnummer 1700, via uw stad- of gemeentehuis of bij Eandis. Gasreuk en defecten doorgeven met één druk op de knop (voor spraak- en gehoorgestoorden) Melden van gasreuk of defecten door spraak- en gehoorgestoorden Openbare verlichting Licht in uw straat, daar zorgen we voor Bijna de helft van de tijd, of 4 100 uren per jaar, is het buiten donker. Dankzij openbare verlichting valt het leven echter niet stil. Ze zorgt voor veiligheid en sfeer op straat. Maar tegelijk moet openbare verlichting milieuvriendelijk en energiezuinig zijn. Voor de meeste spraak- en gehoorgestoorden is het bijzonder moeilijk of onmogelijk om een telefoongesprek te voeren. Eandis beschikt nu over een systeem waarmee u makkelijk gaslekken of defecten kunt doorgeven. Bij gasreuk of een storing kunt u als spraak- en/ of gehoorgestoorde sms en naar het meldnummer 0477 77 70 80. Dat is het enige nummer dat u nodig hebt. U slaat het nummer het best op in uw gsm. Welke boodschap sturen? Afhankelijk van het soort melding stuurt u een andere gecodeerde boodschap. We gebruiken een vaste volgorde die de wachtdienst herkent. Enkel zo kunnen we u via sms de bevestiging sturen dat we uw bericht hebben ontvangen: Uw storingsmelding is aangekomen. Zo weet u dat er hulp onderweg is. Voor gasreuk in huis en voor gasreuk buiten De letter G De postcode van uw gemeente De naam van uw straat Uw huisnummer Bijvoorbeeld: G 9000 Schoolstraat 1 Voor een defect aan de elektrische installatie (zware defecten dringend) De letter D De postcode van uw gemeente De naam van uw straat Uw huisnummer Bijvoorbeeld: D 9000 Schoolstraat 1 Voor een defect aan de elektrische installatie (niet dringend) De letter T De postcode van uw gemeente De naam van uw straat Uw huisnummer Bijvoorbeeld: T 9000 Schoolstraat 1 Raadpleeg 9010024-Meldingen gasteuk/defect spraak-gehoorgestoorden.indd 1 11/01/13 10:46 onze brochure via www.eandis.be. Klik op sms-codebericht bij 'Belangrijke contacten'. TIP Als u deze codes opslaat in uw gsm, hoeft u ze niet op te zoeken als u ze nodig hebt. Opgelet, dit systeem werkt enkel vlot als het uitsluitend wordt gebruikt door mensen die geen gewoon telefoongesprek kunnen voeren. Alle anderen moeten de gewone meldnummers gebruiken. Wie naar dit speciale nummer belt, krijgt overigens een foutmelding. 815 000 straatlampen, dag na dag Vandaag is straatverlichting alomtegenwoordig. We zouden bijna vergeten dat het ooit anders was. Maar al die lichtmasten en lampen blijven natuurlijk niet vanzelf werken. Integendeel. Zorgen voor een goede straatverlichting is een vak voor specialisten. Openbare verlichting op gemeentewegen, en dus niet langs snel- of gewestwegen, is de verantwoordelijkheid van de steden en gemeenten. 234 steden en gemeenten in Vlaanderen dragen die zorg over aan Eandis die instaat voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van de openbare verlichting. Dag na dag, en dat voor 815 000 lampen. De ene lamp is de andere niet. Technologische vernieuwingen volgen elkaar razendsnel op en energiezuinigheid is vandaag een topprioriteit. Energieonvriendelijke verlichtingstoestellen moeten op termijn uit de straten verdwijnen. Daarnaast willen de steden en gemeenten het juiste licht op de juiste plaats, zoals in winkelstraten of aan oversteekplaatsen. Topkwaliteit Vlaanderen beschikt over een van de meest uitgebouwde en best onderhouden verlichtingsinfrastructuren in Europa. Dat kan dankzij deze aanpak: vervangen van lampen aan het einde van hun levensduur, vooraleer ze stuk gaan snel reageren bij defecten. Elk jaar vervangt Eandis langs gemeentewegen duizenden lampen die aan het einde van hun loopbaan zitten. Dat gebeurt meestal net voor de winter, als de donkere maanden eraan komen. En van alle defectmeldingen die jaarlijks binnenlopen, wordt 97 % hersteld binnen de afgesproken termijn. 6 7
Openbare verlichting Een defecte straatlamp? Meld het ons Een goede straatverlichting draagt bij tot de verkeersveiligheid én het veiligheidsgevoel in de buurt. Ontdekt u een defecte straatlamp? Geef de adresgegevens van de paal door via www.eandis.be > Straatlampen (of via het gratis nummer 0800 6 35 35). We herstellen het defect zo snel mogelijk. Eandis en uw gemeente, schouder aan schouder Als grootste energiedistributiebedrijf van Vlaanderen ondersteunt Eandis steden en gemeenten met raad en daad om op een goede manier te verlichten en tegelijk te besparen op energie en kosten. Eandis speelt ook een hoofdrol in tal van nationale en Europese programma s en werkgroepen rond openbare verlichting. Al die kennis en ervaring wordt aangeboden via diensten op korte en langere termijn. Energiebesparing op korte termijn De kans is erg groot dat Eandis op vraag van uw stad of gemeente de bestaande verlichting heeft doorgelicht met een Quickscan. Dat is een studie over de energiezuinigheid van verlichtingsinstallaties langs de weg of in gemeentegebouwen. Daaruit komen concrete aanbevelingen waarmee op korte termijn erg veel energie kan worden bespaard. Strategisch plan op lange termijn Stads- en gemeentebesturen kunnen nog verdergaan met een Masterplan voor openbare verlichting. De specialisten van Eandis werken dan een langetermijnplan uit voor een duurzaam beleid op het vlak van openbare verlichting. Alle straten, lichtmasten en lampen worden daarbij onder de loep genomen en in zones verdeeld, elk met specifieke behoeften op het vlak van verlichting. Verlichtingstechnieken: wat brengt de toekomst? De voorbije jaren kwamen tal van nieuwe technieken op de markt die een belangrijke rol kunnen spelen in goede en zuinige openbare verlichting. Natuurlijk willen we ze uitvoerig wikken en wegen voor we ze op grote schaal inschakelen. Vooral deze drie technieken testen we uit: Dimmen en doven Niet elke lamp moet de hele nacht branden, zoals bijvoorbeeld monumentverlichting. Of misschien moet de lamp wel blijven branden, maar kan ze gerust worden gedimd naar een lager vermogen? Gedimde lampen verbruiken tot 30 % minder. Ledverlichting U weet het ongetwijfeld: ledlampen verbruiken fenomenaal minder dan klassieke lampen. Dus waarom kunnen we ze niet gebruiken voor straatverlichting? Dat kan natuurlijk pas na grondig onderzoek op het vlak van kwaliteit en levensduur. En daar is Eandis volop mee bezig. Intelligente straatverlichting Misschien hebt u thuis een bewegingssensor op de oprit? Die zorgt ervoor dat het licht aangaat zodra iemand in de buurt komt. Dat is handig, veilig en energiezuinig. Ook voor openbare verlichting kan een samenspel van slimme sensoren en technieken dezelfde voordelen bieden. Kan het met minder? Licht bij nacht is prima voor de veiligheid en leuk voor het avondleven. Toch is er een donker kantje aan: veel of slecht gebruik van licht veroorzaakt hinder of verspilling. Eandis werkt al jaren actief mee aan twee sensibiliseringsacties om lichthinder en lichtvervuiling te beperken: Earth Hour van het WWF en De Nacht van de Duisternis van de Bond Beter Leefmilieu. Voor beide initiatieven werkt Eandis samen met tal van steden en gemeenten om milieuvriendelijk om te springen met openbare verlichting. Meer info staat op www.nachtvandeduisternis.be en www.earthhour.be. Straatverlichting door de eeuwen heen Al omstreeks 50 na Christus verlichtten de Romeinen de belangrijkste plekken in Rome met grote olielampen. Ook bij ons gaat de geschiedenis van straatverlichting eeuwen terug. In 1571 kwamen er in Gent olielantaarns op de hoeken van belangrijke straten om de openbare veiligheid te bevorderen. In Antwerpen moesten de Sinjoren verplicht zelf een lantaarn bij zich hebben, op straffe van een fikse boete. Aan het einde van de negentiende eeuw betekende de gasverlichting een grote stap vooruit. Die werd al snel vervangen door de eerste gloeilampen. In de jaren 1900 stond de elektrische lamp klaar om de straatverlichting volledig te veroveren. 8 9
dossier warmtepompen Milieuvriendelijk verwarmen met een warmtepomp Onze aarde zit vol gratis warmte. Waarom zou u die gratis warmte niet benutten om uw woning te verwarmen? Met een warmtepomp bijvoorbeeld. Vandaag heeft bijna 8 % van de nieuwe woningen in Vlaanderen een warmtepomp. Zo blijkt uit cijfers van het Vlaams EnergieAgentschap. Ook voor bestaande woningen kan deze milieubewuste kampioen een optie zijn. U leest er meer over in dit dossier. Wat is een warmtepomp? Is het niet ongelooflijk? Een warmtepomp zet de gratis warmte uit de natuur om in warmte voor uw centrale verwarming en uw sanitair warm water. Met een warmtepomp hergebruikt u gewoon die gratis warmte die in de grond, het water of de lucht is opgeslagen. Het toestel is niet groter dan een doorsnee centraleverwarmingsketel. Tot drie kwart van de warmte die een warmtepomp produceert, is helemaal gratis. Afhankelijk van het gekozen systeem en mits een vakkundige installatie, biedt een warmtepomp een hoog rendement, waardoor u de investering zeker terugverdient. Isoleer uw huis voor u investeert in een warmtepomp. De meest groene energie is de energie die u niet verbruikt. Strengere normen vanaf 2014 Hebt u (ver)bouwplannen? Vanaf 1 januari 2014 wordt de energieprestatieregelgeving weer aangescherpt. Het E-peil wordt dan vastgelegd op maximaal E60 in plaats van E70. Elke nieuwbouw of grondige renovatie, waarvoor u vanaf 1 januari 2014 een bouwaanvraag indient, moet bovendien voorzien zijn van een hernieuwbaar energiesysteem (PV-installatie, zonneboiler, warmtepomp ) óf een 10 % lager E-peil halen (E54 in plaats van E60). Meer info over het E-peil vindt u op bladzijde 17. 1 Is een warmtepomp iets voor u? De installatie van een verwarmingssysteem met warmtepomp vraagt een grondige voorbereiding. Om de haalbaarheid ervan te toetsen, is het belangrijk om u vooraf goed te informeren. Dit stappenplan helpt u alvast op weg. Is uw woning voldoende geïsoleerd? Zorg eerst voor een goed geïsoleerde, geventileerde en luchtdichte woning. Het heeft weinig zin om een verwarmingssysteem op lage temperatuur te installeren als uw dak, buitenmuren, vloer en ramen onvoldoende zijn geïsoleerd. Met een degelijke isolatie van de bouwschil (K35* of lager) beperkt u de warmteverliezen waardoor uw warmtepomp energiezuinig kan presteren. Hou naast warmteverliezen via materialen ook rekening met ventilatieverliezen. * Een isolatiepeil K35 betekent onder meer degelijk isolatiemateriaal. - Bij nieuwbouw bijvoorbeeld minstens hoogrendementsbeglazing, 10 cm PUR voor buitenmuren en vloeren, 16 cm PUR voor het dak. - Ook in bestaande woningen is een goede isolatie noodzakelijk. Voorzie hoogrendementsbeglazing, na-isolatie van buitenmuren (via de spouw), dak- of zoldervloerisolatie (ongeveer 15 cm minerale wol of 8 à 10 cm PUR), vloer- of kelderisolatie (6 cm PUR). 2 Zijn uw bestaande radiatoren voldoende groot? Een warmtepomp rendeert het best in combinatie met een groot warmteafgiftesysteem zoals vloer- of muurverwarming. Bestaande radiatoren zijn vaak te klein om voldoende warmte af te geven. Het vermogen van uw warmtepomp, het afgiftesysteem en de warmtevraag moeten op elkaar zijn afgestemd. Die berekening is de taak van een gespecialiseerde installateur. 3 Overweeg welk warmtepompsysteem geschikt is Welk systeem het best bij uw woning past, hangt onder meer af van het soort woning (nieuwbouw of bestaande woning), de beschikbare onbebouwde grondoppervlakte en de bodemsamenstelling. 4 Raadpleeg een erkend koeltechnisch installateur Bespreek met een specialist de mogelijkheden en bekijk welk warmtepompsysteem voor uw woning het beste rendement levert. Het juiste vermogen van de warmtepomp is cruciaal om geld en energie te besparen. Laat bij voorkeur het complete systeem (bron, warmtepomp, afgifte, regeling) door één bedrijf uitvoeren. 5 Ga na of uw bestaande elektriciteitsaansluiting voldoende zwaar is Contacteer Eandis op het algemeen nummer 078 35 35 34. Zo weet u meteen of uw elektriciteitsaansluiting al of niet moet worden verzwaard. Bij nieuwbouw met doorgedreven isolatie (lage-energiewoningen) is een warmtepomp altijd interessant. Een zorgvuldig aangebrachte isolatieschil zorgt ervoor dat uw warmtepomp optimaal kan renderen en het vermogen niet al te groot moet zijn. Laat u adviseren door een energiebewuste architect, die uw woning zó ontwerpt dat een warmtepomp volstaat, zonder hulp van een ander verwarmingstoestel. In een bestaande woning is een warmtepomp geschikt, op voorwaarde dat u uw woning grondig isoleert en de ventilatieverliezen beperkt. Bij renovatie is een lucht-waterwarmtepomp vaak een optie. U moet dan geen graafwerken voorzien en uw tuin blijft er netjes bij liggen. Informeer eerst bij een vakman of uw bestaande radiatoren volstaan. De oppervlakte van uw radiatoren moet immers voldoende groot zijn om met een relatief lage watertemperatuur (30 tot 55 C) toch nog voldoende warmte af te geven. Met te weinig of te kleine radiatoren zal de warmtepomp meer energie verbruiken en een lager rendement hebben. TIP Vóór u een geschikt warmtepompsysteem kiest, is het belangrijk om, samen met een vakman, de capaciteit van uw warmtepomp te bepalen. Tijdens de winter moet uw warmtepomp bij een buitentemperatuur van -2 C in staat zijn om voldoende warmte af te geven in uw woning, zonder bijkomende hulp van een (ingebouwd) elektrisch verwarmingselement. 10 11
dossier warmtepompen Hoe werkt een warmtepomp? Warmtepompen werken op elektriciteit of op aardgas, waarbij aardgas goedkoper is dan elektriciteit. De hoeveelheid energie die ze nodig hebben, is veel lager dan die van een hoogrendementsketel. Sommige elektrische warmtepompen produceren tot vijfmaal meer warmte dan ze stroom verbruiken. En het rendement van gasgestookte warmtepompen ligt tot 30 % hoger dan de beste hoogrendementsketels. De huidige generatie warmtepompen is gebaseerd op de compressietechniek. Onderstaande figuur toont de werking ervan. De warmtepomp haalt warmte uit de grond, water of lucht. Die warmte wordt doorgegeven aan een speciale vloeistof die de warmte transporteert. Via een gesloten kring verhoogt de temperatuur door verdamping en compressie. De warmtepomp geeft haar warmtewinst af aan het water van het verwarmingssysteem. Vervolgens daalt de temperatuur door condensatie en expansie en kan de cyclus opnieuw beginnen. Naast de klassieke compressiewarmtepomp vindt u voor woningverwarming sinds kort ook de absorptiewarmtepomp. Ze is uitgerust met een absorber en een generator die meestal wordt aangedreven door een condenserende gasbrander. De werking is gebaseerd op de absorptie van een damp, meestal ammoniak, in water. Tijdens de binding ontstaat er warmte. Met dit systeem haalt u een hoger rendement (tot 170 %) dan met een condensatieketel (108 %). 1. Verdamper zorgt voor energieuitwisseling met lucht, water of bodem Zo werkt de warmtepomp De warmtepomp 4. Ontspanningsventiel 2. Compressor pompt de gewonnen warmte naar een hogere temperatuur Het beste systeem voor uw woning hangt af van de bodemsamenstelling en van de praktische omstandigheden. De prijzen en rendementen verschillen sterk. 1 3. Condensor zorgt voor warmteuitwisseling naar de installaties in de woning Warmte uit de grond Kiest u voor een geothermische warmtepomp met horizontaal captatienet, voorzie dan een grondoppervlakte van minstens tweemaal de te verwarmen woonoppervlakte (gemiddeld 200 tot 500 m²). De buizen liggen maximaal 1,5 meter diep met een tussenafstand van 60 centimeter. Het aantal buizen is afhankelijk van het te winnen vermogen en van de grondsoort (zandgrond, vochtige of waterverzadigde leemgrond ). Boven een horizontaal buizennet mag u enkel gras of struiken met horizontale wortelgroei aanbrengen. Dat systeem biedt een vrij constant rendement en een relatief hoge COPwaarde (zie kaderstuk op bladzijde 13). Welke soort warmtepomp kiest u het best? Wanneer u niet veel plaats hebt achter of naast de woning, opteert u het best voor een verticaal captatienet. Afhankelijk van de bodemsamenstelling en het nodige vermogen, varieert de boordiepte tussen 25 en 150 meter. Een verticaal captatienet is duurder in aanleg en een melding of vergunning kan nodig zijn. De bodemtemperatuur is vanaf 50 meter diepte constant ongeveer 12 graden. Daardoor is het rendement eerder hoog. Een grond-waterwarmtepomp bijvoorbeeld die per jaar 3 000 kwh elektriciteit verbruikt om 12 000 kwh gratis warmte uit de bodem te onttrekken, geeft op jaarbasis 15 000 kwh warmte af. Dat komt overeen met een winstfactor COP 5. 2 Warmte uit water Voor een geothermische warmtepomp die warmte uit grondwater haalt, is een goede grondwaterkwaliteit noodzakelijk om corrosie te voorkomen. Laat ook onderzoeken op welke diepte zich een grondwaterlaag bevindt en of de hoeveelheid water er voldoende is. Het type ondergrond en de boordiepte kunnen de kostprijs van de boring beïnvloeden. Informeer bij de milieudienst van uw gemeente of een vergunning is vereist. Voor een water-waterwarmtepomp worden twee putten geboord: één om het grondwater op te pompen, een tweede om het afgekoelde water in dezelfde grondwaterlaag te lozen. Het voordeel van dit systeem is de constante brontemperatuur (10 tot 14 C) waardoor uw winstfactor gedurende het volledige stookseizoen hoog en stabiel is. 3 Warmte uit lucht Een lucht-waterwarmtepomp is geschikt om te integreren in een bestaande woning. De installatie is goedkoper dan een geothermische warmtepomp want er komen geen graaf- of grondboorwerken aan te pas. In ons gematigd klimaat is buitenlucht het koudst, net wanneer we meer warmte nodig hebben. Op koude dagen (< 3 C) zal het rendement en de COPwaarde van een lucht-waterwarmtepomp gevoelig lager liggen in vergelijking met een grondwaterwarmtepomp. Let op Het vermogen van een buiten opgestelde luchtwaterwarmtepomp moet groot genoeg zijn (correcte dimensionering) om, zonder bijkomend elektrisch verwarmingselement, de gevraagde warmte te kunnen voorzien. Is dat niet het geval, dan bestaat (vanaf een buitentemperatuur van 0 tot 4 C) het risico op ijsvorming van condenswater, met beschadiging van de warmtepomp tot gevolg. Een goede afvoer van het condenswater is nodig, zodat het water niet aanvriest in de lekpan onder de verdamper. Wat betekent COP en SPF? Het rendement of de winstfactor van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP (Coefficient Of Performance) of SPF (Seasonal Performance Factor). Hoe hoger die waarden, hoe beter het rendement. Een warmtepomp met bijvoorbeeld COP 4 levert voor elke kwh elektriciteit die de compressor verbruikt, 4 kwh nuttige warmte. Drie kwart van de geproduceerde warmte is dus helemaal gratis. Sommige fabrikanten geven de COP-waarde, anderen de SPF-factor, die een strengere maar meer realistische maatstaf is. COP is het theoretische rendement van de warmtepomp in nominale voorwaarden (bijvoorbeeld bij een brontemperatuur van 0 C en een afgiftetemperatuur van 35 C). SPF is het gemiddelde rendement van de warmtepomp over een volledig stookseizoen en ligt in principe lager dan de COP-waarde, omdat ook rekening wordt gehouden met mechanische, elektrische en thermische verliezen. 12 13
dossier warmtepompen Wat u nog moet weten over warmtepompen U weet nu wat een warmtepomp is en hoe ze werkt. Voor u overgaat tot een beslissing, zit u waarschijnlijk nog met een reeks vragen. We zetten nog enkele weetjes op een rij. Welke verwarmingssystemen zijn geschikt voor een warmtepomp? Alle verwarmingssystemen die werken met water op lage temperatuur (< 55 C), zijn geschikt voor een warmtepompsysteem. Daartoe behoren: vloeren wandverwarming, ventiloconvectoren, maar ook oude installaties met grote radiatoren, op voorwaarde dat u bij renovatie voldoende isoleert. Kan ik een warmtepomp aansluiten op mijn bestaande verwarmingsinstallatie? In principe wel, maar een analyse van de bestaande verwarmingsinstallatie door een vakman is zeker nodig. Bij renovatie is het in de praktijk soms onmogelijk om warmte aan de aarde te onttrekken. In dat geval kan een luchtwaterwarmtepomp een oplossing bieden. De warmtepomp neemt dan ongeveer 90 % van uw jaarlijkse warmtebehoeften voor haar rekening. De resterende 10 % (als het extra koud is buiten) worden elektrisch of met een bestaande stookketel aangevuld. Wat zijn de voor- en nadelen van een lucht-luchtwarmtepomp? Deze warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en blaast verwarmde lucht de woning in. U hebt geen vloerverwarming of radiatoren nodig, wel een binnenunit met ventilator en luchtkanalen naar de verschillende leefruimten. De voordelen van een lucht-luchtsysteem zijn de snelle reactietijd, de mogelijkheid om de circulaire lucht te filteren en/of deels te verversen en het vochtgehalte bij te sturen. Minpunt is het tochtgevoel dat de luchtverplaatsingen in de winter teweegbrengen. Dat vergt meteen ook een hogere ruimtetemperatuur (tot 24 C). Omdat de wanden niet direct worden verwarmd, voelen ze koud aan. Naast dat comfortverlies moet u ook rekening houden met een lagere COP- en SPF-waarde en een hoger energieverbruik, zeker bij permanente verwarming. In de zomer kan een lucht-luchtwarmtepomp omgekeerd werken als airco, maar dat heeft een negatieve impact op de energieprestatie van uw woning. Kan ik mijn woning volledig verwarmen met een warmtepomp? In een goed geïsoleerde (K35 of lager) en luchtdichte woning, is verwarming met een warmtepomp perfect mogelijk. Heb ik een schoorsteen nodig voor een warmtepomp? Neen, voor een aardgaswarmtepomp volstaat een rookgasafvoer via de buitenmuur. Dat betekent bij een nieuw te bouwen woning een behoorlijke besparing. De woning kan zó worden ontworpen dat een warmtepomp volstaat, zonder hulp van een bijkomend verwarmingstoestel. Hoe groot is een warmtepomp eigenlijk? Voor huishoudelijk gebruik is de omvang van een warmtepomp vergelijkbaar met die van een doorsnee aardgasketel. Maakt een warmtepomp veel lawaai? Neen, een warmtepomp maakt evenveel geluid als een diepvriezer. Hoelang gaat een warmtepomp mee? U mag rekenen op gemiddeld 30 000 warmteuren. Een warmtepomp gaat dus gemakkelijk 20 jaar mee. De levensduur is vooral afhankelijk van de compressor. Kies bij voorkeur een compressor met traploze regeling, waardoor de warmtepomp nauwelijks start of stopt. Ze verbruiken niet alleen minder energie maar gaan langer mee dan toestellen die u aan en uit moet schakelen. Is een warmtepomp voordeliger dan een aardgas- of stookolieketel? De jaarlijkse verbruikskost van een warmtepomp kan veel lager liggen dan bij een verwarmingsinstallatie op stookolie of aardgas. Hier tegenover staat dat de investeringskost in een geothermische warmtepomp veel hoger ligt. De kostprijs kan enorm variëren naargelang het type warmtepomp. Vraag daarom verschillende offertes op bij gespecialiseerde firma s. Een voorbeeld: een geothermische warmtepomp (COP 4,7) met verticaal buizenstelsel, heeft een terugverdientijd van minder dan 10 jaar. Nadien bedraagt de verwarmingskost - enkel het elektriciteitsverbruik - gemiddeld 570 euro per jaar (± 3 000 kwh x 0,19 euro/kwh). Hoeveel bespaar ik met een warmtepomp? Een geothermische warmtepomp met COP4 die volledig autonoom kan instaan voor uw woningverwarming, levert voor elke kwh elektriciteit die de compressor verbruikt, 4 kwh nuttige warmte. 75 % van de warmte is dus gratis En mijn ecologische voetafdruk? Die wordt kleiner Een warmtepomp zorgt immers voor 50 % minder CO 2 -uitstoot dan een stookolieketel, 40 % minder dan een aardgasketel en 30 % minder dan een condensatieketel. Krijg ik voor mijn warmtepomp een premie bij Eandis? Ja, als uw woning aangesloten is op het elektriciteitsnet van Eandis vóór 1 januari 2006 en uw warmtepomp is geïnstalleerd door een aannemer. Afhankelijk van het vermogen en de COPwaarde kan de premie voor een warmtepomp oplopen tot 1 700 euro. Een overzicht van onze premieregeling 2013 vindt u op bladzijde 16. De warmtepomp Haal uw warmte uit de natuur 9010014-Warmtepomp Nl.indd 1 16/01/13 16:02 Meer weten? Wilt u nog meer lezen over warmtepompen? Surf snel naar www.eandis.be > Energie besparen > Brochures en download onze brochure De warmtepomp. Of vraag ze aan via ons algemeen nummer 078 35 35 34 of in één van onze klantenkantoren. Ook het Vlaams EnergieAgentschap publiceerde een brochure Warmte uit de natuur de warmtepomp. U vindt ze op www. energiesparen.be/ publicaties. 14 15
PREMIEREGELING 2013 Premieregeling nieuwbouw Nieuwbouwers die het beter doen dan het verplichte energieprestatiepeil*, kortweg E-peil, hebben recht op een premie. De E-peilpremie varieert in functie van de aanvraagdatum van de stedenbouwkundige vergunning. (Ver)bouwplannen? Mik op premies Ons premieaanbod in 2013 blijft nagenoeg hetzelfde als in 2012. Met die premies willen we uw inspanningen op het vlak van energiezuinigheid blijven aanmoedigen. Het milieu én uw portemonnee varen er wel bij. Isolatie is en blijft de beste investering. Ontdek hier welke premies u in 2013 kunt aanvragen. Premieregeling bestaande woningen Dakisolatie of zoldervloerisolatie Buitenmuur- of spouwmuurisolatie Vloerisolatie Hoogrendementsbeglazing Premies isolatie 6 euro/m² (max. 720 euro) of 3 euro/m 2 (max. 360 euro) indien zelf geplaatst. Het bedrag wordt verhoogd met 1 euro/m² vanaf een R-waarde (1) hoger dan 4 m² K/W en met 2 euro/m 2 vanaf 4,5 m 2 K/W. Indien zelf geplaatst, geldt de helft van die bedragen. Spouwmuurisolatie: 6 euro/m² (max. 800 euro) Muurisolatie aan de buitenzijde: 15 euro/m² (max. 2 000 euro) 6 euro/m² (maximaal 800 euro) Enkel ter vervanging van enkel glas: 12 euro/m² voor een U-waarde (2) 1,1 W/m²K (max. 300 euro) Ter vervanging van enkel of dubbel glas: 15 euro/m² voor een U-waarde (2) 0,8 W/m²K (max. 375 euro) Premies verwarming en warm water Warmtepomp Zonneboiler voor sanitair warm water (eventueel met ruimteverwarming) Condensatieketel Max. 1 700 euro 550 euro/m² zonnecollector (max. 50 % van de factuur tot max. 2 750 euro) Enkel voor beschermde afnemers (3) : 800 euro gewijzigd (1) R-waarde? De R-waarde of warmteweerstand geeft aan hoe goed een bepaald isolatiemateriaal de warmte tegenhoudt. Hoe hoger de R-waarde, hoe beter het isoleert. De minimale R-waarde van uw dak- of zoldervloerisolatie om een premie te krijgen, is 3,5 m²k/w. (2) U-waarde? De U-waarde of warmtedoorgangscoëfficiënt van bijvoorbeeld een raam geeft aan hoeveel warmte verloren gaat tussen binnen en buiten. Hoe lager de U-waarde, hoe beter het raam de warmte binnenhoudt. De maximale U-waarde van uw glas om een premie te krijgen is 1,1 W/m 2 K. (3) Een hogere premie voor wie het minder breed heeft Beschermde afnemers zijn klanten die het sociaal tarief voor elektriciteit en aardgas genieten. Voor hen blijft de premie voor condensatie-ketels ook in 2013 bestaan. nieuw in 2013 Beschermde afnemers krijgen een verhoogd premiebedrag (+ 50 %) voor de premies isolatie, verwarming en warm water. Voor de E-peilpremie ontvangen zij 20 % extra. Raadpleeg onze website www.eandis.be voor meer informatie. E-peil Bouwaanvraag tussen 01/01/2010 en 31/12/2011 Van 60 tot en met 41 40 of lager Voor woningen: Voor appartementen: Voor woningen: Voor appartementen: Premie 1 000 euro + 300 euro voor een zonneboiler, verhoogd met 40 euro per E-peilpunt < 60 400 euro + 300 euro voor een zonneboiler, en 20 euro per punt < 60 1 800 euro + 300 euro voor een zonneboiler, verhoogd met 50 euro per E-peilpunt < 40 800 euro + 300 euro voor een zonneboiler, en 30 euro per punt < 40 Bouwaanvraag vanaf 01/01/2012 Van 50 tot en met 41 Voor woningen: 1 400 euro, verhoogd met 40 euro per E-peilpunt < 50 Voor appartementen: 600 euro en 20 euro per E-peilpunt < 50 40 of lager Voor woningen: 1 800 euro, verhoogd met 50 euro per E-peilpunt < 40 Voor appartementen: 800 euro en 30 euro per E-peilpunt < 40 * Energieprestatiepeil Het energieprestatiepeil, kortweg E-peil, is een maat voor het energieverbruik van uw woning en de vaste installaties ervan. Het E-peil van uw nieuwbouwwoning staat vermeld op het energieprestatiecertificaat, dat sinds 1 januari 2006 verplicht is. Hoe lager het E-peil, hoe energiezuiniger uw woning is. Wettelijk mag een nieuw te bouwen woning vandaag de norm E 70 niet overschrijden. Uw architect vertelt er u meer over. Ruggensteuntje van de Vlaamse overheid Wie een woning bouwt die zuiniger is dan de geldende norm, kan sinds 1 januari 2013 voor een periode van vijf jaar ook rekenen op een korting op de onroerende voorheffing. Haalt uw nieuwbouwwoning een E-peil 50, dan bedraagt de korting 50 %. Met een E-peil 30 krijgt u zelfs een korting van 100 %. Hoe vraagt u een premie aan bij Eandis? Premieformulieren vindt u snel op onze website. U kunt ze ook telefonisch aanvragen via ons algemeen nummer 078 35 35 34 of persoonlijk afhalen in onze klantenkantoren. Opgelet: premies kunnen in de loop van het jaar wijzigen. De laatste versie vindt u altijd op www.eandis.be. TIP Online aangevraagd is sneller uitbetaald Verstuur uw premieaanvraag bij voorkeur via onze website, met ingescande factuur en attest. Zo kunnen we uw premie sneller uitbetalen. U hebt tot 12 maanden na factuurdatum de tijd om uw premieaanvraag in te dienen. Wat voegt u bij uw premieaanvraag 2013? Bestaande woningen: een kopie van de aankoopfactuur en eventueel bijkomende attesten (met factuurdatum tussen 01/01/2013 en 31/12/2013) en indien gevraagd, een attest van de aannemer. Nieuwbouw: een kopie van het energieprestatiecertificaat (met afgiftedatum tussen 01/01/2013 en 31/12/2013). Meer info? Surf naar www.eandis.be > Energie besparen > Premies 16 17
Project sociale dakisolatie Dakisolatie: hoog tijd voor actie Binnen enkele jaren wordt dakisolatie in alle Vlaamse woningen verplicht. Verhuurt u een woning? Wacht dan niet langer en laat nu uw dak isoleren U krijgt hiervoor een stevig duwtje in de rug van de Vlaamse overheid en Eandis. Nu supervoorwaarden voor prioritaire groep Voor huurwoningen bewoond door iemand uit de prioritaire groep (zie kader) is er nu een extra hoge sociale dakisolatiepremie. Bovendien begeleidt een projectpromotor u en uw huurder bij de voorbereiding en de uitvoering van de werken. Hij stelt, indien gewenst, zelf een vakbekwame aannemer aan en vraagt achteraf de premie aan bij Eandis. U, als verhuurder, hoeft dus niets te doen. Maar er is meer. U kunt ook nog rekenen op een premie van 23 euro per m² geplaatste dakisolatie én 30 % belastingvermindering op de eventuele restfactuur. Enkel bij verhuur aan prioritaire groep Wie behoort tot de prioritaire groep? Iemand die de sociale maximumprijs voor elektriciteit en gas geniet. Iemand voor wie een verzoek tot afsluiting van elektriciteit of gas is ingediend bij de lokale adviescommissie (LAC). Iemand die een actieve budgetmeter voor gas of elektriciteit heeft. Iemand die behoort tot de prioritaire doelgroep van het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE): - die recht heeft op de verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds of het Omniostatuut bezit (geeft recht op een betere terugbetaling van geneeskundige verzorging zoals raadplegingen, geneesmiddelen, hospitalisatiekosten ) - die in schuldbemiddeling zit (bijvoorbeeld bij het OCMW of CAW) en zijn verwarmingsfactuur niet kan betalen - die hulp krijgt van het OCMW voor onbetaalde facturen voor gas of elektriciteit. Iemand die huurt bij een sociaal verhuurkantoor, een lokaal bestuur of een OCMW. Rekent u even mee? Stel, u hebt een dak van 100 m² en verhuurt aan iemand uit de prioritaire groep. De factuur voor de dakisolatie bedraagt 3 100 euro (inclusief btw). Dat komt neer op 31 euro per m². Via de premie van 23 euro per m², recupereert u al 2 300 euro (= 100 m² x 23) dankzij Eandis. De restfactuur bedraagt nog 800 euro (= 3 100 2 300). Op die 800 euro krijgt u nog 30 % belastingvermindering. Zo krijgt u nog eens 240 euro terug. U ontvangt in totaal dus 2 540 euro (= 2 300 + 240). Als verhuurder betaalt u slechts 560 euro (= 3 100 2 540) voor dakisolatie van hoge kwaliteit, zonder veel moeite. Tijd voor actie Eerst een gratis energiescan We kunnen eerst een gratis energiescan uitvoeren in de woning die u verhuurt. Uw huurder krijgt gratis advies om zijn energiekosten te verminderen. Bovendien plaatst de scanner een spaarpakket met spaarlampen, radiatorfolie, een spaardouchekop of buisisolatie. Wat voor u het beste is. Helemaal gratis in uw huurwoning geplaatst. U kunt een energiescan ook zelf aanvragen: surf naar www.gratisenergiescan.be en vul het contactformulier in of bel Eandis op het nummer 078 35 35 34. Een energiescanner neemt contact op met uw huurder voor een afspraak. Wacht niet te lang Wacht niet tot dakisolatie verplicht is. Vanaf 2015 wordt een dakisolatienorm ingevoerd. Geen dakisolatie betekent strafpunten in een onderzoek van de woningkwaliteit. Dat kan samen met andere gebreken leiden tot het ongeschikt verklaren van de woning. Vanaf 1 januari 2020 leidt het ontbreken van dakisolatie op zich tot het ongeschikt verklaren en kunt u de woning niet langer verhuren. Isoleer dus nu uw dak Nu Vanaf 2015 Vanaf 2020 Premie van 23 euro per m² en belastingvermindering Verbod op verhuring als de woningkwaliteit niet in orde is Verbod op verhuring Neem snel contact op met een projectpromotor via www.energiesparen.be/ socialedakisolatie. Hij doet de rest 18 19
audit Verplichte audit voor ketels Oude verwarmingsketel? Tijd voor een audit die 15 jaar oud worden met een vermogen tussen 20 en 100 kilowatt WEDSTRIJD Te winnen: 1 elektrische fiets 50 setjes tuinverlichting op zonne-energie Speel mee online Waag uw kans op onze website en beantwoord onze wedstrijdvragen. Surf naar www.eandis.be en klik op Wedstrijd Eandismagazine. Hebt u dit Eandismagazine aandachtig gelezen? Dan zijn deze wedstrijdvragen beslist geen probleem. Waag uw kans en speel mee, het loont de moeite Wint u de hoofdprijs, dan gaat u aan de haal met een elektrische fiets. Loopt u de hoofdprijs mis, dan maakt u nog kans op een mooie troostprijs: een setje tuinverlichting op zonne-energie. Kruis hieronder in het antwoordformmulier bij elk van de vier vragen het juiste antwoord aan. Veel succes Uw centraleverwarmingsketel is 15 jaar oud? Denk er dan aan dat die binnen de twee jaar een verwarmings-audit moet ondergaan.? Een oudere ketel levert tot 30 % minder rendement. Bovendien is het nuttig om na te gaan of zo n ketel nog veilig is. Vaak is het dan aangewezen om uw oude verwarmingstoestel te vervangen door een moderne condensatieketel die een veel hoger rendement behaalt, in alle veiligheid. Tijdens de verplichte verwarmingsaudit van uw centrale verwarmingsinstallatie gaat een specialist na of deze vervanging voor uw installatie interessant is. Praktische afspraken De Vlaamse overheid bepaalt dat u de eenmalige audit moet laten uitvoeren voor ketels met een vermogen tussen 20 en 100 kilowatt. Dat moet gebeuren binnen de twee jaar nadat uw installatie vijftien jaar oud is geworden. Daarvoor moet u een beroep doen op een erkend technicus. Deze technicus vertelt u of het zinvol is om uw ketel te vervangen, gaat eventueel in op andere aanpassingen die u helpen energie te besparen, en geeft u informatie over de mogelijke steunmaatregelen daarvoor. U krijgt een rapport dat de resultaten van de audit beschrijft. Uiteraard beslist u zelf of u uw ketel al dan niet vervangt. Uw verwarmingsinstallatie is minstens 13 jaar oud en u liet ze al onderzoeken als onderdeel van een energieaudit van uw woning (EAP)? Dan geldt dat onderzoek ook als verwarmingsaudit. Op www.energiesparen.be/node/819 vindt u meer info over de verplichte audit. U leest er ook meer over de terugverdientijd van een vervanging van uw ketel en over de premies die u kunt ontvangen. beantwoord de vragen Hoofdvragen Voor huurwoningen bewoond door iemand uit de prioritaire groep, is er nu een extra hoge sociale dakisolatiepremie. Hoeveel bedraagt die premie? 23 euro/m 2 21 euro/m 2 Soms moet een lamp wel blijven branden, maar kan ze gerust worden gedimd naar een lager vermogen. Gedimde lampen verbruiken merkelijk minder. Hoeveel minder? tot 10 % tot 30 % Schiftingsvraag op dit ANTWOORDFORMULIER Premies kunnen in de loop van het jaar wijzigen. Waar vindt u altijd de laatste versie? In het Eandismagazine Op onze website www.eandis.be Een warmtepomp kan ook in een bestaande woning worden geïnstalleerd. Aan welke basisvoorwaarde moet de woning voldoen? De woning moet grondig geïsoleerd zijn. Er is geen voorwaarde, een warmtepomp kan altijd. Hoeveel inzendingen voor deze wedstrijd zullen ons bereiken vóór 1 april 2013? inzendingen 20 21
9040163_Webbeeld module terugverdientijd.indd 1 22 winnaars De winnaars van de wedstrijd 'Word verwarmingskampioen' Dit waren de correcte antwoorden 1 B 4 B 7 A 10 B 13 B 2 C 5 B 8 C 11 A 14 C 3 A 6 A 9 A 12 C 15 A Winnen een setje winterkledij Aerts Erwin, Wommelgem Aerts William, Wilrijk Algoet Elisa, Bavikhove Bekaert Sabine, Maldegem Blancquaert Natascha, Wetteren Bonnaerens Sam, Aalst Bouckenhooghe Frans, Moorslede Buys Jens, Oostende Calis Geert, Harelbeke Commissaris José, Borgerhout Cooremans Hector, Sint-Katherina-Lombeek De Boeck Raoul, Grimbergen De Bruyn Nathalie, Kruibeke De Buyst Annelies, Ophasselt De Kempeneer Leo, Opwijk De Pot Petra, Merchtem De Prijcker Francine, Kemzeke De Rudder Dina, Oostkamp De Smet Guy, Brasschaat De Vlaminck Patrick, Geraardsbergen Debeerst Guido, Veurne Deblonde Frans, Brugge Debois Julia, Vossem Debusschere Annick, Assebroek Deceuninck Christa, Kortrijk Dehaese Vicky, Veurne Dekeyzer Etienne, Maldegem Delbeke Rosa, Zwevegem Demaeghdt Marnic, Meeuwen Demuynck Guido, Drongen Den Dooven Nicole, Deinze Depuydt Pol, Torhout Derde Martine, Lokeren Deseyne Donald, Roeselare dhertefelt Dominique, Pulle Dhondt An, Bazel Feys Patrick, Roeselare Fieuw Jurgen, Roeselare Fischer Hannie, Zoersel Foubert Vera, Bazel Fremault Etienne, Koksijde Geens Veronique, Zoersel Germonpre Gisele, Nieuwpoort Herman Jacky, Drongen Huyghe Els, Puurs Janssens Jan, Antwerpen Kathagen Imelda, Maaseik Lemahieu Giovanni, Woesten-Vleteren Lemmens Gilbert, Wichelen Deze 20 deelnemers winnen een donsdeken. Proficiat Aerbeydt Guido, Roeselare Bernaerts Sofie, Overpelt Claes Jean-Pierre, Borgerhout Claessens Christine, De Panne De Coninck Louis, Veltem-Beisem De Jaeger Noël, Haaltert Dekneuvele Robert, Ieper Geysemans Gerda, Boortmeerbeek Gouvaerts Ludo, Tielen Innegraeve Dimitri, Brugge Linkens Patrick, Deurne Machiels Lotte, Balen Mahieu Mia, Berchem Maricou Melissa, Zonnebeke Mols Bart, Balen Mosset Christine, Blankenberge Najman Sarah, Antwerpen Neef Robert, Bazel Oyaert Delfine, Veurne Poot Jenny, Zaventem Poot Judith, De Panne Roets Jan, Sint-Laureins Rogiers Rudi, Destelbergen Rogiers Thierry, Destelbergen Roskam Pascale, Sint-Gillis-Waas Rosseels Patrik, Zele Saey Christine, Lembeke Saeys Sonja, Varsenare Schyvinck Paul, Lembeke Smeltryns Anny, Serskamp Smits Marianne, Aartselaar Staelens Marnix, Sint-Kruis-Brugge Stevens Wout, Zwijnaarde Sys Stephanie, Dendermonde Valvekens Michel, Wespelaar Maes Hilde, Hofstade Van Aerde Ria, Brecht Van Damme Yolande, Ninove-Okegem Van der Elst Sofie, Lennik Van Gheluwe Steven, Deerlijk Van Gucht José, Nieuwpoort Van Hooylandt Jeff, Sint-Pauwels Vander linden Lieve, Brakel Vandersteene An, Marke Verbeke Magda, Brugge Van Bever Anne, Bertem Van der Elst An, Lennik Van Gool Patrick, Gierle Van Gysegem Hugo, Mullem Van Gysel Frank, Kaprijke Van Hoof Kristof, Booischot Van Hooylandt Jeff, Sint-Pauwels Van Weehaeghe Joan, Waregem Vanchaze Albert, Hoevenen Vanden Eynde Bjorn, Balen Vanderhaeghen Lut, Wijgmaal Verbrugghe Simonne, Brugge Vermeulen Vicky, Antwerpen Verslype Kurt, Oudenburg Verstrepen Theofiel, Aarschot Versweyveld José, Westerlo Verwaerde Linda, Watou Veulemans Christel, Tienen Vilyn Melissa, Ronse Votron François, Kraainem Waegeman Cindy, Grembergen Walraeve Patricia, Zingem Wauters Jan, Affligem Windels Ivan, Zwevegem Witpas Nicolas, Wezemaal Zurinckx Ilse, Leuven Speel mee en win een elektrische fiets of een set tuinverlichting op zonne-energie NAAM VOORNAAM vul dit ANTWOORDFORMULIER in Advies op Batibouw Besparen? Informeer bij Eandis Ook dit jaar ontvangt Eandis u graag op Batibouw, van 21 februari tot en met 2 maart. Breng een bezoek aan onze stand en kom te weten hoe u uw energiefactuur blijvend verlaagt Onze adviseurs staan u graag te woord. Hun hoofddoel? U helpen geld te besparen Hoe? Advies voor rationeel energiegebruik (REG) Onze REG-adviseurs vertellen u hoe u maximaal energie bespaart in uw woning. Daarbij gaat hun aandacht specifiek naar isolatie, verwarming en verlichting. U wilt graag zeker zijn dat u tijdens de beurs een REG-adviseur persoonlijk kunt spreken, zonder lange wachttijd? Maak dan een afspraak online. Zo kunt u een gericht en persoonlijk advies van 30 minuten inplannen. Wacht niet te lang om in te schrijven, want onze adviseurs kunnen maar een beperkt aantal gesprekken vastleggen. U kunt een afspraak maken vanaf 15 februari, via www.eandis.be > Energie besparen > REG-advies. Advies en ondersteuning voor overschakelen op aardgas Als u kiest voor aardgas, kiest u voor een veilige, comfortabele en milieuvriendelijke brandstof. Daarnaast kunt u tot 30 % besparen op uw huidige energiefactuur, als u overschakelt van een oude ketel op stookolie naar een nieuwe condenserende ketel. Kom langs op onze stand, en laat u begeleiden door onze adviseurs. U hoort onmiddellijk of uw woning aansluitbaar is. We berekenen uw besparing op jaarbasis voor uw specifieke situatie, met onze vernieuwde energiewinstcalculator. U krijgt meer informatie over de manier waarop de overstap naar aardgas gebeurt. U ziet het, een bezoek aan onze Batibouwstand is meer dan de moeite waard. We kijken ernaar uit om u verder te kunnen helpen U kunt niet langskomen op Batibouw? Ook als u er niet bij kunt zijn, helpt Eandis u graag verder als u wilt overschakelen op aardgas. Surf naar www.eandis.be > Energie besparen > Energiewinstcalculators en u berekent meteen hoeveel u kunt besparen door voor aardgas te kiezen. U kunt ook een afspraak maken met een klantenadviseur bij u thuis. Gebruik hiervoor onderstaande antwoordstrook. Antwoordstrook - bezoek klantenadviseur Ik wil graag een afspraak met een klantenadviseur bij mij thuis. NAAM Bezoek Eandis op stand 106 in hal 12 BATI2013 Overschakelen op aardgas? Bereken hier hoe snel uw investering is terugverdiend Geschatte besparing in euro per jaar: STRAAT NR VOORNAAM POSTCODE GEMEENTE STRAAT NR 22 Vul dit antwoordformulier aan beide zijden in en stuur het vóór 1 april 2013 naar: Eandismagazine, PB 75, 9090 Melle. Wedstrijdreglement op www.eandis.be > Publicaties en Reglementen > Eandismagazine. De antwoorden en de namen van de winnaars van deze wedstrijd publiceren we in ons volgende Eandismagazine. POSTCODE TELEFOON GEMEENTE Overdag bereikbaar tussen Uur en uur E-MAIL Vul deze antwoordstrook in en mail de gegevens naar overschakelenopaardgas@eandis.be. U kunt de antwoordstrook ook onder gefrankeerde omslag sturen naar Eandis, Aardgasaansluiting, Postbus 10030, 8900 Ieper. U krijgt antwoord binnen de 14 dagen.
Hoe contacteert u ons? www.eandis.be 078 35 35 34 Algemeen nummer Op dit nummer kunt u terecht voor: vragen over nieuwe aansluitingen verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters vragen over de opneming van meterstanden vragen over rationeel energiegebruik vragen over budgetmeters en de dienstverlening van de sociale leverancier. melden van klachten (bij voorkeur via www.eandis.be > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden) Het nummer is iedere werkdag bereikbaar van 8 uur tot 20 uur en op zaterdag van 9 uur tot 13 uur. 0800 65 0 65 Gasreuk Dit nummer om een gasreuk te melden is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar. Oproepen worden prioritair behandeld. 078 35 35 00 Storingen en defecten Op dit nummer kunt u terecht om storingen of defecten op het elektriciteits- of aardgasnet te melden. Het nummer is 7 dagen per week en 24 uur per dag bereikbaar. www.eandis.be > Straatlampen 0800 6 35 35 Defecte straatlampen Een defecte straatlamp? Geef de adresgegevens van de paal door (via website of telefoon) en het defect wordt zo snel mogelijk hersteld. 0477 77 70 80 Spraak- en gehoorgestoorden Spraak- en gehoorgestoorden kunnen gasreuk, storingen en defecten melden via een sms-codebericht naar 0477 77 70 80. Meer info op www.eandis.be. 0800 6 00 01 Ombudsdienst Verantwoordelijke uitgever: Luc Desomer, Communicatie en Public affairs Eandis, Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle. Klantenkantoren 1500 Halle, Louis Vanbeverenstraat 27 1800 Vilvoorde, Toekomststraat 38 2018 Antwerpen, Appelmansstraat 12-14 2100 Antwerpen (Deurne), Merksemsestw. 233 2220 Heist-op-den-Berg, Boudewijnlaan 20 2300 Turnhout, Koningin Elisabethlei 38 2440 Geel, Dokter Van de Perrestraat 218 2500 Lier, Kantstraat 6 2800 Mechelen, Elektriciteitstraat 70 2960 Brecht, Lessiusstraat 18 3012 Leuven (Wilsele), Aarschotsesteenweg 58 8000 Brugge, Scheepsdalelaan 56 8400 Oostende, Hendrik Serruyslaan 66-68 8500 Kortrijk, Kennedypark 12 8630 Veurne, Ieperse Steenweg 1 8800 Roeselare, Meensesteenweg 5 8900 Ieper, Stationsstraat 39 9000 Gent, Sint-Pietersnieuwstraat 62 9100 Sint-Niklaas, Heistraat 88 9160 Lokeren, Oud-Strijderslaan 3 9320 Aalst (Erembodegem), Industrielaan 2 9500 Geraardsbergen, Kaai 15 9600 Ronse, Zonnestraat 55 9800 Deinze, Gentpoortstraat 20 9900 Eeklo, Molenstraat 135, bus 2 Hebt u een klacht over de dienstverlening van Eandis, neem dan eerst via de website of via het algemeen nummer contact op met onze diensten. Vindt u daar geen oplossing, dan kunt u terecht bij de Ombudsdienst van Eandis. De Ombudsdienst is iedere werkdag bereikbaar van 8 uur tot 20 uur en op zaterdag van 9 uur tot 13 uur. U kunt ook schrijven of mailen via de website: Ombudsdienst Eandis - Postbus 60, 9090 Melle www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst Openingsuren: Maandag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur Dinsdag: van 14 tot 18 uur Woensdag: van 8.30 tot 12 uur Donderdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur Vrijdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur