Samenleven Vereniging Dorp Vijfhuizen - Opgericht 17 september 1915 42e jaargang DECEMBER - NUMMER: 4
Info: Medisch Huisarts mw. R.W. Elfrink Liniewal 2B, 2141 PA Vijfhuizen tel. 023-558 0912 Huisartsenpost (alleen voor urgente gevallen) tel. 023-890 8700 Fysiotherapie: B.J.M. Berendes-van Dijk Liniewal 4 tel. 023-558 3106 Apotheek Vijfhuizen Liniewal 2a Vijfhuizen tel. 023-558 0895 Politie Politie, ambulance, brandweer landelijk alarmnummer tel. 112 Politie (algemeen) tel. 0900-8844 Gebiedsagent: Jeroen van de Bergh tel. 0900-8844 Meld misdaad anoniem tel. 0800-7000 Dierenambulance tel. 06-5436 3000 Gemeente Haarlemmermeer (voor alle meldingen) tel. 0900-1852 E mail info@haarlemmermeer.nl Internet: www.haarlemmermeer.nl Gebiedsmanager noord: Matthie Vermeulen via tel. 0900-1852 Het Juridisch Loket (Haarlem) www.juridischloket.nl tel. 0900-8020 Richt zich op het verstrekken van gratis informatie en advies aan burgers in geval van juridische vragen. Storingsdiensten Elektriciteit/gas tel. 0800-9009 Kabel tel. 0800-5005 Water tel. 0800-023 2355 Riool tel. 0900-1852 Waterleidingbedrijf storingen tel. 0800-023 2355 Afvalverwerkingsbedrijf De Meerlanden tel. 0297-381717 Dorpshuis De Oude Waterwolf Vijfhuizen Dorpshuis d Oude Waterwolf te Vijfhuizen Tel. 023 5581084 Kromme Spieringweg 436 2141 AN Vijfhuizen Beheerder Roel Krijger tel. 023-558 1446 tel. 06-5374 4117 Vereniging dorp Vijfhuizen Website www.dorpvijfhuizen.net Voorzitter C. de Ruijter Distributie Samen Leven G.v.d. Lagemaat tel. 023-558 1426
Voorwoord: wat er zoal speelt Honderd jaar! Je zal maar 100 jaar worden!! Dat overkomt de VDV in 2015. Op 17 september 1915 werd de Vereniging Dorp Vijfhuizen officieel opgericht. Dus volgend jaar op 17 september zijn we jarig. En zo n verjaardag kun je natuurlijk niet ongemerkt voorbij laten gaan. We zijn druk doende met een voorbereidingsgroepje om Vijfhuizen en omstreken te laten merken dat de VDV jarig is. Het accent zal liggen in september. Dan zijn we echt jarig, en niet voor niks is dan de feestweek, die 35 jaar geleden ontstaan is vanuit de VDV en daarna een bloeiend eigen bestaan is gaan leiden. Maar ook al eerder zal te merken zijn dat VDV wel 100 jaar oud is, maar ook springlevend en actief. We zijn op zoek naar nieuwe bestuursleden. Het rooster van aftreden geeft aan dat we volgend jaar vacatures hebben in het bestuur. Ik heb nu een kleine zeven maanden ervaring in het bestuur. En in die zeven maanden heb ik nogal wat onderwerpen voorbij zien komen. Zoals de eventuele uitbreiding van Mysteryland, welke mogelijkheden moeten er zijn voor de jeugd, hoe zit het met seniorenhuisvesting in het dorp, wat gaat er gebeuren met de overdracht van jeugdzorg en ouderenzorg van het rijk naar de gemeente, de gemeente wil meer participatie van dorps- en wijkraden, het idee om een camperpark aan te leggen bij de Drie Merenweg, de overdracht van het beheer van het dorpshuis, enz. Ik zou het mooi vinden als zich kandidaten melden die het leuk en interessant vinden mee te praten over deze en andere zaken. Zoals bijvoorbeeld over de vraag hoe je op een goede manier de Vijfhuizenaren die direct belang bij een onderwerp hebben erbij betrekt en op de hoogte houdt. We hebben zo rond de 1400 leden, waarvan een groot aantal in Stellinghof. De wijkraad Stellinghof is niet meer vertegenwoordigd in het over- leg met de gemeente. De gemeente heeft aangegeven de VDV als enige officiële overlegpartner in Vijfhuizen te zien, dus Stellinghoffers, kom op! Een korte profielschets: durft voor zijn/haar mening uit te komen, kan goed samenwerken, heeft gevoel voor humor, is bereid om een onderwerp voor zijn/haar verantwoordelijkheid te nemen, kortom, we willen in beperkte vorm portefeuilles toedelen en belangrijk: je moet er lol in hebben! Nadere informatie altijd onder een kop koffie te verkrijgen bij de voorzitter of secretaris. Het is al eerder op de website aangegeven en ook in de lokale pers gemeld; het bestuur heeft besloten om het beheer van het dorpshuis per 1 januari a.s. over te dragen aan de stichting Maatvast. Deze stichting beheert al een groot aantal sociaal-culturele instellingen in Haarlemmermeer en ons dorpshuis is nog een van de weinige die door een dorpsvereniging of wijkraad wordt beheerd. Argumenten om het beheer over te dragen zijn dat het beheer en de financiële verantwoordelijkheid de mogelijkheden van een bestuur bestaande uit vrijwilligers te boven gaan. Er moet het nodige aan achterstallig onderhoud in het dorpshuis gebeuren en Maatvast is veel beter uitgerust om onderhoud te plegen, beheer te voeren en met de gemeente te overleggen als het gaat over subsidiemogelijkheden. Onze beheerder, Roel Krijger is al in dienst van Maatvast, in zijn officiële positie verandert niets. De gebruikers zijn op 30 oktober ingelicht over dit besluit, waarbij ook de directeur van Maatvast, Maarten Askamp aanwezig was om vragen te beantwoorden. En die waren er zeker, zowel in de richting van het bestuur als in de richting van Maatvast. Askamp gaf aan volgend jaar al met een inhaalslag ten aanzien van achterstallig onderhoud te willen beginnen. Hij zal na een half jaar met bestuur en gebruikers de ervaringen evalueren. 3
Samenleven JPK Onderhoudswerk & Dienstverlening loodgieter- & dakwerk, montage- & constructiewerk, machinist kolkenzuiger Loodgieterwerk van kraanleertje, rioolverstopping tot complete water en sanitairinstallaties Dakbedekking van platte daken uitgevoerd in bitumen, kunststof, lood, koper of zink Montage en constructiewerk van leidingsystemen, kabelgoten en dakrandbeveiliging Tevens kunt u mij inhuren voor het besturen van uw kolkenzuiger of ander reinigingsvoertuig Tel: 06-34414750 www.jpkroon.nl E-mail: info@jpkroon.nl Vijfhuizen 4
We hebben samen met de ondernemersvereniging aandacht een brief gestuurd naar de verantwoordelijk wethouder voor verkeerszaken over de drempel in de Vijfhuizerweg voor de verkeerslichten. Op eerdere vragen was meegedeeld dat de drempel aan de officiële eisen voldoet. Dat moge zo zijn, maar dan zijn dat naar onze mening weinig praktische eisen. Volgens een krantenbericht in het Haarlems Dagblad wordt aan aanpassing gewerkt, maar een officiële bevestiging hebben we nog niet. Een eerste gesprek is gevoerd met een vertegenwoordiger van Ymere, ook weer samen met de ondernemersvereniging over mogelijkheden voor seniorenhuisvesting in het dorp. Gevraagd is op korte termijn aan te geven wat de plannen zijn met de woningen aan de Woudweg Groeneweg, daarnaast willen VDV en OVV kijken wat er voor andere mogelijkheden zijn om seniorenwoningen (koop/huur) te realiseren. Er wordt daarover ook contact onderhouden met Hans van Alphen, voorzitter van de woongemeenschap 50 plus Vijfhuizen, een geïnteresseerde groep die al enige tijd probeert seniorenwoningen te realiseren. Over het mogelijk te realiseren camperpark: er is een ondernemer die op het parkeerterrein van het Floriadeterrein, aan de kant van de Drie Merenweg een terrein wil aanleggen waar toeristen die gebruik maken van een camper kunnen blijven overnachten. Het is volgens de ondernemer een goede uitvalsbasis om daar vandaan de nodige relevante toeristische plekken in de omgeving bezoeken. De gemeente staat er niet onwelwillend tegenover, dat geldt ook voor de VDV, wel hebben wij vragen gesteld over inrichting en beheer, nadere mededelingen volgen. Al met al, omdat dit het laatste nummer van dit jaar is nu vast alle Vijfhuizenaren een gezellige decembermaand toegewenst en een goed 2015! ( Honderd jaar VDV, ja ja) Cok de Ruijter Voorzitter VDV 5
Samenleven A.Bernhard Hoveniers Voor elk wat wils tuinen JPK Riooltechni rioolreiniging & reparatie: TV rioolinspectie & stan leegzuigen van septictanks, kelders & putte Ook voor het ontstoppen van uw: toilet, keuken e Ontwerp Aanleg Onderhoud Sierbestrating Wij doen het goed of we doen het niet. Tel.: 023-558 3325 Fax:023-558 3505 E-mail: abernhard@bernhardhoveniers.nl Kromme Spieringweg 200 2141BP Vijfhuizen Tel: 06-34414750 www.jpk-riooltechniek.nl 24 uur spoed 6
Vereniging Dorp Vijfhuizen is lid van de Omgevingsraad Schiphol JPK Riooltechniek olreiniging Vereniging & reparatie: Dorp TV Vijfhuizen rioolinspectie heeft zich & stankopsporing: met 2 verenigingen aangemeld bij de omgevingsraad Schiphol (ORS). leegzuigen Zodoende van kunnen septictanks, wij 2 kiesmannen kelders & putten afvaardigen die een clustervertegenwoordiger mogen kiezen. Deze cluster vertegenwoordiger zal de belangen voor Vijfhuizen in de ORS behartigen. De clustervertegenwoordiger zal op woensdag 19 november worden gekozen. ok voor het ontstoppen van uw: toilet, keuken en regenafvoer Voor de vereniging Belangenbehartiging Vliegverkeer Schiphol voor de wijk Stellinghof in Vijfhuizen is romme Ton Spieringweg Overgaag de 200 kiesman. Voor de vereniging Belangenbehartiging Vliegverkeer Schiphol voor 41BP Vereniging Vijfhuizen Dorp Vijfhuizen is Willem-Jan Vroom de kiesman. l: 06-34414750 ww.jpk-riooltechniek.nl 24 uur spoedservice!!! Indien u vragen heeft dan kunt u mailen met ors@dorpvijfhuizen.net. 7
Samenleven Kerstsamenzang in Vijfhuizen De traditionele kerstsamenzang in Vijfhuizen wordt dit jaar gehouden op zondag 14 december en begint om 16.30 uur. Vanwege de werkzaamheden aan de Kromme Spieringweg dit jaar niet op het plein bij het dorpshuis, maar op het feestelijk ingerichte kerstplein naast de Verbondskerk. Bij onverhoopt slecht weer wordt uitgeweken naar de Poterne naast de kerk. Vijfhuizen zingt is vanaf het begin het motto van de kerstsamenzang. Het krijgt dit jaar extra gestalte doordat naast de al jaren durende medewerking van het VOC (B)engelenkoor ook de koren Hosanna en Inter Nos voor vocale ondersteuning zorgen. Koperblazers begeleiden de samenzang. Nadrukkelijk komen ook de kinderen aan bod tijdens de kerstsamenzang. Tegen een kleine vergoeding is het programmaboekje inclusief een kaars verkrijgbaar. Voor de inwendige mens is er kerstbrood, gloeiwijn en warme chocolademelk. Voorafgaand aan de kerstsamenzang kan vanaf half vier de levende kerststal bewonderd worden. 8
Kort verslag overleg VDV met gebiedsmanager in september 2014 1. Mysteryland: Op 4 september is er een overleg geweest met de bewoners rondom terrein van Mysteryland. ID&T, organisator Mysteryland wil graag een tijdelijke wijziging bestemmingsplan/ vergunning voor het organiseren van een tweedaags festival (zaterdag 60.000 en zondag 40.000 bezoekers met een camping voor overnachting van 5000 bezoekers) Wat wordt de toekomst van Mysteryland? Nog meer dagen? Vaker een meerdaags festival (wens van de VVD)? Waar? Park 21e eeuw? Dat is nog niet duidelijk. VDV wil hierover in gesprek met het college of de burgemeester, afspraak zal worden gemaakt. 2. Hondenbeleid Naar aanleiding van vragen vanuit de bewoners (via de VDV) is/wordt de bebording m.b.t. verboden voor honden aangepast en hebben alle hondenbezitters een plattegrond van het dorp (hierop staan losloopgebieden (groen) en gebieden die verboden zijn voor honden (rood) genoteerd) + brief ontvangen met daarin een uitleg over het hondenbeleid: - De hond loopt altijd aangelijnd, behalve daar waar bebording aangeeft dat een hond vrij mag lopen (losloopgebieden) - Honden zijn verboden op speelplekken, ligweiden en trapveldjes - Poep wordt altijd en overal opgeruimd. Met behulp van een plastic zakje wordt de poep in een afvalbak gedeponeerd. Hiervoor zijn een groot aantal gele bakken geplaatst. 3. Parkeren Mient Op een avond tussen 22.30-24.00 uur is een inventarisatie gehouden over het aantal lege parkeerplaatsen in de Mient. - Het aantal parkeerplaatsen leek voldoende. - Men wil zijn auto zeer waarschijnlijk dichtbij huis parkeren, men wil zijn/haar auto vanuit het huis kunnen zien Ruimte voor de garages is nu openbaar terrein waardoor het parkeren voor je eigen garage verboden is. Vooral in de bocht van de Mient zijn volgens omwonenden te weinig parkeerplekken VDV zal de bewoners nader informeren en verder met hen overleggen wat mogelijke oplossingen zijn. 4. Bewoners schouw Tijdens een onlangs in het dorp gehouden schouw zijn de volgende punten aangedragen: - Chicane nabij de brug: voorrangsregeling omdraaien? - Hekje bij Citadel te krap voor bakfietsen (hekje is bedoeld om bromfietsen te weren): wordt bekeken - Bestrating Stellinghof (open gras betond tegels): tegels gaan stuk!! - Stukje Vijfhuizerweg tussen 3-Merenweg en IJweg: geen verlichting, geen fietssuggestiestroken Tijdens komende kernenoverleg zal er meer duidelijkheid komen over Ringdijkbeleid 9
Samenleven 10
5. Sociaal Domein Wat kan de VDV doen m.b.t. overgang van taken in het Sociaal Domein als bijv. zorg voor ouderen (thuiszorg wordt gehalveerd!) Wie kijkt er naar de buren? Hoe haal ik mensen uit hun isolement? Wat kan Meerwaarde hierin betekenen? VDV gaat overleggen met Meerwaarde en eerstelijnszorgers die er in de praktijk mee te maken hebben. 6. Drempel Vijfhuizerweg Deze drempel voldoet formeel aan alle eisen, maar VDV is van mening dat de drempel gelet op de klachten die er zijn anders uitgevoerd moet worden. VDV zal brief sturen aan de verantwoordelijk wethouder. (Is inmiddels gedaan, samen met de Ondernemers vereniging Vijfhuizen) Schrijf u in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de laatste nieuwtjes Via onze website http://www.dorpvijfhuizen.net kunt u zich inschrijven voor de nieuwsbrief. Meld u zicht aan en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. 11
Samenleven 12
Cor de Koning. Een markant bestuurder De tweede voorzitter in de historie van Vereniging Dorp Vijfhuizen was Cor de Koning, kerkkoor, was voorzitter van de plaatselijke afdeling van de Rooms Katholieke partij (K.V.P.), en was 30 jaar lang voorzitter van Vereniging Dorp Vijfhuizen. In 1923, hij was toen 34 jaar, trad Cor toe tot het bestuur van de Dorpsvereniging en vervulde de functie van secretaris; Dat deed hij met verve en hij spaarde instanties niet. Cornelis Albert de Koning is geboren op 15 november 1889. Hij overleed op 4 september 1980, op 91 jarige leeftijd. Hij had toen een heel werkzaam en actief leven achter de rug. Op 22-jarige leeftijd startte hij een eigen timmeren aannemingsbedrijf en dat wist hij tot een bloeiend bedrijf uit te breiden. Hij vervaardigde eerst damhekken, waarmee hij aanvankelijk met een handkar de boer opging, maar al spoedig maakte die plaats voor paard en wagen en later een vrachtauto. Maar hij pakte steeds weer nieuw werk aan, en was in velerlei opzichten vernieuwend actief. Sinds 1983 wordt het bedrijf geleid door de derde generatie De Koning, onder leiding van Kees de Koning, die ook actief is in de Vijfhuizense Ondernemersvereniging. Cor de Koning woonde destijds in het door hemzelf gebouwde huis aan de Kromme Spieringweg met het opschrift Hoe hard de rots ook wezen mag, de beitel wint het door den slag. Maar Cor de Koning was niet alleen bedrijfsmatig actief, maar eveneens op maat-schappelijk terrein. Hij dirigeerde meer dan 40 jaar het Rooms Katholiek In 1927 schrijft hij bijvoorbeeld over de problematiek van de afwatering in de polder en de problemen speciaal voor Vijfhuizen waar al zonder veel resultaat aandacht voor werd gevraagd. Onze vereniging ziet zich gedwongen als uiterste uitweg een beroep te doen op U, gemeenteraad, het orgaan dat als pleitbezorger voor de belangen van de gemeentenaren bevoegd, ja geroepen is om met het polderbestuur in dezen te onderhandelen. Zelf willen wij uit onze kas f 100 bijdragen terwijl door de meest belanghebbenden en particulieren bovendien een bijdrage van f 55 is toegezegd als deze verbeterde waterafvoer tot stand komt. Maar hiermede is het particulier initiatief aan zijn einde. (12.1.1927). Als in 1935 voorzitter Oege van der Weij wegens pensionering zijn taak neerlegt, wordt Cor de Koning gekozen als voorzitter. En dat zou hij blijven tot 1966. Hij was dus gedurende 43 jaar actief bestuurder van Vereniging dorp Vijfhuizen. 13
Samenleven Op 77 jarige leeftijd vond hij het welletjes. Onder voorzitterschap van Cor de Koning beleeft de dorpsvereniging een actieve periode. In 1938 wordt een buitengewone ledenvergadering belegd onder het motto Er dreigt gevaar. Het betekent verzet tegen het plan om bij de aanleg van de Schipholweg geen oprit/ afrit bij Nieuwe Brug te maken. is voor de zoveelste maal de klacht naar voren gekomen dat Vijfhuizen geheel verstoken is van enig openbaar vervoer en daardoor totaal geïsoleerd is. De bussen van Maarse en Kroon rijden precies Vijfhuizen mis. Daarom richt het bestuur zich tot U met het beleefde verzoek Uw medewerking te verlenen om het isolement op te heffen. Het is een tijd van crisis en dan breekt ook nog de Tweede Wereldoorlog uit. Met alle problemen van dien ook voor het dorp Vijfhuizen. In oktober 1940 schrijft het bestuur: Door de tijdsomstandigheden is de vuilophaaldienst van de gemeente stopgezet. De dorpsvereniging wil nu trachten daarin weder te voorzien. Uiteraard zal dit kosten met zich meebrengen, welke de kas niet kan dragen. Het bestuur heeft zich voorgesteld dat met een bijdrage van 10 cent per week per gezin de kosten bestreden kunnen worden. En ook in oktober moet de dorpsvereniging nota bene aan het nieuwe Duitse bewind toestemming vragen tot het houden van de jaarvergadering van Vereniging Dorp Vijfhuizen op 12 november 1940. De tijden van vrije meningsuiting zijn voorbij. In januari 1942 krijgt het bestuur van de dorpsvereniging van het Departement van Opvoeding, Wetenschap en Kultuurbescherming (jan.1942), een algemene mededeling: In opdracht van de Duitse autoriteiten deel ik u mede dat voortaan in de scholen iedere inzameling ten behoeve van Joden in welken vorm dan ook achterweg dienen te blijven. Dan is de animo helemaal voorbij en het bestuur staakt de werkzaamheden in de hoop op betere tijden. Maar vanaf 1945 is het bestuur weer in volle actie, want er is veel te doen. In 1946 schrijft Cor de Koning aan de gemeente: Op de jaarvergadering van Vereniging Dorp Vijfhuizen In 1947 schrijft het bestuur: In de jaren van de oorlog was het begrijpelijk dat veel werk ongedaan moest blijven liggen. Evenwel is door de verplichte verwaarlozing van vele zaken hier een onhoudbare toestand ontstaan. Dit is ook het geval met de afwatering in het dorp, evenzo met het fietspad langs de Geniedijk. Gehele stukken langs de Spieringweg zijn modderpoelen. De trottoirs moeten nodig worden herzien en het gedeelte waar pas geleden de sloot is gedempt is gewoon onbegaanbaar. In 1949 meldt de gemeente: Hierbij berichten wij u dat wij in principe bereid zijn het zogenaamde Zwarte Wegje te Vijfhuizen binnen deze gemeente over te nemen en daarna afdoende te verbeteren, mits de eigenaren van de naast gelegen gronden bereid zijn de kosten van de wegaanleg te betalen aangezien door die wegaanleg bouwrijpe terreinen worden verkregen. Ook de Kerkeraad van de Hervormde Gemeente in Vijfhuizen krijgt in 1949 van het bestuur een kritische brief: Wanneer de sloten welke uw kerkgebouw omgeven worden geschoond zou een eenvoudig resultaat bereikt worden, de afwatering zou beter functioneren. Als u hierin niet het voorbeeld geeft kan het bestuur ook niet de aansporing aan particuliere tuinen lasten doen en is de kans op verbetering uitgesloten. Er wordt veel actie ondernomen: voor het plaatsen van een wachthuisje, voor de aanleg van riolering, bestrating etc. in het dorp. Dan vindt de opening van de d Yserinkweg plaats in 1956. En natuurlijk is er de actie van Prikker. 14
Het bestuur is op velei terreinen actief en spaart de gemeente bepaald niet, maar toont ook waardering als het goed gaat. In 1956 biedt de dorpsvereniging de gemeente een oorkonde aan als dank voor de werkzaamheden tot verfraaiing van het dorp. Cor de Koning zegt bij de aanbieding: Dat we nu een oorkonde aanbieden is misschien wat vreemd, want men zou kunnen zeggen dat de gemeente niet meer deed dan zij verplicht was te doen. Toch bezien wij dit in Vijfhuizen anders; een vader heeft de plicht voor zijn kinderen te zorgen, maar op de kinderen rust de plicht om de vader voor zijn goede zorgen dankbaar te zijn. De in ons dorp verrichte werkzaamheden namen de vrees weg dat wij eerlang maar een nederzetting van ouden van dagen zouden zijn. Cor de Koning heeft een groot aandeel gehad in de verdediging van de dorpsbelangen. Vaak moest overleg worden gepleegd over onderwerpen die meer kennis vragen dan inzicht van een leek. Hierbij komt vakmanschap van pas en de vereniging prijst zich gelukkig in de persoon van de voorzitter Cor de Koning iemand aan het hoofd te hebben gehad die door zijn lange praktijk als aannemer het inzicht bezat om enerzijds de bestaande wensen op uitvoerbaarheid te toetsen en om anderzijds de maatregelen van boven af zoveel mogelijk zo te leiden dat ze voor het dorp de meeste profijt opleverden. In 1966 legt Cor de Koning het bijltje er bij neer met de woorden: Wij hebben geen behoefte aan industrievestigingen en ook niet aan de stichting van een Technische Hogeschool. Dat alles houdt in dat er veel meer mensen komen te wonen. En het is vaak moeilijk met die import. De een past zich wel aan en de ander weer niet. En we willen hier graag een plattelandsdorp houden waar iedereen elkaar kent. Dat maakt het veel gezelliger. Op 23 oktober 1969 werd Cor de Koning ereburger van Haarlemmermeer. Vijfhuizen is misschien wel mede dankzij de wijze woorden van Cor de Koning een dorp gebleven. We kunnen trots zijn op ons dorp Vijfhuizen. Reint Buser 15
Samenleven A.Bernhard Hoveniers Voor elk wat wils tuinen Ontwerp Aanleg Onderhoud Sierbestrating J rioolreiniging leegzu Ook voor het Kromme Sp 2141BP Vijf Tel: 06-3441 www.jpk-rio Wij doen het goed of we doen het niet. Tel.: 023-558 3325 Fax:023-558 3505 E-mail: abernhard@bernhardhoveniers.nl 16
Over vroeger Vaders kunnen veel over vroeger vertellen, en grootvaders zeker, maar als een overgrootvader herinneringen ophaalt wordt het echt interessant. Dat deed J. Kuin in een boek uit 1992, getiteld Herinneringen (en bespiegelingen) van een overgrootvader. J.Kuin werd geboren op 27 maart 1910 in Oudesluis. In en rond die plaats bracht hij zijn jeugd door. Op 6 jarige leeftijd verhuisde hij met zijn ouders naar Haarlem. Het is al een boekje van een aantal jaren geleden. Ik vermeld er enige details uit, maar het boek geeft uiteraard veel meer interessante informatie. De gulden was toen meer waard dan de Euro nu. Voor 2 a 3 gulden had je al een horloge of zelfs een echte revolver. Kinderen hebben toen braaf tanden gepoetst, maar alleen s morgens. De steel van de tandenborstel was van hout of van been en de tandpoeder, want tandpasta kende men nog niet, zat als een dik tablet in een doosje. Wat kleding betreft, Jongens hadden een matrozenpakje en meisjes hadden een jurk en daarbij een grote strik in het haar. Als jonge vader droeg ik, schrijft Kuin, sous pieds, dat waren slobkousen over de lage schoenen opzij met knoopjes gesloten en door een riempje onder de zool op zijn plaats gehouden. In het dorp kon je de hoefsmid aan het werk zien. Die leidde het paard tussen de houten palen, bond het dier vast, tilde het paardenbeen op en nam dat tussen zijn knieën. Als hij een nieuw hoefijzer plaatste dan rook je de stank van geschroeid hoorn en die blijft je altijd bij. Uitvoeringen en ouderavonden werden zoveel mogelijk bij lichte maan georganiseerd, want in de dorpen was nog geen openbare verlichting. Jongens speelden met de hoepel en meisjes bikkelden. Bikkels waren oorspronkelijk kootbeentjes van schapenpoten. Het woord bikkelhard is hiervan afkomstig. Aan tafel werd domino gespeeld of gedamd, de volwassenen speelden pandoer. ( pandoer is een kaartspel waarbij degene die pandoer zegt, alle slagen moet winnen. De term opgelegd pandoer betekent het is een zekere zaak. ) Maar wij, zegt de schrijver, speelden nooit om geld. De pot deden we met pinda s, die we vooraf hadden gepeld. Ze werden destijds saussies genoemd. Afgeleid van de Curaçaose amandelen. Voor 1914 had nog niemand in het dorp telefoon. Toen de eerste telefoons verschenen moest er een kleine telefooncentrale komen. Telefoontoestellen moesten met twee draden op de centrale worden aangesloten. In die tijd waren telefoonlijnen bovengronds. Als het onweerde kon het gebeuren dat de bliksem insloeg op die draden. Pas veel later kon men opbellen in een telefooncel en daar lag dan ook een telefoonboek. Een brief schrijven was veel goedkoper dan telefoneren. Voor een binnenlandse brief was een postzegel van 1 cent voldoende. Mannen en vrouwen droegen onder hun bovenkleren zowel een hemd als een borstrok, die was korter dan het hemd. De mannen droegen verder lange onderbroeken. Warme kleding was nodig om het lichaam warm te houden. De kachel in de woonruimte, meestal de enige verwarmde plek, werd tot begin maart, tot de grote schoonmaak, gestookt. Die bleef daarna uit, ook al stonden ijsbloemen nog op de ramen; kinderen van nu in de goed verwarmde huizen, weten vast niet wat ijsbloemen zijn. Kinderen gingen vroeger in de bedstee, in zo n bedstee konden als ze nog klein waren maximaal zeven kinderen slapen, drie onderin, drie gewoon en de kleinste in een krib boven de voeten. Als een kind 17
Samenleven mazelen kreeg, dan vielen meteen allen in de prijzen. De ruimte onder de bedstee werd gebruikt voor het opslaan van de aardappelen. Zwartrijden met de trein was er niet bij. Er werd driemaal gecontroleerd, bij de toegang tot het perron, in de trein en bij de uitgang. In de trein waren bordjes verboden te rooken of ook verboden te spuwen. Dat sloeg op de reizigers die onsmakelijk tabak pruimden. Men liep op klompen. Als een klomp kapot ging werd die gerepareerd met bandijzer of ijzerdraad over de kap, aan weerszijden vastgemaakt met kopspijkers. Kinderen speelden wel landje pik. Dat was heel wat vredelievender dan nu. Alleen een zakmes en een stukje zandgrond was voldoende. Een vierkant werd verdeeld en het zakmes werd gegooid in het vijandelijke gebied. Dat werd dan opnieuw afgepaald. In het straatbeeld verscheen een nieuwe handelaar, de Pinda Chinees. Ze stonden op drukke punten met een trommel voor zich met pinda lekka, of met chocola waarvan de houdbaarheidsdatum meestal ruimschoots verstreken was. De melkboer of de bakker kwam aan huis, maar dat moest dan wel iemand van de eigen kerk zijn. De meeste oude mensen trokken bij hun kinderen in. Wie alleen was en zonder geld was aangewezen op liefdadigheid of op de bedeling. Dat betekende grote armoede. Op maandag was de wasdag, vaak al heel vroeg in de morgen. Op zaterdag ging men in bad, dat gebeurde in de keuken met een teiltje, want een douche was er niet. Pas veel later kwamen er badhuizen, waar je binnen twintig minuten gewassen en weer aangekleed moest zijn. Kringloop was er ook. Schillen, groenteafval, broodresten gingen naar de kippen of varkens. De schillenman kwam aan de deur. En de voddenman meldde zich op zijn eigen manier, voddeeeee. Kinderen groeiden in elkaars kleren. Sokken werden vele malen gestopt en kleren herhaaldelijk versteld. Weg gooien van kleren was er nauwelijks bij. De tijden zijn wel veranderd. We leven nu in een rijke tijd met velerlei voorzieningen. De armoede van toen is vergeten. Als kinderen nu dorst hebben zijn er velerlei drankjes. Vroeger zei de moeder eenvoudig daar is de kraan. Reint Buser Gas en licht kreeg je door het inwerpen van een munt in de meter. De munten kocht je bij het gasbedrijf. Geen munt, dan geen gas. Van achterstallige betaling was dus geen sprake. Kleine handelaren kwamen met de hondenkar. 18
Reint Buser Zelfbediening Hein van Dalen, een jongeman van ongeveer 20 jaar oud, met een donker uiterlijk en een baard, probeerde in de Haarlemmermeer als arbeider wat geld te verdienen. Liever was hij schippersknecht geworden, maar ook toen waren de baantjes schaars. Hein was geboren in Heel, had een tijdje gewerkt voor Theodorus Piek in Heest en was in het begin van de zomer in 1858 in De Meer terechtgekomen. Na hier en daar wat los werk gedaan te hebben, kwam hij in dienst bij landbouwer Dirk Haster in Vijfhuizen en kon daar in huis komen. De familie Van Buuren, voor wie Hein ook een poosje gewerkt had, waren vrienden van Hein geworden en hij ging daar vaak naar toe. Na verloop van enige tijd konden zij er zelf voor zorgen dat Hein zijn lang gehoopte baantje als schippersknecht kon krijgen bij Willem Schiedijk uit Beesd. Hein, dolgelukkig, vroeg aan baas Haster om zijn loon van de afgelopen twee en halve week, totaal f 9.50, doch Haster weigerde om dit nu al uit te betalen. Op 13 september kwam Haster tot de ontdekking dat zijn knecht Hein niet, zoals hij dacht, de vorige avond naar bed was gegaan, maar zich door de achterdeur verwijderd had met medeneming van een gekleurd paardendek, een molton deken, twee kleine linnen lakens, een beddesteek, een draagkleed, een duffelse broek, een grijze grenen jas, en een kaas van drie oude ponden. De landbouwer Van Buuren verklaarde desgevraagd geweten te hebben dat Hein de benen zou nemen. (Waarover spraken zij voor 1900 in Haarlemmermeer A.G.M.vander Oort/Wisker). Dorp in de kracht van het leven In de serie De tweede ronde beschreef Bart Boele in het Haarlems Dagblad van augustus met deze titel het dorp Vijfhuizen. Een goede karakteristiek voor het dorp, waarbij Boele meldt: wie er geboren is voelt zich net zo goed thuis als iemand die daar later kwam. Hovicon In mei dit jaar was het 50 jaar geleden dat het bedrijf Hovicon, specialist in doseerappa-ratuur voor horeca en industrie, werd opgericht. Nu draagt het bedrijf de naam Hovicon International omdat het ook in het buitenland actief is. Het pand aan de Vijfhuizerdijk is wel bekend. Walter B.leClerk Aan het fietspad, gelegen naast de Polderbaan en de N 205, met die naam is een gedenkplaat aangebracht omdat Walter B.Leclerk hier op 24 februari 1944 met zijn bommenwerper een heldhaftige landing maakte, waarmee hij inwoners van Vijfhuizen voor een ramp behoedde. Door de Stichting Meerhistorie is bij het monument ook een bank geplaatst. In een artikel in Meerhistorie van 19
Samenleven 20
september 2014 getiteld: Met de neus in de IJtocht heeft Jannie Herfst terecht uiteengezet dat een en ander is gerealiseerd dankzij de activiteit van de heer Clay uit Vijfhuizen. De sluitstenen van de togen van de brug die daar destijds lag met inscriptie jaartal 1881 heeft de heer Clay altijd bewaard en die zijn nu bij de bank geplaatst. Spottershill De Spottershill heeft na vele jaren weer een mooi kunstwerk op de top. Bij de realisering van de Floriade werd voor de heuvel destijds 500.000 m3 zand gebruikt dat beschikbaar kwam door het graven van de nieuwe IJtocht en uit het groenproject Groene Weelde. Ook moest 50.000 kub zand uit de recreatieplas Toolenburg worden aangevoerd voor de basis van de heuvel, omdat dat zand grover was en beter draineerde. Langs de waterplas werden destijds ook grote rotsblokken geplaatst. Die kwamen uit de grootste steengroeve van Europa bij Waterloo in België. Het zwaarste rotsblok weegt 22 ton. Feestweek Inmiddels ligt de feestweek al weer achter ons. Die stond in het teken van Vijfhuizen goes Olympic. Het evenement is altijd weer perfect georganiseerd met elk jaar nieuw creatieve attracties. En natuurlijk steeds weer met een nieuwe miss, ditmaal Robin de Vries. En het programmaboekje was weer fraai uitgevoerd. Gelukkig niet afgebroken. In de rubriek Tussen Fort en Eendenkooi in het septembernummer stond vermeld dat de familie Baardewijk, die het fraaie pandje aan de rand van het dorp bewoonde naar Hoofddorp is vertrokken en dat het karakteristieke pand later werd afgebroken. Het eerste klopt, het tweede gelukkig niet. Een aantal jaren nadat Aad en Lies Baardewijk op het adres Rowlandstraat 4 waren komen wonen verhuisden zij naar het adres Spieringweg 506. Inderdaad een fraai pandje aan de rand van het dorp. Het is namelijk de helft van de voormalige dubbele spoorwachterswoning en staat schuin tegenover het voormalige station Vijfhuizen. Later vertrok de familie naar Hoofddorp en werd de familie Broertjes de nieuwe eigenaar die er met liefde het nodige aan verbouwde. Het resultaat is op bijgaande foto te zien. Frans Witteman 21
Samenleven 22
Activiteitenlijst verscheidene locaties in Vijfhuizen In ons dorp zijn vele organisaties actief. Het bestuur van de VDV vindt ons blad Samen Leven uiterst geschikt om deze hierin te vermelden. Wij kunnen ons voorstellen, dat dit overzicht niet compleet is en verzoeken mutaties en aanvullingen door te geven aan onze secretaris secretaris@dorpvijfhuizen.net. Hij zal zorgen dat dit dan in het volgende nummer verwerkt wordt. 1. Dorpshuis Activiteiten die structureel plaatsvinden in het dorpshuis: maandag: Biljarten: 9:00 tot 11:00 uur Naailes voor beginners: 19.30 tot 22.00u Koor Viva La Musica: 20.00 22.00 uur Informatie over het koor: Pier-K, tel.023-5669565 Contactpersoon: Liesbeth Welt tel.: 023-5581913 dinsdag: Senioren gym: 12:30 tot 13:30 uur Senioren soos: 13:00 tot 17:00 uur Bridge: 19:30 tot ca. 22:30 uur woensdag: Biljarten: 9:00 tot 11:00 uur Biljarten: 20.00 tot 22.00 uur (indien gewenst) Bridge: 19:30 tot ca. 22:30 uur donderdag: Bridge: 13:00 tot ca. 16:30 uur (Maandelijks) VDV vergadering: 20.00 tot ca. 22.00 uur vrijdag: Geen vaste activiteiten Informatie: Roel Krijger 06-53744117 Daarnaast is het Dorpshuis ook beschikbaar voor verhuur. Dit dient dan besproken te worden in overleg met de beheerder Dhr. R. Krijger. 06-53744117 of dorpshuis@dorpvijfhuizen.net 2. De Spiering Activiteiten die structureel plaatsvinden in de Spiering: maandag: Knutselclub groep: 6, 7 en 8 (±9 tot 12 jaar) 19.00 tot 20.15 uur. donderdag: Knutselclub groep: 3, 4 en 5 (±6 tot 9 jaar) 18:45 tot 19:45 uur vrijdag (1x per maand): Knutselclub groep: 12+ bestaat niet meer. Opgeven via www.despiering.nl. Vrijdag: Yoga 55+: 10.00 tot 11.00 uur Informatie:Conny Hollander 06-52663213 of conny.hollander@gmail.com Website: www.whyoga.nl Daarnaast worden er extra activiteiten georganiseerd voor clubleden zoals: Carnaval, het voorjaarsuitje, het jaarlijkse kampweekend, een filmavond op de eigen knutselclubavond. De locatie wordt alleen gebruikt door de Spiering; er vinden verder geen activiteiten plaats door ander groepen, clubs of organisaties. 3. De Poterne Activiteiten die structureel plaatsvinden in de Poterne zijn vrijwel allemaal aan de kerk gerelateerd: dinsdag: Bijbelleesgroep: 20.00 tot 22.00 uur september tot mei woensdag: Ontspanningsmiddagen voor 55-plussers: (maandelijks)14.30 tot 16.30u september tot mei Zangkoor Hosanna & Inter Nos: 20.00 tot 22.00 uur (2-wekelijks) donderdag: Medial bloedafname: 10.45 tot 11.30 uur vrijdag: Open Eettafel: 17.30 tot 20.00 uur (iedere laatste vrijdag v.d. maand) 23
Samenleven A.Bernhard Hoveniers Voor elk wat wils tuinen JPK Riooltechniek rioolreiniging & reparatie: TV rioolinspectie & stankopsporing: leegzuigen van septictanks, kelders & putten Ook voor het ontstoppen van uw: toilet, keuken en regenafvoer Ontwerp Aanleg Onderhoud Sierbestrating Wij doen het goed of we doen het niet. Tel.: 023-558 3325 Fax:023-558 3505 E-mail: abernhard@bernhardhoveniers.nl Kromme Spieringweg 200 2141BP Vijfhuizen Tel: 06-34414750 www.jpk-riooltechniek.nl 24 uur spoedservice!!! JPK Riooltechniek rioolreiniging & reparatie: TV rioolinspectie & stankopsporing: leegzuigen van septictanks, kelders & putten Ook voor het ontstoppen van uw: toilet, keuken en regenafvoer Kromme Spieringweg 200 2141BP Vijfhuizen Tel: 06-34414750 www.jpk-riooltechniek.nl 24 uur spoedservice!!! et. l 24
zondag: Voor kinderen/jongeren tijdens kerkdiensten: Bagage of Ballast: 19.30 tot 21.30 uur; september tot mei Tijd en datum wordt (in overleg) vastgesteld Catechisaties Belijdenisgroep Groep over Rouwverwerking Daarnaast is de Poterne ook beschikbaar voor verhuur en te gebruiken voor condoleances. Dit dient dan besproken te worden in overleg met de beheerder: Mevr. I. van der Zaag. 4. De Oude Stal Maandag: - Timmerclub: 19.00 tot 20.15 uur Een hobby- en knutselclub voor, vooral jongens van 7 t/m 12 jaar. Dinsdag: - Berenclub: 19.00 tot 20.15 uur Een hobby- en knutselclub voor, vooral meisjes van 7 t/m 12 jaar. Donderdag: - Donderdagavondclub: 19.00 tot 21.00 uur Een hobby- en knutselclub voor jongeren met een verstandelijke beperking 5. De Luifel Activiteiten die structureel plaatsvinden in de Luifel zijn vrijwel allemaal kerk gerelateerd: maandag: (Bijna om de week) repetitie VOC koor: 19.30 tot 22.00 uur dinsdag: Repetitie Gregoriaanse Cantorij: 10.00 tot 11.30 uur woensdag: Repetitie dameskoor: 16.00 tot 17.00 uur donderdag: Repetitie gemengd koor: 19.45 tot 21.45u vrijdag: (maandelijks) Herbergmaaltijd: 18.00 tot 20.00 uur zaterdag: (Bijna om de week) VOC koor: 09.30 tot 12.00 uur zondag: koffie drinken na de vieringen Daarnaast is de Luifel ook beschikbaar voor verhuur dit dient dan besproken te worden in overleg met de beheerder Mevr. A. de Koning. De luifel wordt ook regelmatig gebruikt voor condoleances bij begrafenissen en activiteiten van verscheidene werkgroepen van de kerk. Activiteiten voor tieners en twintigers: Deze vinden veelal maandelijks op de vrijdagavond plaats. Houd de site in de gaten. Daarnaast worden er nog extra activiteiten georganiseerd voor de clubleden. Hierbij kan je denken aan filmavond, sinterklaasavond, kien avonden, oliebollenactie en kamp. Ons jeugdwerkgebouw is in 2014 gerenoveerd en staat er weer helemaal tip top bij. Het zou daarom mooi zijn als er meer structurele clubs deelnemen aan ons jeugdwerk. De locatie wordt alleen gebruikt door jeugdwerk De Oude Stal en eventuele kerkelijke activiteiten. Voor meer informatie over het jeugdwerk of over De Oude Stal : info@de-oude-stal.nl 6. DSOV Activiteiten die structureel plaatsvinden bij DSOV. maandag: Buitenschoolse opvang Midas: middag tot 18.30 uur dinsdag: Buitenschoolse opvang Midas: middag tot 18.30 uur donderdag: Buitenschoolse opvang Midas: middag tot 18.30 uur vrijdag: Buitenschoolse opvang Midas: middag tot 18.30 uur 25
Samenleven Verder wordt de kantine als stembureau gebruikt en als verzamelpunt tijdens de avondvierdaagse. Daarnaast is DSOV in principe niet beschikbaar voor verhuur heel zelden worden er uitzonderingen gemaakt voor sponsors en leden. 7. TVV De locatie wordt alleen gebruikt door de TVV, er vinden geen activiteiten plaats georganiseerd door ander groepen, clubs of organisaties. 8. De Jungle Activiteiten die structureel plaatsvinden in de Jungle: donderdag: reguliere openstelling: 20.30 tot 01.00 uur vrijdag: reguliere openstelling: 20.30 tot 01.00 uur zaterdag (maandelijks): kinderdisco: 19.00 tot 20.30 uur tienerdisco: 21.00 tot 00.00 uur themafeest: 20.00 tot 01.00 uur Daarnaast wordt er ook deelgenomen aan een dartcompetitie. Verder vinden er geen activiteiten plaats georganiseerd door ander groepen, clubs of organisaties in de Jungle. 9. Basisschool De Tweemaster Er wordt 2x per week een zaal beschikbaar gesteld voor ballet en 1x per week voor yoga. Woensdag: Yoga 55+: 19.45 tot 20.45 uur Yoga volwassenen: 21.00 tot 22.00 uur Informatie: Conny Hollander 06-52663213 of conny.hollander@gmail.com Website: www.whyoga.nl Informatie: Rob Mulder (robmulde@gmail.com tel. 5580378 10. Basisschool De Waterwolf De locatie wordt alleen gebruikt door de Waterwolf, er vinden geen activiteiten plaats georganiseerd door ander groepen, clubs of organisaties. 11. Gymzaal Zijdewinde maandagavond: Gymnastiek: van 19.30 tot 20.30 uur van september t/m mei Informatie: eerdsum@gmail.com dinsdagavond: Badmintonclub Vijfhuizen : van 20.00 tot 22.00 uur van september t/m april Informatie: tel.: 5583008 of ruud.ojevaar@planet.nl woensdagavond: Volleybal Vereniging Vijfhuizen : van 20.00 tot 22.00 uur voor dames en heren Informatie: Akke Pier tel.: 5583029 of ag.pier@quicknet.nl donderdagavond: Badmintonclub De Baarsjes : van 20.00 tot 22.00 uur van september tot april Informatie: Ton Overgaag tel.: 5583178 alm.overgaag@quicknet.nl Activiteiten voor de jeugd: In de aula van De Tweemaster: schaken (vanaf 6 jaar) wekelijks: donderdagavond van 19:00-20:00 uur Wil je een keertje komen kijken of je het ook leuk vindt? Kom dan gerust eens langs. Samenleven vdv 26 December nummer 4
Samen Leven Is een uitgave van de Vereniging Dorp Vijfhuizen (VDV) en verschijnt 4 maal per jaar. Oplage van 1500 exemplaren die wordt verspreid in Vijfhuizen en omgeving. Advertentietarief: 35 euro per jaar Bankrekening: NL70INGB0004674936 Overmaken t.n.v. Vereniging Dorp Vijfhuizen Druk: Paswerk Grafisch - Cruquius Eindredactie: J.L. de Jong Kroonwerk 22 2141 NL Vijfhuizen Tel.: 023-7436094 Redactielid: W.J.H.B. Vroom Aanleveren kopij: bij voorkeur in Word (lettertype Arial 12) op cd-rom (foto s) of per e-mail aan de secretaris: secretaris@dorpvijfhuizen.net Distributie Samen Leven : G. van de Lagemaat Zijdewinde 24 2141 VB Vijfhuizen Tel.: 023-5581426 Foto omslag: J.L. de Jong Illustratie achterzijde: Barend Klaassen Website: www.dorpvijfhuizen.net Webmaster: W.J.H.B. Vroom De redactie stelt zich niet verantwoordelijk voor de inhoud van de aangeleverde kopij en behoudt zich het recht voor om artikelen te wijzigen en te weigeren. Het volgende nummer verschijnt in: maart 2015 Uiterste datum inleveren kopij: 23 februari 2015 Samenstelling Bestuur: Functie: Naam: Aandachtsgebied: Voorzitter Secretaris (vice-voorzitter) Penningmeester Bestuurslid (2 e secretaris) Bestuurslid Bestuurslid Bestuurslid Bestuurslid Bestuurslid C. de Ruijter Vliegersplein 17 2141 VC Vijfhuizen 023-5581665 voorzitter@dorpvijfhuizen.net A.L.M. Overgaag Mient 25 2141 TA Vijfhuizen Tel.: 023-5583178 secretaris@dorpvijfhuizen.net C.L.A. van der Linden Rowlandstraat 20 2141 VM Vijfhuizen Tel.: 023-5581523 penningmeester@dorpvijfhuizen.net Mw. L. Welt Baarsjesweg 2 2141 VJ Vijfhuizen Tel.: 023-5581913 W.J.H.B. Vroom Mient 7 2141 TA Vijfhuizen Tel.: 023-5360756 J.L. de Jong Kroonwerk 22 2141 NL Vijfhuizen Tel.: 023-7436094 Mw. L. Verschoor Fuikweg 37 2141 XG Vijfhuizen Tel.: 023-5581672 H. Hoefsmit Buitenhof 25 2141 AG Vijfhuizen Tel.: 023-5581125 Mevr. L. Boon IJweg 656 2131 LR Hoofddorp Tel.: 023-5581037 Leiding van de vereniging, representatie, algemene zaken, kernenoverleg. Verzorging van in- en uitgaande correspondentie, bestuursaandeel Samen Leven, contacten met de gemeente, 5 mei comité, algemene zaken. Financieel beheer. Groenvoorziening, contacten onderwijs, gebiedsbeheer. Beheerscommissie Schiphol, Webmaster, Redactie Samen Leven. Redactie Samen Leven. Welzijn, dienstverlening, ledenwerving, representatie. Ledenadministratie, ledenwerving. Ledenadministratie, ledenwerving.
illustratie: B. Klaassen Samenleven is een uitgave van de Vereniging Dorp Vijfhuizen Opgericht 17 september 1915