PERSBERICHT Nieuwegein, 11 juli 2008 Nummer 2008.013 BALLAST NEDAM HALFJAARCIJFERS 2008: MARGEDRUK EERSTE HALFJAAR, HANDHAVING RESULTAATSPROGNOSE 2008 Operationeel resultaat 1 e half achtergebleven: 13 miljoen (1 e half 2007: 15 miljoen) Omzet 1 e half gestegen: 575 miljoen (1 e half 2007: 507 miljoen) Orderportefeuille sterk gestegen: 1,6 miljard (1 e half 2007: 1,3 miljard) Nettoresultaat: 7 miljoen (1 e half 2007: 9 miljoen) Handhaving prognose 2008: ongeveer gelijkblijvend operationeel resultaat; hogere omzet in combinatie met margedruk als gevolg van gestegen prijzen van toeleveranciers en onderaannemers. Kerncijfers Omzet 575 507 1 270 EBIT 13 15 42 Marge 2,3% 2,9% 3,3% Resultaat voor belasting 10 13 38 Nettoresultaat 7 9 27 Orderportefeuille 1 640 1 268 1 438 Eigen vermogen 165 154 172 Solvabiliteit 17% 18% 19% Netto financieringspositie ( 102) ( 71) ( 63) Margedruk eerste half 2008 Ballast Nedam heeft een operationeel resultaat behaald van 13 miljoen bij een omzet van 575 miljoen. Het operationeel resultaat bleef daarmee achter bij het operationeel resultaat over het eerste half 2007 van 15 miljoen. De marge daalde van 2,9% over het eerste half 2007 naar 2,3%. Vooral de bouwbedrijven ondervonden een stevige margedruk door de sterk gestegen prijzen van toeleveranciers en onderaannemers. Met name de gestegen prijs van staal was een grote kostprijsverhogende factor. Ondanks het achtergebleven resultaat over het eerste half handhaaft de Raad van Bestuur de in maart 2008 uitgesproken prognose van een ongeveer gelijkblijvend operationeel resultaat (2007: 42 miljoen) bij een hogere omzet voor geheel 2008. 11 juli 2008 1 van 12
Financiële resultaten Omzet Infrastructuur 282 278 675 Bouw en Ontwikkeling 296 229 601 578 507 1 276 Overig ( 3) ( 6) 575 507 1 270 De omzet steeg met 13% tot 575 miljoen. Infrastructuur De omzet van de divisie Infrastructuur bedroeg 282 miljoen en steeg fractioneel ten opzichte van het eerste half 2007. De divisie Infrastructuur behaalde een hoger resultaat dan over het eerste half 2007. Het volume in de infrastructuurmarkt was in alle segmenten prima. Het prijsniveau in de openbare aanbestedingsmarkt is nog steeds te laag. Daarbij was er ook sprake van margedruk door de sterk gestegen prijzen van toeleveranciers en onderaannemers. De regiobedrijven, die grotendeels afhankelijk zijn van de openbare aanbestedingen, hadden het meeste last hiervan. De grote projecten, de specialistische bedrijven, de prefab bedrijven en de grondstoffenbedrijven leverden een goede bijdrage aan het resultaat. De divisie Infrastructuur kampt nog met de onzekerheid of het door vergunningsperikelen bij de opdrachtgever stilgelegde, grote project multi fuel centrale Nuon Magnum in de Eemshaven nog verdere vertraging zal oplopen. Ballast Nedam heeft een intentieovereenkomst gesloten met de Deense energiemaatschappij Dong Energy voor de installatie van de funderingen voor 42 windturbines en voor het transformatorstation van het Walney Offshore Windpark in de Ierse Zee, 15 kilometer uit de kust van Engeland. Dit zou in het tweede kwartaal van 2009 kunnen starten. Het hefschip Svanen is nu verhuurd aan MT Højgaard en werkzaam op het project Rhyl Flats in de Ierse Zee. Naar verwachting zal de Svanen voor dezelfde klant eveneens funderingen gaan installeren voor het Robin Rigg Offshore Windpark en het Gunfleet Sands Offshore Windpark. De vooruitzichten voor de komende jaren voor de realisatie van offshore windmolenparken in Noord West Europa zijn goed. Met twee overnames heeft de divisie Infrastructuur in het eerste half invulling gegeven aan de strategie om de toeleverende bedrijven te versterken door het productenaanbod verder te completeren en de posities in de grondstofwinning uit te breiden. Het productenaanbod op het gebied van specialistische boortechnieken is uitgebreid door de overname van Hamstra B.V., een bedrijf met een omzet van 2,5 miljoen en 10 personeelsleden. Samen met ons bedrijf Gebroeders van Leeuwen kan een completer pakket van grondboringen worden aangeboden. De positie in de grondstoffenwinning is verstevigd door de overname van 100% van de aandelen van Lugo N.V. en door een indirecte deelneming van 13% in Antwerp Stone Terminal N.V. Met de overname van Lugo N.V. is het aandeel in de toekomstige winning van grind in België uitgebreid. Naar verwachting zal de winning starten vanaf 2010. Antwerp Stone Terminal is concessie en vergunninghouder van een terminal in de haven van Antwerpen en is een afzetkanaal voor de stenen van onze Noorse deelneming Bremanger. 11 juli 2008 2 van 12
Bouw en Ontwikkeling De omzet van de divisie Bouw en Ontwikkeling steeg met 67 miljoen tot 296 miljoen. Deze stijging werd grotendeels gedragen door een hogere omzet bij vastgoedontwikkeling en grote projecten. De divisie Bouw en Ontwikkeling behaalde een lager resultaat dan over het eerste half 2007. Dit was in lijn met onze prognose van maart 2008. Het gestegen resultaat van de vastgoedontwikkeling kon de daling van het resultaat van de bouwbedrijven niet volledig compenseren. Het volume in zowel de woning als de utiliteitsbouw was goed. Het volume in de utiliteitsbouw wordt met name gegenereerd door (semi )overheidsopdrachten. De marges van de bouwbedrijven zijn onder druk gebleven door de gestegen prijzen van toeleveranciers en onderaannemers. Met name de regionale bouwbedrijven hadden te maken met grote margedruk. Dit werd gedeeltelijk gecompenseerd door uitstekende resultaten van de vastgoedontwikkeling. In de nabije toekomst zullen deze hoge marges van de vastgoedontwikkeling afnemen door het afvlakken van de stijging van de verkoopprijzen door de stijgende hypotheekrente en het dalende consumentenvertrouwen. De gestegen bouwkosten kunnen niet volledig in de afvlakkende verkoopprijs worden doorberekend. Voor de middellange termijn blijven we onverminderd positief over de woningmarkt in Nederland door het structurele tekort aan woningen, zowel in aantal als kwaliteit. De woningbouwactiviteiten ontwikkelden zich in het eerste half goed. Het aantal woningen in aanbouw is in het eerste half aanzienlijk toegenomen van 2 532 tot 3 352, waarvan 26% uit eigen vastgoedontwikkeling voortkomt. In het afgelopen half is het ontwikkelingspotentieel van de grondbank ongeveer gelijk gebleven en bedroeg 15 000 woningen. De boekwaarde van de grondbank steeg met 13 miljoen tot 144 miljoen. De toename betrof ondermeer betalingen op al bestaande posities. Recent is door de divisie Bouw en Ontwikkeling een akkoord bereikt met de Rijksgebouwendienst over de realisatie van de ministeries van Justitie en van Binnenlandse Zaken met een bouwsom van 328 miljoen. Het aandeel van Ballast Nedam is nog niet in de orderportefeuille opgenomen. Concessies Ballast Nedam Concessies heeft, na de Financial Close (definitieve contractering) in het eerste half op het PPS project Detentiecentrum Zestienhoven, ook de Financial Close op het PPS project kantoren voor de IB Groep en Belastingdienst in Groningen bereikt. Op korte termijn wordt dit ook verwacht voor het PPS Project Kromhoutkazerne in Utrecht. Dit is een goede invulling van de strategie, het bereiken van een vooraanstaande plaats in de publiek private samenwerkingsmarkt. Het aandeel van Ballast Nedam in deze laatste twee projecten zal in de tweede helft van 2008 in de orderportefeuille worden opgenomen. Climate Green Ballast Nedam heeft voor de realisatie en exploitatie van duurzame energieconcepten in nieuwbouwwoningen en commercieel vastgoed de energiemaatschappij Climate Green opgericht. Climate Green realiseert haar eerste duurzame energieproject in de nieuwbouwwijk Berckelbosch te Eindhoven. Ongeveer 783 woningen, waarvan de eerste woningen met dit concept in juni in de verkoop zijn gegaan, zullen worden voorzien van een individueel warmtepompsysteem, vloerverwarming en een gebalanceerd ventilatiesysteem met warmteterugwinning. Door gebruik te maken van de aardwarmte zorgt het systeem voor de verwarming en koeling van de woning en voor de bereiding van warm tapwater. Climate Green zorgt voor de verhuur van het warmtepompsysteem en het langjarig onderhoud. Ballast Nedam Beheer Alle activiteiten op het gebied van het beheren van het onderhoud en van de facilitaire dienstverlening zijn in 2008 bijeengebracht in de nieuw opgerichte business unit Ballast Nedam Beheer. Dit betreft de activiteiten van Ballast Nedam Services (bouw en vastgoed), Ballast Nedam Infra Beheer (infrastructuur) en de beheeractiviteiten die gerelateerd zijn aan de PPS projecten. Door deze bundeling van activiteiten kan versneld en efficiënter invulling worden gegeven aan de strategie om ook na de bouwfase bij projecten betrokken te blijven. Ballast Nedam Beheer zal voor beide divisies actief zijn volgens dezelfde succesvol gebleken formule als van Ballast Nedam Concessies. 11 juli 2008 3 van 12
EBIT Infrastructuur 5 4 18 Bouw en Ontwikkeling 11 15 33 16 19 51 Overig ( 3) ( 4) ( 9) 13 15 42 Het operationele resultaat daalde van 15 miljoen over het eerste half 2007 tot 13 miljoen. Infrastructuur heeft het operationeel resultaat met 1 miljoen verbeterd tot 5 miljoen. Het operationeel resultaat van Bouw en Ontwikkeling daalde van 15 miljoen tot 11 miljoen. Het resultaat Overig is 1 miljoen beter dan over het eerste half 2007. Overig betreft hoofdzakelijk de holdingkosten. Marge 2008 2007 2007 Infrastructuur 1,7% 1,5% 2,7% Bouw en Ontwikkeling 3,6% 6,5% 5,5% Totaal 2,3% 2,9% 3,3% De marge op concernbasis daalde op halfbasis van 2,9% tot 2,3% bij een sterk toegenomen omzet. De marge van Infrastructuur nam toe van 1,5% naar 1,7% bij een fractioneel gestegen omzet. Door het achterblijvende resultaat en de sterk gestegen omzet zag Bouw en Ontwikkeling de marge dalen van 6,5% tot een marge van 3,6%. In het eerste half is het nog moeilijk gebleken om de prijsstijgingen van de toeleveranciers en de onderaannemers in de openbare aanbestedingen volledig aan de klanten door te berekenen. Daarnaast zullen de marges op vastgoedontwikkeling ook lager worden. De verwachting is dan ook dat de margedruk in 2008 nog zal voortduren. De verwachte marge op concernbasis voor geheel 2008 is rond de 3%. Nettoresultaat EBIT 13 15 42 Rentebaten en lasten ( 3) ( 2) ( 4) Resultaat voor belastingen 10 13 38 Belastingen ( 3) ( 4) ( 11) Nettoresultaat 7 9 27 Het resultaat voor belastingen bedroeg 10 miljoen en was 3 miljoen lager dan over het eerste half 2007. De rentepost is met 1 miljoen toegenomen tot een rentelast van 3 miljoen door het gestegen werkzaam vermogen als gevolg van het hogere benodigde werkkapitaal voor de infrastructuurprojecten en de toegenomen investeringen in grondposities. Het nettoresultaat nam af tot 7 miljoen. De belastinglasten bedroegen 3 miljoen, hetgeen een effectieve belastingdruk van 30% was. 11 juli 2008 4 van 12
Orderportefeuille Infrastructuur 786 586 541 Bouw en Ontwikkeling 873 687 916 1 659 1 273 1 457 Overig / eliminatie (19) (5) (19) 1 640 1 268 1 438 De orderportefeuille is in het eerste half met 14% gestegen van 1 438 miljoen tot 1 640 miljoen. Infrastructuur heeft grote projecten gecontracteerd, zoals de multi fuel centrale Nuon Magnum in de Eemshaven van 170 miljoen, de reconstructie van de rijksweg A12 Zoetermeer / Gouda van 100 miljoen en de Brammenterminal in Rotterdam van 25 miljoen. Bouw en Ontwikkeling versterkte de positie in de zorgsector door het afsluiten van het design & build contract van 43 miljoen voor Medimall, een grote zorgboulevard in Rotterdam. Vermogen en kasstromen Het eigen vermogen is met 7 miljoen gedaald ten opzichte van einde 2007 en bedroeg 165 miljoen. Deze daling bestond uit de dividendbetaling van 14 miljoen en de toevoeging van het nettoresultaat van 7 miljoen. De totale activa stegen met 55 miljoen tot 953 miljoen. Door de toename van de activa en het gedaalde eigen vermogen daalde de solvabiliteit van 19% eind 2007 naar 17%. Het werkzaam vermogen steeg van 256 miljoen eind 2007 tot 299 miljoen door met name het hogere benodigde werkkapitaal voor de infrastructuurprojecten, de investeringen in grondposities en de investeringen in materiële vaste activa. De kasstroom over het eerste half 2008 was gelijk aan de kasstroom over het eerste half 2007 en bedroeg 43 miljoen negatief. De operationele kasstroom bedroeg 17 miljoen negatief tegenover een negatieve operationele kasstroom van 71 miljoen over het eerste half 2007. Dit betrof met name het hogere benodigde werkkapitaal bij Infrastructuur, ondanks de toegenomen vooruitbetalingen, en de toename van de voorraad grondposities bij Bouw en Ontwikkeling. De kasstroom uit investeringsactiviteiten bedroeg 8 miljoen negatief, bestaande uit 26 miljoen aan investeringen, 20 miljoen aan desinvesteringen en 2 miljoen aan verwerving van dochterondernemingen. De investeringen betroffen met name investeringen in materieel. De netto investeringen in materiële vaste activa van 22 miljoen overtroffen de afschrijvingen van 9 miljoen. De desinvesteringen betroffen voor 18 miljoen ontvangsten op de PPS vorderingen. De negatieve kasstroom uit financieringsactiviteiten van 18 miljoen bestond uit de per saldo voor 4 miljoen afgeloste langlopende leningen en 14 miljoen dividendbetaling over 2007. x 1 000 000 Netto financieringspositie 2008 2007 2007 Netto liquide middelen 9 19 52 Kortlopend deel langlopende leningen ( 1) ( 18) ( 18) Langlopende leningen ( 110) ( 72) ( 97) ( 102) ( 71) ( 63) De netto financieringspositie nam in het eerste half met 39 miljoen af tot 102 miljoen. De langlopende leningen zijn met 13 miljoen toegenomen tot 110 miljoen. Deze toename betrof met name een opname van 13 miljoen lening voor financiering van grondposities en een verlaging met 2 miljoen van de langjarige PPS leningen. Het kortlopende deel van de langlopende leningen betrof eind 2007 voornamelijk de PPSleningen en is in het eerste half met 17 miljoen afgenomen tot 1 miljoen. De netto liquide middelen namen met 43 miljoen af tot 9 miljoen. De vooruitbetalingen op projecten zijn toegenomen van 68 miljoen eind 2007 tot 89 miljoen. Gedurende het bestaat er een grotere financieringsbehoefte dan op het 11 juli 2008 5 van 12
einde. In de komende twee jaren zal het werkzaam vermogen verder stijgen door de drie recente PPSprojecten. De langlopende leningen bestaan voornamelijk uit een langjarige lening van 50 miljoen, een lening van 30 miljoen voor de financieringen van grondposities en 12 miljoen aan leningen voor PPS projecten. De lening van 50 miljoen heeft een looptijd van 5 tot 1 april 2012 en een vaste rente van 4,63%. Als zekerheid is hypotheek gevestigd op een aantal onroerende zaken die in gebruik zijn bij Ballast Nedam. De leningsvoorwaarden bevatten geen financiële convenanten. Daarnaast is er een leningfaciliteit tot oktober 2012 van 34 miljoen, waarvan 30 miljoen is opgenomen, voor de financiering van een aantal grondposities in een aparte daarvoor opgerichte vennootschap. Deze lening heeft een rente van Euribor plus 100 basispunten. Als zekerheid is hypotheek gevestigd op de betreffende grondposities. Het aandeel Ballast Nedam Het nettoresultaat per gemiddeld uitstaand aandeel is gedaald van 0,94 over het eerste half 2007 tot 0,71. Het aantal gemiddeld uitstaande aandelen bedroeg 9 900 000. Strategie De drie belangrijkste strategische kernpunten van Ballast Nedam in 2008 zijn: Het vergroten van de waarde van de onderneming door het verder verbeteren van de operationele prestatie van de onderneming ( operational excellence ) en door het verhogen van de structurele marge door de mix van activiteiten te wijzigen: naar verhouding meer ontwikkeling alsmede meer beheer van het onderhoud en van de exploitatie ten opzichte van het bouwen en naar verhouding meer actief in niches (zoals offshore windmolens, industriebouw, internationale projecten, grote complexe projecten, hoogbouw en CNG stations). Het versterken van de voor en achterkant van de horizontale waardeketen door grondposities te verwerven en de activiteiten op het gebied van projectontwikkeling versterken, door het beheer van het onderhoud en van de exploitatie te versterken en door het innemen van een vooraanstaande plaats in de publiek private samenwerkingsmarkt (PPS). Het versterken van de toeleverende bedrijven in de verticale waardeketen door het verder completeren van het productenaanbod en het uitbouwen van de specialistische bedrijven, door het verder verbeteren van de operationele prestaties van de prefab bedrijven en door het vervangen en mogelijk uitbreiden van de posities voor de grondstofwinning. Bijlagen Segmentatieoverzicht omzet, EBIT, marge, nettoresultaat, orderportefeuille, operationele kasstroom en investeringskasstroom Geconsolideerde winst en verliesrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerd kasstroomoverzicht De bij dit persbericht opgenomen geconsolideerde winst en verliesrekening, balans en kasstroomoverzicht zijn gebaseerd op de waarderingsgrondslagen zoals opgenomen in de opgemaakte rekening 2007. 11 juli 2008 6 van 12
Segmentatie Omzet Infrastructuur 282 278 675 Bouw en Ontwikkeling 296 229 601 578 507 1 276 Overig ( 3) ( 6) 575 507 1 270 EBIT Infrastructuur 5 4 18 Bouw en Ontwikkeling 11 15 33 16 19 51 Overig ( 3) ( 4) ( 9) 13 15 42 Marge 2008 2007 2007 Infrastructuur 1,7% 1,5% 2,7% Bouw en Ontwikkeling 3,6% 6,5% 5,5% Totaal 2,3% 2,9% 3,3% Nettoresultaat EBIT 13 15 42 Rentebaten en lasten ( 3) ( 2) ( 4) Resultaat voor belastingen 10 13 38 Belastingen ( 3) ( 4) ( 11) Nettoresultaat 7 9 27 Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) 11 juli 2008 7 van 12
Segmentatie (vervolg) Orderportefeuille Infrastructuur 786 586 541 Bouw en Ontwikkeling 873 687 916 1 659 1 273 1 457 Overig / eliminatie (19) (5) (19) 1 640 1 268 1 438 Operationele kasstroom Infrastructuur ( 12) ( 35) 20 Bouw en Ontwikkeling ( 11) ( 35) ( 31) ( 23) ( 70) ( 11) Overig 6 (1) (15) ( 17) ( 71) ( 26) Investeringskasstroom Infrastructuur ( 7) ( 5) ( 22) Bouw en Ontwikkeling 4 ( 2) ( 7) ( 3) ( 7) ( 29) Overig (5) (2) ( 8) ( 9) ( 29) Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) 11 juli 2008 8 van 12
Geconsolideerde winst en verliesrekening x 1 000 000 2008 2007 2007 Omzet 575 507 1 270 Kosten van grondstoffen en uitbesteed werk ( 405) ( 354) ( 923) Personeelsbeloningen ( 133) ( 116) ( 260) Overige bedrijfskosten ( 14) ( 13) ( 25) ( 552) ( 483) (1 208) Resultaat geassocieerde deelnemingen 0 1 1 EBITDA 23 25 63 Afschrijvingen en amortisatie (im)materiële vaste activa ( 10) ( 10) ( 21) EBIT 13 15 42 Rentebaten en soortgelijke opbrengsten 1 1 4 Rentelasten en soortgelijke kosten ( 4) ( 3) ( 8) ( 3) ( 2) ( 4) Resultaat voor belastingen 10 13 38 Belastingen ( 3) ( 4) ( 11) Nettoresultaat 7 9 27 Toe te rekenen aan: Aandeelhouders 7 9 27 Minderheidsbelang Nettoresultaat 7 9 27 Toe te rekenen aan aandeelhouders: Nettoresultaat per aandeel ( ) 0,71 0,94 2,75 Verwaterd nettoresultaat per aandeel ( ) 0,71 0,93 2,75 Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) 11 juli 2008 9 van 12
Geconsolideerde balans x 1 000 000 15 jun 08 31 dec 07 17 jun 07 Vaste activa Immateriële activa 25 22 21 Materiële activa 170 158 152 Financiële activa 22 23 17 Investeringen in geassocieerde deelnemingen 1 1 3 Uitgestelde belastingvorderingen 37 38 43 255 242 236 Vlottende activa Voorraden 224 179 159 Onderhanden werk 106 105 121 Vorderingen 292 285 276 Geldmiddelen en kasequivalenten 76 87 86 698 656 642 Kortlopende verplichtingen Bankkredieten ( 67) ( 35) ( 67) Kortlopend deel langlopende lening ( 1) ( 18) ( 18) Voorraden ( 18) ( 15) ( 19) Onderhanden werk ( 172) ( 130) ( 138) Crediteuren ( 207) ( 211) ( 188) Belastingen ( 1) ( 1) Overige schulden ( 156) ( 156) ( 156) Kortlopend deel voorzieningen ( 24) ( 24) ( 23) ( 645) ( 590) ( 610) Werkkapitaal 53 66 32 308 308 268 Langlopende verplichtingen Leningen 110 97 72 Uitgestelde belastingverplichtingen 4 4 4 Personeelsbeloningen 6 5 4 Voorzieningen 23 30 34 143 136 114 Groepsvermogen Minderheidsbelang Eigen vermogen toe te rekenen aan de aandeelhouders 165 172 154 Eigen vermogen x 1 000 000 165 172 154 308 308 268 Geplaatst aandelenkapitaal 60 60 60 Agio 52 52 52 Overige reserves 60 46 46 Openingsstand 172 158 158 Koersverschil Direct in eigen vermogen verwerkte resultaten Nettoresultaat 7 27 9 Dividend ( 14) ( 13) ( 13) Overig Eindstand 165 172 154 Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) 11 juli 2008 10 van 12
Geconsolideerd kasstroomoverzicht x 1 000 000 2008 2007 2007 Netto liquide middelen beginstand 52 62 62 Nettoresultaat 7 9 27 Afschrijvingen 9 9 20 Amortisatie 1 1 1 Rentelasten 4 3 8 Rentebaten ( 1) ( 1) ( 4) Op aandelen gebaseerde beloningen Belastingen 3 4 11 Resultaat geassocieerde deelnemingen ( 1) ( 1) Boekresultaat op verkoop materiële vaste activa ( 2) ( 1) Mutatie overige reële waarde investeringen ( 3) ( 3) Mutatie overige vorderingen ( 1) 4 2 Mutatie onderhanden werk 41 ( 31) ( 23) Mutatie voorraden ( 42) ( 9) ( 33) Mutatie voorzieningen en personeelsbeloningen ( 6) ( 8) ( 10) Betaalde rente ( 4) ( 3) ( 8) Ontvangen rente 1 1 Betaalde belastingen ( 1) ( 1) ( 4) Mutatie overig werkkapitaal ( 27) ( 43) ( 9) Netto kasstroom operationele activiteiten ( 17) ( 71) ( 26) Immateriële vaste activa investeringen ( 3) ( 2) desinvesteringen Materiële vaste activa investeringen ( 23) ( 12) ( 29) desinvesteringen 1 2 3 Financiële activa investeringen ( 1) ( 6) desinvesteringen 19 1 4 ontvangen dividend 1 1 Verwerving van dochteronderneming ( 2) Verworven geldmiddelen uit overname Netto kasstroom investeringsactiviteiten ( 8) ( 9) ( 29) Opgenomen langlopende leningen 15 51 71 Aflossing langlopende leningen ( 19) ( 1) ( 10) Betaald dividend ( 14) ( 13) ( 13) (In)verkoop ingekochte aandelen ( 1) Netto kasstroom financieringsactiviteiten ( 18) 37 47 Effect van koersverschillen op liquide middelen ( 2) Netto liquide middelen eindstand 9 19 52 Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) 11 juli 2008 11 van 12
x 1 000 000 2008 2007 2007 Netto liquide middelen Geldmiddelen en kasequivalenten 76 86 87 Bankkredieten ( 67) ( 67) ( 35) 9 19 52 Vrij beschikbaar ( 2) 2 40 Proportioneel geconsolideerd 11 17 12 9 19 52 x 1 000 000 Netto financieringspositie 2008 2007 2007 Netto liquide middelen 9 19 52 Kortlopend deel langlopende leningen ( 1) ( 18) ( 18) Langlopende leningen ( 110) ( 72) ( 97) ( 102) ( 71) ( 63) Geen accountantscontrole toegepast; 1 e half 2008 tot en met 13 juni 2008 (1 e half 2007 tot en met 17 juni 2007) Voor meer informatie: Public Relations, Adrie van Kessel, telefoonnummer (06) 22 45 71 85 Investor Relations, Richard Feenstra, telefoonnummer (06) 23 22 42 03 11 juli 2008 12 van 12