inlichtingen bij doorkiesnummer (035) 548 16 44 uw BSN de heer D.P. van den Oudenalder ons kenmerk dor/plvb/ 2008.4407 datum 23 juni 2008 leden van de gemeenteraad van Baarn onderwerp evaluatie betalingssysteem Afvalscheidingsstation gemeentewerf Geacht raadslid, U heeft gevraagd om een evaluatie van het betalingssysteem bij het afvalscheidingstation op de gemeentewerf. In deze brief informeren wij u over de huidige situatie, de knelpunten en mogelijke toekomstige ontwikkelingen rond het brengen van afval bij het afvalscheidingstation. Huidige situatie Oorsprong betalingsysteem Met ingang van 2002 moet betaald worden voor het brengen van afval naar de gemeentewerf. Als compensatie hiervoor is het tarief voor de afvalstoffenheffing per perceel eenmalig verlaagd van 204,20 in 2001 naar 193,80 in 2002 ( 238,32 in 2003). Voor een aantal soorten afvalstoffen hoeft niet betaald te worden omdat daar al een verwijderingsbijdrage bij de aanschaf voor betaald is (o.a. witgoed) of als het om een opgedragen gemeentelijke taak gaat (inzamelen huishoudelijk afval, Klein chemisch afval (KCA) en asbest). Voor het overige brengvuil geldt een limiet aan de hoeveelheid te brengen vuil: verbouwingsafval tot 0,5 m³ en tuinafval tot 1m³ per week. Voor het bepalen van deze volumes is een (toen) praktische benadering gekozen. Alles dat men lopend of op de bagagedrager van een fiets brengt is gratis. Voor het overige geldt een indeling naar transportmiddel (auto, aanhanger, auto + aanhanger). Deze categorieën zijn sinds de Verordening Reinigingsheffingen 2002 als zodanig hierin opgenomen. Voor 2008 gelden de volgende tarieven: auto 2,50, aanhanger 6,60 en een auto + aanhanger 9,10. Bij betaling ontvangt men altijd een betalingsbewijs. Aan de gebrachte hoeveelheden zijn maxima gesteld om te voorkomen dat er ook bedrijfsmatig afval gebracht wordt. De gemeente heeft geen toestemming om bedrijfsafval in te zamelen. Het afvalscheidingstation is geopend op dinsdag t/m vrijdag van 9:00 tot 11:45 uur en van 13:00 tot 16:00 uur. Op zaterdag is het geopend van 08:30 uur tot 13:30 uur. Op maandagen is het afvalscheidingstation gesloten omdat dan de volle containers Stationsweg 18 Postbus 1003 3740 BA Baarn t (035) 548 16 11 f (035) 548 17 94 e gemeente@baarn.nl I www.baarn.nl Postgiro 16113 Bank Nederlandse Gemeenten 28.50.00.594. Bij beantwoording graag datum en kenmerk brief vermelden.
afgevoerd worden. Ook is het dan mogelijk om onderhoud aan de perscontainers uit te voeren. Opbrengsten betalingsysteem In 2006 werd voor een bedrag van ca 52.600,- aan de ingang van het afvalscheidingstation geïnd, in 2007 was dit 53.400,-. De ontvangen bedragen worden wekelijks volgens een vast protocol opgeborgen en vervolgens naar de kassier in het gemeentehuis gebracht. Steekproefsgewijs wordt door de sectie Financiën op de gemeentewerf een controle op het betalingssysteem uitgevoerd. Hoeveelheden brengvuil afvalscheidingstation (kilogrammen) 2005 2006 2007 Huishoudelijk chemisch afval 38.744 35.107 34.385 Tuinvuil 292.160 278.600 227.660 Hout 140.580 137.860 145.380 Bouw- en sloopafval 103.460 94.660 100.680 Metaal (ferro en non-ferro) 131.392 135.080 132.036 Puin 662.620 566.980 550.980 Grond 290.380 289.560 182.960 Papier 1 ) 139.600 143.600 131.780 Asbest 19.180 17.780 10.260 Dakleer 44.340 36.800 35.780 Banden 604 2) 15.425 3.015 pvc 1.900 1.280 1.620 Bielzen 96.320 93.160 135.300 Totaal 1.960.676 1.847.898 1.693.843 1) dit betreft het naar de werf gebracht papier. In 2007 is een begin gemaakt met het stimuleren van verenigingen om oud papier in te zamelen. 2) aantal, geen kilogrammen. Het aantal is niet meegenomen in het totaalgewicht van 2005. Zwerfvuil Hoewel er niet specifiek op gemonitoord is, bestaat niet de indruk dat de hoeveelheid grof zwerfvuil (accu s, witgoed) door het invoeren van het betalingsysteem is toegenomen. Wel schommelt per jaar het aantal meldingen over het zwerfvuil. Ook door Staatsbosbeheer worden geen grotere hoeveelheden, in de bossen gedumpt grof huishoudelijk afval naar de gemeentewerf afgevoerd. 2
Kringloopcentrum Baarn Het aanbieden van herbruikbaar grof huishoudelijk afval bij het Kringloopcentrum (KCB) is gratis. Zaken die voor hen niet bruikbaar blijken te zijn, worden door hen zelf afgevoerd. Vergelijking met omliggende gemeenten Het is niet mogelijk om een één-op-één vergelijking met andere afvalscheidingstations in de omgeving te maken. Bij sommige gemeenten is het brengen van vuil gratis, maar zijn de tarieven voor de afvalstoffenheffing hoger. In de onderstaande tabel is een vergelijking gemaakt met de direct omliggende gemeenten. Gemeente Tarief afvalstoffenheffing per perceel/huishouden in 2008 Tarief brengvuil afvalscheidingstation Baarn 225,- per perceel Auto 2,50 / aanhanger 6,60 / auto + aanhanger 9,10 Soest 237,- (2 tot 10 persoonshuishouden) Gevarieerd bedrag met een minimum van 10,- Eemnes 246,- (meerpersoonshuishouden) Gratis, 1 maal per maand mogelijkheid om te brengen Bunschoten 220,08 (2-persoonshuishouden) 240,72 (3 of meer persoonshuishouden) Stortpas/knipkaart: 3,- per knip. 0,5 m³ puin: 18,-; 0,5 m³ bouw- of sloopafval 54,- 0,5 m³ overig grof huishoudelijk afval: 3,- Hilversum 215,76 (2-persoonshuishouden) 268,92 (meerpersoonshuishouden) Gratis Knelpunten huidig systeem Vanuit brieven en telefoongesprekken zijn er nauwelijks knelpunten te noemen. Dit komt waarschijnlijk doordat de inwoners van Baarn aan de huidige situatie gewend zijn. Als er opmerkingen aan de poort gemaakt worden, dan gaat dat over de onderstaande onderwerpen. Openingstijden Op het scheidingsstation is onvoldoende ruimte om meer containers te plaatsen zodat het ook op maandag open kan zijn. Ondanks dat dit in de gemeentelijke publicaties is aangegeven, wordt het brengvuil wel aangeboden maar moet men dit weer mee terug nemen. 3
Er is een aantal dagen per jaar waarop een deel van Nederland vrij is terwijl het andere deel wel werkt. Hierbij moet gedacht worden aan dagen zoals Goede vrijdag en 5 mei. Op deze dagen is het afvalscheidingstation gesloten. Meting/schatting van hoeveelheden Als er een verschil van mening aan de poort plaatsvindt, dan gaat dit meestal over het schatten van de hoeveelheid. Het is ondoenlijk om volumes afval nauwkeurig op te meten en te berekenen. Als oplossing hiervoor worden de volgende vuistregels gehanteerd: - in een kofferbak van een auto met niet neergelaten achterbank, past ca 0,5 m³. Men betaalt voor 0,5 m³; - in een auto met een neergelaten achterbank past 1 m³. Men betaalt voor 1m³; - op een aanhanger past 1 m³ en men betaalt 1 m³; - sinds de invoering van het betalingssysteem zijn de afmetingen van personenauto s en het gebruik van stationcars en combi s toegenomen. Voor deze auto s die geen duidelijk aanwijsbare achterbak hebben wordt een volume van 1 m³ toegekend. Tijdens de reguliere werktijden wordt bij de moeizaam verlopende discussies de werkleider van de sectie Uitvoering er bij gehaald om te bemiddelen. Sporadisch komt het voor dat de discussie zo hoog oploopt dat, al dan niet met tussenkomst van de politie, iemand de toegang tot het afvalscheidingstation geweigerd wordt. Contante betaling Bij de gesprekken over de maximale hoeveelheden wordt soms een opmerking gemaakt over de contante betaling die bij de toegang van het scheidingsstation gedaan moet worden. Sommigen vinden dit lastig, anderen zouden liever een pasje, knip- of stempelkaart willen hebben. Tegenover de voordelen dat er geen betalingshandelingen aan de poort plaatsvinden staan als nadelen dat per huishouden een pasje uitgegeven moet worden (hoge kosten door administratie) of dat met een strippen/stempelkaart moet kopen voor een hoger bedrag dan men op afzienbare termijn zal gebruiken. Deze afwegingen zijn nog hetzelfde als ten tijde van de invoering van het systeem. Vanuit de medewerkers van het scheidingsstation is aangegeven dat met graag een vereenvoudiging van de te betalen bedragen zou zien, bijvoorbeeld een veelvoud van 0,50. Nu moet men over een grote hoeveelheid kleingeld beschikken om de betaling te kunnen verrichten. 4
Integriteit In de media is eind 2007 een relatie gelegd tussen het betalingssysteem en de integriteit van de medewerkers van de gemeentewerf. Uit een uitgebreid intern onderzoek is niet gebleken dat de medewerkers niet integer gehandeld hebben. Toekomstige ontwikkelingen Op aangeven van uw raad wordt bij de planvorming rond de Noordschil ook het terrein van de gemeentewerf betrokken in samenhang met het dan verplaatsen van de gemeentewerf. Daarnaast wordt bekeken of herontwikkeling op de huidige locatie wenselijk is. Deze mogelijke ontwikkeling biedt zowel nieuwe mogelijkheden als dat een (tijdelijke) beperking op veranderingen op het afvalscheidingstation legt. Gewicht i.p.v. volume Een meer objectieve manier van het bepalen van de hoeveelheid gebracht (grof) huishoudelijk afval is het bepalen van het gewicht. Hiervoor is het nodig dat een weegbrug aangebracht wordt. Afgezien van het feit dat daar in de huidige situatie nauwelijks of geen ruimte voor is, brengt dit ook een investering met zich mee van ca 20.000,- plus een toename van de onderhoudskosten. Qua personele bezetting betekent dit ook dat i.p.v. de huidige medewerker er een permanente uitbreiding met een tweede medewerker nodig is voor het wegen van de auto s (vol en leeg) plus het afrekenen van gebrachte vuil. Op het scheidingsstation zelf is permanent iemand nodig om toe te zien op de juiste scheiding en het bedienen van de perscontainer. Bij een eventuele nieuwbouw van een gemeentewerf moet een weegbrug dan meteen meegenomen worden in het programma van eisen. Nauwere samenwerking met Kringloopcentrum Op dit moment lopen er gesprekken met het Kringloopcentrum Baarn over samenwerking en integratie van een aantal van hun activiteiten op de gemeentewerf. Dit betreft de inname en de reparatie van goederen door het Kringloopcentrum op de gemeentewerf. De idee is dat de voorraad en de winkel op de Tolweg gehuisvest blijven. Op de Tolweg komt hierdoor extra verkoopruimte vrij en op de werf ontstaat een efficiënter ruimtegebruik. Aandachtspunt hierbij is dat het Kringloopcentrum zonder betaling ook niet herbruikbare goederen aanneemt en dit als grofvuil afvoert. Bij inzameling op de werf door het Kringloopcentrum moeten de gemeente en het Kringlooploopcentrum dezelfde regeling gaan hanteren. Waneer de plannen voor de samenwerking concreter zijn, wordt hierop teruggekomen. 5
Conclusies Voor het college zijn er geen redenen om op dit moment aanpassingen in het betalingssysteem door te voeren. De hoogte van de afvalstoffenheffing komt overeen met wat de omliggende gemeenten heffen, ook wanneer de betaling voor het brengvuil bij het scheidingsstation in aanmerking wordt genomen. Een afschaffing van het betalingssysteem leidt tot een verhoging van de afvalstoffenheffing met ca 5,30 per huishouden. Hierbij moet bedacht worden in het huidige systeem de huishoudens die relatief meer afval produceren, ook meer betalen. Vanuit het principe dat de vervuiler betaalt hebben wij geen plannen om de betaling bij het afvalscheidingstation af te schaffen. Het plaatsen van een betaal/chipperautomaat vergt een eenmalige investering van ca 8.500,- plus structurele jaarlijkse lasten van ca 750,-. Omdat wij niet verwachten dat iedereen die afval komt brengen ook met een pinpas kan/wil betalen, lost het plaatsen van een betaalautomaat het kleingeldprobleem van de medewerkers niet op. Wij gaan daarom niet over tot de plaatsing van zo n automaat. Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders van Baarn, drs. A. Najib secretaris J. de Groot burgemeester 6