Sociaal-Agogisch Werk BACHELOR-NA-BACHELOR Psychosociale gerontologie www.odisee.be/psychosocialegerontologie
SOCIAAL-AGOGISCH WERK Voortrekkers in werken met ouderen Ouderen leven langer en blijven soms tot op hoge leeftijd in goede gezondheid. Ze leveren elk op hun manier een actieve bijdrage aan de samenleving. Ze vragen erkenning voor hun inzet en een gepaste ondersteuning op maat. Belangrijke uitdagingen De groep ouderen in onze samenleving groeit en wordt heterogener. Hun vragen om steun en begeleiding worden complexer en diverser. Ook wanneer ouderen meer zorgen nodig hebben, streven ze een zo groot mogelijke autonomie na. Dat plaatst professionelen en vrijwilligers die met ouderen werken voor belangrijke uitdagingen. Meer samenwerking tussen deskundigen van uiteenlopende disciplines is van essentieel belang. Nog niet uitgeblust! Anna-Maria, 59 jaar, gezinswetenschapper: Ik ben allesbehalve uitgeblust en wil echt nog wel wat van betekenis doen in mijn leven. Vandaag kan ik zeggen dat ik dankzij deze opleiding weer bezieling en flow gevonden heb. Ik koester nu de hoop een bijdrage te kunnen leveren aan een betere samenleving waarin oudere mensen een plaats hebben.
Iets voor u? Heeft u ervaring in werken met ouderen en wilt u uw loopbaan een nieuwe invulling geven? Zoekt u een update van uw kennis over ouderen? Wilt u kennismaken met nieuwe werkwijzen voor een passende begeleiding van ouderen? Krijgt u in uw persoonlijk leven te maken met de zorg voor ouderen en mist u een kader om de vragen en noden van ouderen echt te begrijpen? De banaba Psychosociale gerontologie benadert ouder worden in al zijn individuele aspecten en sociale dynamieken. Doel is om het werken met en voor ouderen te verbeteren zodat ouderen kunnen succesvol ouder worden. Succesvol ouder worden De banaba Psychosociale gerontologie wil ouderen en wie met ouderen werkt, versterken. De opleiding vertrekt van het competentiemodel van het ouder worden. In die visie is ouder worden een groeiproces. Het model is erop gericht om ouderen de mogelijkheid te bieden om zich zo lang mogelijk, volgens hun eigen wensen, in hun eigen omgeving te kunnen handhaven. De bedoeling is om het diensten- en zorgaanbod af te stemmen op de wensen van de oudere, zodat die maximaal zijn of haar autonomie kan behouden. Over het muurtje kijken Ouderen competent ondersteunen vraagt van professionele zorgverleners en begeleiders een brede visie en de bereidheid om kennis vanuit andere invalshoeken toe te passen. Voor een gepaste zorg, afgestemd op wat ouderen wensen en nodig hebben, moeten we over het muurtje van de eigen discipline willen kijken. De banaba Psychosociale gerontologie brengt mensen uit de praktijk bij elkaar en stimuleert hen actief om samen te werken, over de grenzen van hun disciplines en beroepen heen. De opleiding richt zich tot professionele bachelors in Sociaal werk, Gezinswetenschappen, Orthopedagogie, Ergotherapie, Verpleegkunde en Toegepaste psychologie die hun competenties in het werken met en voor ouderen willen verbeteren. Geïnteresseerden met een andere vooropleiding volgen eerst een toelatingsassessment. Meerwaarde van de opleiding De opleiding verbreedt en verscherpt de kennis die u in uw vooropleiding en uw beroep of uw werk als vrijwilliger heeft opgebouwd. U leert competente zij het soms kwetsbare ouderen nog competenter begeleiden. U bouwt voort op de kracht van de oudere en bewaakt en bevordert zijn of haar autonomie. Bovendien kunt u uw eigen beroepskennis uitbreiden met inzichten en vaardigheden uit andere beroepen en invalshoeken.
SOCIAAL-AGOGISCH WERK Wat kunt u doen met dit diploma? Als bachelor in de Psychosociale gerontologie kunt u individuele ouderen en hun omgeving psychosociaal begeleiden in een empowerend traject. Bovendien kunt u de expertise die u hier verwerft inzetten om een brugfunctie te vervullen tussen de oudere, zijn omgeving en andere professionals. Praktijkvoorbeelden Zowel in uw organisatie, uw omgeving als in de samenleving kunt u een voortrekker worden op vlak van ouderenwelzijn en participatie: In woon- en zorgcentra zorgt u voor een warm onthaal. U bent de aanspreekpersoon voor de oudere en zijn of haar omgeving. Samen met de medewerkers ziet u erop toe dat de overgang van thuis naar het woonzorgcentrum zo aangenaam mogelijk verloopt. Bij lokale overheden werkt u samen met de ouderenadviesraad, de schepen bevoegd voor ouderen en met andere diensten aan een inclusief ouderenbeleid. In vakverenigingen staat u in voor de trajectbegeleiding van ouder wordende werknemers. U informeert over eindeloopbaanmaatregelen en voorbereiding op het pensioen. In mutualiteiten bent u de referentiepersoon voor een betere afstemming van de dienstverlening op de noden van ouderen. Participatie van ouderen ondersteunen Mira, 43 jaar, maatschappelijk werker: Als welzijnsconsulent van een gemeentebestuur sta ik in voor de ondersteuning van de lokale Seniorenraad en voor projecten in het kader van het gemeentelijk seniorenbeleid. Een kwaliteitsvol ouderenbeleid mee uitbouwen kan enkel als je over de juiste vaardigheden beschikt. Daarom koos ik voor deze opleiding.
In verenigingen voor mantelzorgers organiseert u contacten tussen de verschillende betrokkenen. U voorziet vormings- en informatiemomenten. In de thuiszorg ziet u toe op een betere afstemming van de hulp- en dienstverlening. U stimuleert de maatschappelijke participatie van (kwetsbare) ouderen via culturele en andere activiteiten in de socioculturele sector. Holistische visie Psychosociale gerontologie is een professionele bachelor die in totaal 60 studiepunten telt. De opleiding bekijkt de oudere als mens, op een holistische wijze. In het programma komen verschillende aspecten van het verouderingsproces aan bod. We benaderen de oudere als individu maar ook als onderdeel van zijn/haar omgeving. We hebben zowel aandacht voor de innerlijke beleving als voor het lichamelijk welbevinden van ouderen en hun familiale en sociaaleconomische positie. Praktijkgericht Het is niet de bedoeling dat de kennis theoretisch blijft. In elke module is een practicum voorzien. Daar leert u om uw kennis en vaardigheden in concrete opdrachten in de praktijk toe te passen. Basismodule Ouder worden in maatschappelijk perspectief 3 Evidence-Based Practice in psychosociale 3 gerontologie Thematische module 1 Psychologisch-ethische benadering Psychogerontologie 3 Zingeving en levensbeschouwing 3 Practicum 5 Thematische module 2 Biologisch verouderingsproces en zorg Biomedische aspecten van het ouder worden 3 Geriatrische vraagstukken 3 Practicum 5 Thematische module 3 Maatschappelijke participatie Culturele en sociale participatie 3 Gezins- en contextgericht werken 3 Practicum 5 Thematische module 4 Sociaal-economische benadering Economische en juridische thema s 3 Ouderenbeleid 3 Practicum 5 WERKVELDPROJECT (10 )
SOCIAAL-AGOGISCH WERK De modules toegelicht Het is mogelijk om elk jaar van start te gaan met de basismodule. De vier thematische modules worden echter (per twee) om het jaar aangeboden. Surf naar onze website www.odisee.be/psychosocialegerontologie om te weten welke modules dit academiejaar worden aangeboden. U sluit uw opleiding af met een werkveldproject. Basismodule De opleiding start met de fundamenten voor een positieve, holistische en wetenschappelijk onderbouwde visie op ouderen. We leggen de basis voor respectvol agogisch handelen. U krijgt flink wat bagage over de maatschappelijke positie van ouderen. Casussen zullen u aanzetten tot (zelf)reflectie over uw eigen visie op ouderen. Psychologisch-ethische benadering In deze module staan we stil bij ouder worden als levensfase, bij de achtergronden en voorwaarden voor succesvol ouder worden en bij de persoonlijkheidsveranderingen die eigen zijn aan latere levensfasen. We bekijken de impact van ouder worden op partnerrelaties, intimiteit en seksualiteit, op het cognitieve functioneren en op tijdsbeleving. We bespreken ethische benaderingen en zingevingsvragen die opduiken bij de confrontatie met een naderend levenseinde. Professionele én persoonlijke verrijking Nele, 30 jaar, bachelor Toegepaste psychologie en Maatschappelijk werk: Ik werk 8 jaar als coördinator - animator in een woonzorgcentrum. Ondanks mijn ervaring miste ik toch kennis over het ouder worden en hoe ouderen op een gepaste manier te begeleiden. Ik zie de opleiding als een verrijking, niet alleen in mijn werk maar ook in mijn persoonlijke omgeving.
Biologisch verouderingsproces en zorg Hoe evolueert het lichamelijke verouderingsproces en hoe kunnen we dit zo goed mogelijk laten verlopen? In deze module gaan we uitgebreid in op de rol van de formele en de informele zorg voor ouderen. Maatschappelijke participatie In deze module maakt u kennis met verschillende vormen van maatschappelijke participatie. U leert methodes kennen die de drempel verlagen en een langdurige participatie van ouderen ondersteunen. U ontdekt hoe u de principes van systeemdenken en van contextueel denken kunt toepassen. U leert hoe u relatienetwerken kunt versterken voor een optimale autonomie en zelfredzaamheid. Sociaal-economische benadering Deze module behandelt economische en juridische vragen en mogelijkheden in verband met relatie en familie, arbeid en inkomen, vermogen, gezondheid en wonen. U leert over deze materie met ouderen overleggen en hen te adviseren, te ondersteunen of door te verwijzen. U leert beleidsvoorstellen en -plannen op diverse niveaus kritisch analyseren. Werkveldproject Het werkveldproject is een leerervaring op maat, met een bruikbaar resultaat voor het werkveld. U werkt autonoom aan een concrete vraag of probleemstelling van een organisatie die met of voor ouderen werkt. Hier kunt u al de kennis en vaardigheden die u in de opleiding heeft verworven combineren met de ervaring die u eerder opdeed. Diploma of bijscholing? Een extra diploma betekent uiteraard een surplus op de arbeidsmarkt. Maar misschien is de tijd die u kunt spenderen aan een studie beperkt? Of u wenst een programma samen te stellen op maat van uw interesse? Dan kunt u ook voor één of enkele module(s) inschrijven. Als u slaagt voor de examens, krijgt u vrijstellingen voor deze onderdelen wanneer u alsnog de volledige opleiding zou willen volgen.
Wie kan inschrijven? De opleiding richt zich expliciet tot personen die minstens een jaar werken, hun ervaring met ouderen kunnen aantonen en die eerder een diploma van minimaal bachelorniveau behaalden in de volgende richtingen: Sociaal werk, Gezinswetenschappen, Orthopedagogie, Ergotherapie, Verpleegkunde of Toegepaste psychologie. Voor andere geïnteresseerden met minimaal een bachelordiploma is er eerst een toelatingsassessment. Studeren combineren met werken en zorgen De praktische organisatie van de opleiding is erop gericht om de studie te combineren met een job en met de zorg voor gezin en familie. De lessen zijn geconcentreerd op één lesdag per week, telkens op donderdag. Uitzonderlijk hebben er ook lessen plaats op zaterdag. De examens zijn gespreid over het jaar. Betaald educatief verlof is mogelijk indien u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Campus Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen Campus HIG is een stijlvol gerenoveerde fabriek in een mooie en rustige omgeving aan de groene Huart Hamoirlaan. De campus ligt op wandelafstand van het station van Schaarbeek en is ook vlot bereikbaar met de auto. De campus beschikt over een eigen (beperkte) parking. Nog vragen? Bel of mail ons, of nog beter: kom eens langs op een van onze infodagen: je vindt de data op www.odisee.be/infodagen. Tel: 02-240 68 40 info.hig@odisee.be V.U. Mia Sas, Warmoesberg 26, 1000 Brussel 2015 www.odisee.be/psychosocialegerontologie