JUBILEUMPLANNEN Als een schaakclub iets te vieren heeft (jubileum, kampioenschap) dan zijn er vele ideeën bekend omdat te vieren. Enkele bekende ideeën zal ik hier kort noemen. De keuze is natuurlijk aan het bestuur: die moet kijken wat het leuk en financieel haalbaar is. TOERNOOI Toernooien zijn er in allerlei maten en soorten: weekendtoernooi (veel deelnemers, zeer grote organisatie, grote ruimte nodig) eendagstoernooi: rapid- of snelschaak (veel deelnemers, organisatie te overzien) jeugdtoernooi (vaak veel deelnemers, organisatie is te overzien) vierkampen toernooi (aantal deelnemers en organisatie valt te overzien) toernooi van de regionale bond organiseren (organisatie bekend: ruimte beschikbaar?) intern clubtoernooi met in het jubileumjaar - extra veel (leuke) prijzen toernooitje tussen teams van bevriende schaakclubs (sterkte aanpassen aan clubs) toernooitje voor plaatselijke instanties organiseren (gemeenteraadsleden, sponsoren, bevriende sportclubs, politie, brandweer, ambtenaren, bedrijven, EHBO, etc.) invitatietoernooi of vierkamp (kosten afhankelijk van uitgenodigde spelers: grootmeester(s), internationaal meester(s), regionale topper(s), clubkampioenen buurclubs, jeugdtoppers,??) een (groot-)meestertoernooi zal voor de meeste clubs niet weggelegd zijn, want dat kost een aardige duit: startgelden spelers, verblijf en reiskosten spelers, huur accommodatie, prijzengeld, wedstrijdleder(s), etc. Desgewenst kan ik hier meer informatie over geven. JUBILEUMBOEK (of cd-rom) Een jubileumboek blijft een leuk idee dat meestal van een beperkte groep veel tijd zal vergen, maar dan heb je ook iets tastbaars. Zijn er leden beschikbaar die daar veel tijd in willen en kunnen steken? Kosten vallen te overzien. Een iets simpeler idee is een extra editie van het clubblad. Heeft de club een goed geordend archief dat makkelijk te gebruiken is? Dan is een historisch overzicht (bijzondere leden, namen bestuursleden, kampioenen, een overzicht van de behaalde resultaten door de club) makkelijk te publiceren. Leuke en/of bijzondere artikelen uit het verleden zijn natuurlijk ook eenvoudig te bundelen t.b.v. een jubileumeditie. Heb je die stukje niet digitaal dan kan je ze mogelijk scannen. Een (oud-)redacteur of geroutineerd lid van de club kan vrij snel een aantal stukjes uit de oude jaargangen van het clubblad selecteren die nu nog steeds erg leuk zijn om (nog eens) te lezen! Een ander idee is om een aantal (alle?) leden met interview (en foto?) in het boek of clubblad op te nemen. Ook een groepsfoto van de huidige clubleden is immer leuk en makkelijk te realiseren. Opnemen in clubblad of misschien nog leuker - een vergroting (in een lijstje?) uitdelen aan alle leden. Een kleine, maar goedkope geste! Je kan in plaats van een jubileumboek ook een cd-rom maken. Dat is veelal goedkoper! REUNIE Zeer afhankelijk van het bereiken van met name de oud-leden is dit een leuk idee. Bij een grote club met veel oud-leden moet je toch zeker een (half) jaar van te voren met het traceren van de oud-leden beginnen wil je een leuke reünie hebben. Een advertentie in Schaak Magazine en/of SchaakNieuws is dan een idee. RECEPTIE Heeft de club veel contacten binnen de gemeente, regionaal en landelijk, dan is een receptie een manier om deze contacten de mogelijkheid te bieden om de club te feliciteren. Bij een kleine club - met weinig contacten - zou een knusse bijeenkomst (van leden, connecties, bevriende clubs, etc.) in een plaatselijk café een idee kunnen zijn. 1
FEEST / ETENTJE Een feest of een etentje met de leden (en familie?) kan leuk zijn om de clubgenoten op een andere manier mee te maken. Natuurlijk hangt dit sterk af van de samenstelling de club. Vinden de leden op uw club dat een leuke suggestie? UITJE Met de hele club (in de bus?)naar een schaaktoernooi (Corus-toernooi, bijvoorbeeld) of naar het Max Euwe Centrum (voor een rondleiding) is een leuk en goedkoop idee. Eventueel aangevuld met bezoek aan Amsterdamse schaakcafés. Natuurlijk kan je ook iets anders dan schaken als activiteit uitkiezen: autospeurtocht, bowlen, fietstocht, tochtje rondvaartboot,?? SIMULTAAN / KLOKSEANCE Immer leuk, maar sterk afhankelijk van de simultaangever. Hoe bekender, des te leuker, maar ook des te duurder. Een internationaal meester zal tussen de 350 en 500 euro per simultaan vragen. Toppers als Timman ( 2500) en Van Wely ( 1000) vragen een veelvoud hiervan. Onderhandelen kan natuurlijk altijd en persoonlijke contacten met een topper ook korting opleveren. Een sterke (regionale) meesterklasser zal het voor minder doen, maar dat spreekt misschien minder aan. Uiteraard kan je ook een regionale topper of een (Nederlands) jeugdkampioen uitnodigen; die zijn goedkoper en leveren ook een leuke avond op. De schaakclub kan natuurlijk ook zelf een simultaan organiseren. Bijvoorbeeld de clubkampioen tegen (a) het gemeente: politici of ambtenaren (b) de jeugdspelers (c) familie van clubleden (d) de sponsoren en/of adverteerders (e) bestuurders andere - plaatselijke - sportclubs, etc. Kies de juiste simultaangever! Voor jeugdspelers is een simultaangever die inzicht heeft in de wijze van denken van jeugdspelers leuker (en goedkoper) dan een topper! LEZING Een eenmalige happening die iets extra s aan de clubavond toevoegt, zeker als het niet in het normale activiteitenprogramma zit. Een schaakjournalist of ervaren trainer kan door een lezing de leden een leerzame en leuke avond bezorgen voor een acceptabel bedrag. SPECIALE JUBILEUMWEDSTRIJD Organiseer een wedstrijd tussen de toppers van de club en een ander team. Denk dan aan een regionaal jeugdteam, een meisjesteam, een computerteam; in ieder geval een team van afwijkende samenstelling, dat ongeveer even sterk is als het eerste team. Kan publicitair aantrekkelijk zijn. REUNIE-WEDSTRIJD Nodig een aantal spelers (toppers) uit die de club de laatste (10) jaren hebben verlaten en laat die tegen het eerste team spelen. Heeft een reünieachtig en ludiek karakter en is toch serieus. CONSULTATIEPARTIJ Je kan dat op verschillende manieren doen. Ten eerste twee consulterende teams (aantal spelers kan je zelf bepalen) vormen die tegen elkaar spelen. Ten tweede een consulterend team dat tegen een (sterke) tegenstander speelt, bijvoorbeeld de clubkampioen of een geïnviteerde (regionale) schaaktopper. Het team heeft een teamleider nodig die het beslissingsproces begeleidt en zorgt dat iedereen aan bod komt. Men zit in aparte ruimtes en de zetten kunnen door gegeven worden middels een arbiter of per mobiele telefoon. Afhankelijk van de sterkte van de tegenstrevers kan je het een en ander variëren. Je kan de topper weinig tijd geven om zo de druk een ietwat te verhogen, omdat het consulteren nodige tijd kost en het niveau van de zetten door het overleg - ook nogal wisselend kan zijn. Voorstel: 15 minuten voor de topper, 60 minuten voor het team. Ook het gebruik van openingsboeken zou je kunnen overwegen. 2
Een consultatiewedstrijd tussen 1/2/3 toppers van de club tegen de rest van de club, ondersteund door een sterke trainer, is een variatie hierop. In de zaal wordt door de grote groep zetten voorgesteld en onder leiding van de trainer wordt een keuze gemaakt. Door de didactische en schaaktechnische vaardigheden van de trainer worden blunders voorkomen en krijgen de aanwezigen tijdens en na afloop van de partij uitleg. KOLDERAVOND Een leuke invulling van een clubavond tijdens het jubileumjaar kan een kolderavond zijn. Door het spelen van allerlei kolderieke vormen van schaak kan je het schaakelement en spelplezier combineren. Je moet dan denken aan de functie van paarden en lopers omwisselen, de beginstand van de stukken wordt zelf bepaalt ( shuffle-chess ), de dame mag ook als paard springen ( centaur ), etc. Uw consulent heeft hier uitgebreide informatie over! LEVENDE SCHAAKPARTIJ Een schaakpartij tussen levende stukken is reeds vele malen verspeeld bij bijzondere gelegenheden. De Leidse basisschool De Kastanjelaan wil graag nog eens optreden (voor ongeveer 700) of zijn kostuums verhuren ( 225). Leraar Roald Vahl (071-5416406 of r.vahl@hetnet.nl) kan verdere informatie geven. THEMASIMULTAAN Een simultaan voor de eigen leden waarbij een bepaald thema centraal staat. Bijvoorbeeld: een stelling met een geïsoleerde pion, van een bepaalde openingsvariant of eindspel. Er wordt begonnen vanuit een of meerdere gekozen stellingen. De deelnemers kunnen kiezen of loten (d.m.v. van een dobbelsteenworp) welke stelling men gaat uitspelen. Er kan eventueel vooraf een korte inleidende lezing rond hetzelfde thema gegeven worden of een artikel in het clubblad. Zo n happening is niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Levert bovendien flink wat kopij op voor het clubblad als alles wordt vastgelegd. Kan gedaan worden door een meester (kost dan natuurlijk wat), door een sterke speler uit de regio (is dan veel goedkoper) of de sterkste speler (s) van de eigen club. UITWISSELING MET ANDERE JUBILARIS Misschien valt er iets leuks te organiseren met een andere jubilerende schaakclub in de regio of - mogelijk - daarbuiten. Een partij correspondentiepartij gedurende het seizoen, een live partij per mail of telefoon. Een uitgelezen kans om ook de publiciteit te halen als schaakclub. Ook kan je aan een sportuitwisseling met een andere sportclub (in de gemeente) denken als die ook iets te vieren heeft: voetbalwedstrijd, gezamenlijke activiteit, etc. MASSAKAMP Een massakamp (met zoveel mogelijk spelers tegen zoveel mogelijk spelers van een andere schaakclub) is relatief weinig werk, maar wel leuk in het kader van een jubileum. Zoek een vergelijkbare club (qua grootte en schaaksterkte) en maak er een jaarlijks evenement van! FILMMIDDAG OF -AVOND Er kunnen verschillende schaakfilms of video s worden vertoond. Voor de jeugd is Lang leve de koningin erg geschikt. Voor volwassenen kan je denken aan de video KNSB 125 jaar en Schaken met Jan Timman, etc.. Het Max Euwe-Centrum in Amsterdam beschikt over veel films en video s. SCHAAKTENTOONSTELLING (zie apart artikel) Tentoonstelling in bibliotheek, kunsthandel, galerie of elders van bijvoorbeeld schilderijen, oude schaakboeken, schaakspelen, klokken of andere aan schaken verwante zaken. SCHAAKQUIZ 3
Kan door eigen leden worden gemaakt of je kan er iemand van buiten de club voor inhuren. De vragen kunnen schaaktechnisch zijn, over de algemene schaakgeschiedenis gaan, over schaakkennis in het algemeen of juist betrekking hebben op de eigen club. Je kan dit op vele manieren organiseren: individueel, op de manier van weekend-miljonairs of in teamverband. Levert een onderhoudende avond op! Een combinatie van een schaakgeschiedenisquiz, een schaaktechnische quiz (problemen/stellingen oplossen) en een schaakwedstrijd tussen teams van clubleden is ook een idee. Ook een combinatie met andere genoemd ideeën is mogelijk. OPLOSWEDSTRIJD (INTERN) Plaats iedere week een opgave op een demonstratiebord en geef de leden de mogelijkheid de oplossing in te leveren. Geef een prijs aan het eind van de serie, per week of beide. Ook kan je een avond organiseren (tussen teams van clubleden) waarin puzzels opgelost moeten worden. Maak er iets ludieks van, zodat iedereen met een tevreden gevoel huiswaarts keert. OPLOSWEDSTRIJD (EXTERN) Misschien wil een huis-aan-huisblad in de jubileumperiode gedurende enkele weken een opgave plaatsen. Samen met een verhaal over het jubileum, levert dat de nodige publiciteit op. De oplossingen kunnen worden ingezonden (gemaild) naar de club, wekelijks een winnaar in de krant. De bedoeling is om op deze manier in contact te komen met mensen die nog niet lid zijn van de club. Zorg er daarom voor dat de opgaven eenvoudig zijn. Geef als prijs bijvoorbeeld een gratis lidmaatschap van de club voor een kwartaal, een schaakboekje of gratis schaaklessen. ACTIVITEITEN IN DE BIBLIOTHEEK Bibliotheken organiseren regelmatig extra activiteiten, waarin schaken goed zou passen. Misschien is er in de bibliotheek een jubileumactiviteit te organiseren, bijvoorbeeld een simultaan voor de jeugd (kan gegeven worden door een clublid) of een andere jeugdactiviteit (de woensdagmiddag is daarvoor erg geschikt). Dat kan gecombineerd worden met een kleine tentoonstelling van schaakboeken, schaakcomputers, schaakspelen, demonstratie van snelschaken, enz. GEVARIEERDE AVOND Organiseer een gevarieerde avond rond het thema schaken. Bijvoorbeeld: een oploswedstrijd en een quiz op één avond. Maar er zijn vele combinaties van de hier geopperde mogelijkheden te bedenken. SCHAKEN TEGEN DE BEER Laat een sterke schaker (de beer ) met heel weinig tijd (1 of 2 minuten) vluggeren. Voor de meeste toeschouwers blijft het een openbaring hoe snel er gespeeld kan worden. De winnaar krijgt een prijsje of een consumptiebon. LID-GAST-TOERNOOI Laat tweetallen tegen elkaar spelen. Ieder team bestaat uit een clublid en een gast die hij of zij heeft meegenomen. Ieder clublid dat meedoet is verplicht een gast (niet lid) mee te nemen. Levert een ontspannen avond op. Brengt bovendien nieuwe mensen binnen. JUBILEUM-AANDENKEN Speciaal met betrekking tot het jubileum zou een club een klein aandenken (tegeltje, foto, agenda, tasje, pen, etc.) kunnen laten vervaardigen. Kijk in de Gouden Gids onder relatiegeschenken en vraag een brochure aan of ga eens op bezoek! ALTERNATIEVE ACTIVITEITEN (speciaal voor de jeugd) 4
a) Schaakvoetbal: teams van scholen, schaakclubs of sportclubs spelen tegen elkaar. Er wordt gespeeld met grote (plastic) stukken. Kan in een winkelcentrum, op een grasveld op een terrein van bijv. 20 x 20 meter. Iedere partij krijg een aantal schaakstukken te verdedigen. Doel: de stukken van de ander omver schieten. b) Onderwaterschaak: er wordt gespeeld met verzwaarde grote schaakstukken op de bodem van een zwembad. De zetten worden uitgevoerd door leden die goed kunnen zwemmen. c) Condi-chess : er wordt gespeeld (snelschaak of rapid) met de klok op een paar (5 of 10 meter) afstand van het bord. Na iedere zet moet er dus naar de klok worden gerend om deze in te drukken. Erg goed voor de conditie! d) Jubileumtoernooi: geef veel kleine prijsjes. Geef de beste spelers (die niet lid zijn van de club) een gratis lidmaatschap voor een bepaalde periode aan. e) Schaakspeurtocht: kan uitgevoerd worden in een park, in een sportcomplex, in een winkelcentrum (met medewerking van de winkeliers). Verstop op allerlei plaatsen schaakborden of demonstratieborden met opgaven. De deelnemers krijgen de opdracht de borden te zoeken en de opgaven op te lossen (oplossingen op een meegegeven papier schrijven). Kan goed gecombineerd worden met een andere jeugdactiviteit. f) de grabbelpion : vul een glazen pot met pionnen en laat de kinderen (of ook volwassenen) raden hoeveel er in zitten. Prijsje voor de winnaar of wie het dichtst in de buurt komt. 5