Cursusjaar 2007 Handleiding Juridische Bibliotheek Samengesteld door de Juridische Bibliotheek, Faculteit der Rechtsgeleerdheid Leiden, met het oog op: - instructie studenten criminologie 1
1. Algemene Informatie Voor de criminologen zijn drie bibliotheken van belang: De Juridische Bibliotheek Bezoekadres: Steenschuur 25, 2311 ES Leiden Postadres : Postbus 9520, 2300 RA Leiden Telefoon : 071 527 8862 en 527 7515 (balie) Internetadres : www.law.leidenuniv.nl/bibliotheek E-mail : bibliotheekrechten@law.leidenuniv.nl Openingstijden: Zie de Website van de Juridische Bibliotheek. Gedurende het zomerreces gelden aangepaste openingstijden. De Bibliotheek van de Sociale Wetenschappen (FSW) Bezoekadres : Wassenaarseweg 52 (geb 5), 2333 AK Leiden Telefoon : 071 527 3975 (balie) Internetadres : http://bibliotheek.fsw.leidenuniv.nl Openingstijden : Zie de website. De Universiteitsbibliotheek (UB) Bezoekadres : Witte Singel 27, 2311 BG Leiden Telefoon : 071 527 2813 (balie) Internetadres : http://ub.leidenuniv.nl Openingstijden: Zie de website. Uitleenregels Per 2007 heb je voor het lenen van boeken alleen je collegekaart nodig. De uitleenregels van de bibliotheken FSW en UB kennen weinig beperkingen. Meestal worden niet uitgeleend de tijdschriften, naslagmateriaal zoals atlassen, encyclopedieen, woordenboeken en antiquarische werken. De Juridische Bibliotheek kent een beperkter uitleenregime: tijdschriften, losbladigen en naslagwerken worden niet uitgeleend. De uitleen van boeken Nederlands recht en van een aantal rubrieken Westeuropees recht is beperkt. Met een rode stip wordt aangegeven welke boeken niet uitleenbaar zjn. In de catalogus U-CAT kan je ook zien welke boeken niet worden uitgeleend (aan de hand van <beschikbaarheid>). 2
2. (Juridische) Bronnen via Internet Een volledig overzicht van het aanbod aan informatiebronnen van de verschillende bibliotheken is meestal te vinden op de webpagina s van genoemde bibliotheken, meestal aan de linkerkant onder kopjes zoals: catalogi en databanken. Ook via het zogenaamde Library Information Portal (U-LIP) heb je toegang tot alle elektronische informatiebronnen, die binnen de Leidse universiteit aanwezig zijn. Deze bronnen kunnen bibliografisch zijn, full-text bronnen, elektronische tijdschriften (e-journals) of een (groeiend) aantal catalogi. U-LIP biedt toegang tot dit aanbod, zowel binnen als buiten het universitaire netwerk. Via U-LIP kan je bestanden die daarvoor geschikt zijn simultaan doorzoeken. Het voordeel hiervan is dat je eenzelfde zoekmethode kunt gebruiken voor bestanden die, indien afzonderlijk gebruikt, een verschillende zoekmethode zouden vereisen. Je kunt U-LIP goed gebruiken naast het aanbod op de facultaire webpagina. Als je wilt weten of de Universiteit Leiden een bepaald bestand aanbiedt, dan is U-LIP hiervoor het aangewezen instrument. Weet je eenmaal de weg in het bronnenaanbod, dan biedt U-LIP je geavanceerde mogelijkheden, zoals het samenstellen van je favoriete lijst met bestanden en toegang buiten het universitaire netwerk. U-LIP vind je in het menu van de website van de juridische bibliotheek http://www.law.leidenuniv.nl/bibliotheek/ of rechtstreeks http://metalib.leidenuniv.nl/. Inloggen kan op één van de volgende 3 manieren: Met een ULCN-account. Ieder student van de Universiteit Leiden krijgt een ULCN-account bij de aanvang van de studie. Meer informatie over ULCN vind je op http://ulcn.leidenuniv.nl/. Met het ULCN-account kan je ook buiten (!) het universitaire netwerk, bijvoorbeeld thuis, inloggen. Met de knop voor Guest log in. Dit kan alleen binnen het universitaire netwerk. Gangbare Informatiebronnen voor Studenten Criminologie Bibliothecaire bronnen: Zie de website van de bibliotheek http://www.law.leidenuniv.nl/bibliotheek/ onder het kopje catalogi en bestanden. Vermeldswaard zijn de volgende bestanden: U-CAT: U-CAT gebruik je als je op zoek bent naar titels van boeken en tijdschriften, die fysiek in Leiden aanwezig zijn. NCC (Nederlandse Centrale Catalogus): de NCC gebruik je als je de titel van een boek of tijdschrift niet in de Leidse U-CAT kunt vinden. OLC (Online Contents): dit bestand bevat de inhoudsopgaven van bijna 15.000 tijdschriften op alle wetenschapsgebieden. Dit bestand bevat naast wetenschappelijke, ook algemene, populair-wetenschappelijke en populaire tijdschriften. Deze lopende periodieken bevinden zich in de collecties van Nederlandse bibliotheken. Dit bestand gebruik je als je op zoek bent naar tijdschriftartikelen. 3
PICARTA Picarta is een grote vergaarbak van meer dan 40 miljoen titels van tijdschriftartikelen, boeken en tijdschriften. De hoofdmoot wordt gevormd door een combinatie van de inhoud van de Nederlandse Centrale Catalogus (NCC) en Online Contents (OLC), gecombineerd met diverse andere bestanden. Picarta is vooral interessant voor een eerste, ruime, oriëntatie op een bepaald onderwerp. GLIN (Grijze literatuur in Nederland). Dit bestand bevat de titels van in Nederland uitgegeven proefschriften en publicaties van bestuurslichamen, wetenschappelijke instellingen en daarmee gelijk te stellen organisaties, vanaf 1982 tot heden. Criminal Justice abstracts; Sociological abstracts. Dit zijn bibliografische bestanden op de vakgebieden sociologie en criminologie. Van artikelen in wetenschappelijke tijdschriften worden titels, namen van auteurs, trefwoorden, en vaak ook samenvattingen weergegeven. Een groot deel van de Engelstalige tijdschriften op de criminologisch en sociologisch vakgebieden vind je in deze bestanden. Dit bestand gebruik je als je voornamelijk op zoek bent naar Engelstalige tijdschriftartikelen. Web of Science. Web of Science bestaat uit drie deelbestanden: - Science Citation Index (SCI) - Social Science Citation Index (SSCI) - Arts and Humanities Citation Index (AHCI). Web of Science is primair bedoeld voor het vinden van citerende tijdschriftartikelen (welk artikel citeert een bepaalde publicatie of een bepaalde auteur). Zo kunnen o.a. boekbesprekingen opgespoord worden.daarnaast kan in Web of Science ook op onderwerp gezocht worden. Nederland Onderzoek Databank (NOD). De Nederlandse Onderzoek Databank bevat gegevens over lopende onderzoekprojecten, onderzoekers, en onderzoekinstellingen. Elektronische tijdschriften. Het aantal elektronische tijdschriften groeit gestaag. Deze tijdschriften zijn of full-text aanwezig of alleen in een samenvatting. Een overzicht van deze zg. e-journals vind je in U-LIP of U-CAT. Gratis websites. In de Handleiding Juridische Bibliotheek wordt een aantal gratis websites specifiek voor de juridische student gegeven. Voor de criminologie student hebben we onderstaande selectie gemaakt: www.minjus.nl (Ministerie van Justitie) www.wodc.nl (WODC website) www.nscr.nl (Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving) www.scp.nl (Sociaal en Cultureel Planbureau) www.cbs.nl (Centraal Bureau voor Statistiek) 4
Ook geven we een lijst van handige tijdschriften (deze lijst is niet uitputtend!): (zowel full-text als in gedrukte vorm in de bibliotheek) British Journal of Criminology Crime and Delinquency Crime, Law and Social Change European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice Criminology: an Interdisciplinary Journal Delikt en delinkwent International Review of Victimology Justitiële verkenningen Tijdschrift voor criminologie 3. Tips voor het zoeken in elektronische bestanden. Hoe moet ik zoeken? Er is geen uniforme zoekmethode te geven voor het zoeken in de verschillende elektronische bestanden. Er zijn wel een aantal zoektechnische hulpmiddelen, die steeds terugkeren: - Gebruik van zoeksleutels of van zoekvelden - Scannen - Trunceren - Combineren van zoektermen met behulp van booleaanse operatoren Gebruik van zoekvelden of zoeksleutels Zowel U-CAT als de NCC en OLC werken met zoeksleutels. Als je in het zoekmenu van deze bestanden het zoekvenster uitklapt, zie je de verschillende manieren waarop je kunt zoeken, de zg. zoeksleutels. Zo kan je zoeken b.v. op woorden uit de titel, op auteursnaam, op alle woorden, en op trefwoorden. Scannen Scannen wil zeggen dat je gaat zoeken in de woordenlijst (register of index) die bij de gekozen zoeksleutel hoort. Je kijkt dan of de zoekterm die je wilt gebruiken daarin voorkomt. B.v.: Wanneer je in U-CAT bij de zoeksleutel woorden uit de titel scant op mensenrechten, zie je dat je ook kunt zoeken op mensenrechtenbeleid, mensenrechtencommissie etc. Trunceren Dikwijls weet je niet hoe een bepaald woord geschreven wordt. Het is dan mogelijk om één of meerdere letters te vervangen door een sterretje (*) of een vraagteken (?). Het sterretje wordt meestal achter de stam van een woord geplaatst en vervangt dan meerdere letters, het vraagteken wordt meestal gebruikt ter vervanging van 1 letter. B.v.: Bij Criminal Justice Abstracts kan crim* staan voor: criminology, criminality, criminal etc. Bij Picarta kan hui? staan voor huid, huil, etc. 5
Combineren van zoektermen met behulp van booleaanse operatoren Booleaanse operatoren zijn handige hulpmiddelen om het zoeken in elektronische informatie en op Internet te verbeteren. Je gebruikt deze, als je met meer dan één zoekterm wilt gaan zoeken. Hieronder geven we de meest voorkomende constructies: AND (of het plusteken + ), OR (of de komma, ) en NOT (of het minteken - ). + [AND] Alle opgevoerde zoektermen moeten in het document voorkomen, ongeacht hun plaats. Het ene woord kan dus boven in het document staan en het andere aan het einde. Bijv.: inbeslagneming + goederen Aftrek AND ziektekosten, [OR] Tenminste één van beide woorden die links en rechts van de operator staan moeten in het zoekresultaat voorkomen. Deze operator wordt vaak gebruikt om synoniemen, werkwoordsvormen, meervoudsvormen etc. op te nemen. Bijv.: aandelen,obligaties,emissie,uitgifte Fraude OR ontduiken OR ontduiking - [NOT] Het minteken of het woord not worden gebruikt wanneer een bepaald woord niet in het document mag voorkomen. Voor en na het minteken moet een spatie worden geplaatst. Bijv.: schadevergoeding - toekennen Verontreiniging niet grondwater In sommige informatiebronnen, zoals b.v. U-CAT, de NCC, Picarta en Online Contents, is de booleaanse zoekmethode als het ware voorgebakken in het zoekmenu. In het zoekmenu kan je het 1ste venster uitklappen. Je ziet dan dat je kunt zoeken met de methode ZOEKEN EN of ZOEKEN OF. De booleaanse operatoren kan je hier dus weglaten. Dit zit al in het zoekmenu. Bij de databanken b.v. Criminal Justice Abstracts, Web of Science, OpMaat moet (!) je de booleaanse operatoren gebruiken, als je wilt zoeken met meerdere zoektermen.. Tip: Gebruik altijd de hulpfunctie als je wilt gaan zoeken. Hierin vind je informatie over het al dan niet expliciet gebruiken van deze operatoren. Vaak geeft de optie Advanced search of Uitgebreid zoeken meer mogelijkheden van booleaans zoeken. 6