EUNOMIA Ondernemingsloket STARTEN MET EEN EIGEN ZAAK Maart 2009 Centrale zetel : Oudenaardsesteenweg 7, 9000 Gent, tel. 09/3713.49.57 Lokale zetels : zie www.eunomia.be
Ter inleiding U hebt ambitie als zelfstandige en u wil zo snel mogelijk aan de slag? Ontdek aan de hand van deze handleiding hoe u het best te werk gaat en op welke manier Eunomia u van dienst kan zijn om voldoende voorbereid aan de start te verschijnen. De wet van 16 januari 2003, gepubliceerd in het Belgische Staatsblad van 5 februari 2003, heeft de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) alsook de ondernemingsloketten ingevoerd. Deze wetgeving past in het geheel van maatregelen in verband met de administratieve vereenvoudiging van de formaliteiten voor ondernemers. Het geheel van bedrijfsgegevens ( naam, plaats, financiële informatie, ) wordt sindsdien op één centrale plaats verzameld. De KBO neemt, op een uitgebreide manier, de taken van het handelsregister over. Alle administratieve formaliteiten kunnen nu via één unieke aangifte bij een erkend ondernemingsloket geregeld worden. Aldus zag Eunomia in 2003 het levenslicht als één van de 10 in België erkende ondernemingsloketten. Het biedt u de professionele omkadering die u nodig heeft in deze eerste fase van uw ondernemerschap. Concreet controleert het ondernemingsloket Eunomia of u voldoet aan alle noodzakelijke startvoorwaarden en schrijft uw onderneming in de Kruispuntbank van Ondernemingen in. Eunomia beantwoordt daarnaast ook alle vragen die een beginnende starter zich moet stellen bij de oprichting van een onderneming. Beschik ik over de nodige kennis om een zaak te starten? Kies ik best voor een eenmanszaak of voor een vennootschap? Start ik best in hoofd- of in bijberoep? Welke formaliteiten moet ik vervullen om te starten? Bestaan er steunmaatregelen voor starters? Welke voordelen brengt het zelfstandig zijn met zich mee? En nog veel meer. Eunomia zal u gidsen en sturen bij het doorlopen van de verschillende aandachtspunten. Dit moet uiteindelijk resulteren in een geslaagd zelfstandig ondernemerschap Het unieke samenwerkingsverband waaruit Eunomia is ontstaan groepeert 4 sociale verzekeringskassen (Arenberg, Multipen, Attentia, Steunt Elkander), 3 sociale secretariaten (Easypay, Handel & Ambacht, Cepa) en één middenstandorganisatie (Koninklijke Unie van de Middenstand). Vestigingsadressen van Eunomia vindt u over het hele land verspreid. Daarnaast beschikt Eunomia nog over meer dan 1000 toegangspunten. Boekhouders, accountants en andere tussenpersonen, ook uit uw buurt, werken met Eunomia. U kunt alle verrichtingen dan ook van op hun kantoor laten vervullen. Via dit netwerk van entry-punten komt Eunomia de klant dichter tegemoet. Met deze startersbrochure wil Eunomia nog een bijkomende service bieden aan alle beginnende zelfstandigen. Bij vragen of onduidelijkheden kan u altijd voor meer inlichtingen terecht bij de verschillende Eunomia kantoren.
1 Goed begonnen is half gewonnen 3 Een degelijke voorbereiding vergroot de kans op succes aanzienlijk. In dat opzicht is het opstellen van een ondernemingsplan voor elke startende ondernemer van essentieel belang. Een ondernemingsplan is een gedetailleerde voorstudie van uw project. Het is een eerste structurele stap die de daadwerkelijke oprichtingsfase voorafgaat. Een ondernemingsplan is niet zomaar een standaard document. Het moet een persoonlijk werk worden dat uw ondernemersidee perfect reflecteert. Het ondernemingsplan bevat een volledige beschrijving van de onderneming en van de manier waarop ze in de toekomst zal functioneren. U brengt uw sterke en zwakke punten gedetailleerd in kaart en tracht oplossingen te zoeken voor de zwakke punten in uw plannen. Zorg in ieder geval voor een overzichtelijk en gestructureerd ondernemingsplan. Een goed opgebouwd ondernemingsplan zal u van dienst zijn in uw zoektocht naar de broodnodige financiële middelen. Met een geloofwaardig plan overtuigt u eveneens eventuele zakenpartners om met u in zee te gaan. Maar het ondernemingsplan is in de eerste plaats voor de ondernemer zelf, het biedt een denkkader bij de ontwikkeling van de onderneming en beschrijft de verdere financiële verwachtingen. Een goed uitgewerkt business plan verhindert het gemis aan realistische doelstellingen, het negeren van eventuele obstakels en onvoldoende perspectieven in de markt. Heel wat problemen kunnen met andere woorden voorzien en voorkomen worden door vooraf via het ondernemingsplan na te gaan of uw project haalbaar is. Tracht een duidelijke en logische structuur na te streven. Het ondernemingsplan bestaat, ongeacht de grootte van de onderneming, doorgaans uit de volgende onderdelen: 1. De ondernemer Dit gedeelte omvat een voorstelling van uw persoonsgegevens, opleiding en werkervaring gekoppeld aan uw persoonlijke motivatie en uw doelstellingen en een overzicht van uw kwaliteiten, uw sterke en minder sterke kanten. 2. De markt Welk product of dienst gaat u aanbieden? Aan welke behoefte komt het tegemoet? Wat is er vernieuwend en uniek aan uw product of dienst? In de eerste plaats moet u op zoek naar informatie betreffende de sector, de klanten en diens behoeftes. U verzamelt informatie over de concurrentie en denkt na over de vestigingsplaats. 3. Het marketingplan, de marketingmix Met het marketingplan wordt het doel van uw onderneming gedefinieerd vanuit het perspectief van de klant.
De marketingstrategie beschrijft de wijze waarop u een doelstelling wenst te bereiken. Ze definieert de middelen die u wilt aanwenden om de doelstellingen van uw marketingplan te halen, met andere woorden hoe u omzet zult genereren. Deze middelen kunnen gewoonlijk gegroepeerd worden onder product, prijs, plaats en promotie. Op basis van de marketingmix is het mogelijk om een prognose te doen van de omzet. 4 4. Organisatie en Business Model Voor een startende onderneming is het niet nodig een complex organisatieschema op te stellen. In een eerste fase is het vooral van belang dat de verantwoordelijkheden duidelijk zijn toegewezen en dat u een eenvoudige structuur ontwerpt met slechts een paar niveaus: algemeen directeur, departementshoofden en medewerkers. De rest zal volgen uit de vereisten van de ondernemingsactiviteiten. De ondernemingstaak bestaat uit een combinatie van afzonderlijke activiteiten: onderzoek en ontwikkeling, productie, marketing en verkoop, distributie, service. Het business model is de systematische voorstelling van deze activiteiten, met hun onderlinge relaties. Vragen die u bij ieder concept moet stellen zijn: wat gaat u de klant aanbieden, hoe gaat u dat produceren, hoe gaat u dat aanbieden, wat kost het en wat levert het op? Tevens moeten beslissingen genomen worden op het vlak van personeel, huisvesting (kosten voor kantoor- en industriële ruimte variëren in sterke mate van locatie tot locatie), administratie en taakverdeling. Taken die niet tot uw kernactiviteiten behoren, besteedt u uit aan derden. Ook ondersteunende processen als boekhouding en personeelszaken moeten niet noodzakelijk door de onderneming zelf worden uitgevoerd. 5. Financieel plan Het financieel plan is de vertaling van het marketingplan in geld. Bij de oprichting van een vennootschap bent u verplicht uw financieel plan neer te leggen bij de notaris. Het financieel plan kan door derden bij de notaris worden opgevraagd, indien de onderneming binnen een periode van 3 jaar na de oprichting failliet gaat. Als dan uit het plan blijkt dat onvoldoende startkapitaal werd voorzien, kunt u als vennoot toch persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Een degelijk financieel plan bestaat uit een investeringsplan, een financieringsplan, een exploitatiebegroting en een liquiditeitsbegroting. Het investeringsplan is een overzicht van alle investeringen die nodig zijn om uw ondernemingsactiviteit aan te vangen. Het betreft de uitgaven die gedaan worden vooraleer u effectief van start gaat, zoals de aankoop van een pand of machines. Tracht deze investeringen op voorhand zo nauwkeurig mogelijk in te schatten.
Het financieringsplan geeft dan weer aan hoe die investeringen zullen gefinancierd worden, in welke mate u eigen middelen wenst in te brengen en in welke mate u beroep wenst te doen op geleend kapitaal. De exploitatiebegroting is een soort van winst- en verliesrekening waarin de toekomst is meegenomen. Met een exploitatiebegroting wordt uiteengezet hoeveel u op jaarbasis zal verdienen en hoeveel beroepskosten daarvoor gemaakt moeten worden. Kosten en opbrengsten worden geschat en u tracht te voorspellen of u winst zal maken. Streef een kostendekkende exploitatie na! In de liquiditeitsbegroting staat of de inkomsten en uitgaven wel gelijk opgaan en op welke manier de onderneming zijn schulden kan betalen op korte termijn. Het geeft een goede aanwijzing omtrent de investeringsruimte en financieringsbehoefte van de onderneming. 5
2 Ondernemingsvorm: vennootschap of eenmanszaak 6 Een eerste belangrijke beslissing die zich opdringt voor een beginnende ondernemer is de keuze van ondernemingsvorm. Kiest u voor een eenmanszaak (handelszaak) of voor een vennootschap? En welk type vennootschap draagt uw voorkeur weg? Deze keuze is naar de toekomst gezien van een niet te onderschatten belang. Verdere verplichtingen en handelingen zullen namelijk voor een deel afhankelijk zijn van de ondernemingsvorm waarvoor u geopteerd hebt. We presenteren u hier een overzicht van de voor- en nadelen die deze keuze met zich meebrengen. 2.1 Vennootschap of eenmanszaak 2.1.1 De Eenmanszaak Meer dan de helft van de starters kiest voor een eenmanszaak. Voordelen: - U kunt alleen werken - Lage oprichtingskosten - Geen minimumkapitaal vereist bij de start - De tussenkomst van een notaris is niet vereist - Weinig formaliteiten - De winst komt onmiddellijk terug - Geen verantwoording af te leggen, beslissingen kunnen snel worden genomen - Er gelden slechts beperkte administratieve en boekhoudkundige verplichtingen Nadelen: - Het is moeilijker om aan kapitaal te geraken. - Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen het patrimonium van de onderneming en het privé-patrimonium: de schuldeisers kunnen op beide beslag laten leggen. Dank zij een recente nieuwe wet wordt nu echter ook bij een éénmanszaak onder bepaalde voorwaarden de private eigendom beschermd. - Een faillissement van de onderneming betekent het faillissement van de ondernemer. - De éénmanszaak kan niet genieten van het lagere tarief van vennootschapsbelasting. - De ondernemer blijft vaak op zijn oordeel aangewezen, wat de ontwikkeling van het bedrijf kan beperken.
2.1.2 De Vennootschap: 7 Voordelen: - De financiële risico s zijn beperkt vanwege de gescheiden patrimonia en de beperkte aansprakelijkheid. - Kapitaal kan door verschillende mensen worden samengebracht. - Alle afspraken tussen partners die samenwerken in de zaak staan duidelijk op papier. - Vennoten zijn aansprakelijk volgens hun inbreng. - Het faillissement van de zaak leidt slechts uitzonderlijk tot het faillissement van de vennoot. - Het overlijden of vertrek van een vennoot leidt niet tot het opdoeken van de vennootschap. - Men kan verschillende vennootschappen oprichten. - Er is sprake van een fiscaal voordeel; de vennootschap wordt belast in het stelsel van de vennootschapsbelasting in plaats van in de personenbelasting. De hoogste aanslagvoet in de vennootschapsbelasting ligt veel lager dan de hoogste in de personenbelasting. Nadelen: - Er is meestal een minimumkapitaal vereist. - Een minder soepele manier van werken. - Er zijn meer formaliteiten te vervullen. - Meer verplichtingen inzake de boekhouding. - De verplichting, voor sommige vennootschapsvormen, om jaarrekeningen op te maken. 2.1.3 Aanvullende verplichtingen voor de vennootschap - Opmaken van de statuten/oprichtingsakte opstellen Voor een BVBA, een NV, een CVBA en een Comm.VA gebeurt de oprichting van een vennootschap bij authentieke akte (kostprijs 500 à 750 + 0,5% registratierecht) bij een notaris. Een onderhandse akte dat wil zeggen een akte tussen de betrokkenen zelf - volstaat voor een VOF, een Comm.V en een CVOA. - De registratie en openbaarmaking De oprichtingsakte van een vennootschap moet geregistreerd worden in een registratiekantoor van de FOD Financiën Administratie van het Kadaster, Registratie en Domeinen. Indien het gaat om een authentieke akte (notariële akte) dan moet dit gebeuren binnen de 15 dagen door de notaris. Een onderhandse akte moet geregistreerd worden binnen de vier maanden.
De wet verplicht vennootschappen bepaalde akten of documenten ook openbaar te maken. Zo dient u een aantal stukken in te dienen bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel van het gerechtelijk gebied waar de maatschappelijke zetel van de vennootschap gevestigd is en te publiceren in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad. Neerlegging bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel gebeurt via de notaris of via het ondernemingsloket binnen de 15 dagen na de ondertekening van de oprichtingsakte. De publicatie van de akten van de vennootschap is een essentiële formaliteit. Het ontbreken ervan leidt er toe dat de akte niet aan derden kan worden tegengeworpen en dus onontvankelijk is voor de door de vennootschap aanhangig gemaakte acties. Het is de griffie van de Rechtbank van Koophandel die vennootschappen het ondernemingsnummer bezorgen. 8 - Financieel Plan opstellen Het opstellen van een financieel plan is een verplichting die geldt voor de NV, de (E)BVBA, de CVBA en de Comm.VA. Vooraleer een vennootschap op te richten moet de ondernemer eerst een financieel plan met betrekking tot de voorgenomen activiteiten opstellen of laten opstellen. Dit plan geeft een gedetailleerd overzicht van de financiële inkomsten en behoeften gedurende de eerste twee werkjaren van de vennootschap. Het financieel plan wordt voorgelegd aan een notaris die het bewaart. In geval van faillissement tijdens de eerste drie jaar en in geval van ontoereikend maatschappelijk kapitaal voor de eerste twee werkjaren, kunnen de oprichters van de vennootschap aansprakelijk gesteld worden voor de verbintenissen die de vennootschap heeft aangegaan. - Het bankattest De oprichters van een vennootschap moeten een bankattest aan de notaris voorleggen. Dit bankattest bewijst dat de vennoten een specifieke rekening hebben geopend op naam en ter beschikking van de op te richten vennootschap en dat deze rekening geblokkeerd is tot en met de oprichting van de vennootschap. Het attest toont aan dat de vennootschap voldoende financiële middelen bezit om in gunstige financiële omstandigheden te starten, dat het oprichtingskapitaal is volstort. - Bedrijfsrevisor De bedrijfsrevisor maakt een verslag bij de eventuele inbreng in natura. Dit verslag moet ook neergelegd worden bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel.
- Aanleggen Vennootschapsregister 9 In de NV en de Comm.VA (voor de aandelen op naam), en in de (E)BVBA, de CVBA en CVOA moet een vennootschapsregister worden aangelegd. Hierin wordt naam, beroep, adres, aantal aandelen en gedane stortingen van elke vennoot afzonderlijk vermeld. Ook de overdrachten worden in het register bijgehouden. - Op vlak van aansprakelijkheid Zoals vermeld is de aansprakelijkheid van de vennoten beperkt bij vennootschappen. Hierop zijn echter 2 uitzonderingen: Oprichtersaansprakelijkheid: Indien de vennootschap binnen de drie jaar na de oprichting failliet gaat, kan de rechtbank op vordering van een schuldeiser het financieel plan opvragen bij de notaris. Indien dan blijkt dat het faillissement te wijten is aan ontoereikend startkapitaal voor een normale bedrijvigheid gedurende minstens 2 jaar, kunnen de oprichters persoonlijk aansprakelijk gesteld worden. Aldus kunnen de schuldeisers hun schuld dan verhalen op de oprichters. Gaat het om een BVBA of een CV, dan geldt deze oprichtersaansprakelijkheid voor alle verschijners bij oprichtingsakte. Indien het om een NV gaat, kunnen bepaalde verschijners er aan ontsnappen. Hoofdelijke aansprakelijkheid bestuurders/zaakvoerders: Naast de oprichtersaansprakelijkheid kunnen bestuurders/zaakvoerders ook hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor daden van de vennootschap. De beperkte aansprakelijkheid vervalt dus. Dit is mogelijk in volgende gevallen: o Als de vennootschap failliet gaat en er sprake blijkt te zijn van vermenging van privé en vennootschapsvermogen of van onregelmatige boekhouding. o Als het netto- actief gedaald is tot minder dan de helft van het maatschappelijk kapitaal ten gevolge van opgelopen verliezen en als de algemene vergadering bovendien niet tijdig werd bijeengeroepen. o Als er daden van slecht bestuur zijn gesteld. o Door een eigen borgstelling in de vennootschap.
2.2 Keuze vennootschapsvorm 10 Indien u als beginnend zelfstandige voor een vennootschap hebt gekozen eerder dan voor een eenmanszaak, rest u nog de keuze van de vennootschapsvorm. Wat volgt is een summiere presentatie van de meest frequent voorkomende vennootschapsvormen. 2.2.1 De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BVBA) De BVBA wordt vaak gebruikt als 'familiale vennootschap'en bij vrije beroepen; de aandelen zijn op naam en slechts beperkt overdraagbaar. Er is sprake van een beperkte aansprakelijkheid, beperkt tot de inbreng in de vennootschap. De oprichting gebeurt via notariële akte. Het minimaal in te brengen kapitaal bedraagt 18.550, waarvan er 6.200 moet worden volstort indien er meerdere vennoten zijn en 12.400 als er slechts één vennoot is. 2.2.2 De naamloze vennootschap (NV) Een NV is een kapitaalvennootschap bedoeld voor grote ondernemingen en grotere KMO s met de nadruk op het anoniem verzamelen van kapitaal. De aansprakelijkheid van de vennoten is beperkt tot hun inbreng in de vennootschap. De oprichting gebeurt via notariële akte. Er geldt een minimaal in te brengen kapitaal van 61.500. Dit bedrag moet volledig volstort worden. De aandelen zijn op naam of aan toonder, met of zonder stemrecht en vrij overdraagbaar. Een NV is minder geschikt voor familiale opvolging, wegens de mogelijke anonimiteit van de aandeelhouders, en wegens de vrije overdraagbaarheid van de aandelen. 2.2.3 De coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) Een aantal kenmerken van een CVBA zijn de gemakkelijke wisseling van vennoten, het veranderlijk kapitaal en de beperkte aansprakelijkheid. De oprichting gebeurt via notariële akte en de aandelen zijn op naam. Het minimaal in te brengen kapitaal bedraagt 18.550 waarvan minimum 6.200 volstort moet worden en dit voor minstens ¼ per aandeel. Een coöperatieve vennootschap wordt meestal gekozen wanneer het aantal vennoten sterk wisselt en een soepele uittreding en toetreding is gewenst.
2.2.4 De coöperatieve vennootschap op aandelen (CVOA) 11 Deze vennootschapsvorm is gemakkelijker om op te richten, maar heeft het nadeel dat de vennoten persoonlijk en onbeperkt aansprakelijk blijven voor de verbintenissen van de vennootschap Verder gebeurt de oprichting via onderhandse akte en is het minimaal in te brengen kapitaal vrij te bepalen. 2.2.5 De vennootschap onder firma (V.O.F.) Dit is de meest eenvoudige vennootschapsvorm met minimale oprichtingsformaliteiten. Er moeten minimaal 2 vennoten zijn. Zij zijn volledig en hoofdelijk aansprakelijk. De oprichting gebeurt via onderhandse akte, het minimaal in te brengen kapitaal is vrij te bepalen en de aandelen zijn op naam en niet overdraagbaar. 2.2.6 De commanditaire vennootschap op aandelen (Comm.VA) Deze vennootschapsvorm combineert de voordelen van de eenpersoonsvennootschap (stabiel bestuur) met deze van een kapitaalvennootschap (aandelen aan toonder). Er zijn minimum 2 vennoten (een werkende en stille vennoot). Op vlak van de aansprakelijkheid is de werkende vennoot/zaakvoerder onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk en de stille vennoot slechts verantwoordelijk ten beloop van zijn inbreng. De oprichtingsakte is verplicht een notariële akte en het minimaal in te brengen kapitaal is vrij te bepalen. 2.2.7 De gewone commanditaire vennootschap (Comm.V) De gewone commanditaire vennootschap bestaat uit werkende en stille vennoten. De stille vennoten laten zich niet in met het dagelijkse bestuur van de onderneming en hun verantwoordelijkheid is beperkt tot de inbreng in de vennootschap. Er is minimum 1 werkende vennoot en minimum 1 stille vennoot. De werkende vennoot/zaakvoerder is onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk en de stille vennoot is slechts verantwoordelijk ten beloop van zijn inbreng. De oprichtingsakte mag een onderhandse akte betreffen. Het minimaal in te brengen kapitaal is vrij te bepalen en de aandelen zijn op naam.
3 De Startformaliteiten 12 In de volgende fase van de oprichting worden de noodzakelijke startformaliteiten die de beginnende onderneming moet vervullen van naderbij bekeken. 3.1 Algemene voorwaarden In de eerste plaats moet de beginnende ondernemer voldoen aan enkele algemene basisvereisten. Deze worden hier kort weergegeven. - Het moet gaan om een meerderjarig iemand, - al zijn burgerrechten bezittend, - bekwaam tot handelen, - die de Europese nationaliteit heeft of in het bezit is van een beroepskaart. Een familiezaak overnemen na het overlijden van de ouders is voor minderjarigen wel mogelijk, mits machtiging van de vrederechter. 3.2 Een zichtrekening openen Vooraleer u bij een Eunomia ondernemingsloket langs gaat, moet u ervoor zorgen dat u een financiële rekening hebt bij een in België gevestigde financiële instelling. Deze rekening moet op uw naam staan. Het rekeningnummer moet u vermelden op alle facturen, rekeninguittreksels en andere documenten waarmee u een betaling vraagt. Dank zij een samenwerkingsakkoord tussen Eunomia en ING-bank, betaalt ING in uw plaats het inschrijvingsgeld bij de Kruispuntbank, indien u een zichtrekening opent bij ING-bank. 3.3 Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen en het ondernemingsnummer verkrijgen Ieder die een handels- of ambachtsactiviteit wenst op te starten, is verplicht zich vooraf via een erkend ondernemingsloket in te schrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) als commerciële onderneming. De KBO geldt als een centrale databank waarin de identiteitskaart van elke onderneming wordt bijgehouden. Op dit moment verkrijgt u ook uw ondernemingsnummer. Als u zich wilt laten inschrijven als rechtspersoon moet u vooreerst de statuten neerleggen op de griffie van de Rechtbank van Koophandel, alwaar u uw ondernemingsnummer verkrijgt. Het ondernemingsnummer is uniek.
Handels- en ambachtsondernemingen moeten hun ondernemingsnummer vermelden op alle akten, facturen, aankondigingen, bekendmakingen, brieven, orders en andere stukken die van de onderneming uitgaan. 3.3.1 Hoe vermeldt een bedrijf het ondernemingsnummer? 13 - BTW-belastingsplichtige ondernemingen (Voor alle ondervermelde ondernemingen, inclusief VZW s, geldt de algemene regel dat voor B.T.W.-identificatie de afkorting B.T.W. (enkel verrichtingen in België) of B.T.W.-BE (ook intracommunautaire verrichtingen) het ondernemingsnummer vooraf gaat.) Onderneming natuurlijke persoon Vroeger B.T.W. BE 123.456.789 HR Gent 87.255 Handelsvennootschappen - rechtspersonen Vroeger B.T.W. BE 123.456.789 HR Gent 87.255 Burgerlijke vennootschappen Vroeger B.T.W. BE 123.456.789 RBV Gent 87.255 VZW s Vroeger BTW BE 123.456.789 Nieuw B.T.W. BE 0123.456.789 Nieuw B.T.W. BE 0123.456.789 Nieuw B.T.W. BE 0123.456.789 RPR Gent Nieuw BTW BE 0123.456.789 - BTW-belastingsplichtige ondernemingen, onderworpen aan de vrijstellingsregeling van BTW (Ondernemingen onderworpen aan de vrijstellingsregeling van BTW voor kleine ondernemingen, art 56, 2 BTW-wetboek) mogen de letters BE niet vermelden. In dit geval wordt het ondernemingsnummer enkel voorafgegaan door de vermelding BTW.) Vroeger Natuurlijke persoon B.T.W. 123.456.789 HR Gent 87.255 Rechtspersoon B.T.W. 123.456.789 Nieuw Natuurlijke persoon B.T.W. 0123.456.789 Rechtspersoon B.T.W. 0123.456.789
HR Gent 87.255 RPR Gent 14 - Niet BTW-belastingsplichtige ondernemingen (Deze ondernemingen dienen enkel het ondernemingsnummer te vermelden) Vroeger HR Brussel 987.654 Nieuw 0123.456.789 - Vestigingseenheden Vroeger Het handelsregisternummer van iedere vestigingseenheid moest duidelijk vermeld worden op het uitstalraam, de voertuigen, enz. Nieuw De duidelijk zichtbare vermelding van het ondernemingsnummer op het uitstalraam van iedere vestiging of op de voertuigen volstaat. 3.3.2 Tarieven Ondernemingsloket Eunomia Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen betalen voor de inschrijving 75,00. Indien u een zichtrekening opent bij ING-bank en u de onderneming inschrijft bij het ondernemingsloket Eunomia, neemt ING dit inschrijvingsrecht voor zijn rekening, en is de inschrijving gratis voor u! Ook sommige steden (zoals Brugge, Gent, Jabbeke, Affligem) nemen dit inschrijvingsrecht voor nieuwe ondernemingen die zich vestigen op hun grondgebied voor hun rekening. Elke wijziging (van activiteit, van persoon door wie ondernemingsvaardigheden zijn bewezen, van begin- of stopzettingsdatum, van adres), elke schrapping, elke overname en elke herneming brengt eveneens opnieuw een kost van 75,00 me zich mee. Voor een uittreksel uit de kruispuntbank van ondernemingen betaalt u 11,00. Eunomia rekent als administratiekost voor andere verrichtingen bij de kruispuntbank 10,00 + BTW.
3.4 Vestigingswet naleven 15 Om u te kunnen inschrijven als handelsonderneming in de Kruispuntbank voor Ondernemingen moet u voldoen aan de vestigingswetgeving. Eenieder die een handelsactiviteit uitvoert, moet een bewijs kunnen leveren van een zekere basiskennis bedrijfsbeheer. Voor de gereglementeerde beroepen geldt bovendien aanvullend de verplichting beroepsbekwaamheid te bewijzen. Eunomia Ondernemingsloket controleert voor uw onderneming of de vestigingswet op correcte wijze wordt nageleefd. 3.4.1 Basiskennis bedrijfsbeheer bewijzen Wie bewijst de basiskennis bedrijfsbeheer? Het is belangrijk precies te weten welke personen de basiskennis bedrijfsbeheer in de onderneming mogen bewijzen. Een rechtspersoon kan nooit zelf de kennis bewijzen, hiervoor moet hij steeds een beroep doen op een natuurlijke persoon = een aangestelde. In de eenmanszaak: De verschillende personen die in aanmerking komen voor de bewijsvoering van de basiskennis bedrijfsbeheer zijn de zelfstandige zelf, de echtgeno(o)t(e), de wettelijk samenwonende partner, de partner met wie men minstens 6 maanden samenwoont, de zelfstandige helper verwant in 1ste, 2de of 3de graad en de werknemer met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur indien er voldoende garanties aanwezig zijn dat de bedoelde functie wordt vervuld door deze werknemer. Als de persoon op wie een beroep wordt gedaan, samenwonend, echtgeno(o)t(e) of helper is, mag die persoon niet als werkzoekende zijn ingeschreven. In de vennootschap: In een vennootschap zal het bewijs moeten geleverd worden door de persoon die effectief het dagelijks bestuur uitoefent. Het gaat om personen die benoemd werden tot zaakvoerder of de gedelegeerd bestuurder en waarvan de benoeming werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Op welke manier bewijst men de basiskennis bedrijfsbeheer? 16 - Op basis van akten: De volgende akten worden aanvaard ter bewijs van de basiskennis bedrijfsbeheer: - Een diploma hoger onderwijs - Een getuigschrift over basiskennis bedrijfsbeheer - Een getuigschrift erkende versnelde cursus bedrijfsbeheer (128u) - Een getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer uitgereikt door een centrale examencommissie - Akten die volgens internationale verbintenissen gelijkwaardig zijn met hierboven opgesomde getuigschriften of diploma s Indien behaald vóór 30/10/2000 komen ook de volgende documenten in aanmerking: - Een getuigschrift hoger algemeen, kunst- of technisch secundair onderwijs (volledig leerplan) - Een getuigschrift hoger BSO, afdeling handel, boekhouding of verkoop (volledig leerplan) - Een getuigschrift van eerste jaar van opleiding tot ondernemingshoofd - Sommige diploma s of getuigschriften van het onderwijs voor sociale promotie - Sommige vroeger behaalde attesten bedrijfsbeheer - Op basis van praktijkervaring: - Als zelfstandig ondernemingshoofd 3 jaar in hoofdberoep of 5 jaar in bijberoep in de afgelopen 15 jaar - Als zelfstandig helper van een ondernemingshoofd gedurende 5 jaar in de laatste 15 jaar - Als bediende in een leidinggevende functie gedurende 5 jaar in de laatste 15 jaar 3.4.2 Beroepskennis aantonen Naast de basiskennis bedrijfsbeheer zijn bepaalde beroepen tevens gereglementeerd op het vlak van beroepsbekwaamheid. Voor welke beroepen? - Cluster bouwberoepen: er zijn 9 beroepen gereglementeerd. o Ruwbouw (metsel- en betonwerken, sloopwerken) o Stukadoor, cementeren en dekvloeren (plafonneerder-cementwerker, Chape, Gyproc) o Plaatser van tegels, marmer en natuursteen
o Dakdekken en waterdichtmaken: Zinkwerken en metalen dakbedekking, nietmetalen dakbedekking, waterdichtmaken van bouwwerken, daktimmerwerk) o Schrijnwerker-glazenmaker (Schrijnwerker-timmerman, Schrijnwerk in aluminium, metaal en PVC, Parketvloeren, Glaswerken) o Eindafwerker (Schilderwerken, Behanger-plaatser van wand- en vloerbekleding) o Installateur van centrale verwarming, klimaatregeling, gasverwarming en sanitair o Electrotechnisch installateur/fabrikant-installateur van lichtreclames o Algemeen aannemer (dit beroep was voorheen niet gereglementeerd) 17 - Cluster Horeca en Voeding o Slager-groothandelaar o Restaurateur of traiteur-banketaannemer o Brood- en banketbakker - Cluster personenverzorging: er zijn 7 beroepen gereglementeerd. o Kapper o Schoonheidsspecialist o Voetverzorger of pedicure (voorheen niet gereglementeerd) o Masseur (voorheen niet gereglementeerd) o Opticien o Dentaaltechnicus o Begrafenisondernemer - Cluster voertuigen (mechanische beroepen): o Sectorale kennis rijwielactiviteiten o Intersectorale kennis motorvoertuigen o Sectorale kennis motorvoertuigen -3.5 ton o Sectorale kennis motorvoertuigen +3.5 ton
18 - Installateur-frigorist - Droogkuiser-verver Wie bewijst de beroepskennis in de onderneming? In de eenmanszaak: De verschillende personen die in aanmerking komen voor de bewijsvoering van de beroepskennis zijn de zelfstandige zelf, de echtgeno(o)t(e), de wettelijk samenwonende partner, de partner met wie men minstens 6 maanden samenwoont, de zelfstandige helper verwant in 1ste, 2de of 3de graad en de werknemer met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur indien er voldoende garanties aanwezig zijn dat de bedoelde functie wordt vervuld door deze werknemer. In de vennootschap: In een vennootschap kan het bewijs van de beroepsbekwaamheid worden geleverd door de natuurlijke persoon belast met de dagelijkse technische leiding van de vennootschap. Dit kan zowel de zaakvoerder/bestuurder als een werkend vennoot of een werknemer zijn. Hoe kan men het bewijs van beroepskennis in de onderneming leveren? - Op basis van studies. - Een diploma hoger secundair onderwijs - Een diploma ondernemersopleiding - Een getuigschrift centrale examencommissie - Een akte van leertijd De documenten dienen telkens uit de onderwijsafdeling die overeenstemt met dat specifieke beroep afkomstig te zijn. - Op basis van praktijkervaring als werknemer of zelfstandige. - 3 jaar in hoofdberoep/voltijds of 5 jaar in bijberoep/deeltijds in de afgelopen 15 jaar, in een onderneming die in regel was voor het betrokken beroep. Voor sommige beroepen is steeds minstens 5 jaar vereist.
3.4.3 Mogelijkheid tot vrijstelling 19 In enkele gevallen kan uw onderneming volledig vrijgesteld worden van het bewijzen van ondernemingsvaardigheden. Dit slaat dus zowel op de basiskennis bedrijfsbeheer als op de beroepsbekwaamheid. Welke gevallen zijn dit? - Uw onderneming voldoet niet aan de criteria van een KMO. Daarvoor moet u minstens voldoen aan 1 van de volgende criteria: gemiddeld meer dan 50 werknemers op jaarbasis tellen, minstens 25 % van de aandelen is in handen van één of meer niet-kmo s, een jaaromzet groter dan 7 miljoen euro of een jaarbalans groter dan 5 miljoen euro hebben. - U zet de onderneming van uw overleden echtgeno(o)t(e), partner of ouder voort. - U neemt een bestaande onderneming over. De vrijstelling geldt voor 1 jaar. Voorwaarde is wel dat de overlater de onderneming volledig stopzet. - U oefent een zelfstandige activiteit uit waarvoor de inschrijving in de KBO niet verplicht is. Hieronder vallen de meeste dienstverlenende intellectuele beroepen (dokters, advocaten,...), evenals de thuisverkopers. - U oefent een beroep uit dat krachtens een specifieke wet gereglementeerd is op het vlak van de basiskennis van het bedrijfsbeheer. Om welke beroepen gaat het? o Accountant o Bedrijfsrevisor o Belastingsconsulent o Boekhouder o Boekhouder- Fiscalist o Directeur van een autorijschool o Effectenmakelaar o Gezworen landmeterexpert o Vastgoedmakelaar o Vervoerder van goederen over binnenwateren o Vervoerder van goederen over de weg o Vervoerder van personen op de weg o Verzekeringsagent o Verzekeringsmakelaar o Bankagent
3.5 Inschrijving bij de BTW-Administratie 20 Naast de handelshoedanigheid dient de onderneming ook BTW-hoedanigheid aan te vragen. Hiervoor kunt u eveneens terecht bij het ondernemingsloket. Het Eunomia-tarief voor een aanvraag bedraagt 50,00 + BTW, voor een wijziging of stopzetting 30,00 + BTW. Uw verkregen ondernemingsnummer zal tevens als BTW-nummer dienst doen. 3.6 Aanvullende vergunningen Voor een aantal beroepsactiviteiten gelden nog eens specifieke vereisten. Hier volgt een overzicht van de activiteiten en beroepen waar bijkomende administratieve verplichtingen mee gepaard gaan. Voor het aanvragen van al deze aanvullende vergunningen kan u steeds terecht bij de kantoren van Eunomia, die het nodige doen. - Leurkaarten voor Ambulante handel Voor deur-aan-deur verkopen, verkopen op de openbare weg, op de openbare en private markten moet u voorafgaand in het bezit zijn van een leurkaart. De aanvraag gebeurt bij het ondernemingsloket. - Kermiskaarten Om een kermisactiviteit uit te oefenen, moet u voorafgaand in het bezit zijn van een machtiging kermisactiviteiten. Deze wordt aangevraagd bij het ondernemingsloket. - Beroepskaart voor vreemdelingen U dient als ondernemer in het bezit te zijn van een beroepskaart indien u geen onderdaan bent van de Europese Economische Ruimte (er zijn uitzonderingen). Een aanvraag tot het verkrijgen van de beroepskaart wordt ingediend bij de Belgische ambassade of het Belgisch consulaat in het land van verblijf voor de persoon die in het buitenland leeft. Verblijft men reeds in België, dan vraagt men een beroepskaart aan via de gemeente. - Vergunning tot het fabriceren en/of het in de handel brengen van voedingsmiddelen. Elkeen die voedingsmiddelen fabriceert, invoert of in de handel brengt moet een vergunning aanvragen bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), dienst Eetwareninspectie. Inlichtingen: www.health.fgov.be U kan deze vergunning laten aanvragen door Eunomia.