Meewerkende echtgeno(o)t(e): informatiefiche

Transcriptie

1 Meewerkende echtgeno(o)t(e): informatiefiche SINDS 1 JULI 2005 MOET ELKE MEEWERKENDE ECHTGENO(O)T(E) ZICH VERPLICHT ONDERWERPEN AAN HET ZOGEHETEN 'MAXISTATUUT'. HIERDOOR BOUWT DE MEEWERKENDE ECHTGENO(O)T(E) EEN VOLWAARDIG EIGEN SOCIAAL STATUUT OP. ENKEL MEEWERKENDE ECHTGENOTEN, GEBOREN VÓÓR 1 JANUARI 1956 KUNNEN OPTIONEEL KIEZEN VOOR HET MAXISTATUUT. ZIJ BLIJVEN WEL VERPLICHT ONDERWORPEN AAN HET MINI-STATUUT. 1. Aansluiting: procedure Indien u wenst aan te sluiten als meewerkende echtgeno(o)t(e), dan dient u een aansluitingsverklaring in te vullen bij hetzelfde sociaal verzekeringsfonds als uw partner. Het aansluitingsformulier bevat ook een stroomschema (om uit te maken of u al dan niet dient aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds) en een in te vullen verklaring op erewoord. Wanneer de sociale zekerheidinstellingen op basis van de gegevens waarover zij beschikken vermoeden dat iemand onderworpen is aan het statuut van de meewerkende echtgeno(o)t(e) en de persoon in kwestie nog niet uit eigen beweging aansloot, dan wordt deze persoon automatisch en ambtshalve aangesloten. Dit vermoeden van onderwerping is echter weerlegbaar binnen de 90 dagen na de aansluiting. Het is dan ook van groot belang zo snel mogelijk dit vermoeden van onderwerping te weerleggen als u geen meewerkende echtgeno(o)t(e) bent. De aansluiting kan immers niet met terugwerkende kracht worden vernietigd. In geval van niet tijdige weerlegging van het vermoeden kan uw aansluiting pas stopgezet worden in het kwartaal waarbinnen u het vermoeden weerlegt Welke echtgenoten dienen aan te sluiten? De partner van een zelfstandige (gehuwd of met een verklaring van wettelijke samenwoning); die effectief meehelpt in de zaak van een zelfstandige; wiens echtgeno(o)t(e) geen bedrijfleider is en die geen eigen beroepsactiviteit, noch een vervangingsinkomen heeft die recht geven op uitkeringen in een verplichte regeling voor pensioenen, kinderbijslagen, en ziekte- en invaliditeitsverzekering, minstens gelijkwaardig aan die van het sociaal statuut van de zelfstandigen.

2 !! Nieuw is dat sinds 31/01/2014 een EIGEN zelfstandige beroepsactiviteit met een netto belastbaar maximum beroepsinkomen van 3000 op jaarbasis het meewerkende echtgenote statuut niet belet. Tot voor deze datum betekende een minieme eigen beroepsactiviteit dat men diende aan te sluiten als zelfstandige in hoofdberoep Wanneer bent u helper? Een helper staat de zelfstandige effectief bij of vervangt hem/haar, zonder tegenover hem/haar verbonden te zijn door een arbeidsovereenkomst of statuut. Effectief wil zeggen: regelmatig en/of minstens 90 dagen per jaar. Of de hoofdzelfstandige zelfstandige is in hoofdberoep of in bijberoep of een toegelaten activiteit na pensioenleeftijd uitoefent doet niet ter zake. Indien u niet helpt of slechts occasioneel (dus op onregelmatige wijze) en dit gedurende minder dan 90 dagen per jaar zal u dit zo willen vermelden op het aansluitingsformulier Hebt u een eigen beroepsactiviteit of een vervangingsinkomen? Dan dient u niet aan te sluiten als meewerkende echtgenote ook al helpt u in de zaak. Dit voor zover u voldoende sociale rechten opbouwt vanuit uw eigen sociaal statuut. Om voldoende eigen sociale rechten te hebben moet u minstens halftijds tewerkgesteld zijn als werknemer of ambtenaar. Bent u een vastbenoemde leerkracht in het onderwijs dan moet u minstens 60% van een volledig uurrooster presteren. Ook wanneer u een eigen zelfstandige activiteit hebt bouwt u voldoende eigen rechten op. U bent "genieter van een vervangingsinkomen" als u een werkloosheidsuitkering, een arbeidsongeschiktheidsuitkering of een pensioen ontvangt. In andere gevallen neemt u best contact op met ons. Opgelet! Ook wanneer u een vervangingsinkomen geniet, moet u ons het aansluitingsformulier invullen en terugsturen. Het kan dat de gegevens die wij ter beschikking kregen van de overheid niet kloppen en dat u momenteel wel 'eigen' rechten op sociale zekerheid opent als nog actieve werknemer, ambtenaar of zelfstandige, of als genieter van een vervangingsinkomen.

3 1.4. Wanneer is uw echtgeno(o)t(e) bedrijfsleid(st)er? Het is mogelijk dat uw echtgeno(o)t(e) werkzaam is als zelfstandige in het kader van een vennootschap en dat het u overeenkomstig de fiscale wetgeving niet toegelaten is een meewerkinkomen toegekend te krijgen. In dat geval wordt uw echtgeno(o)t(e) fiscaal gezien als 'bedrijfsleid(st)er' beschouwd. Onder 'bedrijfsleid(st)er' wordt verstaan: elke natuurlijke persoon die optreedt in naam van de vennootschap of vereniging waarin hij/zij werkzaam is (al dan niet bezoldigd) zonder in ondergeschikt verband te staan tot die vennootschap of vereniging. De inkomsten van de bedrijfsleid(st)ers worden in de fiscale aangifte ingegeven onder deel II, vak 16, code 400. Dit heeft ook gevolgen voor het sociaal statuut: indien uw echtgeno(o)t(e) of partner bedrijfsleid(st)er is, valt u als zijn/haar help(st)er buiten het toepassingsgebied van het sociaal statuut van de meewerkende echtgeno(o)t(e). Opgelet! Als echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner van een bedrijfsleid(st)er moet u hoe dan ook het aansluitingsformulier invullen en terugsturen Wat dient u te doen? U zal het aansluitingsformulier invullen en ons dit terug willen bezorgen. Het stroomschema op de achterzijde van het aansluitingsformulier laat u toe te bepalen of u al dan niet moet aansluiten als meewerkende echtgeno(o)t(e). Aan de hand van het resultaat van het stroomschema vult u dan de verklaring op erewoord in op de voorzijde van het aansluitingsformulier. Indien uw situatie recent wijzigde: uw echtgeno(o)t(e) is niet langer zelfstandig, u bent niet meer gehuwd, uw echtgeno(o)t(e) is overleden, dan dient u ons dit te laten weten. U kan dit ook vermelden op het inlichtingenformulier. 2. Het maxi-statuut Elke meewerkende echtgenote die geboren is na moet verplicht aansluiten onder het maxi-statuut. De meewerkende echtgeno(o)t(e) die aansluit onder het maxi statuut heeft een eigen inkomen en is net als de zelfstandige in eigen naam sociaal verzekerd voor ziekteverzekering en gezondheidszorgen, het recht op kinderbijslag en pensioen. De meewerkende echtgeno(o)t(e) maxi statuut kan ook een eigen aanvullend pensioen ((S)VAP) onderschrijven.

4 2.1. De bijdrage Gedurende de ganse periode van beginactiviteit (drie volledige kalenderjaren) betaalt u voorlopige bijdragen, die later herzien worden naarmate de effectieve inkomsten gekend zijn. Die voorlopige bijdragen worden vastgesteld op een minimum van (cijfers 2016): 304,49 per kwartaal voor het eerste jaar 311,92 per kwartaal voor het tweede jaar 319,34 per kwartaal voor het derde jaar Het inkomen ( 5 715,58) waarop de voorlopige bijdragen berekend worden, wordt in die periode ook afgetrokken van het inkomen waarop de sociale bijdragen van de echtgeno(o)t(e) worden berekend. Deze aftrek blijft dezelfde indien men kiest voor de betaling van sociale bijdragen op basis van een verhoogd inkomen Fiscaliteit Fiscaal verandert het volgende: het bedrag van de toekenning wordt beschouwd als een eigen bezoldiging van de meewerkende echtgeno(o)t(e). Een eigen inkomen dus, waarvan de sociale bijdragen en eigen bedrijfskosten kunnen worden afgetrokken. Indien geen bewezen eigen kosten worden afgetrokken, wordt een forfaitaire kost van 5% in mindering gebracht. 3. Het mini-statuut Dit statuut geldt vanaf 01/07/2005 enkel nog voor de meewerkende echtgenoten geboren vóór 01/01/1956. Voor deze groep blijft het maxi-statuut optioneel en het mini-statuut verplicht. Het mini-statuut voorziet enkel in een arbeidsongeschiktheidsverzekering. U bent dus niet in eigen naam sociaal verzekerd voor de gezondheidszorgen, kinderbijslag of pensioen: u bent persoon ten laste van uw partner voor de gezondheidszorgen in de ziekteverzekering, de kinderbijslag komt via de zelfstandige echtgeno(o)t(e) en uw partner kan recht openen op een gezinspensioen.

5 3.1. De bijdrage U betaalt ongeveer 0,8 % op het inkomen waarop de echtgeno(o)t(e)- zelfstandige zijn bijdragen betaalt, met een minimum van 26,71 per kwartaal en een 150,61 per kwartaal (cijfers 2016) Fiscaliteit Fiscaal blijft ook alles bij het oude: de zelfstandige kan een deel van zijn/haar inkomen (normaliter 30 %, in bepaalde gevallen tot 50 %) fiscaal toekennen aan de meewerkende echtgeno(o)t(e). Die inkomsten worden apart belast (in een lagere schijf). De sociale bijdragen van de zelfstandigen worden wel berekend op het totale inkomen, dus ook op het stuk dat fiscaal wordt toegekend aan de meewerkende echtgeno(o)t(e) Wat als u geboren bent vóór 1956? Heeft het dan zin om te kiezen voor een maxi-statuut? Bent u meewerkende echtgeno(o)t(e) en geboren vóór 1956, dan zult u op 1 januari 2012 minstens 56 jaar zijn. Gevolg: meestal zult u niet voldoende eigen pensioen meer kunnen opbouwen. De wetgever heeft gemeend dat het dan niet fair zou zijn u nog bijdragen te doen betalen voor het volledige sociaal statuut. Uw eigen bijdragen zullen immers op gezinsniveau pas meer pensioenrecht opleveren wanneer u voldoende eigen loopbaanjaren hebt opgebouwd. Dat heeft te maken met een aantal technische regels inzake pensioenopbouw: wie geen twee derde van een volledige pensioenloopbaan (30 jaren) heeft, komt niet in aanmerking voor een proportioneel deel van het gewaarborgd minimumpensioen als zelfstandige. Als de toekenningen aan de meewerkende echtgeno(o)t(e) relatief laag geweest zijn, is ook het opgebouwde pensioen relatief laag. Bij pensionering zal dan blijken dat het gezinspensioen dat de zelfstandige opgebouwd heeft, hoger is dan de som van de twee alleenstaande pensioenen. Alleen bij hoge inkomsten kan er pensioenwinst zijn, maar daar staat tegenover dat men onevenredig veel meer bijdragen heeft betaald. Conclusie: Op vrijwillige basis toetreden tot het maxistatuut is voor de meewerkende echtgeno(o)t(e) maar interessant als de pensioenloopbaan minstens 30 jaar bedraagt, met inbegrip van een eventuele vroegere beroepsloopbaan, of als men echt hoge inkomsten heeft. Voor een juiste evaluatie van de pensioentoestand, kan u beroep doen op de Studiedienst van Zenito.