De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;



Vergelijkbare documenten
Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Energieakkoord Noord-Nederland

Speech van commissaris van de koning Max van den Berg, debatavond Europese Commissie 'Energievoorziening in de toekomst', 30 januari 2014

regelgeving gericht op decentrale energieopwekking of opslag van duurzame energie.

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)

B-121 Green Deal Windplan Wieringermeer

Factsheet: Dong Energy

Hierna tezamen ook genoemd: Partijen; 1 Green Deal

PostbusDVS - Brief PS over energieakkoord Rijk en Noord-Nederland.doc Pagina 1

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Geachte Voorzitter, Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Interne postcode 650 der Staten Generaal Postbus EA DEN HAAG

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

B-85 Green Deal verduurzamen dierenbeschermingcentra

MANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008

B-130 Green Deal Nijmegen

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

a DEC /49/A.31, OMB/PB Adema E.F. (050)

B-96 Green Deal de winst van paardenmest

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?

Power to gas onderdeel van de energietransitie

Convenant Aardgasvrije Nieuwbouw Zuid-Holland

Visie elektriciteitscentrale en biomassa in de toekomst

B-088 Green Deal Haalbaarheidsstudie Nationaal Fonds Energiebesparing

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Green Deal van Essent, Nederlandse Groen Gas Maatschappij, en Friesland Campina met de Rijksoverheid

Inzichten uit een regio:

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Begrotingswijziging 76/17A

Convenant Aardgasvrije Nieuwbouw

Helmonds Energieconvenant

Nut en noodzaak van schaliegas in Nederland

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Green Deal van Sublean Group B.V. met de Rijksoverheid

RWE Power. CCS Werbeagentur 10/07. Energiecentrale Eemshaven. RWE Power AG Essen Keulen (Duitsland) I Dertien vragen

C-153 Green Deal Groen Bouwen

Intentieverklaring milieuzone voor lichte bedrijfsauto s

Intentieverklaring biomassa uit bos, natuur, landschap en de houtketen

Kennis van Energietransitie Kansen voor Noord Nederland EDIAAL

Green Deal van Essent New Energy met de Rijksoverheid

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 14 maart 2012

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Jaarplan Energie Verantwoorde Glastuinbouw: morgen groeit vandaag

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Nuon Magnum. Een volgende stap in de energietransitie. Rien van Haperen, Project Directeur Nuon Magnum. Utrecht, 6 december 2006

C-157 Green Deal Productie Bioplastics uit Groente-, Fruit-, en Tuinafval

B-120 Green Deal Stadsverwarming 2.0

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

Regieorgaan EnergieTransitie Standpunt - Voorrang voor duurzaam. Naar aanleiding van de herziening van de elektriciteitswet en gaswet, 6 januari 2010

Nr /50/A.38, MV Groningen, 21 december De door u gestelde vragen worden hierna - in cursief - herhaald en beantwoord.

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging

Na aardgas komt zonneschijn

Later is nu! Reactie van Greenpeace op het Energierapport 2005 Nu voor later van het Ministerie van Economische Zaken.

Bijlage 1 Programma- en actielijnen Pieken

STARTDOCUMENT. 1. De kracht van samenwerking. 2. Waarom een NWP

Nationale Energieverkenning 2014

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS

WKK en decentrale energie systemen, in Nederland

C-168 Green Deal Cirkelstad

Green Deal van Netbeheer Nederland met de Rijksoverheid

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.

Behandelend ambtenaar E.E.I. Snijder Akkoord. Ambtelijk opdrachtgever / Leidinggevende Vroon, J.H. digitaal

Duurzame Ruimtelijke Ordening in Nederland: De regio is slagvaardiger in klimaatbeleid De tussenstand van onze verkenning: West en Noord Nederland

Aan de politieke partijen die deelnemen aan de verkiezingen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

C-181 Green Deal HarvestaGG in Noord Nederland

De rol van biomassa in de energietransitie.

Energievoorziening Rotterdam 2025

Intentieovereenkomst Windpark Zeewolde

SETIS VOOR EEN KOOLSTOFARME TOEKOMST

Regionaal Energie Convenant

1 Inleiding. 1.1 Achtergrond

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

100 MW GETIJDENENERGIE 100% VOORSPELBAAR 100% FLEXIBEL

NeVER/VMR 18 juni Klimaatakkoord en omgevingsrecht vanuit energierechtelijk perspectief

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Energieakkoord voor duurzame groei

Macro economie. Vooruitblik

Rol van WKK in een toekomstige Nederlandse energievoorziening:

Tweede Kamer der Staten-Generaal

E-Pact. Samen Sterk. voor Natuur, Milieu en Economie. in de Eemsdelta

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen

De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, handelend als bestuursorgaan, hierna te noemen: minister van OCW,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Na artikel I, onderdeel H, worden in het voorstel van wet de volgende onderdelen ingevoegd: Ha

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Energieakkoord: Wij zijn aan zet!

B-82 Green Deal Friese Waterketen

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie

AMBITIES HOLLAND FINTECH

Transcriptie:

INTENTIEVERKLARING CO 2 AFVANG, TRANSPORT en OPSLAG Partijen 1. De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, vertegenwoordigd door de heer ir. J. van der Vlist, Secretaris-Generaal van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, te dezen handelend in haar hoedanigheid van bestuursorgaan en tevens handelend in haar hoedanigheid van vertegenwoordiger van de Staat der Nederlanden, hierna te noemen rijksoverheid, en; 2. De provincie Groningen, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer J.G.M. Alders, Commissaris van de Koning in de provincie Groningen, handelende ter uitvoering van het besluit van Gedeputeerde Staten van Groningen van 24 april 2007, nr. (p.m.), hierna te noemen de provincie Groningen en; 3. De naamloze vennootschap n.v. Nuon, gevestigd te Amsterdam aan de Spaklerweg 20, 1096 AA, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer L.M.J. van Halderen, voorzitter van de Raad van Bestuur, hierna te noemen Nuon. Overwegende dat: Het Kabinet zich ambitieuze klimaat- en energiedoelstellingen heeft gesteld, te weten 20% duurzame energie in 2020, een energiebesparingstempo van 2% per jaar, 30% CO 2 - reductie ten opzichte van 1990 en 10% biotransportbrandstoffen; De Europese lidstaten zich hebben gecommitteerd tot een unilaterale CO 2 - reductiedoelstelling van 20% in 2020; De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken; De Europese Commissie energievoorzieningszekerheid waaronder diversificatie in de brandstofmix (kolen, gas, olie, biomassa) belangrijk acht; De energietransitie een noodzakelijke voorwaarde is om op lange termijn een duurzame energievoorziening in Nederland te realiseren die betrouwbaar en betaalbaar is; Het gebruik van fossiele brandstoffen voor energieopwekking nog vele tientallen jaren een belangrijke rol zal spelen en dat het schoon en efficiënt gebruik van fossiele brandstoffen een belangrijke pijler is in de overgang naar een schone en efficiënte energievoorziening;

Nederland op dit moment aan de vooravond staat van een volgende grote stap in de transitie naar een duurzame en efficiënte energievoorziening, namelijk CO 2 afvang, transport en opslag; Nederland ernaar streeft zich in Europa te positioneren als voortrekker op het gebied van CO 2 afvang, transport en opslag, omdat Nederland beschikt over een groot ondergronds CO 2 opslagpotentieel, unieke kolenvergassingstechnologie en een fijnmazige (gas)infrastructuur met een uitstekende geografische positie ten aanzien van de aanwezigheid van potentiële opslaglocaties voor CO 2 ; Het Kabinet een project Schoner en Zuiniger heeft geïnitieerd waarin CO 2 afvang en opslag als één van de maatregelen is opgenomen om het ambitieuze doel te bereiken; Minister-President Balkenende in de recente Europese top te Brussel heeft aangegeven dat Nederland zich tot de koploper op het terrein van innovatieve schone kolentechnologie waarbij CO 2 ondergronds wordt opgeslagen, wil ontwikkelen; Het Kabinet het voorstel van de Europese Commissie steunt om in 2015 ongeveer 12 grootschalige demonstratieprojecten voor CO 2 transport, afvang en opslag te hebben gerealiseerd en kansen ziet om met één of meer grootschalige demonstratieprojecten deel te nemen; Publiek-private samenwerking een essentiële voorwaarde is om de kabinetsdoelstellingen op het gebied van CO 2 reductie te realiseren; Noord-Nederland de ambitie heeft om onder de noemer van Energy Valley uit te groeien tot dé energieregio van (Noordwest-)Europa; Noord-Nederland geografische, economische, ecologische, infrastructurele en sociaalmaatschappelijke voordelen biedt op energiegebied; Noord-Nederland een sterke positie inneemt met betrekking tot de aardgasketen, te weten gaswinning, transport, opslag, toepassing, handel, innovatie en de gasrotonde en de komende jaren hierin 1 á 2 miljard Euro investeert; Noord-Nederland tevens een sterke positie heeft opgebouwd met betrekking tot andere energiegerelateerde bedrijfsactiviteiten, zoals olieactiviteiten, grootschalige elektriciteitsproductie uit aardgas, kolen en biomassa en aanlanding van elektriciteit, duurzame energieactiviteiten zoals windenergie en energie uit biomassa, en grootschalige productie van biotransportbrandstoffen; Noord-Nederland een sterke energiekennisbasis bezit met de Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool/EnergieKennisCentrum, Cartesiusinstituut, Van Hall Instituut/WUR, EnergieonderzoekCentrum Nederland en vele andere instellingen;

CO 2 afvang, transport en opslag niet van de één op de andere dag is gerealiseerd en er nog de nodige research en ontwikkeling moet plaatsvinden om te komen tot toepassing; Nuon reeds jarenlang een vooraanstaande positie inneemt in het verduurzamen van de energievoorziening en haar bedrijfsdoelstellingen en activiteiten aansluiten op de doelstellingen van het Kabinet; Nuon beschikt over unieke kennis en ervaring met duurzame energietechnologieën en kolenvergassingstechnologie; Nuon als eerste Nederlandse energieproducent de ambitie heeft stappen te zetten om CO 2 afvang te realiseren middels toepassingsgerichte innovatie & development en daadwerkelijke realisatie van CO 2 afvang; Nuon voornemens is in de Groningse Eemshaven een nieuwe multi-fuel centrale te realiseren. Deze centrale is gebaseerd op schone kolentechnologie. Deze technologie brengt zeer lage emissies mee op het gebied van NO x,so x, fijnstof en kwik. Daarnaast is deze schone kolentechnologie geschikt om grootschalig biomassa mee te vergassen. Tevens biedt de schone kolentechnologie de mogelijkheid CO 2 emissies af te vangen; Nuon s voorgenomen stap één van de kansrijke initiatieven is om te komen tot CO 2 - afvang, -transport en opslag in Noord-Nederland; Nuon actief samenwerkingsverbanden zoekt met partijen in de verdere keten van CO 2 transport en opslag; Zowel de rijksoverheid, de provincie Groningen als Nuon de komende jaren grote stappen willen zetten in de transitie van Nederland naar één van de duurzaamste en efficiëntste energievoorzieningen van Europa; De samenwerking tussen overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties noodzakelijk is om deze volgende stap in de energietransitie te kunnen realiseren.

Spreken als hun intentie uit: 1. Om samen te werken op het gebied van CO 2 afvang, transport en opslag. De rijksoverheid, de provincie Groningen en Nuon willen door middel van CO 2 afvang, transport en opslag actief een bijdrage leveren aan het versnellen van deze transitie naar een duurzame en efficiënte energievoorziening en het behalen van de doelstellingen uit het regeerakkoord tot reductie van CO 2 emissies met 30% in 2020. Toepassingsgerichte research & development en het daadwerkelijk realiseren van een grootschalig proefproject voor CO 2 afvang, transport en opslag staan daarbij centraal. 2. Om samen actief samenwerkingsverbanden op te zoeken met partijen in de gehele keten van CO 2 afvang, transport en opslag. 3. De rijksoverheid zal zich in het kader van de samenwerking inspannen de noodzakelijke bestuurlijke randvoorwaarden tot stand te brengen voor het faciliteren van CO 2 afvang, transport en opslag. Hierbij gaat het onder meer om het gerealiseerd krijgen van een adequaat Europees wettelijke kader voor CO 2 afvang, transport en opslag, het erkennen van CO 2 opslag als CO 2 reducerende maatregel binnen het EU ETS en het wegnemen van eventuele barrières in en het creëren van nationaal beleid en/of regelgeving. 4. De provincie Groningen zal zich in het kader van de samenwerking inspannen om als regisseur op te treden om de verschillende partijen die in het proces van afvang, transport en opslag noodzakelijk zijn te faciliteren en te ondersteunen. Dit betreft naast de vergunningstechnische voorwaarden het samenbrengen en organiseren van het samenwerkingsproces. 5. Nuon zal zich inspannen de te ontwikkelen schone kolencentrale in de Eemshaven, Nuon Magnum, CO 2 capture ready voor te bereiden. Dat wil zeggen dat de centrale in een volgende fase de mogelijkheid heeft CO 2 afvang technisch in te passen. Grootschalige CO 2 afvang is op deze centrale onder de juiste condities vanaf 2013 realiseerbaar. Als eerste stap is Nuon voornemens in haar centrale in Buggenum een kleinschalig demonstratieproject voor CO 2 afvang te realiseren. In dit kader is het voor Nuon van essentieel om met andere partijen samen te werken. 6. Elke partij draagt haar eigen kosten in verband met de voorbereiding, totstandkoming en uitvoering van deze intentieverklaring en eventueel hieruit voortvloeiende overeenkomsten. 7. Deze intentieverklaring geldt totdat één van de partijen de intentieverklaring schriftelijk opzegt. Opzegging vindt eerst plaats nadat daarover tussen partijen overleg is gevoerd. De partij die deze intentieverklaring wil opzeggen, nodigt de andere partijen voor dat overleg uit. 8. Als één van partijen uiteindelijk besluit om niet verder samen te werken, zal geen van de partijen een schadevergoeding aan één of meer van de andere partijen verschuldigd zijn noch anderszins aansprakelijk kunnen worden gesteld voor welk nadeel dan ook voortvloeiend uit de beëindiging van de samenwerking.

9. De bepalingen 1, 2, 3, 4 en 5 geven slechts de intentie weer en beogen uitdrukkelijk niet om over en weer in rechte afdwingbare verplichtingen te scheppen. De bepalingen 6, 7, 8 en 9 beogen uitdrukkelijk wel in rechte afdwingbare verplichtingen in het leven te roepen. De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, voor deze: de heer ir. J. van der Vlist Provincie Groningen, de heer J.G.M. Alders n.v. Nuon, de heer L.M.J. van Halderen Groningen, 27 april 2007