Je beseft dat je niet meer jezelf bent de laatste tijd. Je bent altijd moe. Je voelt jezelf verdrietig en weent veel. Je voelt jezelf hopeloos. Dit zijn symptomen van depressie. Depressie kan je genezen.
Depressie is heel gewoon Als je denkt depressief te zijn, wel, je bent niet alleen. Miljoenen mensen op de wereld zijn depressief. Mensen van alle leeftijden, man of vrouw, uit alle sociale klassen, met verschillende leefgewoontes kunnen het krijgen, en het is een aandoening die meer voorkomt dan bijv. suikerziekte. Wat is depressie? Depressie is een ziekte die invloed heeft op het hele lichaam, op de manier waarop je denkt, voelt en de manier waarop je je gedraagt. Iedereeen voelt zich al wel eens triestig, ontgoocheld, en van slag op een bepaald punt in zijn leven. Maar wanneer je echt depressief bent gaan deze gevoelens gedurende weken, maanden en soms zelfs jaren door. Depressie is pijnlijk en kan het echt moelijk maken om zelfs de simpelste dingen te doen. Depressie is een medische aandoening die behandeling vraagt, net zoals een gebroken been. Gelukkig maar, dat net zoals een gebroken been ook depressie behandelbaar is. Vergeet nooit dat depressie een aandoening is die je hebt, maar dat het nooit bepaald wie je bent.
Meer te weten komen over depressie en de verschillende behandelingswijzen, inclusief over medicijnen en psychotherapie (praattherapie) is een eerste belangrijke stap in je genezingsproces. Dit boekje kan je helpen om sommige van je vragen te beantwoorden, en kan er misschien voor zorgen dat je je comfortabeler voelt als je spreekt over wat je voelt met je dokter, of indien je dit wenst met je familie of je vrienden. Wat zijn de symptomen van depressie? Het woord depressie verwijst naar: een voortdurende treurige gemoedstoestand of verlies in interesse of plezier in de meeste activiteiten Meestal gaat het gepaard met enkele van de volgende symptomen verandering in slaappatroon rusteloosheid of vertraagde bewegingen verlies van energie of zich heel de tijd moe voelen verandering in eetlust of gewicht gevoelens van waardeloosheid of schuldgevoelens zonder echte reden hiertoe
moeilijkheden bij het concentreren of bij beslissingen maken herhaalde gedachte aan de dood of zelfdoding Niet iedereen vertoont dezelfde kenmerken als hij een depressie heeft maar voor je dokter is het belangrijk, te weten of je symptomen je echt van de kaart hebben gebracht, en of ze invloed hebben gehad op je werk, je sociale leven en je dagelijkse activiteiten. We spreken van depressie als je minstens 5 van bovenstaande symptomen vertoont gedurende tenminste 2 weken. Wie krijgt er depressie? Niemand weet eigenlijk zeker waarom sommige mensen depressief worden en anderen niet. In bepaalde families lijkt het meer voor te komen dan bij andere. Als je kinderen hebt, ouders, broers of zussen die een depressie hebben doorgemaakt, heb je een grotere kans om het ook te krijgen. Depressie kan ook voorkomen naar aanleiding van een stressvolle gebeurtenis. Soms overkomt het je zelfs zonder enige duidelijke oorzaak. Wat duidelijk is, is dat wanneer je depressief bent, je er niets aan kan doen, en dat je er vooral niet beschaamd over moet zijn. Onderzoekers hebben aangetoond dat vrouwen 2 keer meer kan
hebben om een depressie te krijgen dan mannen. Depressie kan zowel bij mannen als bij vrouwen veroorzaakt worden door medicijnen, drugs, alcoholmisbruik, medische problemen, stressvolle gebeurtenissen en andere zaken. Wat veroorzaakt depressie? De oorzaak van depressie is nog niet helemaal gekend. Onderzoekers en artsen hebben geleerd dat sommige symptomen van depressie en angststoornissen te maken kunnen hebben met een onevenwicht van natuurlijke stoffen in je hersenen. Deze stoffen spelen een rol in de overdracht van informatie tussen zenuwcellen. Denk je depressief te zijn? Doe de test en bespreek de resultaten met je arts. Hij kan dan besluiten of je een depressie hebt of niet. Samen kan je een behandelingsplan opstellen om de depressie te behandelen. Vergeet niet: genezen is mogelijk! Depressie is een behandelbare ziekte!
Doe de depressie zelftest: Vul het antwoord op deze vragen zo goed mogelijk in en neem de resultaten mee naar je arts. Zet een kruisje in het vakje dat het best je huidige toestand beschrijft. PHQ Vragenlijst 1. Weinig interesse of plezier in uw gewone activiteiten o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag 2. Zich neerslachtig, depressief, hopeloos voelen o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag
3. Moeilijk inslapen, moeilijk doorslapen of te veel slapen o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag 4. Zich moe voelen of gebrek aan energie hebben o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag 5. Weinig eetlust of overmatig eten o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag
6. Een slecht gevoel hebben over uzelf - of het gevoel hebben dat u een mislukkeling bent- of het gevoel dat u zichzelf of uw familie heeft teleurgesteld o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag 7. Problemen om u te concentreren, bv. om de krant te lezen of om TV te kijken o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag 8. Zo traag bewegen of zo langzaam spreken dat andere mensen dit zouden kunnen gemerkt hebben. Of integendeel, zo zenuwachtig of rusteloos zijn dat u veel meer rondliep o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag
9. De gedachte dat u beter dood zou zijn of de gedachte uzelf op een bepaalde manier pijn te doen o Helemaal niet o Verschillende dagen o Meer dan de helft van de dagen o Bijna elke dag Je arts kan je helpen Indien je antwoord voor vragen 1 en 2 meer dan de helft van de dagen of bijna elke dag, bespreek dan je resultaten met je arts. Alleen een dokter kan de juiste diagnose vaststellen. Herhaaldelijk denken aan de dood of zelfdoding is het meest ernstige symptoom van depressie. Indien je meerdere dagen invulde of meer voor vraag 9 (ik denk dat ik beter dood zou zijn of ik wil mezelf iets aandoen), spreek dan onmiddellijk met je arts, een vriend, een familielid, of om het even wie die je onmiddellijk kan helpen. Indien je ernstig erover denkt jezelf pijn te doen of
jezelf iets aan te doen, en niemand is in de buurt om je te helpen, bel dan naar Tele-Onthaal (106) of ga naar de dichtsbijzijnde dokter of het dichtstbijzijnde hospitaal. Je dokter is de beste persoon om alles aan te vertellen. Er is veel hulp beschikbaar. Je moet het alleen maar vragen. Depressie kan je genezen Het is belangrijk te weten dat depressie bij de meeste mensen genezen kan worden, met behulp van medicijnen, psychotherapie (praattherapie) of een combinatie van beide. Medicatie Vandaag de dag zijn er medicijnen, op voorschrift beschikbaar, die men SSRI noemt (selectieve re-uptake inhibitors). Dit is de meest voorgeschreven medicatie voor deze aandoening. Psychotherapie Een andere vorm van behandelen is psychotherapie (praattherapie). Samen met een psychiater of een andere profesionele gezond-
heidsmedewerker (zoals psychologen) kan je je ervaringen bespreken, je relaties, bepaalde gebeurenissen, en gevoelens die voor jou heel belangrijk zijn. Dit soort behandeling kan je helpen om beter om te gaan met je problemen en oplossingen te zoeken. Dus praat met je dokter. Samen met hem kan je een behandelingsplan opstellen dat geknipt is voor jou. Kies voor een actieve levensstijl. Als je herstelt van depressie, is het heel goed om gezond en actief te blijven. Goed eten, minder alcohol drinken, lange wandelingen maken, terug vrienden bezoeken, kan je helpen. Hoe SSRI kunnen helpen Hoewel we niet precies weten hoe SSRI werken om depressie te genezen, weten we dat SSRI medicijnen zijn die het chemische onevenwicht in de hersenen herstellen. Serotonine is namelijk een chemische stof in je hersenen die betrokken is in de informatieoverdracht van de ene zenuwcel naar de andere.
Zenuwcellen ZENUW A ZENUW B Normaal wordt serotonine vrijgezet van de ene zenuwcel (zenuw A) en wordt dan opgepikt door de volgende zenuwcel (zenuw B). Een deel van die serotonine wordt terug opgenomen in de eerste zenuwcel. serotonine
Tekort aan neurotransmitter ZENUW A ZENUW B Mensen die een depressie hebben kunnen een tekort hebben aan serotonine. Zo kunnen de zenuwcellen niet optimaal communiceren. serotonine
Het blokkeren van serotonine ZENUW A ZENUW B Wat SSRi doen is verhinderen dat de serotonine terug opgenomen wordt in de eerste zenuwcel (zenuw A) die de boodschap zendt. serotonine blokkeren van serotonine
Terug normale informatieoverdracht ZENUW A ZENUW B Deze blockage door SSRI zorgt ervoor dat er meer serotonine tussen de 2 cellen blijft en daardoor gebeurt de informatieoverdracht weer normaal. serotonine blokkeren van serotonine
Vragen over SSRI Veel mensen zijn al heel goed behandeld met SSRI. Hoe lang duurt het om weer beter te worden? De tijd nodig om je beter te voelen is verschillend voor iedereen. De meesten voelen zich al wat beter tussen de 1 à 4 weken na het begin van de behandeling. Maar soms duurt het zelfs 6 tot 8 weken. Zelfs als je je niet dadelijk beter voelt is het enorm belangrijk dat je je medicijnen goed blijft nemen zoals je dokter ze heeft voorgeschreven. Vaak ziet je omgeving sneller resultaat dan jij. Hoe lang moet ik SSRI nemen? Je arts zal samen met jou de beste behandelingsduur bespreken. Het is belangrijk je medicijnen in te nemen zoals je dokter dat heeft voorgeschreven. Zelfs als je je beter voelt mag je niet stoppen met je medicatie in te nemen; praat er eerst over met je dokter. Internationale en belgische raadgevingen zeggen dat je een behandeling voor depressie minstens 6 maanden zou moeten volhouden
tot zelfs 1 jaar lang. Studies tonen aan dat om te voorkomen dat depressie terugkomt je de medicijnen moet nemen 4 tot 9 maanden nadat je je beter voelt. Zijn SSRI verslavend? Neen. In medische studies is aangetoond dat SSRI niet verslavend zijn. Wat als ik andere medicijnen neem? Vertel je dokter altijd welke andere medicijnen je nog neemt. Ook medicijnen die je niet op voorschrift hebt gekregen, zelfs kruiden, vitaminen en mineralen. Wat moet ik doen als ik nevenwerkingen heb? Sommige mensen die SSRI s nemen hebben nevenwerkingen. Dit kan misselijkheid, slaapmoeilijkheden, diarrhee, droge mond, sexuele nevenwerkingen, slaperigheid of moeheid, beverigheid, indigestie,
meer zweten, zich jachtig voelen, en verminderde eetlust zijn. In studies met SSRI zijn slechts weinig mensen gestopt met hun medicatie omwille van de nevenwerkingen. Informeer je dokter over de nevenwerkingen die je ervaart. Je dokter kan je behandeling aanpassen en je helpen om je weer beter te voelen. Bijkomende informatie Indien je een SSRI neemt en je bent zwanger of je wil zwanger worden, breng dan je arts op de hoogte. Ook als je borstvoeding wil geven is het noodzakelijk dat je je arts op de hoogte brengt. Vertel je arts ook als je andere medische aandoeningen hebt, zeker in het geval van leveraandoeningen. Je drinkt beter geen alcohol als je een SSRI neemt. Geen bier, wijn of sterke drank dus. De meeste SSRI verhogen het effect van alcohol niet, maar het is niet raadzaam alcohol en medicijnen te combineren.
De volgende stappen Met de jusite behandeling en de juiste steun, is het mogelijk om te herstellen van depressie, en terug opnieuw van het leven te genieten. Uiteindelijk verdien je het om terug te genieten van alle mooie dingen die het leven je te bieden heeft. Miljoenen mensen voor jou zijn reeds genezen. Wat kan je nu doen? 1. Maak een afspraak met je dokter. Hij kan met jou bespreken of je een depressie hebt en welke behandeling het beste is voor jou. 2. Breng een bezoekje aan de website www.rhythms.be. Hier vind je informatie over depressie en kan je inschrijven voor een begeleidingsprogramma. Na inschrijving via de website of via je arts krijg je 6 maanden lang gratis een magazine thuisgestuurd boordevol informatie, om je te helpen deze moeilijke periode te overwinnen. Je staat er niet alleen voor. 3. Voor meer informatie over depressie kan je ook terecht bij een van de organisaties die vermeld worden op pagina 23.
Zoek iemand die je kan steunen Als je herstelt van een depressie is het belangrijk dat je iemand hebt waarbij je terecht kan voor steun. Een lokale zelfhulpgroep, een therapeut, je arts, een vriend, een religieuze ; er is overal hulp rondom je. Steun hebben kan helpen, of dit nu van vrienden is, familie of van dagelijkse contacten. Deze mensen kunnen veel doen om je te helpen in deze moeilijk periode. Dit kan betekenen dat ze je aanraden om naar de dokter te gaan in de eerste plaats, of dat ze je aanmoedigen om je medicatie te blijven nemen. Misschien laat je de volgende tips graag zien aan iemand die je vertrouwt, zodat ze kunnen leren hoe ze je het best helpen.
Indien je iemand kent die aan een depressie zou kunnen lijden : hier zijn enkele specifieke tips die je kunnen helpen : Erken dat de persoon die depressief is lijdt. Toon affectie, geef complimentjes, en wees lief en vriendelijk. Toon dat je de persoon respecteert en naar waarde schat. Help de persoon zich actief bezig te houden. Verwacht niet dat de persoon gewoon zich aanpast. Bekritiseer de persoon niet, verwijt hem of haar zijn of haar gedrag niet. Zeg niets of doe niets dat het lage zelfbeeld van de persoon kan verergeren. Luister naar signalen over zelfdoding: vertel dit onmiddellijk aan de huisarts of aan een persoon uit de patiënt zijn directe omgeving. Terwijl je zorgt voor iemand die depressief is mag je vooral niet vergeten om voor jezelf te zorgen.
Onthoud! Het is makkelijker voor depressieve personen om de behandeling te begrijpen en te volgen wanneer hun naaste omgeving, en vooral hun geliefden dit ook begrijpen.
Meer informatie over depressie: Volgende bronnen geven meer onafhankelijke informatie en steun voor mensen met depressie: zij steunen geen bepaalde medicinale behandeling. Belgische Liga van de Depressie vzw Rue de Vinaudrée 30 1370 Geldenaken Telefonisch bereikbaar: vrijdag en maandag van 10u tot 13u30: 070 23 33 24 E-mail: lig.depr@tiscali.be Tele-Onthaal 24 uur op 24 uur bereikbaar, 7 dagen op 7. Bel het nummer 106 Similes Hoofdkantoor en Provinciaal kantoor Vlaams-Brabant en Antwerpen: Groeneweg 151 3001 Heverlee Tel.: 016 23 23 82 Fax: 016 23 88 18 E-mail: similes@scarlet.be
RHYTHMS is a registered trademark of