Toekomstvisie Waddinxveen 2030 Verslag Toekomstcafé voor maatschappelijke organisaties op 24 mei 2016 Versie 6 juni 2016 Toekomstcafés In het kader van het visietraject Waddinxveen 2030 hebben in mei 2016 zogenoemde Toekomstcafés plaatsgevonden, op dinsdagavond van 19.00 uur tot 22.00 uur in Cultuurhuys de Kroon. Iedereen was welkom bij deze openbare bijeenkomsten. Toekomstcafés zijn workshops waar de deelnemers meedenken over de toekomst en een inhoudelijke bijdrage leveren. Op dinsdag 24 mei vond het tweede Toekomstcafé plaats, gericht op maatschappelijke organisaties. Na een welkomstwoord door burgemeester Cremers en een toelichting op het visietraject door Futureconsult gingen de deelnemers in 5 groepen aan de slag. De opzet van dit Toekomstcafé was aangescherpt op basis van de ervaringen van het Toekomstcafé op 10 mei. Ditmaal rouleerden de deelnemers langs 5 borden om hun mening en ideeën over onder andere de kernwaarden en belangrijkste keuzes voor Waddinxveen weer te geven. Vervolgens werkten ze in 4 groepen een beeld uit van hoe Waddinxveen er in 2030 uit ziet en welke veranderingen er tot dan toe hebben plaatsgevonden. Dit verslag geeft de uitkomsten van de avond weer. Kernwaarden, sterke punten en verbeterpunten Als aanvulling op de kernwaarden die ter illustratie waren genoemd, omschreven de aanwezigen als huidige kernwaarden van Waddinxveen de nuchterheid, het ondernemende karakter en het rijke verenigingsleven. Ook eerlijk, samenwerkend en balans werden als kernwaarden van Waddinxveen benoemd. Vervolgens mochten de vertegenwoordigers van de maatschappelijke organisaties per groep hun stem uitbrengen op de drie kernwaarden die zij het meest bij Waddinxveen vinden passen. De uitslag hiervan was als volgt: - 3 stemmen: groen - 2 stemmen: traditioneel sociaal betrokken samenwerkend rijk verenigingsleven - 1 stem: zelfstandig veilig kleinschalig ondernemend Het openbaar groen in Waddinxveen, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, werd ook genoemd als belangrijk element dat niet verloren mag gaan in het dorp. Hetzelfde geldt voor de 1
winkelstrips, die een belangrijk rol vervullen als ontmoetingsplek. Trots waren de aanwezigen onder andere op het feit dat er veel mensen zijn die wat voor een ander, zoals ouderen, willen betekenen. Het dorpse karakter moet behouden blijven, wat samenhangt met bijvoorbeeld het behoud van historie en karakteristieke gebouwen, een toegankelijk gemeentebestuur, geen onnodige stadse voorzieningen, een overzichtelijk dorp en een gemeente voor en met elkaar. Ook de sociale en culturele voorzieningen moesten behouden blijven, zoals het zwembad, de bibliotheek, het jongerenwerk, buurthuizen en het cultuurhuis. Als verbeterpunten werden verschillende aanbevelingen gedaan door de maatschappelijke organisaties: een verbeterde infrastructuur rondom de Hefbrug, het vergroten van de kwaliteit van de winkelstrips en betere vrijetijdsvoorzieningen voor jongeren in de leeftijdscategorie 16-25 jaar. Ook de samenwerking tussen bestuur en maatschappelijke organisaties is een verbeterpunt, zowel op het gebied van decentralisatie/participatie als het versterken van de autonomie van de organisaties. Tenslotte werd zorg voor ouderen en andere zorgvragers gezien als verbeterpunt voor Waddinxveen, onder andere in verband met de sluiting van Souburgh. Er zou een versnelling moeten komen in de realisering voor een nieuwe Souburgh, in de vorm van kleinschalige- en zelfstandig vormen van wonen met zorg, maar ook andere ouderenhuisvesting en het aanpassen van bestaande woningen zodat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. Onderwerpen en keuzes voor de Toekomstvisie Als relevant voor de Toekomstvisie werd een groot aantal onderwerpen aangedragen, waaronder: - Infrastructuur, mobiliteit en veiligheid (o.a. 30 km zones, de entree van Waddinxveen en OV voor de Kuil); - Behoud van goed basis en voortgezet onderwijs (o.a. goed bewegingsonderwijs) en de mogelijkheden verkennen voor middelbaar beroepsonderwijs; - Participatie (zorg, sport, kerk, wijk, verenigingen en overige voorzieningen); - Ruimtelijke aspecten (bijvoorbeeld de entree van Waddinxveen en rommelige bebouwing); - Duurzaamheid (bijvoorbeeld groene daken en zonnedaken); - Leefbaarheid (zoals de leegstand van winkels/bedrijfspanden, bestemmingsplannen voor bestaande locaties en voldoende groen in de wijken); 2
- Voldoende en betaalbare woningen voor ouderen, jongeren, gehandicapten, zorgbehoevenden, in het bijzonder sociale sector en middeldure markt huur ( 700-900); - Differentiatie in woningen vanwege demografische ontwikkelingen (bijvoorbeeld kangoeroe woningen). De aanwezigen benoemden een aantal belangrijke keuzes die gelden voor de toekomst van Waddinxveen: (1) Waddinxveen blijft een groen dorp in een groene omgeving versus Waddinxveen wordt volgebouwd met woningen en industrie. (2) In en rondom de Waddinxveen is de infrastructuur verbeterd versus Waddinxveen behoudt files en de landelijke omgeving. (3) Waddinxveen heeft een (verbrede) hefburg versus Waddinxveen heeft een tunnel onder de Gouwe. (4) Waddinxveen focust op het Groene Hart versus Waddinxveen focust op de Zuidplaspolder. (5) Waddinxveen heeft een unieke identiteit versus Waddinxveen is een niet aansprekend provinciedorp. (6) In Waddinxveen is recreatie gecentreerd versus Waddinxveen organiseert haar recreatie en levendigheid in de wijken. (7) In Waddinxveen is de maatschappelijke betrokkenheid ontwikkeld en zorgt men voor elkaar versus in Waddinxveen is het individualisme ontwikkeld en anonimiteit mogelijk. (8) Waddinxveen blijft zelfstandig versus Waddinxveen fuseert. Met als kanttekening dat laatstgenoemde werd gezien als een mogelijke keuze, niet een wenselijke. Veranderingen, opgaven en kansen voor de komende 15 jaar Vervolgens werd aan de verschillende groepen gevraagd om zich in het jaar 2030 te verplaatsen en te omschrijven hoe Waddinxveen er dan uit ziet en welke veranderingen er tussen 2016 en 2030 hebben plaatsgevonden. Hierbij hebben ze ook in kaart gebracht welke positieve en negatieve gevolgen deze verandering hebben gehad op Waddinxveen en welke kansen en oplossingen hiermee gepaard gegaan zijn. Groep 1 In 2030 is de Waddinxvener trots op de gemeente en woont er nog steeds graag. Saamhorigheid is cruciaal. Er is betaalbare zorg voor alle zorgvragers. Deze zorgvraag wordt gezamenlijkheid beantwoord en de schotten zijn weg tussen de verschillende zorgvragers. Formele en informele zorg gaan samen op en hebben samen slagkracht. Rondom veiligheid is veel participatie zichtbaar. Burgers voelen en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor veiligheid, via buurt camera s, social media en buurtgroepen. Respect wordt zichtbaar in de omgang met elkaar. Verschillen mogen er zijn en kunnen besproken worden, zonder elkaar als persoon te raken en kwetsen. In Waddinxveen bruist het van leren en ontwikkelen. Jongeren krijgen kansen om zich te ontwikkelen door intensieve samenwerking tussen scholen, bedrijven, organisaties en verenigingen. Waddinxveen heeft het groen weten te behouden en zelfs uit te breiden. De bedrijventerreinen zijn niet uitgebreid. Recreëren kan in de wijken (bijvoorbeeld d.m.v. trapveldjes) en erbuiten. Er wordt actief gebruik gemaakt van het Bentwoud. De infrastructuur is verbeterd via een tweede hefbrug, een rondweg en verbreding van 3
de N207. Bestaande gebouwen krijgen een nieuwe besteding, ze worden bijvoorbeeld aangepast tot woningen voor verschillende doelgroepen. Waddinxveen concurreert niet met de omliggende gemeenten. De gemeenten kennen elkaars eigenheid, kracht en mogelijkheden en maken daar gebruik van. In zelfstandigheid worden de gemeenten in de provincie sterker en dit komt de leefbaarheid in elke plaats ten goede. Groep 2 In 2030 is de hefbrug een fietsbrug geworden en loopt er een tunnel onder de Gouwe die niet het Gouwebos doorkruist. Het openbaar vervoer rijdt frequent en elektrisch en er is een goede verbinding naar de omliggende gemeenten. Vanwege de toenemende behoefte aan woningen voor starters en ouderen is Waddinxveen volgebouwd met woningen. Dit betreft vooral sociale woningbouw. Op alle lege plekken in het dorp staan huizen, waarbij de gemeente gedifferentieerd heeft gebouwd en hierbij heeft geluisterd naar de wensen van de burgers. Er zijn bijvoorbeeld kleinschalige woonvormen voor hulpbehoevenden, zoals mindervaliden, (dementerende) ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. Senioren stromen gemakkelijke door naar gepaste huizen in de eigen wijk. Ondanks de groei is Waddinxveen kleinschalig gebleven en heeft het de dorpsgrenzen niet uitgebreid. Het nadeel hiervan is dat er weinig ruimte is voor groen. Waddinxveen kent een goed ondernemersklimaat en is al jaren op rij uitgeroepen tot de ondernemersvriendelijkste gemeente van Zuid-Holland. Vanwege de groei van het dorp is er een grotere gemeenteraad en hebben de wijkplatforms een belangrijke functie, het zijn wijkraden die de gemeente van advies voorzien. De wijkgerichte activiteiten zijn behouden gebleven en hard nodig om levendigheid in de wijken te behouden. Voor zorgbehoevenden is meer dagopvang gerealiseerd verspreid over het dorp. Ook het rijke verenigingsleven en de kerken blijven een nadrukkelijke rol in Waddinxveen spelen. Groep 3 In 2030 is Waddinxveen een rustig en aantrekkelijk dorp geworden. Souburgh is gesloten en het aantal zorgvoorzieningen is de afgelopen jaren sterk teruggelopen. Ouderen met een beperking die niet meer thuis kunnen wonen komen, tot ontevredenheid van de Waddinxveners, terecht in buurgemeenten. De gemeente werkt samen met Woonpartners, Zorgpartners en andere partijen om ervoor te zorgen dat ouderen in de eigen gemeente kunnen blijven, zowel om te wonen als voor andere voorzieningen en activiteiten. Waddinxveen is een aantrekkelijke gemeente geworden voor jongeren. In de afgelopen jaren zijn er veel maatregelen genomen om jonge gezinnen aan te trekken, door een samenwerking tussen Jongerenwerk, scholen, inwoners en de Wijkplatforms. Betaalbare huur- en koopwoningen, meer groen in de wijk en aantrekkelijke vrijetijdsvoorzieningen hebben hieraan bijgedragen. Waddinxveen heeft een verbeterde infrastructuur, door een samenwerking met de provincie en de buurgemeenten. De grote rondweg de Bentwoudlaan is volop in gebruik en dit zorgt voor een grote afname van het vrachtverkeer. Ook het openbaar vervoer heeft een impuls gekregen door het realiseren van het treinstation Triangel. Groep 4 In 2030 is Waddinxveen een zelfsturende gemeente en onderdeel van een federatie geworden. Deze federatie van levendige dorpen van laag Nederland kent een eigen identiteit, eigen regels en 4
onderlinge afspraken. Belangrijk zijn de kleinschaligheid, zelfstandigheid en Vrijwilligerswerk 3.0: een enorm aanbod van vrijwilligerswerk. Na een aantal jaar van individualisering is er een omslag gekomen. Participatie hoeft niet meer opgelegd te worden maar is bij de burgers een vanzelfsprekendheid. Iedereen wil voor elkaar zorgen en zo blijven voorzieningen betaalbaar. Hoewel niet iedereen in eerste instantie mee wilde werken aan de federatie, zijn de mensen genoodzaakt hulp van anderen aan te nemen en hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. 5