In de bres voor het Brabants trekpaard.

In de bres voor het Brabants trekpaard. Startmoment erfgoedzorgtraject Chantal Bisschop & Yves Segers Centrum Agrarische Geschiedenis Asse, 6 februari 2016

Programma 13:00 Ontvangst 13:30 Welkom door Tom Dehaene, gedeputeerde Erfgoed provincie Vlaams-Brabant 13:45 Presentatie door Yves Segers & Chantal Bisschop, CAG Het Brabants trekpaard en immaterieel erfgoed Onderzoek en traject Doelstellingen, acties en timing Oproep 15:45 Vragenronde 16:15 Afsluitende receptie

Welkom Tom Dehaene gedeputeerde Erfgoed Provincie Vlaams-Brabant

Het Brabants trekpaard en immaterieel erfgoed CAG Centrum Agrarische Geschiedenis Immaterieel Cultureel Erfgoed (ICE)? Het Brabants trekpaard en ICE

CAG - Centrum Agrarische Geschiedenis www.hetvirtueleland.be Tweemaandelijkse nieuwsbrief

Immaterieel Cultureel Erfgoed? Niet-tastbaar Tradities, gewoonten, technieken, praktijken, gebruiken, Wel verbonden met het tastbare (objecten, werktuigen, foto s, )

Immaterieel Cultureel Erfgoed? Verbonden aan mensen: erfgoedgemeenschap Maakt deel uit van identiteit, cultuur

Immaterieel Cultureel Erfgoed? Waardevol, koesteren Doorgeven aan volgende generaties Dynamisch Vroeger vandaag morgen

verleden nu toekomst Tradities

UNESCO conventie voor het Werelderfgoed (1972)

UNESCO conventie voor het Immaterieel Erfgoed (2003)

UNESCO conventie voor het Immaterieel Erfgoed (2003) Niet-tastbaar erfgoed is ook waardevol Erfgoedgemeenschap centraal Safeguarding

5 Domeinen = Deelverzamelingen van ICE 1. Orale tradities en uitingen, met inbegrip van taal als drager van ICE 2. Podiumkunsten 3. Sociale gebruiken, rituelen en feesten 4. Kennis en praktijken over natuur & universum 5. Ambachten 6.

ICE in Vlaanderen www.immaterieelerfgoed.be

Erfgoedzorg? Hoe draag je zorg voor iets wat niet tastbaar is en leeft?

Erfgoedzorg is BORGEN

Het Brabants trekpaard & ICE Niet-tastbaar Tradities, gewoonten, technieken, praktijken, gebruiken, Wel verbonden met het tastbare (objecten, werktuigen, foto s, )

Het Brabants trekpaard & ICE Verbonden aan mensen: Erfgoedgemeenschap Maakt deel uit van identiteit, cultuur

Erfgoedgemeenschap trekpaard? Al wie met elkaar verbonden is door de gemeenschappelijke erkenning, waardering en zorg voor een bepaald soort erfgoed DUS: Iedereen die dit erfgoed, deze cultuur en de tradities van en rond het trekpaard koestert Eigenaar, menner, fokker, gepassioneerde, fotograaf, landbouwer, boomsleper, museumverantwoordelijke, verzamelaar, dierenarts,

Erfgoedgemeenschap trekpaard? Erfgoedgemeenschap centraal Brede gedragenheid! Richting inventaris Vlaanderen =! Reden startmoment

Het Brabants trekpaard & ICE Waardevol, koesteren Doorgeven aan volgende generaties Dynamisch Vroeger vandaag morgen

Het Brabants trekpaard & ICE Foktechnieken, optuigen, mennen, werken met trekpaarden, wedstrijden, demonstraties, opleiden, verhalen, processies en stoeten, garnaalvissen

verleden nu toekomst Tradities Levend houden Doorgeven aan volgende generaties

BORGEN van trekpaarderfgoed?

5 types borgingsmaatregelen In kaart brengen Onderzoeken Bekendmaken Actief doorgeven Herlanceren Borgingsmaatregelen

In kaart brengen Waaruit bestaat het erfgoed van het Brabants trekpaard? Tradities & technieken Maar ook objecten en materieel erfgoed Benoemen en beschrijven Documenteren Documentatie verzamelen Audiovisueel documenteren

Onderzoeken Historisch onderzoek Evolutie! Dynamische karakter! Lange voorgeschiedenis Archief, documentatie Mondelinge geschiedenis Richting toekomst: om ICE levend te houden en toekomst te geven Wetenschappelijk onderzoek Marktonderzoek & Leefbaarheidstudies Noden- en behoeftenonderzoek ICE en toerisme

Bekendmaken Communicatie en sensibilisering Respect verzekeren Belang in de kijker zetten Waardering verhogen Sensibilisering en educatie voor jongeren!

Overdracht Actief doorgeven! Cursussen, leren,

Herlanceren? Niet zomaar folklore of nostalgie Niet heropwekken van uitgestorven elementen Wel ondersteunen en versterken van ICE-praktijken die ernstig bedreigd zijn, nieuwe toepassingen

Onderzoek en traject 1. Basisonderzoek 2. Participatief documenteren Erfgoedzorgtraject

1. Basisonderzoek - 2016 = In kaart brengen en ontsluiten Wat? Literatuur, foto s, postkaarten, schilderijen en ander illustratiemateriaal, filmmateriaal, stamboeken, affiches en allerlei objecten (medailles en diploma s van prijskampen, smidsgerief, paardengetuig, zadels, )

1. Basisonderzoek - 2016 = In kaart brengen en ontsluiten Hoe? Collectiebezoeken Oproep Ontsluiting? www.erfgoedplus.be en www.hetvirtueleland.be

1. Basisonderzoek - 2016 = In kaart brengen en ontsluiten Hoe? Collectiebezoeken Oproep Onstluiting? www.erfgoedplus.be en www.hetvirtueleland.be

1. Basisonderzoek Wat? Ook ICE gebruiken, tradities en technieken Foktechnieken, optuigen, mennen, werken met trekpaarden, wedstrijden, demonstraties, opleiden, verhalen, processies en stoeten, garnaalvissen #Ikschrijfgeschiedenis www.ikschrijfgeschiedenis.be www.immaterieelerfgoed.be en www.hetvirtueleland.be Wie? Erfgoedgemeenschap, welke spelers, actoren,.

1. Basisonderzoek - 2016 => eindrapport Ook beknopte geschiedenis Welke tradities, wijzigingen, evoluties, Ideeën voor toeristische en publieksontsluiting

Onderzoek en traject In kaart brengen, ontsluiten en eindrapport, 2016 1. Basisonderzoek 2. Participatief documenteren Erfgoedzorgtraject

2. Participatief documenteren levende technieken - 2017 ICE zit in handen en hoofd van mensen: hoe documenteren? Mét en door die erfgoedgemeenschap (participatief) Audiovisueel documentairefilm, foto s, schematische tekeningen Overdracht van kennis en technieken, bv. optuigen en met ketting-eg weide verluchten

Onderzoek en traject In kaart brengen, ontsluiten en eindrapport, 2016 1. Basisonderzoek 2. Participatief documenteren Erfgoedzorgtraject Documentaire film, 2017

Erfgoedzorgtraject Intensieve begeleiding, ondersteuning & sensibilisering van gemeenschap Erfgoedreflex: zorg voor erfgoed en tradities Bewustwording Netwerk samenbrengen Uitwisseling van informatie en technieken

Erfgoedzorgtraject Doel? = Levend houden van immaterieel erfgoed van Brabants trekpaard Inventaris Vlaanderen eindpunt Engagement tot erfgoedzorg op lange termijn Borgen staat centraal Kwaliteit van erfgoedzorg! (niet kwaliteit van het erfgoed) Geen bescherming voor niet-legale praktijken! (blokstaarten) November 2017: aanvraag?

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG Februari 2016 Voorjaar 2016 Startmoment = verzameling brede erfgoedgemeenschap Raad van het Brabants trekpaard Start basisonderzoek

Raad van het Brabants Trekpaard? Wie? Traditiedragers die het ICE van het trekpaard een warm hart toedragen Zo divers mogelijke groep Representatie van brede erfgoedgemeenschap Wat? = klankbordgroep Het opvolgen, begeleiden, coördineren en inspireren van borging

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG Februari 2016 Voorjaar 2016 Startmoment = verzameling brede erfgoedgemeenschap Raad van het Brabants trekpaard Identificatie wie, wat, hoe SWOT-analyse Noden-en behoeftenonderzoek Start basisonderzoek Eind 2016

Noden- en behoeftenonderzoek? Waar zitten de knelpunten voor de toekomst? Wat werkt goed, wat kan beter? Waar kunnen traditiedragers elkaar helpen? Waar is er nood aan?

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG Februari 2016 Voorjaar 2016 Eind 2016 Startmoment = verzameling brede erfgoedgemeenschap Raad van het Brabants trekpaard Identificatie wie, wat, hoe SWOT-analyse Noden-en behoeftenonderzoek Start basisonderzoek Ondersteuning, begeleiding Redactie tussentijds rapport

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG 2017 Opstellen Erfgoedzorgplan Specifieke aandacht voor dierenwelzijn Uitwerking borgingsmaatregelen Module participatief documenteren Ondersteuning, begeleiding

Erfgoedzorgplan Plan Op basis van noden- en behoeften Bestaande acties Nieuwe acties Kern van aanvraagdossier

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG 2017 Opstellen Erfgoedzorgplan Specifieke aandacht voor dierenwelzijn Uitwerking borgingsmaatregelen Draagvlak aftoetsen erkenningsaanvraag Module participatief documenteren Ondersteuning, begeleiding Nov. 2017 Erkenningsdossier opstellen Aanvraag? Redactie eindrapport

Timing Tijdspad Erfgoedgemeenschap CAG Begin 2018 Plaats op Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed? Dit is het begin! Ondersteuning, begeleiding toekomst Borgingsmaatregelen blijven opvolgen, actualiseren, aanpassen Geregelde bijeenkomsten Raad van het Brabants Trekpaard Jaarlijkse rapportering op www.immaterieelerfgoed.be

Oproep 1. Geschiedenis en erfgoed van trekpaarden (i.f.v. basisonderzoek) Waar zit waardevol materiaal? Wie heeft er thuis nog erfgoedobjecten, archief,? Welke gebruiken en technieken bestaan er (ICE)? Welke verhalen en anekdotes?

Oproep 2. Raad van het Brabants Trekpaard Wie wil deelnemen aan deze klankbordgroep? Wie wil zich actief inzetten daarvoor? Vul formulier in mapje in Of stuur een mailtje

Vragenronde

www.hetvirtueleland.be chantal.bisschop@cagnet.be 016/32.35.73