gemeente Eindhoven Raadsnummer 15R6339 Inboeknummer 15bst00598 Beslisdatum B&W 26 mei 2015 Dossiernummer 15.22.103(2.4.1) Raadsvragen Van de raadsleden N. Rennenberg en Verbeek (OAE) over Thuiszitters Het Ouderen Appèl Eindhoven heeft met grote bezorgdheid kennis genomen van de informatie omtrent Passend Onderwijs en leerplichtige kinderen die toch niet naar school gaan zoals blijkt uit: 1. De uitzending van Zembla van 22 april 2015 onder de titel thuiszitters; 2. De informatie uit het rapport Van Miep ziek tot Miep op maat, passend onderwijs voor ieder kind van de Werkgroep Maatwerk Coöperatie Ouderkracht voor t kind uit 2015. Uit de informatie blijkt dat er landelijk ongeveer 8000 leerplichtige leerlingen thuis zitten, terwijl ze op school behoren te zitten. Vaak gaan deze kinderen niet naar school, omdat geen enkele school ze wil hebben of passend onderwijs kan bieden vanwege de leer- of gedragsstoornis van het betrokken kind. Uit de informatie wordt duidelijk dat er zelfs sprake is van geheime Miep-ziek-contracten tussen ouders en scholen. Verder blijkt dat het Ministerie van OC&W niet scheutig is met de juiste voorlichting. Naar aanleiding van deze informatie hebben wij de volgende vragen voor u: 1. Hoeveel leerlingen, uitgesplitst naar leeftijd en schooltype, telt de gemeente Eindhoven op dit moment, die leerplichtig zijn en die toch niet naar school gaan. 2. Kunt u per leerling aangeven hoe lang deze leerling al thuis zit en geen regulier onderwijs meer volgt. 3. Hoe wordt door u en andere instanties contact gehouden met de leerling die we als thuiszitter kunnen kwalificeren en hun ouders. Waaruit bestaat dit contact? 4. Wat zijn de redenen waarom deze kinderen niet naar school gaan? 5. Hoe handhaaft het college in deze gevallen de Leerplicht?
6. Hoeveel van deze kinderen krijgen thuisonderwijs en hoeveel van deze kinderen krijgen helemaal geen vorm van onderwijs? 7. Welke Miep-ziek-contracten zijn bij u bekend en om welke schooltypes gaat het dan? 8. Welke inspanningsverplichting gaat het college de komende periode doen om het aantal thuiszittende leerplichtige leerlingen te verkleinen? 9. Op welke wijze gaat het college de leden van de raad periodiek op de hoogte stellen van de resultaten van haar inzet om meer leerplichtige leerlingen die op dit moment thuis zitten naar regulier onderwijs te begeleiden? 10. Hoe gaat het college om met de zogenaamde Miep-ziekcontracten? 11. Op welke wijze gaat het college betrokken ouder en scholen de benodigde informatie verstrekken die nu nog niet door het Ministerie van OC&W wordt verstrekt? 12. Welke inspanningsverplichting doet de gemeente in de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs om dit probleem op te lossen? Namens het Ouderen Appèl Eindhoven, Niek Rennenberg, raadslid Cor Verbeek., raadslid Eindhoven, 30 april 2015. Antwoord van burgemeester en wethouders Algemene informatie vooraf: Landelijke definitie thuiszitters: In het toezichtkader samenwerkingsverbanden passend onderwijs van de onderwijsinspectie wordt beschreven welke leerlingen thuiszitters (niet deelnemers aan onderwijs) zijn: Het betreft leerplichtige leerlingen tussen de 5-16 jaar of jongeren van 16 of 17 jaar met kwalificatieplicht die: niet ingeschreven zijn bij een school (absoluut verzuim) ingeschreven zijn op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan vier weken verzuimen, zonder dat zij ontheffing hebben van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek of wegens het volgen van ander onderwijs. 2
De leerlingpopulatie die niet naar school gaat is groter dan bovenstaande groep. De totale leerlingpopulatie die niet naar school gaat bestaat bijvoorbeeld ook uit leerlingen die een vrijstelling hebben van leerplicht, langere tijd ziek zijn zonder enige vorm van onderwijs te volgen of uit leerlingen die een aangepast programma volgen vanwege verschillende redenen. Voor een gedetailleerd overzicht zie bijlage 1: Schema leerlingen zonder volledig onderwijsprogramma. Binnen de regio Eindhoven-de Kempen (Eindhoven, Best, Geldrop- Mierlo, Heeze-Leende, Nuenen, Oirschot, Son en Breugel, Veldhoven, Waalre, Bergeijk, Bladel, Cranendonk, Eersel, Valkenswaard, Reusel-De Mierde)wordt om bovenstaande reden een bredere definitie dan de landelijke definitie gehanteerd, zodat leerlingen met risico op thuiszitten zonder passend onderwijs-, zorg- of onderwijszorgtraject al vroegtijdig in beeld zijn. Teneinde deze leerlingen vroegtijdig in beeld te krijgen is dit schooljaar het oude thuiszittersoverleg doorontwikkeld naar een thuiszittersoverleg nieuwe stijl (zie bijgevoegde memo) waaraan vertegenwoordigers van onderwijs, hulpverlening en leerplicht deelnemen. Wekelijks vindt een overleg plaats waarin leerlingen woonachtig in de regio Eindhoven-de Kempen zonder (volledig) onderwijsprogramma besproken worden en trajecten richting onderwijs (PO, VO, zorg en combinatietrajecten geadviseerd kunnen worden. Tijdens het overleg wordt tevens bepaald welke partij (onderwijs, hulpverlening of leerplicht) de regie heeft en van daaruit eerstverantwoordelijke is voor het uitzetten, volgen en terugkoppelen van trajecten. Hiermee wordt een snelle en adequate werkwijze nagestreefd. 1. Hoeveel leerlingen, uitgesplitst naar leeftijd en schooltype, telt de gemeente Eindhoven op dit moment, die leerplichtig zijn en die toch niet naar school gaan. Op dit moment zijn er geen leerlingen uit het primair onderwijs (PO) die volgens de landelijke definitie thuiszitten. Dit betekent overigens niet dat er geen PO leerlingen in beeld zijn bij het overleg waarbij leerlingen die geen of geen volledig onderwijsprogramma volgen gemonitord worden (zie bijlage schema filter thuiszittersoverleg). Voor deze leerlingen geldt dat er een zorg- of zorgonderwijstraject is of gezocht wordt zoals hieronder vermeld. Er zijn op dit moment 5 leerlingen uit het reguliere voortgezet onderwijs (VO) die volgens de landelijke definitie thuiszitten. Evenals bij het PO zijn er ook in het VO meer leerlingen dan de genoemde vijf in beeld. Het betreft leerlingen die niet in staat zijn om volledig of gedeeltelijk naar school te gaan vanwege ziekte of andere omstandigheden zoals vermeld is bij punt 4. De jongeren die in beeld zijn volgen alternatieve maatwerktrajecten zoals bijv.powerhouse, Intensieve Daghulp, Return, Studiebegeleiding 3
Stratum. Bij deze trajecten is sprake van een combinatie van onderwijs en zorg. 2. Kunt u per leerling aangeven hoe lang deze leerling al thuis zit en geen regulier onderwijs meer volgt. De 5 leerlingen in het VO die op dit moment thuiszitten (uit privacyoverwegingen is de informatie veralgemeniseerd): Leerling 1: Sinds begin2015 geen onderwijs of ander traject. Jeugdhulpverlening heeft regie en zoekt actief naar passende oplossingen. Leerling 2: Zit vanaf eind vorig schooljaar thuis (schoolweigering). Sinds april is een generalist van Wijeindhoven hierbij betrokken en er wordt voortvarend aangestuurd op een ondertoezichtstelling. Leerling 3: Zit thuis sinds voorjaar 2015. Inzet is onderzoek en behandeling bij Herlaarhof (streefdatum eind mei). Leerling 4: Gaat niet naar school sindsbegin 2015. Is in vrijwillig kader uit huis geplaatst en krijgtdagbehandeling bij Herlaarhof. De regie berust hier bij de hulpverlening. Leerling 5: Gaat niet naar school sinds het voorjaar van 2015. De GGD adviseert dat regulier onderwijs voor deze leerling niet passend is en vraagt aan leerplicht om voor 1 jaar ontheffing van de leerplicht te verlenen voor particulier onderwijs/zorg dat via een PGB ingekocht zal worden. 3. Hoe wordt door u en andere instanties contact gehouden met de leerling die we als thuiszitter kunnen kwalificeren en hun ouders. Waaruit bestaat dit contact? Tijdens het Thuiszittersoverleg wordt vastgesteld welke partij; onderwijs, leerplicht of hulpverlening verantwoordelijk is voor de betreffende leerling. Deze partij heeft contact dan wel initieert en structureert contact met ouders en leerlingen. Dit betekent overigens niet dat slechts één partij en één persoon contact onderhouden met ouders en leerling. In de praktijk hebben meerdere partijen en meerdere personen (in afstemming met elkaar) contact met leerling en ouders. De regie berust echter bij een van de eerder genoemde partijen. Deze partij koppelt wekelijks terug aan/in het thuiszittersoverleg. 4. Wat zijn de redenen waarom deze kinderen niet naar school gaan? Diverse redenen kunnen hieraan al dan niet in combinatie met elkaar ten grondslag liggen. In willekeurige volgorde zijn de meest voorkomende redenen: Thuissituatie, gedrag, stoornis, drugs/alcohol, criminaliteit, ziekte (psychisch/fysiek), drugs/alcohol, verzuim, schoolprestaties, werkhouding. 4
5. Hoe handhaaft het college in deze gevallen de Leerplicht? De leerplichtconsulenten zien toe op naleving van de Leerplichtwet. Een vertegenwoordiger van Leerplicht is een van de vaste deelnemers aan het wekelijkse overleg waar alle leerlingen die geen of geen volledig onderwijsprogramma volgen gemonitord worden. Invulling van de leerplicht kan in voorkomende gevallenbestaan uit alternatieve trajecten en/of onderwijszorgtrajecten. Indien daar aanleiding toe is treedt leerplicht handhavend op naar leerling en/of ouders. 6. Hoeveel van deze kinderen krijgen thuisonderwijs en hoeveel van deze kinderen krijgen helemaal geen vorm van onderwijs? Geen van de 5 hiervoor besproken leerlingen volgt op dit momentonderwijs. 7. Welke Miep-ziek-contracten zijn bij u bekend en om welke schooltypes gaat het dan? In het samenwerkingsverband PO en VO worden, voor zover ons bekend, geen zogenaamde. Miep-ziek-contracten gehanteerd of afgesloten. 8. Welke inspanningsverplichting gaat het college de komende periode doen om het aantal thuiszittende leerplichtige leerlingen te verkleinen? Door de verdere ontwikkeling van het thuiszittersoverleg nieuwe stijl. Recentelijk is deelname aan dit overleg door een generalist van WIJeindhoven met mandaat voor inzetten jeugdhulp Eindhoven geeffectueerd. Dit was voorwaardelijk voor het realiseren van een snelle en adequate reactie bij dreigende thuiszitters. De vertegenwoordiger aan het overleg namens leerplicht, de vertegenwoordiger namens het samenwerkingsverband en de vertegenwoordiger namens hulpverlening hebben mandaat en kunnen zo snel en adequaat handelen. 9. Op welke wijze gaat het college de leden van de raad periodiek op de hoogte stellen van de resultaten van haar inzet om meer leerplichtige leerlingen die op dit moment thuis zitten naar regulier onderwijs te begeleiden? Leerlingen die geen of geen volledig onderwijsprogramma volgen worden zoals eerder aangegeven wekelijks besproken en gemonitord. Het registratiesysteem wat t.b.v. het oude thuiszittersoverleg ontwikkeld was, wordt op dit moment aangepast. Het college beraadt zich nog op de meest passende vorm hiervoor. Daarnaast is het overleg nieuwe stijl te allen tijde bereid om de leden van de raad of commissie te informeren over de praktische werkwijze van het overleg. 5
10. Hoe gaat het college om met de zogenaamde Miep-ziekcontracten? Zie onder punt 8. 11. Op welke wijze gaat het college betrokken ouder en scholen de benodigde informatie verstrekken die nu nog niet door het Ministerie van OC&W wordt verstrekt? Onduidelijk is waaraan hier gerefereerd wordt. 12. Welke inspanningsverplichting doet de gemeente in de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs om dit probleem op te lossen? Door middel van het initiëren en faciliteren van het wekelijkse overleg waarin alle leerlingen die geen of geen volledig onderwijsprogramma volgen, in beeld komen, besproken en gemonitord worden, wordt dit probleem aangepakt. De gemeente faciliteert daarnaast de trajectbegeleiders van het regionaal samenwerkingsverband VO, die op alle voortgezet onderwijsscholen t.b.v. dreigende thuiszitters ingezet kunnen worden. Eindhoven, 26 mei 2015 Burgemeester en wethouders van Eindhoven 6