Coloscopie op de Chirurgische Dagbehandeling (CDB), voorbereiding met Moviprep
In overleg met uw behandelend arts heeft u een afspraak gemaakt voor een darmonderzoek op de Chirurgische Dagbehandeling van het Radboudumc. Dit onderzoek wordt ook wel coloscopie genoemd. Het doel van het onderzoek is het zichtbaar maken en beoordelen van het slijmvlies van de dikke darm, met eventueel behandeling van afwijkingen. Vanwege de voorbereiding is het belangrijk dat u deze folder goed leest. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel ze dan gerust aan uw behandelend arts of verpleegkundige. Zij geven u graag uitleg. Coloscopie Bij een coloscopie bekijkt de arts het slijmvlies aan de binnenkant van de dikke darm en eventueel het laatste stuk van de dunne darm. Met dit onderzoek kunnen afwijkingen zoals zweertjes, ontstekingen, bloedingen, vernauwingen, uitstulpingen van de darmwand (divertikels), poliepen en gezwellen opgespoord worden. Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een coloscoop. Dit is een buigzame slang met een doorsnede van ongeveer een centimeter die via de anus in de dikke darm wordt gebracht. Aan het einde van de slang bevindt zich een videocamera, waarvan het beeld op een monitor te zien is. Tijdens het onderzoek wordt lucht in de darm geblazen om een beter overzicht te krijgen. Deze lucht kan darmkrampen en winderigheid veroorzaken. Bij slijmvliesafwijkingen kan de arts kleine hapjes (biopten) uit het slijmvlies wegnemen. Eventuele poliepen (goedaardige gezwellen in de vorm van een knikker) kunnen direct verwijderd worden. Dit gebeurt door een lus om de poliep te leggen en met zwakstroom los te branden. Het verwijderen van poliepen is niet pijnlijk. Het onderzoek duurt gemiddeld veertig minuten. 1
Polikliniek Anesthesiologie Aangezien dit onderzoek onder algehele anesthesie plaatsvindt krijgt u een afspraak op de preoperatieve polikliniek Anesthesiologie. De anesthesioloog of medewerker stelt u vragen over uw gezondheidstoestand. Ook kunt u vragen verwachten over eerdere operaties en hoe u toen op de anesthesie reageerde. U krijgt een lichamelijk onderzoek met speciale aandacht voor hart en longen. Uw medische conditie Heeft u een afwijking aan het hart of de bloedvaten waarbij u het advies heeft gekregen om bij ingrepen vooraf antibiotica te gebruiken? Bent u momenteel onder behandeling van de trombosedienst of gebruikt u een van de volgende bloedverdunnende medicijnen: Acenocoumarol (Sintrom of Sintrommitis ), Clopidogrel (Plavix ), Fenprocoumon (Marcoumar ), Dipyridamol (Persantin ), Rivaroxaban (Xarelto ), Dabigatran (Praxada ) of Apixaban (Eliquis )? Heeft u een stoornis van de bloedstolling? Heeft u suikerziekte? Heeft u een Pacemaker of een ICD (interne defibrillator)? Als u één of meerdere van de voorafgaande vragen met ja heeft beantwoord en dit is niet besproken met de arts die dit onderzoek heeft aangevraagd, neemt u dan contact op met deze behandelend arts. Medicijnen Als u ijzertabletten gebruikt dan is het noodzakelijk dat u hiermee stopt vanaf vijf dagen voor het onderzoek. Indien u nog andere strikt noodzakelijke medicijnen moet innemen, neem ze dan minstens één uur voor u Moviprep inneemt of minstens één uur nadien, omdat ze anders kunnen worden weggespoeld. Darmreiniging en voorbereiding thuis Het is belangrijk dat de darm goed gereinigd is. Wij adviseren u daarom om de voorschriften strikt op te volgen. Wanneer de darm onvoldoende gereinigd is, kan dit het onderzoek ernstig belemmeren en is het darmslijmvlies niet goed te beoordelen. Een recept voor een goede darmreiniging krijgt u uitgereikt op de polikliniek of zal u worden toegestuurd. Deze medicijnen kunt u ophalen bij uw apotheek of bij de ziekenhuisapotheek. 2
Wanneer u een stoma hebt, kunt u zonodig een week voor het onderzoek contact opnemen met de stomaverpleegkundige voor ander opvangmateriaal tijdens de voorbereiding. Twee dagen voor het onderzoek Het is van belang dat u twee dagen voor het onderzoek licht verteerbare voeding gebruikt. Om u een indruk te geven wat een licht verteerbaar dieet inhoudt volgt hieronder een opsomming van enkele voedingsmiddelen. Ontbijt/lunch: (geroosterd) witbrood of beschuit met boter of margarine, een gekookt ei, rookvlees of jam (zonder pitjes), yoghurt en vla. Tussendoor: vla, yoghurt, bouillon, thee, koffie en vruchtensap zonder vruchtvlees. Warme maaltijd: lichte bouillon, rijst, pasta, gekookte aardappelen, puree, lichte en gaar gekookte groenten zoals worteltjes, bloemkool en appelmoes. Verder mager vlees, kip of vis. Niet toegestaan zijn peulvruchten, kool, ui, rauwkost en vers fruit. Heldere vloeistoffen: water, thee, appelsap, heldere/gezeefde bouillon, koffie zonder melk, aanmaaklimonade, bij voorkeur zonder suiker. Dag voor het onderzoek U gebruikt op de dag voor het onderzoek vloeibare voeding zoals vla, yoghurt, heldere/gezeefde bouillon of gladde soep (d.w.z. zonder stukjes). Om 13.00 uur neemt u twee laxeertabletten Bisacodyl à 5 mg. Om 15.00 uur neemt u 15 gram Magnesiumsulfaat opgelost in water. Om 18.00 uur mag u een vloeibare avondmaaltijd gebruiken. Tussen 20.00-22.00 uur drinkt u 1 liter Moviprep.Vervolgens drinkt u nog minimaal een halve liter heldere vloeistof. Tijdens het spoelen met Moviprep mag u niet meer eten tot na het onderzoek. U mag alleen nog heldere vloeistoffen gebruiken. Het is normaal dat u diarree krijgt. We raden u aan in de buurt van een toilet te blijven. Tijdens het spoelen kunt u gewoon rondlopen. 3
Dag van het onderzoek Voor uw vertrek naar het ziekenhuis moet u nog 1 liter Moviprep drinken. Dit is een belangrijk deel van de voorbereiding. Vervolgens drinkt u nogmaals minimaal een halve liter heldere vloeistof. U moet ervoor zorgen dat u de tweede liter Moviprep en het extra vocht twee uur voordat u vertrekt naar de Chirurgische Dagbehandeling ingenomen heeft. Dan is de darm zo optimaal mogelijk gereinigd. Het tijdstip van uw afspraak en de reistijd bepalen hoe vroeg u moet beginnen met spoelen. Wanneer u verder weg woont en bijvoorbeeld een uur reistijd heeft, dan mag u eerder beginnen met spoelen. U moet tevens voor de anesthesie twee uur voor het onderzoek nuchter zijn. Dit betekent dat u twee uur voor het onderzoek ook niets meer mag drinken. Nagellak, kunstnagels, make-up, contactlenzen, bril, gebitsprotheses, en sieraden (ook piercings) mag u niet dragen voor het onderzoek. Op de dag van het onderzoek meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de receptie van de Chirurgische Dagbehandeling, routenummer 798. De vrijdag voor het onderzoek wordt u verzocht tussen 10.30-12.00 uur contact op te nemen over de definitieve tijd dat u aanwezig moet zijn met telefoonnummer 024-366 63 72. Het is belangrijk dat u op tijd aanwezig bent. Reken ongeveer vijftien minuten extra in verband met parkeren en de loopafstand naar de Chirurgische Dagbehandeling. Mocht u de dagen voor het onderzoek koorts of griep hebben, wilt u dit dan doorgeven aan het Endoscopie Centrum, telefoonnummer: 024-3614189. Nadat u zich bij de receptie heeft gemeld, wordt u door een verpleegkundige begeleid naar een verpleegzaal waar u een bed en een kastje voor uw kleding toegewezen krijgt. De verpleegkundige brengt u op het bed naar het operatiecomplex, waar u wordt opgevangen door de anesthesioloog of een verpleegkundige. Er wordt een infuus bij u ingebracht en u wordt aangesloten op bewakingsapparatuur (hartfilmpje, bloeddrukmeter, etc.). Gedurende de ingreep blijft de anesthesioloog of de daarvoor opgeleide verpleegkundige bij u. Kleding Wij raden u aan een vest of trui en schoon ondergoed mee te nemen naar het ziekenhuis. 4
Bereiding en gebruik Moviprep Wanneer u het koud krijgt raden wij u aan tussendoor warme heldere vloeistoffen te drinken. Heeft u problemen met het innemen van de Moviprep, bijvoorbeeld last van voortdurende misselijkheid of braken, neemt u dan contact op met het Endoscopie Centrum, bereikbaar tijdens kantoortijden via telefoonnummer: 024-361 41 89. Ga als volgt te werk: 1. Open een set. 2. Leeg de zakjes A en B in een lege kan en voeg een liter water toe. 3. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost, dit kan vijf minuten duren. 4. Drink de vloeistof binnen een tot twee uur op. Drink bijvoorbeeld elke tien minuten een glas leeg tot de kan leeg is. 5. U moet hierna minstens een halve liter heldere vloeistof drinken, bijvoorbeeld water, thee, appelsap, koffie zonder melk, heldere/gezeefde bouillon en aanmaaklimonade, bij voorkeur zonder suiker. Controle Voor elk onderzoek controleert het endoscopieteam aan de hand van een lijst een aantal gegevens. Dit heet een time out procedure. Na het onderzoek Na het onderzoek gaat u naar de verkoeverkamer (uitslaapkamer). U blijft in de uitslaapkamer tot u goed wakker bent. U kunt na het onderzoek last hebben van darmkrampen, een opgeblazen gevoel en soms een beetje rectaal bloedverlies (bloedverlies via de anus). Om eventueel achtergebleven lucht te laten ontsnappen, wordt er wel eens een flatuscanule in de anus achtergelaten. Deze wordt voor vertrek naar huis verwijderd. Zodra uw toestand het toelaat mag u weer eten en drinken, mag het infuus eruit en mag u naar huis. Dit is meestal na ongeveer twee uur. Na de behande- Inname tips Om het drinken van Moviprep gemakkelijker te maken, kunt u een of meer van de volgende tips opvolgen: Drink Moviprep gekoeld. Drink uit een echt glas. Drink Moviprep met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt. Probeer tijdens het drinken zoveel mogelijk te bewegen. Gebruik eventueel kauwgom tussendoor. 5
ling mag u niet zelf auto rijden of alleen reizen met het openbaar vervoer. U moet voor begeleiding en vervoer naar huis zorgen. U dient zich te laten ophalen bij de Chirurgische Dagbehandeling. U mag de afdeling niet alleen verlaten. Ook raden wij u aan ervoor te zorgen dat er s nachts iemand bij u in huis is. Er kan een medische reden zijn om u af te raden naar huis te gaan. U wordt dan overgeplaatst naar een verpleegafdeling voor verdere controle. Uitslag De uitslag van het onderzoek krijgt u van de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Indien u patiënt bent van de maag-, darm- leverarts, dan is er bij het plannen van dit onderzoek op de polikliniek ook een afspraak gemaakt voor de uitslag bij de arts die het onderzoek heeft aangevraagd. Indien dit niet het geval is, kunt u dit aangeven bij de balie van het Endoscopie Centrum en zal de secretaresse een afspraak voor u regelen. U kunt dit ook telefonisch doen. Indien u patiënt bent van een andere specialist dan moet u zelf een afspraak maken 1-2 weken na het onderzoek bij deze arts. Indien u via de huisarts bent doorgestuurd, moet u een afspraak bij uw huisarts maken 2 weken na het onderzoek. Dit komt doordat de uitslag per post wordt verstuurd. Soms krijgt u de uitslag telefonisch, schriftelijk of per mail. Dit wordt dan van tevoren met u besproken. Complicaties Bij een coloscopie komen zelden complicaties voor. Een enkele keer (0,1%) treedt een perforatie (gaatje in de darm) op. De kans hierop is groter als de darm ernstig ontstoken is, als er veel uitstulpingen in de darm (divertikels) zijn of als er sprake is van een vernauwing. Na een poliepectomie (verwijderen van een poliep) bestaat er een kans van 1-2% op een bloeding. Deze treedt meestal op binnen 24 uur en stopt vaak spontaan.ook is bij een poliepectomie een kans van 0,3% op een perforatie. Wanneer contact opnemen? Bij klachten van toenemende buikpijn, koorts en/of rectaal bloedverlies moet u contact opnemen met het Endoscopie Centrum: 024-3614189. Buiten kantoortijden kunt u de verpleegafdeling Maag-, Darm- en Leverziekten (E20) bellen, telefoon: 024-361 89 80 en vragen naar de dienstdoende arts. 6
Wetenschappelijk onderzoek Het Radboudumc is een academisch ziekenhuis. Naast patiëntenzorg wordt er wetenschappelijk onderzoek verricht. Het is mogelijk dat hiervoor uw medewerking wordt gevraagd. U heeft vanzelfsprekend het recht hiervan af te zien. Dit heeft nooit invloed op uw behandeling of op de verhouding met uw behandelend arts. 7
11-2015-6651 Adres Chirurgische Dagbehandeling Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 798 6525 GA Nijmegen Endoscopie Centrum Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid 10, route 763 6525 GA Nijmegen Contact Chirurgische Dagbehandeling: 024-366 63 66 Endoscopie Centrum: 024-361 41 89 www.radboudumc.nl/zorg/afdelingen/endoscopie Radboud universitair medisch centrum