DSB Stadion Project specifieke staaloplossingen maken de nieuwe voetbaltempel van AZ
Sport en ontspanning De sfeer blijft behouden Met het ovale tribuneplan en het welvende dak is een intieme voetbaltempel gecreëerd Zeventienduizend toeschouwers kunnen het komende jaar de thuiswedstrijden van AZ bijwonen in het nieuwe DSB-stadion. De opvolger van de Alkmaarderhout werd net voor aanvang van het seizoen 2006-2007 opgeleverd. Gelegen langs de Rijksweg A9 en de ring van Alkmaar, met een gevel in de clubkleuren zwart en rood, onderstreept het bouwwerk de niet geringe ambities van de vereniging. En Corus draagt daar een steentje aan bij. Niet alleen als leverancier van het staal voor de constructie en de gevel van het stadion, maar ook als wedstrijdsponsor van de club. Speciaal voor dit project leverden verschillende onderdelen van Corus maatwerk: Colorcoat Armatone in AZrood en zwart, sandwichpanelen met afwijkende breedte en buisprofielen in niet courante maten. Vrij uitzicht op het veld is vanaf elke stoel gegarandeerd doordat de luifels uitkragen van achter de tribunes. Hun karakteristieke vorm ontlenen ze aan het wisselende aantal rijen rond het veld: minder in de hoeken en meer achter de doelen en bij de middellijn. Het stadion heeft alles in zich om uit te groeien tot een intieme voetbaltempel. 2 DSB Stadion
Sport en ontspanning Kenmerken: Bruto vloeroppervlak: 20.000 m² Gewicht staalconstructie: 2300 ton (waarvan 632 ton koudgevormde buizen) Bouwsom: 38 miljoen Bouwtijd: 20 maanden Opleverdatum: Augustus 2006 Corus producten: Koudgevormde buisprofielen: Corus Tubes, Cold Form Business www.corustubes.com Colorcoat Armatone (RAL 3001 & RAL 9005): Corus Colors www.colorcoat-online.com Gevelbekleding: SAB-profiel bv www.sab-profiel.nl
Doorsnede as 9, zuidgevel Sport en ontspanning Verdere groei blijft mogelijk Aan de staalconstructie kunnen extra skyboxen worden toegevoegd, door er eenvoudig containers in te hangen 28.68 26.62 22.00 17.00 13.00 8.50 4.50 peil = 0 1 20.82 in het ontwerp van het nieuwe 2 2 3 4 5 12.77 Zaanstreek combinatie, beter bekend 4 6 7 8 9 mogelijk bij het veld gesitueerd. 3.70 Door 10 2 11 12 13 het ovale tribuneplan zijn alle peil = 0 stoelen 3.6 3.6 12.75 9.2 7.2 7.2 9.2 Het kijkplezier van de toeschouwer vormde het belangrijkste uitgangspunt onderkomen voor de Alkmaar- als AZ. De tribunes zijn zo dicht op de stip gericht. Bij de middellijn en Doorsnede as 53, noordgevel achter de doelen, meest gewilde plaatsen, zijn ze hoger dan in de hoeken, die minder populair zijn. Bij regen zit iedereen droog, als het windstil is tenminste. Grote luifels kragen uit van achter de tribunes, zodat er geen kolommen zijn die het zicht op het spel belemmeren. De oriëntatie van het stadion, 45º gedraaid ten opzichte van de noordpijl, zorgt voor een minimale hindernis van de zon. De hoofdtribune is gelegen aan de Zuid-West zijde; de duurste plaatsen en de televisie camera s hebben zo de zon in de rug. Het horizontaal rood-zwart gestreepte hoofdgebouw, waarin skyboxen, verkeersruimten en trappenhuizen, sanitaire ruimtes, kantoren, spelershome, fancentrum en lounges zijn ondergebracht, ligt rug-aanrug hiermee. Dit bouwwerk telt vijf verdiepingen. De bovenste verdieping blijft voorlopig leeg. De geplande verwarmingsinstallatie werd overbodig toen besloten werd afvalwarmte van de nabij gelegen huisvuilcentrale te gebruiken, een energiezuinige en milieuvriendelijke oplossing. Onder de overige tribunes zijn toiletten en uitgiftebalies geplaatst. Het ontwerp bevatte tevens ruimte voor retail rondom het stadion, maar dat stuitte op weerstand van de winkeliers uit de binnenstad. Winkels kunnen later eventueel alsnog worden toegevoegd. In de hybride staal-betonconstructie zijn ook voorzieningen aangebracht om in de toekomst extra skyboxen, in de vorm van containers, in te schuiven. Voorlopig komen hier rode doeken te hangen. De optie om het aantal zitplaatsen te verhogen van 13.500 naar 17.000 is in de ontwerpfase al verzilverd. De hart-op-hart afstand van de kuipjes werd daartoe verkleind tot 50 centimeter. De golvende vorm van de tribunes, veroorzaakt door het variërend aantal rijen, is overgenomen in het dak. Het verloop van de binnenring van de luifel is aangepast aan de veldverlichting s avonds. In de hoeken, waar vier gracieuze lichtmasten staan, trekt de ring zich terug. Ter hoogte van het midden van 4 DSB Stadion
Geen twee spanten zijn gelijk Constructies waarbij elk element andere afmetingen heeft, zijn geen probleem in staal de tribunes komt de ring juist naar binnen. De grootste uitkraging meet 22 meter en bevindt zich ter hoogte van de middellijn. Door het welvende verloop van de luifel is elk spant uniek. Een hoofddraagconstructie van staal lag daarom voor de hand. Deze is aangevuld met geprefabriceerde betonnen stabiliteitswanden in de hoeken bij de doorgangen voor het publiek. Verschillende divisies van Corus waren betrokken bij dit project. Daarbij leverden ze niet alleen standaardproducten, maar ook een groot aantal projectspecifieke elementen. Corus denkt immers graag mee met architecten, constructeurs, aannemers en gevelbouwers bij het realiseren van hun wensen. Terwijl onder de tribune warmgewalste profielen zijn toegepast, bestaan de stalen spanten in het zicht voornamelijk uit buisvormig constructiestaal. De kolommen in het hoofdgebouw zijn uitgevoerd als vierkante en rechthoekige koudgevormde kokerprofielen. Corus Tubes Cold Form Business week af van de handelslengtes van 6 en 12 meter en liet in Zwijndrecht en in het Britse Hartlepool speciale lengtes maken van 8,1; 9,5; 13,1 en 14 meter. Het ontwerp, waarin onder andere lounges met een verdiepingshoogte van vijf meter voorkomen, stelde namelijk andere eisen dan een standaardkantoorgebouw. De doorgangen in de hoeken van het stadion worden ondersteund door vrijstaande kolommen in het zicht van 13 meter lang. DSB Stadion 5
Sport en ontspanning Kleur op aanvraag: AZ-rood Corus Colors ontwikkelde voor dit project Colorcoat Armatone in RAL 3001, het clubrood De keuze voor rood-zwarte horizontale banen over het hoofdgebouw is niet toevallig: het zijn de clubkleuren. Het was daarvoor wel belangrijk dat het rood ook precies AZ-rood was: RAL 3001. Corus Colors ontwikkelde daarom speciaal voor dit stadion Colorcoat Armatone in exact deze kleur. Colorcoat Armatone is een voorgelakt staalproduct met een 50 μm coating. Het high build verfsysteem is speciaal ontwikkeld voor veeleisende toepassingen, zoals voor stadions. De robuuste toplaag geeft een goede weerstand tegen krassen en de kleurvastheid wordt gegarandeerd door de UVbestendigheid zodat het rood-zwart gedurende zeer lange tijd blijft behouden. De sandwichgevelpanelen zijn geproduceerd door SAB-profiel, een dochter van Corus, en geplaatst door Profiled Cladding. In plaats van standaardmaten te gebruiken met een werkende breedte van een meter of zestig centimeter, vroeg de architect om panelen van tachtig centimeter breed. Hiermee kon in de gekromde gevel met een grote variatie aan raamopeningen toch een strak beeld worden opgeroepen. De onregelmatige ramen in de zwarte gevelbanden roepen associaties op met een streepjescode. SAB-profiel ontwikkelde de SAB WB 80.800 M8L, een PUR-sandwichpaneel in micro-rib met verborgen bevestiging, waardoor de gevel een mooi reliëf krijgt. Daarnaast leverde SAB-profiel golfplaatprofielen en vlakke platen, gezet ten behoeve van lekdorpels en hoekstukken etc. tevens in Colorcoat Armatone. Het dak is voorzien van hoge geprofileerde staalplaten. Het hemelwater wordt door de cannelures naar een afvoergoot aan de binnenring geleid. Een pluvia-afvoersysteem op onderdruk hangt onder het dak en voert het water van daar af. Bij de overgang van het hoofdgebouw naar de zijtribunes, waar het dak een hoogteverschil overbrugt, liggen de dakplaten overdwars. Dat is niet alleen mooier, maar maakt de constructie ook minder gevoelig voor lekkage. In totaal verwerkte SAB-Profiel 21 ton Colorcoat Armatone RAL 3001, en 27 ton Colorcoat Armatone RAL 9005. Corus Tubes CFB leverde in totaal 632 ton koudgevormde buizen. 6 DSB Stadion
Sport en ontspanning Een visitekaartje dat niemand kan ontgaan Het rood-zwarte DSB stadion ademt de ambities van AZ Voorzitter Dick Scheringa sloeg op achttien december 2004 de eerste van 507 funderingspalen in de grond. Het stadion is gefundeerd op 130 prefab betonpalen en 377 in de grond gevormde vibropalen met een gemiddelde lengte van twaalf meter. Op vier augustus van dit jaar speelde AZ de openingswedstrijd tegen Arsenal. Met de fel rood-zwart gekleurde stalen gevelbekleding van het hoofdgebouw en de sierlijke witte constructie van het dak en de luifels, geeft AZ een visitekaartje af op het gebied van zelfvertrouwen en ambitie. En daarvoor zijn de staaloplossingen van Corus perfect. Sleutelpartijen: Opdrachtgever: Voetbalclub AZ, Egedi BV www.az.nl Architect: Zwarts & Jansma Architecten www.zwarts.jansma.nl Hoofdconstructeur: Adviesbureau Broersma www.burobroersma.nl Staalconstructeur: Ingenieursgroep Romkes BV www.ingenieursgroepromkes.nl Adviseur brandveiligheid: Van Hooft adviesbureau www.vanhooft.nl Hoofdaannemer: Bouwbedrijf Midreth BV www.midreth.nl Aannemer Staalconstructie: Nederhoed www.nederhoed.nl Gevelmontage: Profiled cladding Fotografie: E. van de Pol - AZ; Fotostudio Fix Bronnen: ing. T.J. de Vries, Constructieve golfbeweging, voetbalstadion AZ, Alkmaar, Bouwen met Staal, nr 191, Augustus 2006, pp. 20-25. DSB Stadion 7
www.corusbouw.nl Deze informatie is met zorg samengesteld om de nauwkeurigheid ervan te waarborgen, maar Corus Group plc, inclusief dochtermaatschappijen, aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor fouten of informatie die misleidend gevonden wordt. Copyright 2006 Corus Corus Bouw Postbus 10.000 1970 CA IJmuiden Nederland T +31 (0) 251 494500 E info@corusbouw.nl www.corusbouw.nl Taal Nederlands