Patiënteninformatie Voedingsadviezen bij Stent 1234567890-terTER_
Voedingsadviezen bij Stent Om de passage van voedsel in de slokdarm of in de dunne darm te verbeteren, is bij u een stent geplaatst. Een stent vervangt echter niet volledig de functie van een slokdarm of darm. Onderstaande voedingsadviezen kunnen verstopping van de stent helpen voorkomen. Algemene richtlijnen Verdeel de maaltijden over de dag. Gebruik naast de hoofdmaaltijden ook tussenmaaltijden. Neem de tijd voor de maaltijden. Kauw ongeveer twee maal zo lang als normaal. Drink bij iedere maaltijd iets, dus ook bij de warme maaltijd. Gebruik voldoende drinkvocht: minimaal 1 ½ tot 2 liter per dag. Dit zijn ongeveer twaalf tot zestien kopjes. Soep, vla, pap, sap en dergelijke mag u meetellen. Koolzuurhoudende dranken kunnen de stent schoonspoelen of het opboeren vergemakkelijken. Bij een stent in de slokdarm geldt: Eet bij voorkeur in een zittende houding. Zo kan de voeding de stent makkelijker passeren; Ga niet met een volle maag plat liggen. Indien u last heeft van zuurbranden, kunt u het hoofdeinde van het bed wat hoger zetten. Keuze van voedingsmiddelen Graanproducten Wees voorzichtig met witbrood, grof volkorenbrood, roggebrood, zuurdesembrood, brood met harde korsten, pitten en zaden en ontbijtkoek. Gebruik bij voorkeur volkorenbrood, bruinbrood en andere broodsoorten zonder pitten en zaden, eventueel zonder korst. Gebruik witbrood bij voorkeur als het licht geroosterd is. Vermijd muesli met noten en gedroogde vruchten. Cruesli wordt vaak 3
zachter als het langer in yoghurt of melk is geweekt en is daardoor beter te gebruiken. Pap en melkproducten Alle soorten pap zijn toegestaan. Melk, vla en pap kunnen slijmvorming veroorzaken. Dit kunt u tegengaan door na het gebruik hiervan een paar slokjes thee, vruchtensap of water te nemen. Zure melkproducten zoals karnemelk, yoghurt en kwark veroorzaken vaak minder snel slijmvorming. Margarine Besmeer het brood met halvarine, (dieet)margarine of roomboter. Hartig en zoet beleg Gebruik bij voorkeur broodbeleg dat smeuïg is, zoals smeerkaas, smeerworst, gladde paté, leverpastei, roerei, sandwichspread, jam, alle soorten stroop of honing. Wees voorzichtig met draderige vleeswaren zoals rollade, fricandeau, rookvlees. Gebruik geen pindakaas waar stukjes in zitten. Soep Zorg dat de vulling goed fijn en gaar is. Vlees/vis/ei Afhankelijk van uw situatie, kunt u het advies krijgen géén vlees en gevogelte te gebruiken. Vleessoorten als biefstuk en ander draderig vlees kunnen de stent verstoppen; gebruik dit liever niet. Vis valt makkelijk uit elkaar en is een goed alternatief voor vlees. Pas op voor graten en gebruik de vis niet hard gebakken. Gebruik ei zachtgekookt of als roerei en niet hard gebakken. Zie ook tips bij gemalen voeding verderop in deze folder. Groenten Wees voorzichtig met grote stukken groente en met vezelige groenten die de stent kunnen verstoppen, zoals asperges, bleekselderij, doperwten, maïskorrels, peulvruchten (bruine bonen, witte bonen, kapucijners), zuurkool, ui, prei, taugé en champignons. 4
Vezelrijke groenten kunnen wél fijn gemalen gegeten worden. Kook de groente goed gaar, pureer eventueel en kauw goed. Fruit Wees voorzichtig met hard fruit zoals appel en peer of citrusfruit. Van citrusfruit kunt u beter alleen het sap gebruiken. Zetmeel Kook de aardappelen goed gaar of gebruik aardappelpuree. Rijst en pasta zijn ook toegestaan. Zorg dat het gaar is en serveer het eventueel met een saus. Kauw de pasta en rijst goed fijn. Overige Wees voorzichtig met de volgende producten: Kleffe producten, zoals witte bolletjes, ontbijtkoek, toffees, taaitaai en dropjes; Harde producten, zoals zuurtjes, pepermunt en kletskoppen en gefrituurde producten; Gedroogde vruchten, verse kokos en popcorn; Noten, pitten en zaden. Let op: gemalen voeding is alleen noodzakelijk als u niet goed kunt kauwen door bijvoorbeeld een slecht passende gebitsprothese of vermoeidheid. Het is mogelijk dat het advies ten aanzien van uw voeding wordt bijgesteld. Dit is afhankelijk van de doorgankelijkheid van de stent. Tips bij gemalen voeding Maal de voeding pas na bereiding. Maal de voeding fijn met een staafmixer, draaizeef of keukenmachine. Maal elk component apart, dit is smakelijker en zo herkent u beter wat u eet. Neem voedingsmiddelen met verschillende kleuren, zo ziet het eten er aantrekkelijker uit. Maak eventueel smeuïger door een saus of jus toe te voegen. Pasta en rijst zijn moeilijk fijn te malen. Het wordt dan erg slijmerig en is moeilijk door te slikken. 5
Maak het uzelf gemakkelijk door kant-en-klaarproducten te gebruiken, zoals aardappelpuree uit een pakje of ragout uit blik. Om ervoor te zorgen dat er geen stukjes in zitten, kunt u de ragout nog iets fijner malen. Hetzelfde geldt voor salades, zoals huzarensalade. Baby, peuter of kindervoeding uit een potje zijn ook prima te gebruiken. Breng ze eventueel op smaak met kruiden en zout. U kunt ook gebruik maken van een maaltijdservice. Zij hebben vaak ook gemalen of vloeibare maaltijden in het assortiment. Indien u wel gemalen vlees mag gebruiken, volgen hier wat tips: Kies bereidingswijzen waarbij het vlees zacht blijft, zoals koken, stoven en pocheren. Maal het daarna fijn met een keukenmachine of staafmixer. Draderig vlees, zoals biefstuk, is niet geschikt om te malen. Zachte vleessoorten, zoals worst (rookworst, knakworst), gehakt, slavink, stooflapjes, kipfilet en kalkoenfilet laten zich gemakkelijk malen. Gebruik bij het malen van vlees een ruime hoeveelheid jus om het smeuïg te maken. Ondervoeding/gewichtsverlies Gebruik bij dreigend gewichtsverlies volle producten in plaats van magere of halfvolle producten. Drinkontbijt kan ter aanvulling worden gebruik; hier zitten meestal geen grote stukken in. Daarnaast adviseren wij u de diëtist te raadplegen. Ook wanneer u vragen heeft over voeding, kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de diëtist. Zij kan u gerichte voedingsadviezen geven en met u overleggen of het gebruik van aanvullende voeding raadzaam is. Tergooi 000907098 28102015 TER-6448-nl--0316-1 6
Tot slot Mocht u naar aanleiding van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u terecht bij onze medewerkers op de afdeling Diëtetiek. Zij staan u graag te woord. Locatie Blaricum, T 088 753 22 60 Locatie Hilversum, T 088 753 17 00 7
T 088 753 1 753 www.tergooi.nl Locatie Blaricum Rijksstraatweg 1 1261 AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg 212 1213 XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp