Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: Express-info Inleiding Bereikbaarheid laboratoria / specialisten Ziekenhuis Gelderse Vallei en het Meander Ziekenhuis gaan met elkaar samenwerken op het gebied van bloedafname voor patiënten van huisartsen in Voorthuizen Vitamine D suppletieadvies Lyme diagnostiek uitgebreid met Borrelia western blot test WDH Nascholing Zoönosen (waaronder Lyme) op dinsdag 19 juni
Inleiding Dit is de juni 2012 uitgave van de digitale nieuwsbrief die u namens de laboratoria van Ziekenhuis Gelderse Vallei ontvangt. Via dit medium houden wij u op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en achtergrondinformatie over diagnostische testen, die u kunt aanvragen bij het Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium (KCHL) en het Medisch Microbiologisch Laboratorium (MML). De nieuwsbrief verschijnt 4 maal per jaar. Heeft u weinig leestijd? Bekijk dan alleen de express-info. Wilt u meer weten, lees dan ook de achtergrondinformatie die slechts 1 klik verwijderd is van de express-info. Wij willen u op deze manier nog beter ondersteunen bij het leveren van een goede patiëntenzorg. Namens de laboratoria, Jacqueline Klein Gunnewiek, klinisch chemicus, specialist manager KCHL Arjanne van Griethuysen, arts-microbioloog, specialist manager MML
Bereikbaarheid Laboratoria Openingstijden loket Het loket van beide laboratoria is op werkdagen geopend van 8.00 tot 16.30 uur, in weekend van 8.00 tot 12.00 uur. Voor rhesusonderzoek in navelstrengbloed is het loket op zaterdag en zondag tot 16.00 uur geopend. Opvragen uitslagen Op werkdagen van 8.00 tot 16.30 uur kunnen uitslagen van klinisch chemisch onderzoek (0318-434000) en medisch microbiologisch onderzoek (0318-434040) opgevraagd worden. Consultatie laboratoriumspecialist Klinisch chemicus: 0318-435907 Arts-microbioloog: 0318-435716 Medisch immunoloog: 0318-435953 Dienstdoende klinisch chemicus of arts-microbioloog (buiten kantoortijden) kan geconsulteerd worden via de receptie van ZGV (0318-434343). Bloedafname punten Alle bloedafnamepunten kunt u terug vinden op de website www.zgv.nl/15/bloedprikken-polikliniek
Samenwerking bloedafname laboratoria Ziekenhuis Gelderse Vallei en Meander Ziekenhuis Vanaf 1 juni gaan Ziekenhuis Gelderse Vallei en het Meander Ziekenhuis met elkaar samenwerken op het gebied van bloedafname voor patiënten van huisartsen in Voorthuizen. In Gezondheidscentrum Smidsplein kan de patiënt zich melden met een ZGV of een Meander formulier voor bloedafname. Wij zorgen dat het bloed op het juiste laboratorium terechtkomt voor analyse. Voorheen moest de patiënt zich bij het juiste bloedafname punt, hetzij ZGV hetzij Meander, melden. Dit leidde tot veel verwarringen. We willen op deze wijze de duidelijkheid en het gemak voor huisarts en patiënt vergroten. Voor vragen kunt u contact opnemen met: Mevr. Netty Baan, hoofdanalist bloedafname Meander, 033-8502342 Mevr. Tineke van der Veen, unithoofd bloedafname ZGV, 0318-435877
Vitamine D suppletie advies Vitamine D is een belangrijk hormoon voor gezonde en sterke botten, voor behoud van normale spierfunctie en voor een normale werking van het immuunsysteem. Een goede vitamine D voorziening is dus belangrijk voor een groot aantal functies in het lichaam. Aanmaak van vitamine D vindt plaats onder invloed van zonlicht op de huid. Via de voeding komt vitamine D uit vette vis, en verrijkte producten als halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Ei en vlees bevatten kleine hoeveelheden vitamine D. Bij een langdurig tekort aan vitamine D kunnen spierzwakte en spierkrampen optreden evenals zwakke en pijnlijke botten. Het valt ons op dat er regelmatig patiëntenresultaten zijn die (ver) beneden de gehanteerde grenzen liggen. Ondanks dat vitamine D tegenwoordig enorm in de belangstelling staat zien wij geen afname van het aantal patiënten dat een vitamine D deficiëntie heeft. Binnen de Alliantie Voeding Gelderse Vallei hebben wij daarom besloten dat per 1 juli aanstaande (streefdatum) de vitamine D uitslagen voorzien worden van een suppletieadvies. Dit suppletieadvies is gebaseerd op de publicatie van van Groningen et.al. (2010) waarbij uitgegaan wordt van de streefwaarde van 75 nmol/l. 1 Voor dit advies is het gewicht van de patiënt noodzakelijk. Een advies wordt gegeven indien het gewicht 125 kg of minder is en de patiënt 18 jaar of ouder is. Het advies is niet van toepassing op patiënten met malabsorptie en niet van toepassing op patiënten met een niet-stabiele schildklierfunctie. Op het nieuwe aanvraagformulier voor huisartsen zal bij de vitamine D aanvraag de mogelijkheid komen voor het invullen van het gewicht van de patiënt. Dit formulier zal naar verwachting vanaf september in gebruik worden genomen. Tot die tijd bieden wij alvast de mogelijkheid om, indien vitamine D wordt aangevraagd, een vitamine D advies te rapporteren. Hiervoor verzoeken wij u het gewicht in kg te vermelden onder het kopje Klinisch vraagstelling/opmerking. Met een vitamine D advies op maat verbeteren wij de dienstverlening aan de aanvrager en daarmee aan de patiënt. Mochten er vragen zijn naar aanleiding van bovenstaande informatie dan kunt u contact opnemen met ondergetekende of de dienstdoende klinisch chemicus.
1 van Groningen, Opdenoordt, van Sorge, Telting, Giesen, de Boer. Cholecalciferol loading dose guideline for vitamin D-deficient adults. European Journal of Endocrinology 2010 162 805-811. Samenvatting Per 1 juli 2012 worden vitamine D uitslagen van huisartspatiënten voorzien van een suppletieadvies mits het gewicht van de patiënt op het aanvraagformulier vermeld is.
Lyme diagnostiek uitgebreid met Borrelia western blot test Kernboodschap Nieuwe CBO richtlijn LYME op komst Serologische diagnostiek middels ELISA wordt aangevuld met western blot test. Verwachting is dat uitbreiding test parameters een eenduidigere uitslag geeft. Operationeel sinds april 2012 Achtergrond Vaststellen van de ziekte van Lyme middels laboratorium diagnostiek is en blijft een lastige aangelegenheid. Met name de waarde van het serologisch onderzoek staat vaak ter discussie, vooral binnen Lyme patiëntenverenigingen. De nieuwe CBO richtlijn Lyme zal binnenkort verschijnen. Hierin zijn nieuwe onderzoeksresultaten en opinies uit patiëntenvereniging meegenomen met het volgende resultaat: Erythema migrans is en blijft een klinische diagnose waarvoor geen laboratorium diagnostiek nodig is. Bij verdenking op andere vormen van Lyme blijft serologisch onderzoek middels een ELISA test het onderzoek van eerste keuze. MMMIG gebruikt daarvoor de test die het beste uit alle vergelijkende studies komt. Nieuw in de CBO richtlijn is dat alle positieve ELISA resultaten (zowel IgG als IgM) gevolgd moeten worden middels een western blott (WB) test. Ook hiervoor heeft MMMIG gekozen voor die assay die het beste uit alle vergelijkende studies komt. Vanaf april 2012 wordt (vooruitlopend op de komende introductie) volgens de nieuwe CBO richtlijn getest. Dat betekent dat u bij een positieve ELISA uitslag ook een WB uitslag krijgt van diezelfde parameter. Vooralsnog zullen de uitslagen worden geïnterpreteerd op basis van de ELISA resultaten; de WB resultaten zijn ondersteunend. Screening zal blijven gebeuren middels de ELISA test; deze is meer gevoelig, en ook eerder positief, dan de WB. De WB uitslag zegt iets over de specificiteit van de ELISA uitslagen; een echte confirmatie test mag het echter niet genoemd worden.
Door de combinatie van beide testen hopen we eenduidiger te kunnen aantonen dat een positief IgM ELISA resultaat fout-positief / aspecifiek is; de IgM WB zal dan negatief zijn. Voor het betrouwbaar stellen of uitsluiten van de diagnose Lyme zullen in de praktijk vaak toch meerdere serum monsters, van verschillende dagen, nodig zijn. Voor hulp bij interpretatie en verder advies kunt u altijd terecht op onze website (www.mmmig.nl) of u kunt contact opnemen met de artsmicrobioloog uit uw regio. De bepaling wordt vooralsnog 1 x per week op woensdag uitgevoerd.
Meer informatie over de ziekte van Lyme en andere Zoönosen zal worden besproken tijdens de WDH nascholing op dinsdagavond 19 juni. Deze nascholing wordt verzorgd door Maxim Tettelaar (huisarts te Veenendaal) en Ries Schouten (arts-microbioloog ZGV). Voor meer informatie en aanmelding wordt u verzocht contact op te nemen met de WDH Gelderse Vallei.
Express-info Vanaf 1 juni gaan Ziekenhuis Gelderse Vallei en het Meander Ziekenhuis met elkaar samenwerken op het gebied van bloedafname voor patiënten van huisartsen in Voorthuizen. Vitamine D deficiëntie komt veel voor, ook in onze patiëntenpopulatie. Voor huisarts patiënten gaan wij daarom starten met een vitamine D suppletieadvies op maat. Hiervoor is het gewicht van de patiënt nodig. Serologische diagnostiek middels ELISA is aangevuld met western blot test. Verwachting is dat uitbreiding test parameters een eenduidigere uitslag geeft. Meer informatie over de ziekte van Lyme en andere Zoönosen zal worden besproken tijdens de WDH nascholing op dinsdagavond 19 juni.