Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Inhoud 1 Uitgangspunten van de verslaggeving... 5 2 Profiel van de organisatie... 9 2.1 Algemene identificatiegegevens... 9 2.2 Structuur van de instellingen...10 2.3 Kerngegevens...12 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering...12 2.3.2 Patiënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten...13 2.3.3 Werkgebieden...15 2.4 Belanghebbenden...15 3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap...19 3.1 Normen voor goed bestuur...19 3.2 Raad van Bestuur...19 3.3 Toezichthouders...21 3.4 Bedrijfsvoering...25 3.5 Patiëntenraad...26 3.6 Ondernemingsraad...27 4 Beleid, inspanningen en prestaties...29 4.1 Meerjarenbeleid...29 4.2 Algemeen beleid...30 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid...35 4.3.1 Integraal kwaliteitsmanagement...35 4.3.2 Procesgerichte benadering...37 4.3.3 Gebouwbeheer...37 4.3.4 IT kwaliteit en veiligheid...38 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten...38 4.4.1 Kwaliteit van zorg...38 4.4.2 Klachten...42 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers...44 4.5.1 HR beleid...44 4.6 Samenleving...51 4.6.1 Ioniserende straling...53 4.7 Financieel beleid...53 Bijlage 1 Zichtbare Zorg indicatoren...58 Financieel Jaarverslag 2010 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 3
4 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
1 Uitgangspunten van de verslaggeving U hebt zojuist het Jaardocument 2010 van het NKI-AVL opengeslagen. Dit Jaardocument omvat de jaarverantwoording van de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (AVL) en de Stichting Nederlands Kanker Instituut (NKI). Het AVL en het NKI zijn 2 rechtspersonen die nauw met elkaar samenwerken. De Stichting Van Leeuwenhoek Kliniek voor Speciale Behandeling is voor het eerst als derde rechtspersoon ook meegenomen in het jaardocument. NKI Het NKI doet fundamenteel, translationeel en klinisch onderzoek. Het instituut ontvangt subsidie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Stichting Koningin Wilhelmina Fonds (KWF Kankerbestrijding). AVL Het AVL biedt zorg aan kankerpatiënten in de vorm van een ziekenhuisvoorziening en radiotherapie. Het is een categoraal ziekenhuis, gebonden aan wet- en regelgeving van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Nederlandse Zorgautoriteit. VLK De stichting Van Leeuwenhoek Kliniek (VLK) levert vooral zorg aan patiënten die in aanmerking komen voor Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie (de HIPEC behandeling). Daarnaast levert de VLK plastische chirurgie en ging in 2010 de Vulvapoli van start. zinvol of noodzakelijk was om over NKI of AVL afzonderlijk te rapporteren, is dat in de tekst expliciet aangegeven. De resultaten van de toepassing van de fundamentele en klinische research binnen het NKI zijn, samen met de kosten en baten van het NKI, in de jaarrekening van dit jaardocument verwerkt. De jaarcijfers van het NKI maken, samen met de jaarcijfers van het AVL, deel uit van de geconsolideerde jaarrekening AVL, die in dit Jaardocument is opgenomen. Voorwoord Raad van Bestuur De Raad van Bestuur kijkt terug op een succesvol jaar. In 2010 heeft het NKI-AVL meer patiënten kunnen behandelen en zijn de plannen om verder te groeien nader uitgewerkt. Er zijn prijzen gewonnen, ontdekkingen gedaan en nieuwe initiatieven ontplooid. Financieel staan we er goed voor. Er is echter geen reden om achterover te leunen. De sector is in beweging en NKI-AVL volgt de ontwikkelingen op de voet. De Raad van Bestuur wil op deze plek alle medewerkers, leden van de Raad van Toezicht, Patiëntenraad, vrijwilligers, begunstigers, sponsoren en andere belangstellenden die een bijdrage hebben geleverd aan het werk van het NKI-AVL bedanken voor hun inzet. Dankzij deze mensen zijn en blijven we een topreferent kankerinstituut dat nationaal en internationaal een belangrijke bijdrage levert aan het oncologisch onderzoek, de oncologische zorg en de opleiding van hooggekwalificeerde onderzoekers, specialisten, paramedici en verpleegkundigen. Wij hopen dat zij zich daarvoor samen met ons ook in volgende jaren willen blijven inzetten. Door de onderlinge samenhang en samenwerking gaat de jaarverslaglegging over de zorg- en dienstverlening van de beide rechtspersonen. Daar waar het voor de transparantie Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 5
Profiel van de organisatie Prof. dr. A.J.M. Berns Prof. dr. S. Rodenhuis. Prof. dr. W.H. van Harten De Raad van Bestuur van het NKI-AVL: Prof. dr. A.J.M. Berns, voorzitter Raad van Bestuur, Directeur Wetenschapsbeleid Prof. dr. S. Rodenhuis, lid Raad van Bestuur, Directeur Zorg & Zorgontwikkeling Prof. dr. W.H. van Harten, lid Raad van Bestuur, Directeur Organisatie & Bedrijfsvoering Voorwoord Raad van Toezicht Terugkijkend op het jaar 2010 kunnen we spreken van een goed en succesvol jaar. Dit geldt zowel voor het Nederlands Kanker Instituut, voor het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis als voor het particuliere initiatief, de Van Leeuwenhoek Kliniek. In het ziekenhuis is de productie sterker gestegen dan verwacht, en zijn de kosten in verhouding gedaald. Het Nederlands Kanker Instituut heeft met minder financiële middelen het kankeronderzoek moeten verrichten. Het is te bewonderen dat desondanks de output van onderzoeksresultaten ook in 2010 onverminderd hoog was en het jaar positief kon worden afgesloten. Hierbij moet wel de kanttekening gemaakt worden dat een verdere terugloop van financiële middelen uiteindelijk zal leiden tot minder hoogwaardig kankeronderzoek. Wat dat betreft is de bodem nu in zicht. De Raad van Toezicht is door de Raad van Bestuur goed geïnformeerd over alle actuele ontwikkelingen. Die waren in 2010 talrijk. Het initiatief van het Nederlands Kinderoncologisch Centrum (NKOC) om een vestiging naast het NKI-AVL te bouwen, wordt door de Raad van Toezicht van harte ondersteund. In 2010 is ook een start gemaakt met de groeiambitie van het ziekenhuis zoals verwoord in het programma Groei & Innovatie waarbij een groei is voorzien van 45%. De Raad van Toezicht heeft de Raad van Bestuur gevraagd deze groei gepaard te laten gaan met een efficiencyslag. Inmiddels zijn de eerste plannen uitgewerkt en wordt de organisatie voorbereid op de groeiplannen. Ook de afdeling Radiotherapie zal groeien. Deze wordt voornamelijk opgevangen door samenwerking aan te gaan met een afdeling oncologie van andere ziekenhuizen. In 2010 is de samenwerking met het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp verder uitgewerkt. Bestraling maakt steeds vaker deel uit van de kankerbehandeling. Naar verwachting zullen patiënten in 2012 ook bestraald kunnen worden in Hoofddorp. Al deze ontwikkelingen maakt dat de Raad van Toezicht het vertrouwen heeft dat het NK-AVL zijn vooraanstaande positie in de oncologische wereld weet te bestendigen. Niet in de laatste plaats dankzij de inzet van alle medewerkers van het NKI-AVL. De Raad van Toezicht dankt iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan dit goede resultaat. Wim Kok Voorzitter Raad van Toezicht 6 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Profiel van de organisatie Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 7
8 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens AVL naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis adres Plesmanlaan 121 postcode 1066 CX plaats Amsterdam telefoonnummer 020 512 9111 Kamer van Koophandel 41200568 e-mailadres raadvanbestuur@nki.nl website www.nki.nl NKI naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Het Nederlands Kanker Instituut adres Plesmanlaan 121 postcode 1066 CX plaats Amsterdam telefoonnummer 020 512 9111 nummer Kamer van Koophandel 40530817 e-mailadres raadvanbestuur@nki.nl website www.nki.nl VLK naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Van Leeuwenhoek Kliniek adres Plesmanlaan 121 postcode 1066 CX plaats Amsterdam telefoonnummer 020 512 9111 nummer Kamer van Koophandel 34290005 e-mailadres raadvanbestuur@nki.nl website www.vanleeuwenhoekkliniek.nl Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 9
Profiel van de organisatie 2.2 Structuur van de instellingen De Stichting Het Nederlands Kanker Instituut (NKI) en de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (AVL) vormen gezamenlijk 1 oncologisch centrum. Het onderzoek naar kanker en de behandeling van patiënten met kanker is zo onder 1 dak gebracht. Het NKI en het AVL werken nauw samen, bijvoorbeeld in de Raad van Bestuur en in de Raad van Toezicht. Daarom treden beide rechtspersonen vaak samen naar buiten onder de naam NKI-AVL. Ondanks deze gezamenlijke naam zijn het Nederlands Kanker Instituut en het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis wel afzonderlijk aan te spreken op hun handelingen. Het organogram van de organisatie (zie figuur 1) geeft de structuur van het concern weer. Organisatieonderdelen en disciplines Het primaire proces van de organisatie is ondergebracht bij 5 organisatieonderdelen: Diagnostische Oncologische Disciplines (DOD); Heelkundige Oncologische Disciplines (HOD); Medische Oncologische Disciplines (MOD); Radiotherapie (RT); Research. De eerste 4 onderdelen vormen samen de oncologische disciplines. De organisatieonderdelen krijgen centrale ondersteuning van de stafafdeling Raad van Bestuur, de Servicediensten, de Centrale Kankerbibliotheek, de Dienst Informatievoorziening en Financiën, PR & Voorlichting en de Wetenschappelijke Administratie. Stichting Van Leeuwenhoek Kliniek voor Speciale Behandeling In dit jaardocument wordt tevens verantwoording afgelegd over de werkzaamheden van de Stichting Van Leeuwenhoek Kliniek voor Speciale Behandeling (VLK). De VLK is een dochteronderneming van het NKI-AVL. De belangrijkste activiteit in de VLK is de HIPEC behandeling. De HIPEC is een combinatiebehandeling van chirurgie en chemotherapie, waarbij cytostatica direct aan het buikvlies worden toegediend. Dit gebeurt bij kankersoorten die uitzaaien naar het buikvlies. Voorbeelden hiervan zijn dikke darmkanker en pseudomyxoma peritonei, een vorm van kanker uit de blindedarm die zich verspreidt over de buikholte. Ook plastisch chirurgische ingrepen worden doorverwezen naar de VLK. Sommige patiënten geven aan behoefte te hebben aan niet oncologische plastische chirurgie. Wanneer sprake is van een Figuur 1 Organogram NKI-AVL Raad van Toezicht Raad van Bestuur Ondernemingsraad Bestuur Medische Staf Stafafdeling Raad van bestuur PR & Voorlichting Wetenschappelijke Administratie Controller Dienst Informatievoorziening & Financiën Service Diensten Patiëntenraad Research Oncologische Disciplines Diagnostische Oncologische Disciplines Medische Oncologische Disciplines Heelkundige Oncologische Disciplines Radiotherapie 10 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Profiel van de organisatie niet oncologische plastisch chirurgische ingreep, gebeurt deze in de VLK op de locatie Prinsengracht (OLVG). Naast HIPEC en plastische chirurgie biedt de VLK sinds eind 2010 ook zorg aan patiënten met gynaecologische problemen, de zogenaamde vulvapoli. Vrouwen kunnen hier voor een niet oncologische behandeling op dinsdagavond terecht. Het NKI-AVL vormt een personele unie met de VLK. Ze hebben dezelfde Raad van Bestuur en Raad van Toezicht maar zijn wel aparte rechtspersonen. De VLK beschikt tevens over een eigen toelating op grond van de WTZi. Figuur 2 Organogram VLK HIPEC Raad van Bestuur Directie VLK Plastische chirurgie Vulvapoli Alle gegevens waarover in dit document verantwoording wordt afgelegd gelden eveneens voor de VLK, tenzij anders vermeld. Intern toezicht Sinds 2008 belegt het NKI-AVL het interne toezicht bij de interne auditor. Vanuit deze functie vinden in samenwerking met auditors van diverse clusters en afdelingen in het NKI-AVL - audits op bedrijfskritische processen plus jaarlijks een risico-inventarisatie plaats. De interne auditor schakelt direct met de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Hiernaast is specifiek toezicht belegd bij daarvoor aangewezen functionarissen, zoals de ziekenhuishygiënist en stralingsdeskundige. Zij rapporteren aan de Raad van Bestuur. Toelating Het AVL heeft een toelating op grond van de Wet toelating zorginstellingen. De meegeconsolideerde VLK beschikt ook over deze toelating. Medezeggenschapsstructuur Het NKI-AVL heeft 4 medezeggenschapsorganen, te weten: Bestuur Medische Staf (BMS); Wetenschappelijke stafraad; Patiëntenraad (PaR); Ondernemingsraad (OR). Er is regelmatig bestuurlijk overleg tussen de Raad van Bestuur en de individuele medezeggenschapsorganen. Bestuur Medische Staf Het Bestuur Medische Staf (BMS) vertegenwoordigt de medische staf van het AVL en bestaat momenteel uit 5 leden. Taken van het BMS zijn onder andere: voorbereiden van vergaderingen van de medische staf; zorgen voor adequate informatievoorziening naar de leden van de medische staf; coördineren van de activiteiten van de verschillende stafcommissies; toezicht houden op de naleving van het reglement; het adviseren van de Raad van Bestuur. Daarnaast is het BMS belast met de uitvoering van besluiten van de medische staf wanneer dit niet uitdrukkelijk aan anderen is opgedragen. Het BMS komt wekelijks bijeen en overlegt in principe maandelijks met de Raad van Bestuur. Dit overleg vond 8 keer plaats in 2010. De volgende adviesaanvragen kwamen aan de orde: Biobank; IKA en oncomonitor; VMS (Veiligheids Management Systeem); Jaarrekening 2009 NKI en AVL; Stichting AVL exploitatie- en investeringsbegroting 2011; Stichting NKI exploitatie- en investeringsbegroting 2011; Beleidsplan 2010 2014 NKI-AVL. De BMS-leden worden gekozen voor een termijn van 3 jaar en zijn eenmaal herkiesbaar. De bestuurssamenstelling eind 2010 is als volgt: Mevrouw W.J. van Driel (voorzitter); Mevrouw H.M. Klomp (secretaris); De heer S. Burgers; De heer C.R.N. Rasch; De heer S. Verhoef. In december 2010 is de heer L.G.H. Dewit afgetreden (na 6 jaar en 3 maanden) als BMS-lid en secretaris. Wetenschappelijke stafraad De taak van de Wetenschappelijke stafraad van het NKI is tweeledig. Deze omvat zowel het bevorderen van het wetenschappelijk beleid als het stimuleren van de organisatorische doeltreffendheid van de in het NKI-AVL verrichte werkzaamheden. De stafraad houdt toezicht op het functioneren van de wetenschappelijke organen en adviseert daartoe de Raad van Bestuur. Hij richt zich daarbij vooral op het bevorderen van contact en samenwerking tussen de diverse geledingen van research en ziekenhuis. Daarnaast behartigt de raad de belangen van de wetenschappelijke medewerkers. Het bestuur van de stafraad wordt gekozen door de stafleden, de wetenschappelijke medewerkers die in vaste dienst zijn van het instituut en clinici die voor een deel van hun vaste aanstelling vrijgesteld zijn van klinische taken om wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen. Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 11
Profiel van de organisatie In 2010 vergaderde de stafraad eenmaal. Tijdens deze vergadering is de algemene stand van zaken besproken en in het bijzonder de werving van een nieuwe directeur wetenschapsbeleid, de financiële stand van zaken van het NKI en de vernieuwbouwplannen voor het research- en proefdiergebouw. Patiëntenraad De Raad van Bestuur heeft op grond van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) de Patiëntenraad (PaR) ingesteld. De PaR telt 9 zetels en behartigt de gemeenschappelijke belangen van patiënten van het AVL. Ook denkt de PaR mee over onderwerpen die voor deze patiënten belangrijk zijn en geeft hij gevraagd en ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur. Meer over (de werkzaamheden van) de PaR is te lezen in paragraaf 3.5 van dit Jaardocument. Ondernemingsraad In het NKI-AVL is een ondernemingsraad actief. Deze bestaat uit 15 leden. Meer informatie over de ondernemingsraad staat in paragraaf 3.6. Commissies In het ziekenhuis zijn de volgende commissies actief: Protocol Toetsingscommissie (PTC, ook wel Medisch-ethische Toetsingscommissie, METC); Klachtencommissie cliënten; Commissie Patiëntveiligheid; Klachtencommissie personeel (KCP); Infectiepreventiecommissie (IPC); Interne Bezwaren Commissie (IBC). 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Het AVL en het NKI vormen samen 1 oncologisch centrum. Binnen dit oncologisch centrum biedt het AVL een ziekenhuisvoorziening en radiotherapie. De doelgroep van het AVL en indirect van het NKI omvat kortweg patiënten met kanker. Het AVL is een categoraal ziekenhuis (integraal kankerinstituut), gebonden aan de wet- en regelgeving van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Het AVL biedt met 20 specialismen brede medisch specialistische zorg op het gebied van oncologie. Daarnaast heeft het ziekenhuis ook erkenningen voor autologe stamceltransplantatie, radiotherapie en in samenwerking met het Academisch Medisch Centrum klinische genetische advisering. komen van derden. Het NKI heeft vergunningen voor het werken met genetisch gemodificeerde organismen en proefdieren (muizen) en voor het beheren van B- en C-laboratoria (laboratoria waar werken met bepaalde hoeveelheden radioactiviteit is toegestaan). Specialismen AVL Het AVL beschikt over de volgende specialismen: Anesthesiologie; Chirurgische oncologie; Dermatologie; Gynaecologie; Kaakchirurgie; Keel-, neus- en oorheelkunde (hoofd-halsoncologie); Klinische chemie; Klinische genetica; Longziekten (thoraxoncologie); Maag-, darm-, leverziekten; Medische oncologie (waaronder hematologie); Neurologie; Nucleaire geneeskunde; Pathologie; Pijnbestrijding; Plastische chirurgie; Psychiatrie; Radiodiagnostiek; Radiotherapie; Urologie. Het onderzoek in het NKI richt zich op alle belangrijke processen in cel en lichaam die verstoord zijn bij of door het ontstaan van kanker. In het bijzonder gaat het dan om: Celbiologie; Epidemiologie; Farmacologisch onderzoek; Genregulatie; Imaging van kankercellen en celprocessen; Moleculaire biologie; Ontwikkeling en bestudering van muismodellen voor kanker; Psychosociaal onderzoek; Screens gericht op drug resistentie; Structuurbiologie. De VLK beschikt over algemene chirurgie (HIPEC), plastische chirurgie, gynaecologie en dermatologie. De laatste 2 specialismen werken op de Vulvapoli. Soorten onderzoek Het NKI doet fundamenteel, translationeel en klinisch onderzoek naar kanker. Het onderzoeksinstituut krijgt subsidie van het Ministerie van VWS en KWF Kankerbestrijding. Naast het basisresearchprogramma voert het NKI een groot aantal tijdelijke researchprojecten uit. De subsidies voor deze laatste projecten 12 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Profiel van de organisatie 2.3.2 Patiënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Patiënten Het AVL behandelt uitsluitend kankerpatiënten. In de periode 1 juli 2009 tot en met 30 juni 2010 zijn in totaal 8.515 nieuwe patiënten gezien, waarvan bij 1.138 geen sprake was van maligniteit. Van de 7.377 patiënten met een maligne aandoening waren 3.457 man en 3.920 vrouw. Patiënten vroegen 2.127 keer een second opinion aan bij het AVL. Het overgrote deel van de patiënten komt uit de regio Amsterdam (61,7%). Van de patiënten die hier voor behandeling komen, wordt 11% verwezen door de huisarts, 69% door ziekenhuizen in de IKA regio (Integraal Kankercentrum Amsterdam), 2 door vrij gevestigde specialisten, 17% door ziekenhuizen uit andere regio s en 1% van de patiënten komt uit het buitenland. Ruim de helft van de second opinions is afkomstig van ziekenhuizen uit andere regio s. De grootste groep patiënten komt uit de leeftijdscategorie 60-69. Daarna volgen de leeftijdscategorieën 50-59 jaar en 70-79. De meest voorkomende diagnose is het mammacarcinoom, ofwel borstkanker (23,7% van het totale aantal diagnoses). Capaciteit Het AVL beschikt over 180 erkende bedden, waarvan 30 op de dagbehandeling. De overige bedden zijn verdeeld over de drie3 verpleegetages. Daarnaast beschikt het AVL onder andere over 10 radiotherapieversnellers voor externe bestralingen en brachytherapie apparatuur voor de inwendige bestralingen. Samen met de afdeling Radiologie wordt gebruik gemaakt van 3 CT scanners. De afdeling Radiologie beschikt over 1 MRI apparaat, 2 mammografen, 2 echografietoestellen, 1 digitaal bucky apparaat en 2 toestellen voor interventies. Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt gewerkt met 1 PET/CT en 2 SPECT/CT apparatuur en een tweekops camera. Het Algemeen Klinisch Laboratorium is volledig geautomatiseerd, waarbij praktisch alle bepalingen in een diagnostische straat worden uitgevoerd met behulp van bloedgas, hematologie en klinisch chemische analyzers. Ook is er een geautomatiseerd bloedtransfusielaboratorium. Op de afdeling Pathologie zijn de afdelingen Histologie, Cytologie en Moleculaire diagnostiek onder andere toegerust met pc apparatuur, microtomen, doorvoermachines, uitsnijtafels, immunostainers en een pipetteer robot. Onderzoeksfaciliteiten Het NKI beschikt over ongeveer 6.000 m 2 onderzoekslaboratoria. Hieronder vallen laboratoria voor specifieke onderzoekstechnieken, zoals het vervaardigen en gebruiken van genetisch gemodificeerde organismen en het uitvoeren van onderzoek via radioactieve verbindingen, röntgendiffractie, massaspectrometrie en NMR. Daarnaast beschikt het NKI over een groot aantal researchfaciliteiten die ter beschikking staan van de onderzoekers. Deze faciliteiten omvatten onder andere een proefdierenfaciliteit, faciliteiten voor digitale microscopie, elektronenmicroscopie, flowcytometrie, microarray analyse, (deep) sequencing, high throughput analyses en muispathologie. De VLK beschikt niet over eigen faciliteiten en huurt deze daarom in bij het AVL, VUmc of het OLVG. Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 13
Profiel van de organisatie Opbrengsten NKI-AVL Het totaal van de bedrijfsopbrengsten voor het AVL in 2009 is 157.603.000, waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten: 98.100.000en overige bedrijfsopbrengsten 59.503.000, inclusief 23.453.000 voor de Academische Budget Component. Voor het NKI is het totaal van de bedrijfsopbrengsten 76.380.000 Tabel 1 Productie NKI-AVL 2010 Productiemaatstaf Productie Aantal Aantal in verslagjaar geopende Diagnose BehandelingsCombinaties (DBC s) (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, 54993 niet uit het DBC Informatie Systeem (DIS)) Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK 0 Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven Nza) 49161 Aantal in B-segment (vrije prijzen) 5832 Aantal in verslagjaar gesloten DBC s (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) 50620 Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK 0 Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven Nederlandse Zorgautoriteit (Nza) 45196 Aantal in B-segment (vrije prijzen) 5424 Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige en ondersteunende producten O(V)P s, waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn 0 Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige trajecten en verrichtingen 0 Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in curatieve zorg, exclusief GGZ DBC s in PAAZ en PUK (= som van zorgactiviteiten in DBC-zorgactiviteitentabel behorend tot zorgprofielklasse operatieve verrichtingen; 20743 ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in verslagjaar 6619 Waarvan opnamen in PAAZ en PUK 0 Aantal ontslagen patiënten/cliënten in verslagjaar 6678 Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar 28544 Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK 0 Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar 79458 Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK 0 Aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen in verslagjaar 3749 Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK 0 Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief verkeerde bed) 41897 Waarvan klinische verpleegdagen in PAAZ en PUK 0 Waarvan verkeerde-bed-dagen 0 Tabel 2 Personeel NKI-AVL 2010 Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 2003 Aantal FTE personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar 1649 Aantal medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar 165 Aantal FTE medisch specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar 146 Tabel 3 Bedrijfsopbrengsten NKI-AVL 2010 Personeel Aantal Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro s Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar 157.603.000 Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 98.100.000 Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 59.503.000 14 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Profiel van de organisatie Productie, personeel en opbrengsten VLK Hiervoor wordt verwezen naar paragraaf 4.7, het financiële beleid. 2.3.3 Werkgebieden Het AVL is een sterk gespecialiseerd, landelijk opererend ziekenhuis. Het richt zich volledig op de diagnose en behandeling van kanker. De combinatie van zorg met onderzoek en onderwijs zorgt voor de aanwezigheid van veel deskundigheid in het ziekenhuis. Elke tumorgroep wordt door een multidisciplinair team benaderd. In het NKI vindt zowel fundamenteel, translationeel als klinisch onderzoek plaats. Door dit brede spectrum kunnen nieuwe vindingen uit het laboratorium verder worden ontwikkeld tot verbeterde behandelmethoden voor patiënten. De VLK richt zich op patiënten die in aanmerking komen voor een HIPEC behandeling. Ook richt de VLK zich op niet oncologische plastisch chirurgische ingrepen en is een vulvapoli opgericht voor vrouwen met gynaecologische klachten. De zorg koopt de VLK in bij het AVL. 2.4 Belanghebbenden Het NKI-AVL werkt samen met een groot aantal partijen, soms op basis van een (samenwerkings)overeenkomst. Samenwerkingspartijen van het AVL: Overheden en betalende instanties: Ministerie van VWS, onder andere in het kader van subsidieverlening; Nederlandse Zorgautoriteit (NZa); Zorgverzekeraars Nederland (ZN); Zorgverzekeraar Agis; Zorgverzekeraar Achmea; Overige zorgverzekeraars voor de onderhandelingen in het B-segment; Gemeente Amsterdam en stadsdeelraad Nieuw West; Belastingdienst vanwege de complexe fiscale relatie tussen NKI en AVL; Banken waaronder ABN AMRO en C&E Bankiers; Waarborgfonds Zorgsector (WfZ). Toezichthoudende instanties: Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ); Arbeidsinspectie; VROM. Patiëntenorganisaties en dergelijke: Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen; Borstkankervereniging Nederland; Stichting Patiëntenzorg; Pink Ribbon; Blue Ribbon; Stichting Doorgang; Stichting Longkanker. Patiënten van het NKI-AVL komen relatief weinig uit de directe omgeving van het ziekenhuis. De relaties met verwijzers zijn daarom niet zo intensief. Dat neemt niet weg dat er veel samenwerkingsverbanden bestaan, vooral met andere ziekenhuizen. Het gaat dan bijvoorbeeld om: Afspraken over oncologieconsultschappen in diverse algemene ziekenhuizen met het Integraal Kankercentrum Amsterdam en het Integraal Kankercentrum Stedendriehoek Twente. Dit gaat in toenemende mate via videoconferencing; Diverse overeenkomsten voor een radiotherapiespreekuur in Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 15
Profiel van de organisatie combinatie met een vast consulentschap (Tergooiziekenhuizen, Kennemer Gasthuis, Spaarne Ziekenhuis); Een samenwerkingsovereenkomst met het Academisch Medisch Centrum (AMC), waarbij taken zijn verdeeld tussen diverse vakgroepen en een aantal AVL-specialisten die ook als hoogleraar aan het AMC zijn verbonden; Met het Slotervaartziekenhuis zijn afspraken vastgelegd over de neurologie (het Slotervaart is consultverlenend aan het AVL met 1,5 fte neurologen), de microbiologie, geneesmiddelenvoorziening en het uitvoeren of uitbesteden van diagnostiek; De intensive care van het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis ondersteunt de zorg voor patiënten die buiten de deskundigheid van het AVL vallen. Deze samenwerking beoordeelde de Commissie Nationale Kwaliteitsvisitatie Intensive Care (NKIC) bij de visitatie van de Intensive Care Unit (ICU) als uitzonderlijk positief; Urologen en KNO-artsen van het AVL voeren operaties uit in het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis. Relevante taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in de verschillende overeenkomsten expliciet vastgelegd. Daarnaast is er samenwerking met het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis op het gebied van klinische fysica, stralingsbescherming en cardiologie; Klinisch genetici houden spreekuren in de Tergooiziekenhuizen en er zijn consultaties in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Daarnaast wordt samengewerkt met: Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ); Nederlandse Federatie van Universitaire medische centra (NFU); Van Leeuwenhoek Kliniek voor Speciale Behandelingen. Het betreft een samenwerking voor het aanbieden van een HIPEC operatie aan patiënten en voor plastisch chirurgische ingrepen; Samenwerkende Instellingen Gezondheidszorg Regio Amsterdam (SIGRA); Academisch Medisch Centrum (AMC); VU Medisch Centrum (VUmc); Sanquin/Bloedbank, gevestigd op hetzelfde terrein als NKI- AVL. Daarnaast wordt hier bloed afgenomen voor operaties; Partners in Holland PTC: Erasmus MC, LUMC en TU Delft; Organization of European Cancer Institutes (OECI). NKI-AVL is lid van de OECI. Samenwerkingspartijen van het NKI: Ministerie van VWS; Ministerie van OCW; KWF Kankerbestrijding; Nederlandse en buitenlandse universiteiten, in het bijzonder de Universiteit van Amsterdam (UvA) en Vrije Universiteit Amsterdam (VU); Academische centra, met name het Academisch Medisch Centrum Amsterdam; Researchinstituten, waaronder het Hubrecht Instituut; Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW); Top Instituut Pharma; Cancer Genomics Centre; Centre of Biomedical Genetics; College ter Beoordeling van Geneesmiddelen; Onderzoekschool Oncologie Amsterdam; Europese Unie; European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC); Diverse subsidiegevers voor wetenschappelijk onderzoek; (Farmaceutische) industrie; Hogescholen voor stageplaatsen. Vaak ligt een samenwerkingsverband voor de hand. Wanneer dit niet zo is, staat kort de inhoud van de samenwerking vermeld. De VLK werkt vooral nauw samen met het AVL en VUmc als het gaat om het uitvoeren van de HIPEC behandeling. Een andere belangrijke samenwerkingspartner van de VLK is het OLVG. De VLK huurt voor de uitvoering van plastisch chirurgische ingrepen operatieruimte in het OLVG, locatie Prinsengracht. 16 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
Profiel van de organisatie Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 17
18 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL
3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor goed bestuur Het NKI-AVL onderschrijft en hanteert de Zorgbrede Governancecode. Volgens het principe van pas toe of leg uit staan in deze paragraaf de principes die het NKI-AVL niet toepast en de reden daarvan. 1. Artikel 3.3 lid 2 Governancecode; volgens de Zorgbrede Governancecode is het uitgesloten dat een lid van de Raad van Toezicht tegelijk lid van de Raad van Bestuur is van een zorgorganisatie die binnen hetzelfde gebied werkt of van een onderneming die, geheel of gedeeltelijk, dezelfde werkzaamheden vervult. De reden dat het NKI-AVL op dit punt afwijkt van de Code is dat het belangrijk kan zijn dat een lid van de Raad van Toezicht ook lid is van de Raad van Bestuur vanwege waardevolle relaties met de universitaire en academische wereld. 2. Artikel 4.2 lid 4 Governancecode; in de statuten van het NKI-AVL staat dat de Raad van Toezicht in bijzondere gevallen gemotiveerd kan besluiten de maximale zittingsduur (tweemaal 4 jaar) van een lid van de Raad van Toezicht met nog eens 4 jaar te verlengen. Hiertoe besluit de Raad van Toezicht wanneer een lid een bijzondere of waardevolle rol of portefeuille heeft. 3.2 Raad van Bestuur Het NKI-AVL kent een Raad van Toezicht model. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de organisatie. De Raad van Bestuur is zodoende verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling. Hij legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht is op zijn beurt verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op en advisering over de uitvoering van het beleid door de Raad van Bestuur. De leden van de Raad van Toezicht hebben, zoals voorgeschreven in de transparantie-eisen op grond van de Wet toelating zorginstellingen (WTZi), geen directe belangen bij het instituut. Dit is vastgelegd in de statuten van NKI-AVL en het huishoudelijk reglement van de Raad van Toezicht. Benoeming, overleg en procedures De Raad van Toezicht benoemt voor onbepaalde tijd de 3 leden van de Raad van Bestuur. In principe is er tweewekelijks een formele Raad van Bestuurvergadering. Soms lichten gasten de onderwerpen die op de agenda staan toe. In de 2 weken tussen de vergaderingen komen de leden van de Raad van Bestuur bij elkaar voor informeel overleg met een brainstormend karakter. Op de taken, verantwoordelijkheden en werkzaamheden van de Raad van Bestuur is het in 2008 geactualiseerde directiereglement van toepassing. Eens per maand is er een genotuleerd overleg met het bestuur van de Medische Staf. Daarnaast bezoeken de directeuren Zorg en Zorgontwikkeling en Organisatie en Bedrijfsvoering maandelijks separaat het stafbestuur en de staflunch voor overleg en informatie-uitwisseling. De leden Uit het directiereglement blijkt onder andere dat de leden van de Raad van Bestuur functioneren op basis van gelijkheid. Ieder lid is verantwoordelijk voor zijn eigen sector en portefeuille. De leden nemen alle beslissingen gezamenlijk en op basis van consensus. In uitzonderingsgevallen is een besluit met meerderheid van stemmen mogelijk. De 3 leden hebben elk de functie van directeur binnen de Raad: 1. prof. dr. A.J.M. Berns: de voorzitter van de Raad van Bestuur en directeur Wetenschapsbeleid; 2. prof. dr. S. Rodenhuis: directeur Zorg en Zorgontwikkeling, verantwoordelijk voor de klinische activiteiten; 3. prof. dr. W.H. van Harten: directeur Organisatie en Bedrijfsvoering. De Raad van Bestuur van NKI-AVL is ook de Raad van Bestuur van de VLK. Hieronder is beschreven welke taken onder welke directeur binnen de Raad vallen. Ad 1) De directeur Wetenschapsbeleid is verantwoordelijk voor de: inhoud en kwaliteit van het wetenschapsbeleid in het NKI- AVL; inhoud en kwaliteit van het fundamenteel en translationeel onderzoek plus het onderwijs op dit gebied; afstemming tussen klinische en fundamentele research; uitvoering van het door de Raad van Bestuur vastgestelde beleid op bovengenoemde gebieden. Hij geeft hiervoor inhoudelijk sturing aan de sector(en): wetenschappelijke informatievoorziening (kankerbibliotheek); fundamenteel wetenschappelijke secties; researchlaboratorium; afdeling proefdieren; externe verantwoording/berichtgeving over de inhoud en kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek. Ad 2) De directeur Zorg & Zorgontwikkeling is verantwoordelijk voor: inhoud en kwaliteit van het medisch inhoudelijke beleid voor de patiëntenzorg, de klinische research en het onderwijs op dit gebied; uitvoering van het door de Raad van Bestuur vastgestelde Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL 19
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap beleid op bovengenoemde gebieden. Hij geeft hiervoor inhoudelijk sturing aan de sector(en): (klinische) clusters; wetenschappelijke administratie; externe verantwoording/berichtgeving voor de inhoud en kwaliteit van patiëntenzorg, de klinische research en het onderwijs. Hij is bovendien aanspreekpunt voor het Bestuur Medische Staf en medeverantwoordelijk voor het wetenschapsbeleid en de afstemming tussen klinische en fundamentele research. Ad 3) De directeur Organisatie & Bedrijfsvoering is verantwoordelijk voor: de organisatie van het ziekenhuis en het researchlaboratorium plus de gehele voorwaarden-scheppende sector. Hieronder vallen: personeelsbeleid; financieel beleid; informatiseringsbeleid; doelmatig en doeltreffend functioneren van de organisaties; overlegstructuur; het beheer van de materiële, personele en financiële bedrijfsmiddelen; de uitvoering van het door de Raad van Bestuur vastgestelde beleid op de bovengenoemde gebieden. Hij geeft hiervoor inhoudelijk sturing aan de sector(en): personeel en organisatie; facilitaire zaken; financieel-economische zaken; automatisering; ziekenhuis (inzake organisatie en bedrijfsvoering); researchlaboratorium (inzake organisatie en bedrijfsvoering); het onderhouden van externe contacten gerelateerd aan organisatie en bedrijfsvoering. Ook is hij aanspreekpunt voor de Ondernemingsraad en de Patiëntenraad; de organisatorische aspecten van kwaliteit. Belangenverstrengeling In de statuten van NKI en AVL staat de omgang met mogelijke belangenverstrengeling tussen beide organisaties. Is sprake van een (kortdurende) verstrengeling van belangen, dan onthoudt het betrokken lid van de Raad van Bestuur zich van het uitvoeren van zijn taken en bevoegdheden en van de beraadslaging en besluitvorming. De aanwezigheid van het betreffende lid telt niet mee bij de bepaling of het voor de besluitvorming eventueel vereiste quotum is behaald. Nevenactiviteiten Hieronder staan de nevenfuncties van de leden van de Raad van Bestuur. Prof. dr. A.J.M. Berns, voorzitter Raad van Bestuur, Directeur Wetenschapsbeleid, groepsleider onderzoeksgroep. Zijn nevenactiviteiten zijn: Lid Raad van Bestuur Leeuwenhoek Kliniek, lid Raad van Bestuur Van Leeuwenhoek Kliniek, lid Raad van Bestuur Stichting Biomed, bestuurslid fonds de Drie Lichten, bestuurslid Josephine Nefkens Stichting, bestuurslid NLADF (Netherlands Laboratory for Anticancer Drug Formulation), lid bestuur Stichting Amsterdam Biotherapeutics Unit (AmBTU), bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, lid bestuur Raad Medische Wetenschappen van de KNAW, lid prijzencommissie Sectie Geneeskunde van de KNAW, lid ZonMW-commissie programmacommissie voor gentherapie, lid programmacommissie Translationeel Adult Stamcelonderzoek, lid strategiecommissie van Cancer Research UK, Trustee, CR-UK, Secretary General EMBO, lid scientific advisory board van het Genomics Institute Singapore, lid international consulting committee PEBC, Barcelona, lid Scientific Advisory Board van CNIO Madrid, lid Scientific Advisory Board Leeds Institute for Molecular Medicine, lid Scientific Advisory Board Weatherall Institute of Molecular Medicine, Oxford, lid Scientific Advisory Board Walter & Eliza Hall Institute, Melbourne, lid Scientific Advisory Board Institute for Molecular Pathology, Wenen, lid Scientific Advisory Board European Oncology Institute, Milaan, lid Scientific Advisory Board, IGBMC Straatsburg, Chair Scientific Steering Committee EUROCAN platform, lid Scientific Advisory Board Life Science Partners Amsterdam, lid Scientific Advisory Board AMOLF, lid Scientific Advisory Board, Centrum Wiskunde & Informatica, Amsterdam, lid Board of Governors BBMRI-NL, lid wetenschappelijke adviesraad voor de Anatomische Les, AMC, lid editorial boards van Genes & Development, Cancer Cell, EMBO reports, Molecular Medicine, BMC en Oncogene. Prof. dr. S. Rodenhuis, lid Raad van Bestuur, Directeur Zorg & Zorgontwikkeling, internist-oncoloog en klinisch onderzoeker. Zijn nevenactiviteiten zijn: lid Raad van Bestuur Leeuwenhoek Kliniek, lid Raad van Bestuur Van Leeuwenhoek Kliniek, lid Raad van Bestuur Stichting Biomed, bijzonder hoogleraar Klinische Oncologie aan de Universiteit van Amsterdam, lid Raad van Toezicht Stichting Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA), consulent (internist-oncoloog) IKA, bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, lid KWF Signaleringscommissie Kanker, voorzitter European Cancer Centre. Prof. dr. W.H. van Harten, lid Raad van Bestuur, Directeur Organisatie & Bedrijfsvoering, groepsleider onderzoeksgroep PSOE. Zijn nevenactiviteiten zijn: Lid Raad van Bestuur Leeuwenhoek Kliniek, Lid Raad van Bestuur Van Leeuwenhoek Kliniek, Lid Raad van Bestuur Stichting Biomed, Hoogleraar Kwaliteitsmanagement van Zorgtechnologie faculteit Management & Bestuur, Universiteit Twente, lid (wnd vz) Supervisory board Agendia BV, Bestuurslid/inkomend voorzitter OECI (Organisation of European Cancer Institutes), lid werkgroep accreditatie OECI, lid raad van commissarissen Centramed (Schadeverzekering ziekenhuizen), lid Bestuur NVZ vereniging van ziekenhuizen, lid beleidsadviescommissie Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot 20 Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording 2010 NKI-AVL