Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes. Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology



Vergelijkbare documenten
AMvB Bodemenergie op hoofdlijnen. 9 april 2013 Simone de Groot

Regelgeving & beleid. Symposium Bodemenergie in Zeeland 19 april 2012 Sanne de Boer - IF Technology

Wijzigingsbesluit Bodemenergiesystemen. RWS Leefomgeving / Bodem+ Manfred Beckman Lapré

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. presentatie Peter Kouwenhoven

Cases bodemenergie - inclusief antwoorden. Beoordelen meldingen en vergunningaanvragen gesloten bodemenergiesystemen

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

HUM en BUM Bodemenergiesystemen. Bodem+ Manfred Beckman Lapré

gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 12 september 2017;

Wijzigingsbesluit Bodemenergiesystemen

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

Evaluatie Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen

BUM en HUM Bodemenergie

Verordening interferentiegebieden Bodemenergiesystemen gemeente Groningen 2018

Vragen en antwoorden regiodag bodemenergie in Den Haag

Vragen en antwoorden Regiodag bodemenergie in Arnhem

bevoegd gezag gesloten in de praktijk zeer weinig voorkomt.

Verordening Interferentiegebieden Bodemenergiesystemen gemeente Goes

Verordening bodemenergiesystemen gemeente Dordrecht

De (komende) verplichting tot erkenning

Verordening gesloten bodemenergiesystemen gemeente Delft

Vragen en antwoorden Regiodag bodemenergie in s-hertogenbosch

Check list de implementatie Wijzigingbesluit Bodemenergiesystemen door gemeenten (ILB2 project bodemenergie gemeenten Midden-Limburg)

Focus op vakbekwaamheid

Maintenance for Energy. Erkenningsregeling Bodemenergie. RWS Leefomgeving / Bodem+ Jan Frank Mars

Lessons learned KWO praktijkervaringen bodemenergie in NL. Bijeenkomst WCTB Sanne de Boer - IF Technology 21 oktober 2014

Warmte Koude Opslag. Wat is WKO? Diep onder Drenthe

Bodemenergieplan Doornsteeg Nijkerk. Plan voor stimulering en ordening van bodemenergie

Protocol Bodemenergie Praktijkcase Kernhem in Ede Ronald Wennekes sr. adviseur bij IF Technology projectleider energie bij gemeente Ede

datum ondertekening; bron bekendmaking

Kwaliteitsborging Bodemenergie

Registratie van bestaande bodemwarmtewisselaars/ bodemgekoppelde warmtepompen. Meld uw systeem en voorkom onderlinge beïnvloeding

Op de voordracht van de Minister van Infrastructuur en Milieu van, nr., Directie Bestuurlijke en Juridische Zaken;

c) de belangen die mogelijk invloed kunnen ondervinden van de installatie van bodemenergiesystemen

Melden en registreren De informatiecyclus

Bodemenergiesystemen. Wet en regelgeving gemeenten. 1. Bodem 1

Handreiking gemeentelijke besluiten bodemenergiesystemen (BUM BE deel 2)

Gemeente Delft. college van B&W Gescand archief S. Brandligt E. van de Giessen fl 9 J(/y?niK W W

Beheer en onderhoud in de praktijk. Warmtepompsystemen met verticale bodemwisselaar technieken. Peter Centen Nathan Group

Verordening Interferentiegebieden Bodemenergiesystemen gemeente Utrecht

Bijlage 1: Kaart Aanwijzing Interferentiegebied

Beleidsregel gesloten bodemenergiesystemen gemeente Delft 2015

WKO-coach Drenthe Kansen gemeente Westerveld in beeld. Rutger Wierikx IF Technology 9 februari 2012

AMVB BODEMENERGIE BORGINGSPROCES

toekomst Implementatie uitvoeringstaak AMvB Bodemenergie gemeente Zwolle per 1 juli 2013 Expertisecentrum Omgevingsadvies

Hieronder vind u onze bevindingen. Ter verduidelijking zijn de meest relevante onderdelen van wetsteksten in kaders toegevoegd.

Bodemenergieplan Goese Diep Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II

Warmte Koude Opslag. Welke regels gelden voor WKO? Diep onder Drenthe

Bodemenergie en toezicht Gert Jan Evers

Nathan Projects B.V. (voorheen Thermoplus B.V.) T. Bauerhuit Spoorstraat HW t Harde

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

portefeuillehouder A. Hazelebach

Bodemenergieplan Mannee Gemeente Goes Samenvatting + bijlage I en II

Bodemenergie in Arnhem Stimuleren en regie

Duurzaam verwarmen en koelen met bodemenergie

PROVINCIAAL BLAD. Wijzigingsverordening Omgevingsverordening Limburg 2014 (regels inzake geothermie in milieubeschermingsgebieden)

Handreiking provinciale besluiten bodemenergiesystemen (BUM BE deel 1)

Aria Goes Bodemenergieplan gesloten bodemenergiesystemen in fase A, B, C, D, E, F, H, J en K

Onderzoek naar interferentie. tussen open en gesloten bodemenergiesystemen

De rol van Bodemenergie in de energietransitie Guido Bakema, IF Technology

Handreiking gemeentelijke besluiten bodemenergiesystemen (BUM BE deel 2)

Bodemenergiesystemen. Melden en registreren van bestaande bodemenergiesystemen Bodem 1

De Verordening gesloten bodemenergiesystemen TU Delft en omgeving 2013 vast te stellen.

Aanpassingen BRL en protocol Bodemenergie

Themabijeenkomst BodemenergieNL BEHEER & ONDERHOUD. Samenhang bovengrond en ondergrond. Themabijeenkomst BodemenergieNL 4 december 2014

P.A.J.M. Wilbers raad april 2014

CVDR. Nr. CVDR301360_1

Omgaan met Thermische Interferentie tussen Gesloten Bodemenergiesystemen

Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen

Demo Watermark Version, and VERKENNING TAKEN & MOGELIJKHEDEN BODEMENERGIE REGIO MARN GEMEENTE GROESBEEK

Warmte Koude Opslag. Stappenplan WKO. Diep onder Drenthe

Interferentie van theorie naar optimaal gebruik

Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen

NOTITIE. 1. Inleiding. 2. Beleidsruimte. Gemeente Bunnik. J. Neyssen

STAATSCOURANT. Nr

WARMTEPOMPEN VOOR OOSTERWOLD

Methode toetsen interferentie tussen kleine gesloten bodemenergiesystemen

Rijkswaterstaat Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Rijkswaterstaat Leefomgeving Veelgestelde vragen over Registratie van Bodemenergiesystemen

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Effectenstudie bodemenergiesysteem

Tweede Kamer der Staten-Generaal

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Informatiesessie. Omgevingsloket online versie 2.9. Schakeldag 11 juni /17/2013

Actuele zaken rond Warmtepompen

Boren zonder Zorgen Erkenningsregeling. RWS Leefomgeving / Bodem+ Jan Frank Mars

Vastgesteld door het Centraal College van Deskundigen Bodembeheer op 21 juni 2012 Versie 1.0

Een goed ontwerp voor 50 jaar bedrijfszekerheid

In deze notitie is het gesloten systeem verder uitgewerkt op de wijze die aansluit bij de specifieke energievisie.

HOE GELD VERDIENEN MET ENERGIE UIT EIGEN BODEM? ONDIEPE GEOTHERMIE: DE DUURZAME ENERGIE-OPLOSSING 4 NOVEMBER 2014 ZWIJNAARDE

Handreiking provinciale besluiten bodemenergiesystemen (BUM BE deel 1)

Toezicht ILT Bodemenergie. Maarten Busstra (ILT)

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Activiteitenregeling milieubeheer wordt als volgt gewijzigd:

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Effectenstudie bodemenergiesysteem

Handhavings uitvoerings methode bodemenergiesystemen voor provinciale taken (HUM BE, deel 1)

bodemenergie erkennen en uitbesteden

Potentieelstudie bodemenergie Gemeente Groningen

Warmte- en koudeopslag: het juridisch kader

Bodemenergieplan Buiksloterham. Plan voor stimuleren en ordening van bodemenergie

Transcriptie:

Ervaringen met gesloten bodemenergiesystemen in Goes Dag van de Zeeuwse Bodem - 21 april 2016 Ronald Wennekes - IF Technology 1

Inhoud 1. Bodemenergie in het kort 2. Melding en vergunning gesloten systemen 3. Ervaringen gemeente Goes 4. Aandachtspunten meldingen 5. Vragen? 2

1. Bodemenergie in het kort 3

Duurzame Energie in Nederland Doelstelling Rijksoverheid: 14% duurzame energie in 2020 Volledige duurzame energievoorziening in 2050 Windenergie, zonne-energie, bio-energie, aardwarmte en bodemenergie 4

Bodemenergie bodemenergiesystemen ondiepe bodemenergie diepe bodemenergie (aardwarmte) open bodemenergiesystemen (grondwatersystemen / KWO) gesloten bodemenergiesystemen (bodemwarmtewisselaars) 5

Gesloten bodemenergiesysteem Warmte wordt middels geleiding onttrokken en toegevoerd aan de bodem, gebruikt voor verwarming en koeling gebouwen en woningen Melding/OBM (gemeenten/omgevingsdiensten) 6

Bodemenergie in Zeeland Ook in Zeeland wordt gebruik gemaakt van bodemenergie Oranje: open systemen Geel: gesloten systemen bron: www.wkotool.nl met info uit LGR 7

Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen AMvB Bodemenergie/wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen Van kracht: 1 juli 2013 Regelgeving voor open systemen, gesloten systemen en lozen Certificering en erkenning voor ontwerp, realisatie en beheer bodemenergiesystemen (BRL 6000-21 en 11000) 8

AMvB Bodemenergie Klein gesloten syteem (<70 kw) o melding Activiteitenbesluit Milieubeheer o melding Besluit Lozen Buiten Inrichting o in interferentiegebied: ook OBM Groot gesloten systeem ( 70 kw) o melding Activiteitenbesluit Milieubeheer + OBM o melding Besluit Lozen Buiten Inrichting + OBM Mogelijkheid vaststellen interferentiegebied Algemene regels en mogelijkheid tot afwijken hiervan (4 wkn) (4 wkn) (8 wkn) (8 wkn) (8 wkn) 9

Algemene regels Retourtemperatuur (tussen -3 en +30 C) Koudeoverschot in bodem toegestaan Doelmatig gebruik en rendementseis (SPF) Interferentie met andere bodemenergiesystemen Drukmeting in verband met lekkage Registratie gegevens Certificering (BRL 6000-21 en 11000) Beëindiging 10

Meer informatie Besluitvormings Uitvoeringsmethode Bodemenergiesystemen voor gemeentelijke taken (BUM BE deel 2) Handhavings Uitvoeringsmethode bodemenergiesystemen voor gemeentelijke taken (HUM BE deel 2) http://www.sikb.nl/2822 Erkende / gecertificeerde instellingen: http://www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/bodemondergrond/erkenningen/zoekmenu/?form=instelling&resul ts=instelling 11

3. Ervaringen gemeente Goes 12

Mannee Woonwijk met circa 375 woningen Energievisie: klimaatneutrale nieuwbouw in 2025 Geen gas infrastructuur Verwarming met individuele warmtepomp o.a. met gesloten bodemenergiesysteem Per woning < 70 kw dus melding Besluit Lozen Buiten Inrichting Geen interferentiegebied dus geen OBM 13

Risico: onderlinge thermische interferentie Groot aantal systemen, verschillende woningtypen en grootte, gefaseerd in tijd en verschillende partijen Niet één totaal ontwerp voor alle systemen Bij nieuwe melding alleen effecten op reeds gemelde systemen kwantificeren, niet op toekomstige systemen! Resulteert in steeds groter wordende systemen of zelfs dat systemen niet meer gerealiseerd kunnen worden 14

Risico: onderlinge thermische interferentie Interferentieberekening conform bijlage 2 BUM/HUM Modelberekeningen Risico verkleinen: Mannee aanwijzen als interferentiegebied met Bodemenergieplan met gebruiksregels Naast melding Besluit Lozen Buiten Inrichting ook OBM 15

Bodemenergieplan Middels gemeentelijke verordening interferentiegebied vaststellen Met Bodemenergieplan als bijlage met o.a.: o wettelijk kader en regelgeving o kaart met gebied interferentiegebied o gebruiksregels (aanvullend of wijzigingen op algemene regels) o toelichting 16

4. Tips voor snelle afhandeling melding De melding is compleet ingevuld De bijlagen (interferentieberekening, SPF, tekening met locaties) zijn toegevoegd Energiehoeveelheden komen overeen met wat mag worden verwacht Gemeente heeft een actueel overzicht van systemen in omgeving aangeleverd (LGR, WKO-tool, eigen database) Partijen voor ontwerp en realisatie zijn gecertificeerd 17

5. Vragen? 18