Onderzoek Week van de Energierekening Gfk i.o. Milieu Centraal oktober 2012 Achtergrond bij onderzoek In het onderzoek is gebruik gemaakt van een aselecte steekproef van 1.038 huishoudens. Deze steekproef is representatief voor alle huishoudens in Nederland. Binnen het huishoudens is de vragenlijst ingevuld door degene die (mede-) verantwoordelijk is voor het betalen van de energierekening. Het onderzoek is uitgevoerd tussen 28 september en 4 oktober 2012. Gfk heeft daarbij gebruik gemaakt van Computer Assisted Web Interviewing. Onderverdeling van de steekproef: Totale steekproef 1.038 Huurders 428 VvE-ers (eigenaar flat/etage) 98 Eigenaren andere woning 512 Op de volgende pagina s vindt u de vragen en meest opvallende algemene resultaten van het onderzoek. Specifieke resultaten per segment zijn terug te vinden in de tabellenoverzichten, alleen in bezit van GfK en Milieu Centraal.
Vragenlijst 1. In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen betreffende de hoogte van het bedrag van uw energierekening? Ik ben op de hoogte van het voorschot dat ik maandelijks voor energie betaal Het is voor mij elk jaar een verrassing of ik geld terugkrijg of moet bijbetalen bij de eindafrekening Ik kan het maandelijks voorschot voor energie altijd betalen Helemaal mee oneens Oneens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens 2% 4% 7% 39% 38% 9% 22% 26% 34% 10% 1% 2% 8% 41% 48% In het algemeen geeft men aan goed op de hoogte te zijn van het maandelijkse voorschot (77%). Dit geldt bovengemiddeld voor 65-plussers (92%). Jongeren tot 29 jaar zijn het vaker oneens met deze stelling (18%). Maar liefst 44% geeft aan niet te weten of men aan het einde van het jaar moet bijbetalen of niet. Dit geldt vooral voor huurders (49%) en lagere inkomens (53%). De meeste mensen kunnen wel hun voorschot altijd betalen, hoewel 3% aangeeft hier moeite mee te hebben, onder jongeren zelfs 6% 2. Welke van de onderstaande drie situaties is het meest van toepassing op de hoogte van het bedrag van uw jaarlijkse energierekening? De hoogte van het bedrag van mijn energierekening wordt jaarlijks hoger 33% is al een aantal jaar even hoog 51% wordt jaarlijks lager 4% Weet ik niet 7% De helft van alle mensen heeft het idee dat hun energierekening al een aantal jaar even hoog is, terwijl een op de drie merkt dat ze jaarlijks steeds meer moeten betalen.
3. In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen betreffende het betalen van uw energierekening in de toekomst? Ik maak me zorgen over de vraag of ik mijn energierekening in de nabije toekomst nog kan betalen Ik denk dat ik in de toekomst op andere uitgaven moet bezuinigen om mijn energiekosten te kunnen blijven betalen Ik heb het gevoel dat ik zelf geen invloed heb op de hoogte van mijn toekomstige energiekosten Helemaal mee oneens Oneens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens 16% 39% 25% 16% 3% 13% 38% 30% 17% 2% 9% 35% 23% 26% 7% Ongeveer één op de vijf inwoners van Nederland maakt zich zorgen over of men de energierekening in de nabije toekomst nog wel kan betalen (19%), een zelfde percentage denkt ook op andere uitgaven te moeten bezuinigen. Vooral lagere inkomens (29%), lager opgeleiden (25%) en huurders (26%) maken zich zorgen. Jongeren zijn wat dit betreft wat zorgelozer (van <29 jaar: 67% geen zorgen, 62% geen bezuinigingen). Over de eigen invloed op energiekosten zijn de meningen verdeeld. Toch zegt 44% hier op een of andere manier wel invloed op te hebben. 4. In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen betreffende de hoogte van uw energieverbruik? Ik probeer mijn huidige energieverbruik actief te verminderen Ik ben op de hoogte of ik meer of minder energie verbruik dan soortgelijke huishoudens Helemaal mee oneens Oneens Neutraal Mee eens Helemaal mee eens 1% 7% 25% 54% 13% 6% 24% 31% 33% 7% Een ruime meerderheid probeert zijn energiegebruik actief te verminderen (67%). Jongeren tot 29 jaar zijn hiertoe minder geneigd (50%), 65-plussers juist meer (77%). Of men meer of minder energie verbruikt dan andere huishoudens is voor 40% bekend maar voor 50% juist niet bekend. In het algemeen zijn jongeren hiermee vaker onbekend (<29 jaar: 41% oneens) en ouderen en bewoners van nieuwere woningen vaak juist beter bekend (50-64: 46% eens, huis na 2000 gebouwd: 48% bekend).
5. Verbruikt u meer, evenveel of minder energie vergeleken soortgelijke huishoudens? Meer 17% Evenveel 32% Minder 51% Wanneer men op de hoogte is van het eigen energieverbruik in vergelijking met dat van andere huishoudens, dan heeft men meestal de indruk minder (51%) of evenveel (32%) te verbruiken. 6. Welke van de onderstaande acties heeft u al ondernomen om uw energieverbruik te verminderen? Bewust minder warm water gebruiken, bijvoorbeeld door te douchen in plaats van in bad te gaan. 58% Elektronische apparatuur (bv. TV, DVD-speler of stereo) volledig uitschakelen en dus niet op stand-by laten staan. 72% Bij de aanschaf van huishoudelijke apparatuur erop letten dat het energieverbruik zo laag mogelijk is. 64% Bewust de was of vaatwas op een lagere temperatuur doen (bv. 60 i.p.v. 95 graden, 40 i.p.v. 60 graden en 30 i.p.v. 40 graden). 76% Het huis (o.a. dak, vloer, spouw, ramen) optimaal isoleren 33% Een zuinige(re) CV-ketel / warmwater installatie in huis plaatsen 41% Het plaatsen van zonnecollectoren of een zonneboiler 6% Anders namelijk: < open invulveld> Gebruik energiezuinige verlichting 10% Verwarming graadje lager/houtkachel 7% Elektrische apparaten niet of tijdens daluren gebruiken 4% Bewust omgaan met warm water, de (vaat)was, inschakelen van elektrische apparatuur en aanschaffen van apparaten wordt het meest genoemd waneer men aangeeft actief het energieverbruik te verminderen. Jongeren tot 29 jaar lijken wat minder geneigd bewust om te gaan met water (35%) en aanschaf van apparatuur (37%). Grote projecten aan het huis (isolatie, CV, zonnecollectoren/boiler) worden minder vaak genoemd. Vooral lagere inkomens (isolatie 17%, CV 26%), huurders (isolatie 18%, CV 24%) en VvE-ers (isolatie 22%) noemen dit minder vaak. Voor huurders en VvE-ers hangt logischerwijs dit ook samen met hun woonsituatie.
7. In hoeverre bent u bereid om uw energieverbruik in de toekomst actief te verminderen? Zeker niet 0% Niet 7% Wel 48% Zeker wel 33% Weet ik nog niet 11% De bereidheid om in de toekomst actief het energieverbruik te verminderen lijkt groot (81% wel/zeker wel). Ook hier een iets lagere bereidheid bij jongeren (73%). 8. Welke van de onderstaande acties zou u willen ondernemen om uw energieverbruik te verminderen, ongeacht of u de mogelijkheid heeft om dit te doen? Bewust minder warm water gebruiken, bijvoorbeeld door te douchen in plaats van in bad te gaan.50% Elektronische apparatuur (bv. TV, DVD-speler of stereo) volledig uitschakelen en dus niet op stand-by laten staan.57% Bij de aanschaf van huishoudelijke apparatuur erop letten dat het energieverbruik zo laag mogelijk is.69% Bewust de was of vaatwas op een lagere temperatuur doen (bv. 60 i.p.v. 95 graden, 40 i.p.v. 60 graden en 30 i.p.v. 40 graden). 57% Het huis (o.a. dak, vloer, spouw, ramen) optimaal isoleren 31% Een zuinige(re) CV-ketel / warmwater installatie in huis plaatsen 31% Het plaatsen van zonnecollectoren of een zonneboiler 29% Anders namelijk: <open invulveld> Gebruik energiezuinige verlichting 3% Verwarming graadje lager/houtkachel 3% Elektrische apparaten niet of tijdens daluren gebruiken 1% Wanneer men bereid is om energieverbruik te verminderen denkt men ook vooral aan bewust omgaan met warm water, gebruik elektronische apparatuur, bewust omgaan met (vaat)was en aanschaf van energiezuinige apparatuur. Ook hier een iets lagere geneigdheid voor minder warm water bij jongeren (37%). 65-plussers geven bovengemiddeld aan bewust te willen omgaan met warm water (58%), elektronische apparatuur (66%) en aanschaf van apparatuur (77%). Grotere projecten aan het huis zijn minder in trek bij lagere inkomens (isolatie 24%, CV 21%), huurders (CV 25%, zon 21%) en huishoudens in grote steden (isolatie 23%, CV 24%).
9. Kunt u per actie die u zou willen ondernemen aangeven of u belemmeringen ziet om deze daadwerkelijk uit te voeren? Ik zie geen belemmeringen Ik zie wel belemmeringen: bij o Minder warm water 5% o Uitschakelen elektronische apparatuur 11% o Aanschaf van apparatuur 7% o Bewsut omgaan met (vaat)was 5% o Isoleren: 60% o Zuinigere CV: 36% o Plaatsen zonnecollectoren:73% Wanneer men belemmeringen ervaart bij het verminderen van energieverbruik, dan ligt dit zelden op het gebied van energiezuinig gedrag, maar eerder op het gebied van grotere projecten aan het huis. Vooral huurders (73%) en VvE-ers (69%) zien belemmeringen bij isolatie. Huurders ervaren ook bovengemiddeld belemmeringen bij het plaatsen van een zuinige CV (60%) en zonnecollectoren (82%). 10. Welke belemmeringen ziet u voor Het is te duur, bij. o Aanschaf zuinige apparatuur 70% o Isoleren 52% o Zuinigere CV ketel 46% o Plaatsen zonnecollectoren/boiler 59% Het is onduidelijk waar ik op moet letten Ik ben afhankelijk van anderen (verhuurder, woningcorporatie, Verenging van Eigenaren): bij o Isoleren 50% (huur 94%, VvE 83%) o Zuinigere CV ketel 51% (huur 84%) o Plaatsen zonnecollectoren 36% (huur 84%, VvE: 81%) Het is onduidelijk of deze actie technisch mogelijk is Het geeft te veel rompslomp Het gaat ten koste van comfort Het gaat ten koste van gemak Anders namelijk: Bij grote projecten aan het huis en bij aanschaf van energiezuinige apparatuur vormt de prijs vaak een belemmering om daadwerkelijk tot actie over te gaan. Daarnaast is voor huurders en VvE-ers de afhankelijkheid van anderen bovengemiddeld een belemmering. Het lijkt er echter op dat deze
belemmering vooral tussen de oren zit, (zie V11) de meerderheid is namelijk nooit in gesprek gegaan met de verhuurder of de vereniging. Mensen die dit wel hebben gedaan boeken in iets meer dan 40% van de gevallen een positief resultaat. <11 Alleen gevraag indien achtergrondkenmerk huurder of VvE (= woningtype + koop/huur: iedereen die in een flat/etage woont + Koop is VvE) > 11. Bent u wel eens met uw verhuurder of met Vereniging van Eigenaren in gesprek geweest over energiebesparende mogelijkheden? Ja, en met positief resultaat 9% Ja, maar zonder resultaat 12% Nee, maar ik zie het nut wel in 38% Nee, daar zie ik het nut niet van in 34% Weet ik niet meer 7% [Einde onderzoek]