OPENBAAR CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN MORTSEL Meerminne 6 2640 Mortsel 03/443 94 00 Kaderreglement eglement van de Thuiszorgdiensten 1. Dienst Gezinszorg en Aanvullende Thuiszor huiszorg (DGAT) 2. Dienstenonderneming 1
1. Situering van de DGAT en van de Dienstenonderneming De Dienst Gezinszorg en Aanvullende Thuiszorg (DGAT) van het OCMW Mortsel is erkend door het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse Gemeenschap en werkt volgens de bepalingen van het Woonzorgdecreet van 13 maart 2009 en bijbehorende uitvoeringsbesluiten van 24 juli 2009. De Dienstenonderneming verstrekt schoonmaakhulp in het kader van de dienstencheques en is als dusdanig erkend sinds 1 december 2004 door de federale Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening. Zowel de DGAT als de dienstenonderneming behoren samen met de twee dienstencentra tot de thuiszorgdiensten van het OCMW. 2. Opdracht De Dienst Gezinszorg en Aanvullende Thuiszorg (DGAT) is een voorziening die als opdracht heeft persoonsverzorging en huishoudelijke hulp aan te bieden aan personen met een verminderd zelfvermogen alsook aanvullende thuiszorg. De Dienst Gezinszorg biedt zorg aan die bestaat uit persoonsverzorging, huishoudelijke hulp en schoonmaakhulp alsook de daarmee verband houdende algemene psychosociale en pedagogische ondersteuning en begeleiding. Bij het opstellen van het takenpakket voor persoonsverzorging wordt rekening gehouden met het decreet van 18 juli 2008 betreffende de zorg- en bijstandsverlening in de thuiszorg. De Dienst Aanvullende Thuiszorg en de Dienstenonderneming met dienstencheques (verder genoemd Poetsdienst) bieden enkel schoonmaakhulp aan. Ook Karweihulp behoort tot de aanvullende thuiszorg. De richtlijnen voor de klusjesdienst Knap- Opstap staan omschreven in een ander document. 3. Doelstelling De thuiszorgdiensten stellen zich tot doel de zorgbehoevende zolang als mogelijk en wenselijk in de eigen omgeving te laten wonen door de persoonlijke autonomie en zelfverantwoordelijkheid van de gebruiker en zijn mantelzorgers te vrijwaren, te ondersteunen en te stimuleren. De opdrachtverklaring van het OCMW Mortsel, zoals beschreven in de informatiebrochure van het OCMW, wordt steeds gerespecteerd en nageleefd door de dienstverantwoordelijken en de medewerkers. 4. Doelgroep De thuiszorgdiensten richten zich tot zorgbehoevende inwoners van Mortsel die niet meer of onvoldoende zelf voor de verzorgende, huishoudelijke en/of schoonmaaktaken kunnen instaan. De diensten staan open voor iedereen zonder discriminatie op grond van ideologische, godsdienstige of filosofische overtuiging of lidmaatschap of enig ander criterium op grond waarvan kan worden gediscrimineerd. 2
Onze diensten richten zich tevens tot specifieke doelgroepen waaronder dementerenden, psychiatrische patiënten, sociaal kansarmen en personen die een verhoogd risico lopen op verminderde welzijnskansen, vaak in samenwerking met de sociale dienst van het OCMW en diverse andere diensten. 5. Aanvraag Een aanvraag kan ingediend worden door de zorgbehoevende zelf, zijn mantelzorger of een hulpverlener. De aanvraag wordt steeds ingediend bij de thuiszorgdiensten en dit telefonisch, schriftelijk of mondeling. Gezinszorg en poetsdienst wordt aangeboden op verzoek en als uit onderzoek blijkt dat de draagkracht van de persoon of zijn omgeving, hetzij wegens geestelijke of lichamelijke ongeschiktheid, hetzij wegens bijzondere sociale omstandigheden, onvoldoende is. De cliënt moet de zorg aanvaarden. 6. Wachtlijst Wanneer de vraag naar het verlenen van een dienst, de mogelijkheden van de diensten overtreft, wordt de aanvraag ingeschreven op de wachtlijst en verder behandeld rekening houdend met de principes van het wachtlijstbeheer vastgelegd door het OCMW. Hierbij wordt vooral gekeken naar de beperkingen op het vlak van zelfzorg van de aanvrager en de beperkingen op het vlak van de beschikbaarheid en draagkracht van de mantelzorg. De chronologische volgorde van inschrijving is niet een bepalend criterium. Als de cliënt niet past binnen het profiel van de hierboven omschreven doelgroep of als de eigen thuiszorgdiensten niet in de mogelijkheid zijn bij een dringende hulpvraag onmiddellijk hulp te verstrekken, wordt de cliënt doorverwezen naar andere thuiszorgdiensten buiten het OCMW. 7. Dossieropmaak Wanneer de aanvraag door de dienst kan opgenomen worden, komt een maatschappelijk werker op huisbezoek voor een sociaal en financieel onderzoek. De cliënt wordt geïnformeerd over de mogelijkheden en beperkingen van de woonzorg (gezinszorg, poetshulp, serviceflat, woonzorgcentrum) en van eventuele andere hulp- en dienstverleningen (dienstencentra, Minder Mobielen Centrale, Ergo Woon Advies, Klusjesdienst, boodschappendienst) en tegemoetkomingen (mantelzorgtoelage, zorgverzekering, toelage Personenalarmsysteem). Samen met de cliënt en/of eventuele mantelzorgers en andere professionele hulpverleners wordt bepaald welke thuishulp en hoeveel hulp er nodig is. Bij het bepalen van de aard en de hoeveelheid hulp wordt rekening gehouden met : De zorgbehoefte van de cliënt (o.a. op basis van de BEL-profielschaal) De beschikbaarheid en draagkracht van mantelzorgers (kinderen, buren, enz.) Andere aanwezige hulpverlening De aard en de omvang van de verschillende taken 3
Van elke gebruiker wordt een dossier opgesteld dat minstens bestaat uit: - Formulier leefsituatie (identificatiegegevens, gezinssamenstelling, contactgegevens mantelzorger) - Formulier gebruikersbijdrage (de aangifte van bestaansmiddelen) - BEL foto zorgbehoevende - Taak- en Zorgovereenkomst - Bewijs van ontvangst en kennisname van het huishoudelijk reglement en van de klachtenprocedure De gebruiker dient alle gevraagde inlichtingen te verstrekken. De hulp kan enkel doorgaan indien het dossier in orde is. Indien er zich tijdens de hulpverlening of in de loop van het jaar wijzigingen voordoen in het zorgprofiel, wordt de dienst hier onmiddellijk van op de hoogte gebracht. De thuiszorgdiensten streven ernaar de juiste zorg op maat te verlenen. Zo wordt getracht om steeds dezelfde medewerker aan een cliënt toe te wijzen. In het belang van de dienstverlening kan het echter voorvallen dat na enige tijd een andere medewerker aan een cliënt wordt toegewezen. Deze wissel zal steeds in onderling overleg tussen de cliënt en de dienstverantwoordelijke gebeuren. Om een optimale zorg te kunnen verlenen, is ook een combinatie van thuiszorg vanuit zowel de dienst gezinszorg als vanuit de poetsdienst mogelijk. In dit geval wordt de hulpverlening en het takenpakket van de medewerkers op elkaar afgestemd en in de taak- en zorgovereenkomst opgenomen. Een omschakeling van schoonmaakhulp naar gezinszorg of van gezinszorg naar schoonmaakhulp kan eveneens aangewezen zijn in de loop van de diensthulpverlening maar gebeurt steeds na overleg met de cliënt. 8. Kostprijs 8.1. De bijdrage voor de Dienst Gezinszorg wordt berekend volgens de officiële tarieven vastgesteld door het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse Gemeenschap. Hierbij wordt rekening gehouden met het inkomen en de gezinssamenstelling alsook met de zorgintensiteit en de zorgfrequentie zoals vastgelegd in de taak- en zorgovereenkomst. De bijdrage wordt jaarlijks herzien tijdens een huisbezoek door de dienstverantwoordelijke. Indien er zich echter in de loop van het jaar wijzigingen voordoen in de financiële situatie van de cliënt die een weerslag kunnen hebben op de berekening van de bijdrage, dient de cliënt dit onmiddellijk te melden aan de dienst. 8.2. De bijdrage voor schoonmaakhulp via Aanvullende Thuiszorg wordt berekend volgens het bijdragesysteem van gezinszorg maar wordt vermeerderd met de helft en wordt begrensd tot de prijs van een dienstencheque. Ook deze bijdrage wordt jaarlijks herzien. Indien de gebruiker weigert zijn inkomen mee te delen, wordt de maximumprijs, zijnde de prijs van een dienstencheque, gehanteerd. Indien in eenzelfde gezin zowel gezinszorg als schoonmaakhulp wordt verleend, wordt de bijdrage van de schoonmaakhulp daarenboven beperkt tot de bijdrage van gezinszorg. 8.3. De bijdrage voor schoonmaakhulp via dienstencheques is steeds overeenkomstig de prijs van een dienstencheque. Na elke prestatie laat de medewerker een prestatieblad met de gewerkte uren controleren en aftekenen door de gebruiker. Op basis van deze prestatiebladen wordt maandelijks een factuur opgemaakt of wordt betaald met dienstencheques. 4
De verdere bepalingen voor het berekenen van het inkomen van de cliënt staan vervat in een nota goedgekeurd door het OCMW. 9. Werkuren De werkuren van de medewerkers zijn van maandag tot en met vrijdag en als volgt verdeeld: - Voormiddag: 8.30 uur tot 12.30 uur - Verplichte middagpauze: 12.30 uur tot 13.00 uur - Namiddag: 13.00 uur tot 17.00 uur Wanneer de zorgsituatie dit vereist, kan gezinszorg gegeven worden buiten de gewone werkuren. Onregelmatige prestaties kunnen echter enkel geleverd worden voor levensnoodzakelijke taken, zoals eten geven of noodzakelijke persoonsverzorging. Werkblokken: - In principe in werkblokken van 4 uur. - In gezinszorg wordt de hulp begrensd tot 5 halve dagen per week. - In de poetsdienst wordt de hulp begrensd tot 4 uur hulp per week. Indien de omstandigheden dit vereisen, kan in opdracht van de dienstverantwoordelijke van die werkblokken of frequentie worden afgeweken en meer of minder uur hulp geboden worden. De dagen en uren van de hulp worden steeds op voorhand meegedeeld aan de cliënt. Noch de medewerkers noch de cliënten mogen zelf wijzigingen in het werkrooster aanbrengen en houden zich stipt aan de geplande werkuren. - Medewerkers mogen geen overuren presteren tenzij hiervoor in uitzonderlijke omstandigheden toestemming werd gegeven. - Cliënten mogen geen beroep doen op medewerkers buiten de afgesproken werkuren. Bij onregelmatigheden dient men de dienstverantwoordelijke te verwittigen. Verplaatsingstijd: In elke werkblok zitten een aantal minuten verplaatsingstijd inbegrepen. Indien op een werkdag twee of meerdere gezinnen worden geholpen, wordt de verplaatsingstijd evenredig verdeeld en aangerekend als werktijd. Dit geldt zowel bij kleinere werkblokken als s middags. De verplaatsing van het ene gezin naar het andere mag maximaal 15 minuten in beslag nemen. Pauze: Tijdens de werkuren is er geen verplichte pauze. Er is echter geen bezwaar tegen een korte onderbreking. Permanentie: Tijdens de werkuren van de medewerker is er steeds een bevoegd begeleidend personeelslid bereikbaar. 10. Afwezigheid medewerker De thuiszorgdiensten van het OCMW streven naar een kwalitatieve dienstverlening door het inzetten van competente medewerkers binnen het afgesproken werkrooster. Niettemin kunnen afwezigheden zich voordoen. De dienst zal steeds trachten zoveel mogelijk vervanging te voorzien doch deze kan niet worden verzekerd. Bij vervangingen wordt bij voorrang hulp gegeven aan de meest zorgbehoevende cliënt en aan cliënten zonder mantelzorg. De vervangingen vanuit de dienst gezinszorg zijn niet bedoeld voor schoonmaakhulp maar voor verzorgende of huishoudelijke taken. 5
Bij een vervanging kan een wijziging aan het werkrooster optreden. De cliënt wordt hiervan steeds op de hoogte gesteld. Indien vervanging wordt aangeboden en de cliënt weigert deze herhaaldelijk zonder geldige reden, kan hij geschorst worden als cliënt van de thuiszorgdienst. Aangekondigde afwezigheid: verlof, feestdagen, bijscholing, vergadering, ziekte, werkoverleg, zorgoverleg, enz. - Bij de aanvang van elk kalenderjaar zal een overzicht van de feestdagen en sluitingsdagen van het OCMW aan de cliënt worden bezorgd. - De medewerker brengt steeds zelf de cliënt op de hoogte van zijn verlofdagen of afwezigheid omwille van bijscholing of vergadering. - De dienstverantwoordelijke brengt de cliënt in kennis van een afwezigheid van de medewerker wegens ziekte. - Bij een langdurige afwezigheid wordt gestreefd een vaste vervanging te voorzien. Onaangekondigde afwezigheid - Bij een niet te voorziene omstandigheid (ziekteverlof, verlof wegens overmacht, omstandigheidsverlof) wordt de cliënt zo vlug mogelijk verwittigd door de dienst tenzij hulp op hetzelfde tijdstip kan verleend worden door een vervanger. 11. Afwezigheid gebruiker In principe dient de cliënt aanwezig te zijn wanneer de medewerkers hulp verlenen. Uitzonderlijk en in overleg met de dienst kan hiervan afgeweken worden. De regels van sleutelbeheer worden dan toegepast. Wanneer de cliënt afwezig zal zijn en bijgevolg geen hulp dient verleend te worden, moet hij de dienst hiervan minstens drie werkdagen op voorhand in kennis te stellen, zo niet worden de geplande uren aangerekend volgens de bijdrage van de cliënt. Indien de medewerker zonder verwittiging en zonder geldige reden vanwege de cliënt voor de deur staat en er geen andere werkpost voorhanden is, worden de geplande uren aangerekend volgens de bijdrage van de cliënt. Dit geldt uiteraard niet voor een plotse opname in het ziekenhuis. De dienstverantwoordelijken en de medewerkers 12. Algemene werkingsprincipes Non-discriminatie, deontologie en privacy - eerbiedigen de persoonlijke levensfeer van de cliënt en zijn mantelzorgers zonder discriminatie op grond van ideologische, godsdienstige en filosofische overtuiging of lidmaatschap of enig ander criterium op grond waarvan kan worden gediscrimineerd. - werken onder de verantwoordelijkheid van het OCMW en volgens de doelstellingen en richtlijnen van de dienst. - houden zich aan de deontologische code van het OCMW en ontvangen geen fooien of geschenken. - behandelen en registreren cliëntinformatie volgens de wet op de privacy en de regels van het beroepsgeheim. 6
De cliënt: - behandelt alle medewerkers met respect: ongewenste intimiteiten, verbale en/of fysieke agressie of ander ongewenst gedrag is een reden om de hulp te schorsen of stop te zetten. - respecteert de privacy van de medewerker: alle regelingen aangaande de hulp verlopen via de dienstverantwoordelijken. Contactgegevens van medewerkers worden noch door de dienstverantwoordelijken noch door de collega s vrijgegeven. Hygiëne, veiligheid en preventie Hygiëne: De cliënt dient er voor te zorgen dat de medewerkers onder hygiënische omstandigheden kunnen werken. Onvoldoende hygiënische omstandigheden kunnen leiden tot specifieke maatregelen of tot onderbreking van de hulpverlening. Ingeval van een besmettelijke ziekte dient de cliënt de dienstverantwoordelijke in kennis te stellen. Bij aanwezigheid van huisdieren mag de medewerker vragen om deze af te zonderen of vast te leggen. De cliënt is verantwoordelijk voor de hygiëne van de dieren en dient actief mee te werken aan het bestrijden van eventueel ongedierte (vlooien, muizen, ). Veiligheid: Alle hulp dient te gebeuren op een veilige manier. De cliënt moet voorzien in voldoende, veilige en aangepaste materialen. Alle materialen moeten in goede staat verkeren. De medewerkers moeten onveilig werk weigeren. De medewerkers mogen geen schadelijke of onbekende producten gebruiken. Preventie: De medewerkers hebben aandacht voor valpreventie, zowel voor de cliënt als voor zichzelf. Zij hebben de opdracht om op een rugsparende manier te werken. Alle medewerkers worden grondig gescreend en genieten het volle vertrouwen van het OCMW. Teneinde echter klachten bij verdwijning van waardevolle voorwerpen te vermijden, wordt verzocht om juwelen, kasbons, grote geldbedragen,enz.. achter slot te bewaren. Elke werknemer heeft recht op een werkruimte vrij van tabaksrook (KB van 19/1/2005). Het OCMW vraagt aan haar cliënten om niet te roken in aanwezigheid van de medewerker. 13. Verzekeringen Alle medewerkers zijn door het OCMW verzekerd voor arbeidongevallen die zich voordoen tijdens het uitoefenen van hun beroep alsook voor materiële schade die zij in de uitoefening van hun beroep veroorzaken. Materiële schade moet onmiddellijk gemeld worden aan de dienstverantwoordelijke via het aangifteformulier. De cliënt bezorgt zo vlug mogelijk een prijsbestek. De verzekeringsmaatschappij beslist bij iedere schadevraag individueel of deze in aanmerking komt voor eventuele schadevergoeding. De medewerkers zijn niet verzekerd voor het gebruik van hun eigen auto tijdens het werk. 14. Klachten 7
De thuiszorgdiensten van OCMW Mortsel willen zowel de belangen behartigen van de betrokken gezinnen als van de medewerkers, dit om de beste thuiszorg mogelijk te maken. Vragen, problemen of klachten over het werk van de medewerkers of van de dienst kunnen steeds besproken worden met de dienstverantwoordelijke. Voor ernstige klachten inzake de algemene dienstverlening van het OCMW kan de cliënt het klachtenformulier invullen of contact opnemen met de verantwoordelijke klachtenbehandeling, Binnen de week ontvangt de cliënt een schriftelijke ontvangstmelding waarin vermeld wordt hoe de klacht verder behandeld wordt. 15. Stopzetting hulp Indien de cliënt de hulp wenst stop te zetten, dient hij minstens 5 werkdagen op voorhand de dienst in kennis te stellen. Indien de cliënt zich niet houdt aan de richtlijnen vervat in dit reglement, kan de dienst de hulpverlening stopzetten. 8