PaySquare whitepaper Interchange fee en commissie De kosten van het betalingsverkeer met creditcards en internationale betaalpassen 1
Inhoud Inleiding De kosten van betaalgemak 3 De betrokken partijen Wie doen er mee? 4 De kosten van het betaalsysteem Verdeling 6 Interchange fee Verrekening tussen issuer en acquirer 7 Commissie Verrekening tussen acquirer en acceptant 9 Nodig of overbodig Argumenten vóór en tegen de interchange fee 11 Over Paysquare 14 Meer informatie 15 2
Inleiding De kosten van betaalgemak Creditcards en internationale betaalpassen maken het betalingsverkeer makkelijker, sneller en veiliger. Uiteraard zijn aan de acceptatie en verwerking van cardtransacties kosten verbonden. De acceptant betaalt daarom voor het accepteren van creditcards en internationale betaalpassen een commissie. Een multilaterale afwikkelingsvergoeding (beter bekend als interchange fee) maakt onderdeel uit van deze commissie. In deze PaySquare whitepaper geven we aan waarom interchange wordt geheven. U krijgt een overzicht van de verschillende partijen die deel uitmaken van het systeem en van de verschillende soorten kosten. Ook de bezwaren die verschillende belangengroepen hebben tegen de interchange fee komen aan bod. Naast deze whitepaper kunt u de website van PaySquare raadplegen voor meer informatie. Achterin deze whitepaper vindt u bovendien een aantal links naar andere websites. Augustus 2010 3
Wie doen er mee? De betrokken partijen In het betalingsverkeer met creditcards en internationale betaalpassen zijn in de meeste gevallen 5 partijen betrokken: 1. Issuer De kaartuitgevende instantie die een creditcard of internationale betaalpas verstrekt aan een kaarthouder en de betalingen afboekt van diens rekening. 2. Acquirer De organisatie die contracten afsluit met bedrijven die hun klanten in staat willen stellen te betalen met creditcards en internationale betaalpassen. Op de Nederlandse markt is PaySquare als acquirer al jarenlang marktleider. PaySquare zorgt ervoor dat haar klanten betaalproducten als MasterCard, Visa, American Express, JCB, China UnionPay, Maestro en V PAY kunnen accepteren. 3. Acceptant Een bedrijf dat bij de verkoop van goederen en diensten betalingen met creditcards en/of internationale betaalpassen accepteert. Denk hierbij aan een winkel of webwinkel. 4. Kaartorganisatie Zij verstrekken licenties aan financiële instellingen die kaarten willen uitgeven of kaartacceptatie willen aanbieden. De interchange tarieven worden door de kaartorganisaties zoals MasterCard en Visa bepaald en zij zorgen voor de verrekening hiervan. 5. Kaarthouder Een persoon die een creditcard of internationale betaalpas gebruikt om goederen of diensten mee te betalen. In het schema ziet u wat de 5 betrokken partijen aan elkaar betalen of leveren bij een aankoop die wordt betaald met een creditcard of internationale betaalpas. 4
Schema betalingsverkeer 9 Issuer 7 2 1 8 Kaarthouder Kaartorganisatie (bijvoorbeeld MasterCard of Visa) 6 Acceptant 4 Acquirer 5 3 1 Kaarthouder koopt product of dienst bij acceptant 2 Kaarthouder betaalt aankoopbedrag met zijn betaalkaart 3 Acceptant betaalt commissie aan acquirer 4 Acquirer betaalt het transactiebedrag aan de winkelier 5 en 7 Acquirer draagt interchange af aan de issuer (via de kaartorganisatie) 6 en 8 Issuer betaalt aan acquirer het voorgeschoten aankoopbedrag (via de kaartorganisatie) 9 Issuer brengt het transactiebedrag in rekening bij de kaarthouder 5
Verdeling De kosten van het betaalsysteem Een betaalsysteem met creditcards en internationale betaalpassen brengt zowel voor de issuer als voor de acquirer kosten met zich mee. Hieronder vindt u de belangrijkste kosten op een rij. Kosten voor de issuer Rentevrije periode In de periode tussen de aankoop en het afboeken van het bedrag betaalt de kaarthouder geen rente aan de issuer over het betaalde bedrag. Debiteurenrisico In het geval van een creditcard leent de issuer geld aan de kaarthouder om een aankoop te kunnen doen. Zoals bij elke lening, bestaat ook hier het risico dat de debiteur (de kaarthouder) niet aan zijn verplichtingen kan voldoen. Fraudepreventie Elke issuer neemt tal van maatregelen om diefstal en fraude te voorkomen en fraudeurs te bestrijden. Nieuwe kaartproducten Om het betalen met creditcards en internationale betaalpassen voor zoveel mogelijk verschillende marktpartijen interessant te maken en te houden, is het belangrijk dat de issuer regelmatig nieuwe kaartproducten introduceert. Transactie- en proceskosten Aan het mogelijk maken en administreren van een elektronische betaling zijn kosten verbonden. Kosten voor de acquirer Transactie- en verwerkingskosten Fraudepreventie Bancaire kosten Technische innovatie Systeemonderhoud Licentiekosten Afhandeling van chargebacks Debiteurenrisico Operationele dienstverlening (helpdesk, website etc.) Organisatiekosten 6
Verrekening tussen issuer en acquirer Interchange fee In de praktijk vallen de kosten van het betaalsysteem voor de issuer hoger uit dan voor de acquirer. Het doel van de interchange fee is om de kosten van het betalingsverkeer te dekken waarbij deze eerlijk verdeeld worden tussen acquirer en issuer. Dat bedrag noemen we de interchange fee. Veel verschillende tarieven Issuers en acquirers hebben de mogelijkheid om individueel of als groep afzonderlijke, bilaterale afspraken met elkaar te maken over het tarief van de interchange fee. Als gevolg van het wereldwijde grote aantal issuers en acquirers gebeurt dat in de praktijk nauwelijks. Maken de partijen geen bilaterale afspraken, dan gelden de zogenaamde fallback- of default tarieven. Die tarieven zijn samengesteld door de creditcard- en betaal pasorganisaties, zoals MasterCard en Visa. De fallback-tarieven vormen een omvangrijk en complex geheel: wereldwijd zijn er duizenden verschillende tarieven voor de interchange fee. Die verschillen vinden hun oorzaak in uiteenlopende factoren. Iedere kaart en iedere acceptatievorm heeft zijn eigen kenmerken, risico s en kostenstructuur. Criteria De belangrijkste criteria voor de hoogte van de interchange fee zijn: Kaarttype Voorbeelden: - internationale betaalpas (debetkaart) of creditcard - creditcard voor consument of creditcard voor zakelijk gebruik Acceptatievorm Voorbeelden: - card present (betaling in een fysieke winkel) of card not present (betaling via internet, post of telefoon) Herkomst acceptant en kaarthouder Voorbeelden: - domestic (kaarthouder en acceptant in hetzelfde land), intraregionaal (kaarthouder en acceptant in verschillende landen, maar wel in hetzelfde deel van de wereld, bijvoorbeeld een Nederlandse kaarthouder die een aankoop doet in Duitsland) of interregionaal (kaarthouder en acceptant in verschillende delen van de wereld, bijvoorbeeld een Nederlandse kaarthouder die een aankoop doet in de Verenigde Staten) 7
Technologie Voorbeelden: - wel of geen gebruik van geavanceerde beveiligingstechnologie (zoals EMV, 3D-secure, salesslip etc.) bij de betaling Voor vrijwel iedere combinatie van kaarttype en acceptatievorm geldt weer een ander fallbacktarief. Ook kan het tarief verschillen per merk; MasterCard, Visa, American Express, JCB, CUP en Maestro. Verrekening De acquirer rapporteert iedere transactie met een internationale betaalpas of creditcard aan de issuer van de betreffende kaart. Op basis van die informatie wordt de interchange fee in rekening gebracht bij de acquirer ten gunste van de issuer. In de meeste gevallen bestaat de fee per transactie uit een percentage van het aankoopbedrag en een (klein) vast bedrag. 8
Verrekening tussen acquirer en acceptant Commissie De commissie (soms ook Merchant Service Charge of provisie genoemd) is de prijs die de acceptant betaalt aan de acquirer voor de mogelijkheid om bepaalde internationale betaalpassen en creditcards te kunnen accepteren. De interchange fee is weliswaar niet gelijk aan de commissie, maar is voor de acquirer wel de grootste kostencomponent. Met andere woorden: de hoogte van de interchange fee is in belangrijke mate bepalend voor de hoogte van de commissie. Bij het vaststellen van de hoogte van de commissie zal de acquirer daarom rekening moeten houden met de (te verwachten) gemiddelde interchange kosten bij een aangesloten bedrijf. In welke branche is de acceptant actief en wat voor goederen en/of diensten biedt hij aan? Heeft de acceptant meestal te maken met Nederlandse kaarthouders of gaat het vooral om buitenlandse kaarthouders? Welke acceptatietechnologie heeft de acceptant geïnstalleerd? De acquirer zal met behulp van die informatie een prijs (commissie percentage) vaststellen. De volgende prijsmodellen komen het meeste voor. De prijsmodellen die acquirers in de praktijk hanteren, kunnen ook een combinatie van deze modellen zijn. 1. Een percentage over het aankoopbedrag (commissiepercentage) Dit is veruit de meest gebruikte manier om de acceptatiekosten bij de acceptant in rekening te brengen. Aangezien het interchange tarief uit een percentage bestaat, is de commissie ook een percentage. De acquirer zal in de meeste gevallen verschillende commissiepercentages hanteren voor verschillende kaarten. Zo zullen er bijvoorbeeld verschillen zijn tussen internationale debet betaalpassen en creditcards en tussen MasterCard en Visa. Ook hanteren sommige acquirers volumestaffels: hoe hoger de omzet met betaalkaarten, des te lager het commissie percentage. 2. Minimumbedrag Naast een commissiepercentage hanteren sommige acquirers een minimumcommissie per transactie. Levert het commissiepercentage een bedrag op dat kleiner is dan de minimumcommissie, dan brengt de acquirer automatisch het minimumbedrag in rekening. 3. Vast bedrag Voor iedere verwerkte betaling brengt de acquirer een vast bedrag in rekening. Voor MasterCard- en Visa-transacties komt dit prijsmodel bijna nooit voor. 9
MasterCard en Visa werken met interchange fees die gebaseerd zijn op een percentage van het aankoopbedrag. Het is daarom voor een acquirer vrijwel onmogelijk om een bedrag vast te stellen waarmee hij de gemiddelde kosten per transactie kan dekken. Het Nederlandse PIN-systeem werkt wel met vaste bedragen per transactie. Dat is mogelijk, omdat bij de transacties met deze betaalpas de kosten niet afhankelijk zijn van de hoogte van het aankoopbedrag en er geen sprake is van een interchange fee. 4. Interchange plus De acquirer berekent de interchange fee met een plus door aan de acceptant. Deze vaste opslag moet voor de acquirer voldoende zijn om alle aanvullende kosten terug te verdienen. Omdat er duizenden verschillende tarieven zijn voor de interchange fee, heeft bijna iedere aankoop in dit prijsmodel een ander acceptatietarief. Ook de rapportage is daardoor behoorlijk omvangrijk. Dit brengt voor acceptanten extra administratieve werkzaamheden met zich mee. Ook brengen steeds meer acquirers voor de uitgebreide en complexe transactieinformatie afzonderlijk kosten bij de acceptant in rekening. 5. Tiered pricing Om bij interchange plus de grote hoeveelheid interchange fees overzichtelijk te maken voor de acceptant, hebben sommige acquirers besloten om de prijs te differentiëren naar kaartproduct of type klant/kaarthouder. De interchange fees van deze groepen worden geclusterd. De verschillende tariefcategorieën worden tiers genoemd. Zo kunnen alle internationale betaalpassen bijvoorbeeld binnen één tarief vallen of alle Visa-creditcards. Ook de acceptatietechnologie kan een criterium zijn om transacties in één categorie onder te brengen. Welk tarief uiteindelijk bij welke tier hoort, hangt af van het acceptatiepatroon bij de acceptant. Een nadeel van deze werkwijze is, dat het moeilijker wordt om de commissies van verschillende acquirers met elkaar te vergelijken, omdat er veel verschillende clustercriteria bestaan. 6. Overige tarieven Veel acquirers brengen naast de commissie nog apart kosten in rekening. De verwerking van betwiste transacties (chargebacks) is daarvan een goed voorbeeld. Daarnaast kunt u denken aan aansluit- en abonnementskosten. 10
Argumenten vóór en tegen de interchange fee Nodig of overbodig? De interchange fee is met enige regelmaat onderwerp van discussie. Niet iedereen is overtuigd van de noodzaak van de heffing. Hieronder vindt u een aantal argumenten voor en tegen de interchange fee. Deze geven de verschillende visies weer over het onderwerp. Tegen: de interchange fee is een onevenredige inkomstenbron voor de creditcardorganisaties De interchange fee is helemaal niet bedoeld om de kosten te dekken. Integendeel: de creditcardorganisaties gebruiken de interchange fee uitsluitend om inkomsten te genereren. Daardoor zijn de kosten van het accepteren van internationale betaalpassen en creditcards onnodig hoog. Vóór: de interchange fee is de smeerolie van het internationale betalingssysteem De interchange fee dient niet als inkomstenbron maar als instrument voor een evenredige kostenverdeling. De interchange fee is alleen bedoeld om de kosten van het betalingsverkeer te dekken. De creditcardorganisaties hebben er bij herhaling op gewezen, dat bij het wegvallen van de interchange fee de kosten voor de kaarthouder sterk zullen stijgen. Daardoor zullen veel minder consumenten zich een creditcard kunnen veroorloven en dat zal ingrijpende economische gevolgen hebben. Ook de innovatie van het betalingsverkeer zal zonder interchange fee aanzienlijke vertraging oplopen. Tegen: de hoogte van de interchange fee is ondoorzichtig De opbouw van de interchange fee is niet transparant genoeg. De schimmige tariefstructuur maakt het vrijwel onmogelijk om vast te stellen of de tarieven in balans zijn met de kosten die de interchange fee zou moeten dekken. Vóór: de interchange tarieven zijn voor iedereen toegankelijk Er zijn veel verschillende tarieven voor de interchange fee, waardoor een complex geheel ontstaat. Dat is niet te voorkomen, omdat er duizenden verschillende combinaties van kaarttypen en acceptatievormen zijn. Maar alle tarieven van de interchange fee zijn voor iedereen en op ieder moment toegankelijk via de websites van de creditcardorganisaties (www.mastercard.com en www.visaeuropa.com). 11
Tegen: de interchange fee maakt het betalingsverkeer duurder Voor de acceptant betekent de interchange fee een verhoging van zijn commissie. Het betalingsverkeer wordt hierdoor voor bijvoorbeeld winkeliers alleen maar duurder. MasterCard In december 2007 heeft de Europese Commissie (EC) MasterCard verboden om voor grensoverschrijdende transacties binnen de EEA-zone de destijds geldende interchange-tarieven voor consumer creditcards en debet betaalpassen (Maestro) te hanteren. MasterCard moest het verbod binnen zes De visie van de Europese Commissie De Europese Commissie heeft zich uitgebreid beziggehouden met de vraag of de interchange fee de concurrentie belemmert en hierdoor consumenten benadeelt. Omdat de interchange fee de prijsstelling van de acquirer sterk beïnvloedt, zou de onderhandelingsruimte tussen acquirer en acceptant te klein worden. De tarieven voor het accepteren van internationale betaalpassen en creditcards zouden daardoor kunstmatig hoog blijven, wat uiteindelijk in het nadeel van de consument is. maanden navolgen. MasterCard is tegen dit besluit in hoger beroep gegaan. De EC vond dat door de interchange-tarieven van MasterCard de kosten voor acceptanten stijgen zonder dat er bewezen efficiëntievoordelen tegenover staan. Consumenten zouden benadeeld worden doordat bedrijven hun kosten voor kaartacceptatie doorberekenen in hun prijzen. De EC voerde verder aan dat onder meer in Nederland juist card schemes zonder interchange fee (PIN) het meest succesvol waren, gemeten in aantallen transacties per hoofd van de bevolking. Op 1 juli Al in 2002 heeft toenmalig Europees Commissaris voor mededinging Mario Monti duidelijk gemaakt, dat er geen bezwaar is tegen het principe van de 2008 heeft MasterCard daarom de interchange fee voor dit soort transacties tijdelijk teruggebracht tot 0. interchange fee. De Europese Commissie heeft zich daarna vooral gericht op de hoogte van de interchange fee voor grensoverschrijdende transacties binnen de EEA-zone 1. 1 Oostenrijk, België, Bulgarije, Cyprus, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, 12 Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Spanje, Zweden, Verenigd Koninkrijk, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Andorra, Falkland Eilanden, Faroer Eilanden, Frans Guiana, Gibraltar, Groenland, Guadeloupe, Martinique, Monaco, Réunion, San Marino en Vaticaanstad.
In april 2009 heeft MasterCard nieuwe interchangetarieven bekend gemaakt. Met ingang van 1 juli 2009 gelden bij grensoverschrijdende transacties binnen de EEA-zone interchange tarieven voor consumer creditcards die gemiddeld niet hoger zijn dan 0,3% van het aankoopbedrag. Voor Maestro ligt het gemiddelde fallback-tarief op 0,2%. Deze tarieven zijn duidelijk lager dan vóór het besluit van de EC van december 2007. Voor de EC zijn de nieuwe tarieven acceptabel, omdat ze in verhouding staan met de voordelen die een acceptant heeft. De uitspraak naar aanleiding van het hoger beroep van MasterCard volgt nog. Ook het onderzoek van de EC naar de hoogte van de interchange fees voor commercial cards (waaronder zakenkaarten en kaarten met een speciaal bonusprogramma) duurt nog voort. Het is nog niet duidelijk wanneer hierover een uitspraak te verwachten is. Visa Visa kreeg in 2002 van de EC de opdracht om tot eind 2007 haar interchange fees voor POS-transacties tussen EEA-landen met creditcards voor consumenten geleidelijk te verlagen naar gemiddeld 0,7% van het aankoopbedrag. Voor debet betaalpassen moest Visa haar interchange fee onmiddellijk duidelijk verlagen. De EC eiste verder dat Visa de interchange fees openbaar zou maken. Door dit besluit van de EC te accepteren kreeg Visa vijf jaar de tijd om aan alle eisen tegemoet te komen. Na afloop van deze periode kondigde de EC in maart 2008 opnieuw aan onderzoek naar de interchange fees van Visa te zullen verrichten. In een Statement of Objection liet de EC in april 2009 weten dat Visa nog steeds concurrentiebelemmerende interchange fees hanteert. Voorafgaand aan deze bevinding had Visa al een aantal maatregelen aangekondigd, waaronder een verandering in de methodiek voor het bepalen van interchange fees. De EC accepteert de nieuwe maatregelen en zal de toepassing op de voet volgen en verder onderzoek verrichten. Een tijdsplanning hiervoor is niet afgegeven. In april 2010 heeft Visa aangekondigd haar interchange fees voor transacties met debet betaalpassen binnen de EEA-zone voor de komende 4 jaar te verlagen naar gemiddeld maximaal 0,20%. De Europese Commissie heeft hierop positief gereageerd en gaat met dit voorstel akkoord. Wanneer er een beslissing voor creditcardtransacties verwacht kan worden, is op dit moment nog niet bekend gemaakt. 13
Over PaySquare PaySquare is de grootste partij in Nederland voor de acceptatie van creditcards en internationale betaalpassen en marktleider in vrijwel alle branches. PaySquare is een dochteronderneming van Equens SE, een van de grootste betalings verwerkers in Europa voor transacties via geld- en betaalautomaten. Wat doet PaySquare? Omdat u uw klanten veilig wilt laten betalen met hun creditcard of internationale betaalpas kiest u voor PaySquare. Wij bieden u betrouwbaar betalingsverkeer. Ook als het gaat om de kosten van het accepteren van creditcards en internationale betaalpassen, kunt u vertrouwen op transparantie. Zodat u niet voor onvoorziene uitgaven komt te staan. Met PaySquare kiest u voor de snelst mogelijke aansluiting, zodat u direct van start kunt met het accepteren van creditcards en internationale betaalpassen. 14
Meer informatie Meer informatie kunt u vinden op www.paysquare.nl. Daarnaast kunt u de volgende websites raadplegen voor informatie en adviezen over de kosten van het accepteren van internationale betaalpas- en creditcardbetalingen. www.visa.nl www.mastercard.nl www.americanexpress.nl onze whitepapers. Hierin bieden wij oplossingen aan met betrekking tot zeer uiteenlopende onderwerpen, gerelateerd aan concrete behoeften in de markt. Naast Interchange fee en commissie zijn inmiddels al de whitepapers De kassa van uw webwinkel en Fraude met creditcards en internationale betaalpassen verschenen. Alle whitepapers kunt u downloaden via www.paysquare.nl/whitepaper. Voor meer informatie over de kosten van het betalen met creditcards en internationale betaalpassen: Binnenkort volgen er meer whitepapers, onder meer over betwiste transacties en DCC/E-DCC. PaySquare, afdeling Merchant Services T (030) 283 73 33 (maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 21.00 uur) Via www.paysquare.nl/whitepaper blijft u op de hoogte van de nieuwste whitepapers. E merchantservices@paysquare.nl Aan de inhoud van deze whitepaper kunnen geen rechten worden ontleend. Deze informatie is verkregen uit algemeen toegankelijke bronnen. Druk- en zetfouten voorbehouden. Als professioneel partner in het betalingsverkeer informeren wij u graag pro-actief en op objectieve wijze over het betalingsverkeer door middel van 15
PaySquare BV Eendrachtlaan 315 3526 LB Utrecht Postbus 30600 3503 AJ Utrecht T +31 (0)30 283 73 33 E info@paysquare.nl www.paysquare.nl PaySquare BV, K.v.K. 30196418 8.2002 08.10