Op de dinsdag- en donderdagmiddag werden de lessen gegeven door vaste teams van 3 à 4 personen zodat de leerlingen konden wennen aan deze gastdocenten die wisselend les gaven. Gewoonlijk werd in vier groepen gefilosofeerd onder leiding van een van de gastdocenten, gewoonlijk een vrijwilliger. De basismodule `ontmoeten en denken' en de keuzemodule `multiculturele samenleving' werden gerealiseerd. BASISMODULE `ONTMOETEN EN DENKEN ALGEMEEN DOEL: De leerlingen een aantal communicatieve basisvaardigheden leren om te kunnen filosoferen. Daarbij verkennen ze hun eigen leefomgeving en gaan een filosofisch gesprek aan met bejaarden uit de wijk. Op deze wijze wordt de betrokkenheid met de eigen leefomgeving verkend en persoonlijk ingevuld. Lees meer De volgende lessen werden in 4 klassen groepen 4 en 5 gegeven: Les 1. Wat is filosoferen? Associaties: Waar denk ik aan bij ontmoeten in de wijk?via beelden uit de wijk herkennen de leerlingen vertrouwde plekken uit hun eigen leefomgeving. Wie kunnen ze daar ontmoeten en welke betekenisvolle ontmoetingen hebben ze daar ervaren? De leerlingen leren wat het verschil is tussen discussiëren en filosoferen. Ze doen hun eerste filosofische denkoefeningen over het begrip `ontmoeten. Kun je een lantaarnpaal ontmoeten, een boom? Daarmee leren ze communiceren met elkaar om uiteindelijk straks met bejaarden uit de wijk een filosofisch gesprek te hebben. Les 2. Wie ben ik zelf / je ik? Om goed te kunnen filosoferen moet je een open houding hebben tegenover anderen en vooral kunnen luisteren. Maar ook andere vaardigheden voor een filosofisch gesprek komen aan bod zoals het samenvatten en elkaar bevragen. Op interactieve wijze komen aan de orde: Waar liggen mijn voorkeuren bij het kiezen? Kies ik vanuit het gevoel en / of verstand? Les 3. Waar voel ik me blij en prettig? De leerlingen leren hun eigen gevoelens te onderkennen: wanneer ben ik blij, bedroefd, boos of bang? De wijk Randwijck wordt uitgebreid met de omringende wijken Elsrijk en Bankras en Patrimonium. En op een van de drukke kruispunten heeft een tragisch ongeval plaats gevonden met een leerling van de school. Vanuit de eigen gevoelens wordt gefilosofeerd op wat er daarna gebeurde met die beruchte kruising waar de gemeente nu een veiligheidsrotonde heeft geplaatst. Zo kan vanuit je boosheid en bedroefdheid `iets nieuws` voor de gemeenschap gecreëerd worden. Hoe kunnen wij ons `betrokken zelfredzaam tonen? Les 4. Oud en jong in de wijk. Hier realiseren we onze `betrokken zelfredzaamheid door alvast na te denken over het komende gesprek met bejaarden uit de wijk. De leerlingen filosoferen over jong en oud via dierencartoons.
Wat willen we weten van oudere mensen die als kind de Tweede Wereldoorlog in Europa of Azië / Nederlands-Indië hebben meegemaakt? Les 5. Ontmoetingsdag. Ontmoeting van bejaarden van Nieuw-Vredeveld bij hen of op de school.het gaat om een goed `filosofisch gesprek' voeren tussen `jong en oud' over hun leven aan de hand van twee filosofische vragen. Wat vinden ze belangrijk nu en toen ze jong waren? Welke waarden zijn belangrijk? Wat kunnen we van elkaar leren. Voor een video-impressie: zie http://youtu.be/cktvoqi7lg0 Leerlingen met religieuze symbolen op vlaggen. MODULE CULTURELE SAMENLEVING ALGEMEEN DOEL: De leerlingen verkennen vanuit de cultuur van de eigen leefomgeving andere landen van de wereld. Lees meer 1.1.1.1 les 1. Wat is cultuur? Aan de hand van de culturen van Amstelveen en Amsterdam in de Gouden Eeuw en nu, filosoferen de leerlingen over verschillende aspecten van cultuur. Er worden ook zeven cultuurcollages getoond van cultuuraspecten zoals klederdrachten, vlaggen, klimaten, straatscènes, vergelijking Amstelveen met andere wereldculturen. Daarna wordt aan de hand van het fasenplan van Berrie Heesen zelf een filosofische vraag geformuleerd zoals `heb je als je dood bent nog een eigen cultuur?
1.1.1.2 les 2. Waar geloven mensen in? In deze les wordt verder over de `cultuur van sociale groepen doorgedacht. Mensen kunnen geloven in iets wat hen dierbaar is. Dat kan variëren van dierbare personen, hobby s tot godsdiensten. De kinderen kunnen zo filosoferen over vragen als: Wat is geloven? Wat is geloven in een goddelijk wezen? Daarnaast werd informatie gegeven over manifestaties van geloven in Amstelveen via de aanwezige kerkgebouwen en enkele religieuze rituelen zodat de leerlingen zich kunnen verplaatsen in en respect tonen tegenover andersdenkenden- en - gelovigen. Deze les werd op 21 november 2013 bijgewoond door de toenmalige onderwijswethouder Herbert Raat. 1.1.1.3 les 3. Eenheid in geloven: godsdiensten en levensbeschouwingen. Deze les staat in het teken van waardenontwikkeling bij sociale groepen met name religieuze groepen. Wat hebben de belangrijkste religies en levensbeschouwingen met elkaar gemeen? Alle religies kennen de Gulden Regel die uit verschillende Heilige Boeken afkomstig is. Maar in feite hebben ze met elkaar gemeen: `wie goed doet, goed ontmoet. Of je nu in een God wel of niet gelooft, deze regel gericht op het tonen van de `liefde tegenover elkaar is van belang voor ieders persoonlijke waardenkompas. 1.1.1.4 Les 4. Maken van een eigen droomcultuur: co-creatie. De leerlingen gaan geïnspireerd door moderne schilders die in het plaatselijke Cobra-museum hun producten tonen (Appel, Corneille en Hundertwasser) een nieuwe cultuur ontwikkelen. Aan de hand van de voorbeelden van de Amsterdamse schilder Jet Kat maken de leerlingen nieuwe beelden, muziek en woorden en combineren die tot een eigen gezamenlijke nieuwe cultuur. Dit product werd een week later tijdens een evaluatiebijeenkomst met de leerlingen van de vier klassen getoond. zie: http://youtu.be/_sd8ofc6a9q
Evaluatieverslag leerlingen Op dinsdag 17 december hebben de docenten Conchita Willems en Edu Dumasy de negen lessen geëvalueerd met de klassenleerkracht en leerlingen van de groepen 4 en 5 van de Michiel de Ruyterschool. Procedure: 1. Uitdelen van kerstkaarten waarop de leerlingen een wens voor een voor hen dierbaar persoon mochten schrijven. 2. Bekijken van het filmpje `nieuwe cultuur die de leerlingen de week daarvoor hadden gemaakt. 3. Evaluatie van de lessen: de leerlingen mochten eerst alle activiteiten noemen die zij zich herinnerden. Daarna vond een open gesprek plaats over hun indrukken waarna werd gevraagd naar `tips en tops. Lees meer 1.1.1.5 Groep 4b Reacties leerlingen: Vet cool Leuk Ik moest huilen vanwege de mooie muziek in het filmpje. Ontmoeten was leuk Praten over de dood van Jesper en de nieuwe rotonde leidt tot beter Amstelveen Keuzes maken bij die lijn was leuk 2x Verschillen tussen donkere en lichte mensen Alles was super leuk Begin veel tekeningen in het filmpje waren het zelfde Het filmpje was grappig Dikke viltstift? Heel leuk Als je praatstokje gebruikt vooral aandacht voor het opperhoofd Speelgoed uitkiezen was leuk Gesprek met bejaarden was leuk Ik vond saai omdat ik niet van praten hou; we moeten ook andere dingen doen. Iets meer spelletjes doen. Ik hou van schreeuwen. 1.1.1.6 Groep 4a Het was leuk. We moeten het vaker doen. Verhalen vertellen was leuk (poes) Dat jullie er waren, waren leuke lessen. Het is niet leuk dat jullie weggaan. Meer werken met de werkbladen
Mooie verhalen en vragen bedenken en erover tekenen Nog meer praten in de klas. Andere leerling: er werd soms te veel gepraat. Meer spelletjes. Groep 5b Mooie film / erg apart / die woordjes waren leuk Gesprek met bejaarden was leuk. De wethouder Herbert Raat kwam langs. Fijn te praten met hem. He was heel leuk vooral om van elkaar te leren. We hebben ook geleerd van de geschiedenis van Amstelveen bijv. over tolwegen. Er waren toen veel sloten en veel water. Was leuk met die lijn om keuzes te maken. Met vlaggen werken was leuk. Meer over de toekomst nadenken niet alleen het verleden en nu. Iedereen mag een beurt krijgen. Iets kortere oefeningen anders wordt het te saai Werken met natuur en dieren (cartoons) Werken met touw / streep meer doen. Meer beweegspelletjes doen. Stripverhalen maken. Fotofilmpjes maken. Niet te veel en te lang praten. Naar buiten gaan. In deze klas zat een leerling die, toen we voor aanvang van de eerste les ons voorstelden, begon te huilen. Hij hield niet van filosoferen omdat hij niet van praten houdt (n.a.v. eerdere ervaringen). Hem werd nu weer gevraagd hoe hij de lessen vond. Hij vond de lessen erg leuk omdat het in de grote groep meestal plaats vond en niet in kleine groepen waar je verplicht bent altijd te praten. Groep 5a Film over die droomtekeningen waren leuk, vooral de muziek was mooi. Die gesprekken met bejaarden, vlaggen, bordjes met bang, boos enz., en praatstokken, tekeningen en lijnstreep waren erg leuk. Samen meer tekeningen maken en vooral met fantasie langer les krijgen. Niet te veel verschillende onderwerpen. Meer spelletjes. Meer werken met praatstokken. Leerkracht : meer met kleine groepen werken.
Tot slot spraken we interne begeleider die ons bedankte voor de samenwerking en zei dat ze veel van ons geleerd had. Wij bedankten haar ook voor de samenwerking en dat ze de klas altijd goed voorbereidde op onze komst. Dat laatste geldt ook voor de overige leerkrachten.