Gemeente Gouda Afdeling Zorg en Welzijn HANDLEIDING BESCHERMD WONEN Januari 2015
Handleiding Beschermd Wonen Hoofdstuk 1 - Algemene uitgangspunten... 1.1. Inleiding... 1.2. De ondersteuning vanuit een beschermde woonvorm... 1.2.1. Beschermd wonen... 3 1.2.2. Wanneer Beschermd Wonen... 3 1.2.3. Regiobinding... 4 1.2.4. Tijdelijke zorg... 5 1.2.5. Jeugd... 5 1.3. Het proces... 1.3.1. De toegang... 5 1.3.2. De toegang in samenwerking met omliggende gemeenten... 6 1.4. Het besluit... Hoofdstuk 2 Bouwstenen Beschermd Wonen... 2.1. Omschrijving Beschermd Wonen pakketten... 9 Bijlage 1 Model beleidsregels Landelijke toegankelijkheid en regio binding... 2
Hoofdstuk 1 - Algemene uitgangspunten 1.1. Inleiding Deze handleiding is bedoeld voor het bepalen van Beschermd Wonen inclusief/exclusief dagbesteding, de omvang en de duur daarvan binnen deze Centrumgemeente. Het begint met een inleidend hoofdstuk over de vormen en het toegangsproces. Vervolgens wordt per verblijfsvorm een maximale denkrichtingen aangegeven rondom de omvang en duur, maar dit heeft geen normerend of juridisch karakter. De consulent zal per situatie moeten afwegen wat in die specifieke situatie nodig is. De ondersteuning vanuit een beschermde woonvorm is de aller zwaarste vorm van ondersteuning welke ingezet kan worden als maatwerkvoorziening door de gemeente. Als Beschermd Wonen wordt ingezet, zijn alle voorliggende mogelijkheden uitgesloten waaronder; 1. Oplossingen vanuit eigen kracht en/of eigen netwerk 2. Algemeen voorliggende voorzieningen 3. Maatwerkvoorziening in de vorm van begeleiding en/of dagbesteding 1.2. De ondersteuning vanuit een beschermde woonvorm 1.2.1. Beschermd wonen Maatwerkvoorziening Beschermd Wonen gaat om het bieden van onderdak en begeleiding aan personen met een psychische aandoening. Het gaat om personen bij wie op participatie gerichte ondersteuning vanuit een beschermende woonomgeving centraal staat. Onder beschermd wonen wordt verstaan: wonen in een accommodatie van een instelling; met het daarbij behorende toezicht en begeleiding; gericht op het bevorderen en herstel van zelfredzaamheid en participatie; gericht op het bevorderen van het psychisch en psychosociaal functioneren; gericht op stabilisatie van een psychiatrisch ziektebeeld; gericht op het voorkomen van verwaarlozing of maatschappelijke overlast; gericht op het afwenden van gevaar voor de cliënt of anderen; bestemd voor personen met psychische of psychosociale problemen, die niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving. Voor cliënten die verblijven in een beschermde woonvorm is het streven dat zij op termijn zoveel mogelijk zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun woonsituatie en de financiering daarvan, waarbij er waarborgen nodig zijn voor deze kwetsbare groep. De focus ligt op (het vergroten van) zelfredzaamheid en participatie. Het gaat om mensen die langdurig, soms zelfs levenslang, aangewezen zijn op wonen in een beschermde setting en bij wie risico op terugval bestaat. 1.2.2. Wanneer Beschermd Wonen Een cliënt heeft recht op een beschermde woonomgeving indien de cliënt niet zelfstandig kan wonen en zich niet op eigen kracht kan handhaven in de samenleving, zonder de directe nabijheid van 24 uur per dag toezicht of ondersteuning. De cliënt heeft aanspraak op een beschermde woonomgeving, indien: 3
a. er sprake is van ondermeer psychiatrische problematiek. Daarnaast kan er ook sprake zijn van onderliggende problematiek in de vorm van VG/LVG; b. de cliënt niet zelfstandig kan leven en een mogelijk gevaar voor zichzelf of anderen vormt; c. de cliënt afhankelijk is van anderen als het gaat om oordeelsvorming over essentiële zaken in het dagelijks bestaan; d. men vaardigheden mist om zich staande te houden in een individuele, zelfstandige woonomgeving; e. de cliënt niet of niet altijd in staat is om op relevante momenten hulp in te roepen. Het betreft het niet adequaat kunnen alarmeren; f. er sprake is van regiobinding g. bij een vermoeden van noodzaak voor beschermd wonen is er de mogelijkheid bij complexe problematiek een expert te raadplegen; h. als bij cliënt niet wordt voldaan aan de regiobinding, dan dient er een warme overdracht plaats te vinden met de regio, die het meest geschikt is voor de cliënt. De behandelingscomponent wordt niet gefinancierd door de Gemeente. Dit wordt de eerste 3 jaar gefinancierd door de zorgverzekeraar. Indien men langer dan 3 jaar opgenomen is in een behandelsetting, valt de financiering onder de Wlz. Gemeente financiert hierin alleen het wooncomponent. Gedetineerden kunnen vanuit forensische zorg gebruik maken van beschermd wonen. Deze ondersteuning valt niet onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Echter, wanneer de forensische titel naar verloop van tijd verdwijnt, worden deze cliënten voor de centrumgemeente Wmo aanvragers die al in een beschermd wonen voorziening verblijven. De centrumgemeente gaat dan vaststellen in hoeverre beschermd wonen kan worden gefinancierd. Er wordt geen indicatie afgeven wanneer deze niet direct ingezet wordt. Dit om vervuiling op de wachtlijst te voorkomen. Na een positief besluit zal de indicatie Beschermd Wonen direct aan een zorgaanbieder aangeboden worden. Uiteraard worden hier, indien mogelijk, de wensen van de cliënt in meegenomen. De noodzaak van de opvang is hierin leidend. 1.2.3. Regiobinding In de wet is opgenomen dat er voor Beschermd Wonen sprake is van landelijke toegankelijkheid. Hierin wordt regiobinding meegenomen, daarbij wordt gebruik gemaakt van de beleidsregels zoals deze er nu zijn vanuit de maatschappelijke opvang, zie bijlage 1. Als uit het onderzoek van de consulent begeleiding Gouda blijkt dat de beschermde woonplek het beste in een andere centrumgemeente kan plaatsvinden, neemt de consulent van Gouda contact op met de aangewezen contactpersoon van de andere Centrumgemeente voor het organiseren van een (warme) overdracht van de cliënt. Gedurende de periode dat de cliënt in afwachting is van de overdracht, zal de gemeente Gouda zo nodig ondersteuning aanbieden. Gemeente Gouda zorgt ervoor dat de andere centrumgemeente op de hoogte wordt gebracht en betrokken wordt bij het bepalen van het resultaat. De overdracht van een cliënt vindt plaats onder regie van de Centrumgemeente en hierbij wordt in elk geval afspraken gemaakt over: - de datum van overdracht, - tijdelijke zorg in Gouda indien er in de gewenste centrumgemeente nog geen plaats is - de instelling die de cliënt opneemt, 4
- de wijze van vervoer en eventuele reisbegeleiding, - de overdracht van de persoonlijke gegevens De financiering van overdracht en tijdelijke zorg ligt bij gemeente Gouda. De tijdelijke zorg zal afgegeven worden voor drie tot maximaal zes maanden. 1.2.4. Tijdelijke zorg Wanneer de bouwsteen Beschermd Wonen niet direct beschikbaar is, dan is de gemeente verantwoordelijk voor het bieden van een passend alternatief ter overbrugging. Het is aan de cliënt om hier wel of geen gebruik van te maken. Voor tijdelijke kan er een bouwsteen (Gespecialiseerde) Begeleiding en/of (Gespecialiseerde) Dagbesteding afgegeven worden, zoals overeengekomen in de Deelovereenkomst Maatwerkvoorziening Begeleiding van de gemeenten in de regio Midden Holland. Bovenstaande is ook van toepassing op cliënten waar het overgangsrecht voor geldt en die hun intramurale indicatie extramuraal verzilveren. Een verzoek tot vergoeding van vervoer van en naar dagbesteding kan aan de gemeente worden voorgelegd. Deze stelt vast of dit noodzakelijk is. Zie voor inzetten tijdelijke zorg en de passende bouwsteen, handleiding begeleiding en dagbesteding. De gemeente waar de burger woont, geeft deze overbruggingsindicaties af en hier is verantwoordelijk voor. Tijdelijke zorg in de vorm van (Gespecialiseerde) Begeleiding en/of (Gespecialiseerde) Dagbesteding wordt voor een periode van drie tot maximaal zes maanden afgegeven. Wanneer er een datum van plaatsing bekend is, kan de beschikking Beschermd Wonen afgegeven worden. Zie 1.3.2 voor het proces. Indien er niet direct plek is bij voorkeursaanbieder, kan er indien beschikbaar, een plek elders binnen de regio in een Beschermde Woonvorm aangeboden worden. Het is voor een cliënt mogelijk tussentijds te wisselen van aanbieder. Een wisseling moet wel doorgegeven worden aan de gemeente i.v.m. de facturering. De wisseling regelen leveranciers onderling. 1.2.5. Jeugd 16 en 17 jarigen kunnen op basis van de jeugdwet in aanmerking komen voor intramuraal verblijf op grondslag psychiatrie. Voor de regio kopen we een aantal plaatsen GGZ C voor jeugdigen in. Daarnaast zijn we op basis van de jeugdwet ook verantwoordelijk voor voortgezet verblijf voor jongeren in een psychiatrische instelling. Hierbij is nog nadrukkelijk sprake van behandeling. Zodra jongeren 18 jaar worden, vallen ze onder het beschermd wonen. Het proces rondom jeugd wordt nader uitgewerkt. 1.3. Het proces 1.3.1. De toegang De toegang voor Beschermd Wonen gaat via de Centrumgemeente Gouda. Dit geldt voor omliggende gemeentes: Waddinxveen, Zuidplas, K5 gemeenten, Bodegraven/Reeuwijk Een vraag/signaal via het netwerk van de cliënt of een professional, kan aanleiding zijn voor een melding. Vanuit de melding volgt een gesprek bij client thuis waarbij gevraagd zal worden of er 5
iemand uit het betrokken netwerk aanwezig kan zijn.. Aandachtspunten in de voorbereiding en tijdens het gesprek zijn: - Het verzamelen van informatie, met name als de aanmelding door een derde gedaan wordt - De cliënt aanbieden/vragen dat hij iemand uit zijn (sociale of professionele) omgeving meeneemt tijdens het gesprek. Indien de cliënt geen persoon uit zijn (sociale of professionele) omgeving kan vinden, kan cliëntondersteuning aangeboden worden. - Het verzoek aan de cliënt om professionals uit de 1 e of 2 e lijn te mogen raadplegen. - Het waar nodig opvragen van een dossier en/of het aanvragen van nader onderzoek binnen de 1 e of 2 e lijns zorg. - Informeren naar mantelzorg en eventuele ondersteuning voor mantelzorger - De mogelijkheid die de wet biedt aan cliënten om een persoonlijk plan in te dienen - Het PGB of ZIN 1.3.2. De toegang in samenwerking met omliggende gemeenten Op twee manieren kan er bij de omliggende gemeenten een vraag voor Beschermd Wonen terecht komen. - Direct de melding dat men een indicatie voor Beschermd Wonen wenst. De consulent van de omliggende gemeente verwijst direct door naar Centrumgemeente Gouda via een meldingsformulier naar het mailadres ZorgenWelzijn@gouda.nl. - Uit een gesprek met consulent van omliggende gemeente wordt duidelijk dat er wellicht een indicatie is voor Beschermd Wonen. De consulent stuurt het meldingsformulier met aanwezige informatie naar Centrumgemeente Gouda en neemt daarnaast telefonisch contact op om de casus toe te lichten en samen een vervolg afspraak te maken voor een beoordeling. Op deze manier kan de omliggende gemeente de casus eventueel weer overpakken indien: Er tijdelijke zorg gewenst is in de vorm van begeleiding of dagbesteding. Deze zal afgegeven worden voor een periode die de betreffende gemeente zelf bepaald. Er geen verblijfsindicatie geïndiceerd wordt, maar een voorliggende voorziening meer passend lijkt. De verantwoording voor de beslissing rondom Beschermd Wonen blijft bij Centrumgemeente Gouda. De beslissing rondom begeleiding en dagbesteding ligt bij de gemeente waar cliënt woont. Het is in dit geval mogelijk dat Centrumgemeente Gouda besluit dat er geen indicatie noodzakelijk is en dat omliggende gemeenten wel besluiten tot inzet van begeleiding en/of dagbesteding. In geval van toekenning Beschermd Wonen en gewenste inzet overbruggingszorg in de vorm van begeleiding en/of dagbesteding zal er vanuit Centrumgemeente Gouda een warme overdracht gestuurd worden richting betreffende omliggende gemeente bestaande uit een gespreksverslag en een rapportage. Dit kan pas geschieden na schriftelijke toestemming van de cliënt. Het betreft hier een advies aan desbetreffende gemeente waar de cliënt geen rechten aan kan ontlenen. Zodra een Beschermde Woonplek beschikbaar is, zal dit met de centrumgemeente gecommuniceerd worden, zodat de beschikking afgegeven kan worden en de tijdelijke zorg kan stoppen. Bij het niet toekennen van een indicatie Beschermd Wonen krijgt de betreffende gemeente een melding hiervan door de Centrumgemeente. 6
1.4. Het besluit Het kan zijn dat de gemeente een externe organisatie vraagt om een rol te spelen bij de beoordeling van een maatwerkvoorziening. Voor maatwerkvoorzieningen geldt in veel gevallen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage in de kosten. Als er een indicatie is voor een maatwerkvoorziening, wordt bepaald voor hoeveel uren/dagdelen/etmalen deze moet worden ingezet om het doel te bereiken. Hierbij geldt, zoveel als nodig, zo weinig als mogelijk. Tevens wordt de geldigheid van de indicatie aangegeven. De indicatieduur hangt samen met de verwachte ontwikkelingen in beperkingen. De duur is maximaal 2 jaar. Wanneer cliënt in aanmerking komt voor maatwerkvoorziening Beschermd Wonen, zal deze aan de hand van de in hoofdstuk 2 beschreven indicaties al dan niet met Dagbesteding afgegeven worden voor een nader te bepalen termijn. Het aanmelden van een cliënt voor Beschermd Wonen bij de Centrumgemeente, wil niet automatisch zeggen dat de cliënt ook Beschermd Wonen krijgt. De gemeente kan ook doorverwijzen naar bijvoorbeeld individuele maatwerkvoorziening, wanneer het onderzoek hier aanleiding toe geeft. Naar aanleiding van een keukentafelgesprek zal een gespreksverslag worden gemaakt die omgezet kan worden in een aanvraag voor Beschermd Wonen of een andere maatwerkvoorziening. Het verslag dient getekend te zijn door de cliënt alvorens de aanvraag in behandeling wordt genomen. Indien een indicatie wel noodzakelijk is, maar de cliënt door omstandigheden niet in staat is om te ondertekenen dan.. ( nog nader toe te voegen) Aanvullend op het gesprek kan extra informatie worden opgevraagd. Op basis van alle verzamelde gegevens kan er een beschikking worden afgegeven. In de beschikking wordt vermeld: Het doel en het resultaat van de ondersteuning De bouwsteen/maatwerkvoorziening die daarvoor wordt ingezet, wat ook kan uitkomen op een individuele voorziening als gespecialiseerde begeleiding ipv beschermd wonen. De ingangsdatum en duur Hoe de voorziening wordt verstrekt, samenhang met andere voorzieningen Voorziening in natura of in heel uitzonderlijke gevallen in PGB Bij PGB moet in de beschikking extra vermeld worden: het waarom van het PGB, de kwaliteitseisen en de wijze van verantwoording van de besteding. Informatie over eigen bijdrage. De omvang van de toekenning Er wordt geïndiceerd in: o Bouwsteen GGZ C3 t/m C6 a zeven etmalen per week met maximale looptijd van twee jaar. ( GGZ C1 en C2 worden niet afgegeven, huidige lopende indicaties met deze hoogte blijven bestaan gedurende het overgangsrecht.) o Inclusief of exclusief dagbesteding met een maximum van 8 dagdelen. o Vervoer kan worden aangevraagd voor Dagbesteding. Er wordt hierbij nauwkeurig gekeken naar voorliggende mogelijkheden. Bij toekenning financiert gemeente vervoer en zorgt de leverancier voor daadwerkelijke inzet van het vervoer. o In geval van tijdelijke zorg zal dit gefinancierd worden vanuit eigen gemeente waar cliënt verblijft De duur van de toekenning 7
De duur van de toekenning is afhankelijk van: o De leerbaarheid en het ontwikkelingsperspectief van de cliënt. Bij her indicatie kan consulent zien dat Beschermd Wonen niet meer nodig is. Hierdoor kan een kortere indicatie afgegeven worden, zodat er tijd is te zoeken naar een vervolgwoonplek en er daarna (Gespecialiseerde) Begeleiding afgegeven kan worden. o Het ontwikkelingsperspectief en inzetbaarheid van het sociaal netwerk en/of o Het ontwikkelen/uitbreiden van algemene (welzijns)voorzieningen Zodra er besloten is door de consulent dat er een indicatie Beschermd Wonen afgegeven kan worden, zal met de contactpersoon van de woonvormen contact worden opgenomen. De contactpersoon is op de hoogte van de direct beschikbare woonplekken en/of kan een redelijke indicatie geven van de wachttijden die er bij bijvoorbeeld de voorkeurplek van aanvrager is. Op basis daarvan kan aan de tijdelijke zorg makkelijker een tijdsduur van indicatie worden bepaald. Zodra er zicht is op een plek, zal de contactpersoon dit aan de Centrum gemeente (en/of aanvrager?) laten weten zodat er beschikking Beschermd Wonen afgegeven kan worden. Dit zal gedaan worden na contact, telefonisch of via een keukentafel gesprek, met de aanvrager. Dit is afhankelijk van hoelang de periode van tijdelijke zorg heeft geduurd en is te bepalen door de consulent. 8
Hoofdstuk 2 Bouwstenen Beschermd Wonen Om de huidige situatie in kaart te brengen wordt gekeken naar de beperkingen die iemand ondervindt in de zelfredzaamheid en/of participatie. Deze beperkingen kunnen veroorzaakt worden door onderliggende problematiek t.a.v.: 1. Oriëntatiestoornissen (persoon, ruimte, tijd, plaats) 2. Psychisch functioneren (concentratie, geheugen, omgevingsperceptie, motivatie) 3. Probleemgedrag/veiligheid (zelfverwonding, verbaal of lichamelijk agressief, destructief, manipulatief, dwangmatig, grensoverschrijdend seksueel gedrag) 4. Motorisch functioneren (functioneren van de ledematen) 5. Verslavingsproblematiek 6. Psychosociaal functioneren (angst, moedeloosheid, belangstelling, gebrek aan persoonlijk relatie, gemis van gewaardeerde rollen). De mate van de stoornis en zorgvraag bepaald uiteindelijk de hoogte van het Beschermd Wonen pakket. Het component Dagbesteding wordt in het onderzoek meegenomen. De hoogte van de indicatie Dagbesteding staat verder los van de hoogte van de Beschermde Woonvorm indicatie. Een indicatie Dagbesteding kan uit maximaal 8 dagdelen bestaan. Ten aanzien van vervoer van en naar de dagbesteding is het uitgangspunt dat de cliënt/zijn netwerk het zelf regelt. Indien dit niet mogelijk is wordt een vervoerscomponent mee geïndiceerd. Aanbieders zijn verantwoordelijk voor het vervoer en ontvangen hier een vervoersprijs voor. 2.1. Omschrijving Beschermd Wonen pakketten Hoogte Indicatie Omschrijving Doelen GGZ3C Deze cliënten hebben vanwege een psychiatrische aandoening intensieve begeleiding nodig. Zij hebben een veilige, weinig eisende en prikkelarme woonomgeving nodig die bescherming, stabiliteit en structuur biedt. De begeleiding is met name gericht op het omgaan met de door de ziekte veroorzaakte defecten. De zorgverlening is volgens afspraak en direct oproepbaar te leveren. Stabilisatie en continuering van de situatie dan wel ontwikkelingsgericht. Er kan ook sprake zijn van begeleiding bij achteruitgang. 9
Cliënt profiel - Verlies van zelfregie - Verstoord dag en nacht ritme - Grote problemen met onderhouden van sociale relaties en het invullen van de dag. - Tot deelname aan het maatschappelijk leven is men nagenoeg niet in staat en vaak ook niet in geïnteresseerd. - Forse beperkingen in de besluitneming- en oplossingsvaardigheden en bij het initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken - Algemene begeleiding nodig bij het beheren van geld en het verrichten van administratieve handelingen - Reizen doorgaans met begeleiding - In het algemeen intensieve ondersteuning nodig ten aanzien van alle cognitieve/ psychische functies Hoogte Indicatie Omschrijving GGZ4 C Deze cliënten hebben een complexe psychiatrische aandoening en daardoor intensieve begeleiding nodig. Zij hebben een structuur en toezicht biedende beschermende woonomgeving nodig, die deels een besloten karakter kan hebben (gecontroleerde in- en uitgang). Er is ondersteuning van taken op alle levensterreinen nodig inclusief hulp vanwege (somatische) gezondheidsbeperkingen. De zorgverlening is voortdurend in de nabijheid te leveren. Behandeling mag als voorwaarden voor deze hoogte van indicatie worden gezien. 10
Doelen - Stabilisatie en continuering van de situatie, dan wel ontwikkelingsgericht - Beheersbaar houden van gedragsproblematiek en het omgaan met defecten - Er kan ook sprake zijn van begeleiding in achteruitgang Cliënt profiel - Verlies van zelfregie - Verstoord dag-en nachtritme - Grote problemen met onderhouden van sociale relaties - Grote problemen met invullen van de dag - Niet in staat tot deelname aan het maatschappelijk leven - Forse beperkingen in besluitnemings- en oplossingsvaardigheden - Forse beperkingen bij het initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken - Vaak begeleiding nodig bij beheren van geld - Vaak begeleiding nodig bij het verrichten van administratieve handdelingen nodig - Reizen doorgaans met begeleiding - Intensieve ondersteuning nodig ten aanzien van alle cognitieve/psychische functies - Sprake van gedragsproblematiek - Psychiatrische problematiek is actief van aard (psychopathologie is floride, en/of er is sprake van actieve middelenverslaving) - Persoonlijke verzorging vraagt vaak dagelijkse ondersteuning / sturing Hoogte Indicatie Omschrijving GGZ 5 C Deze cliënten hebben door een complexe psychiatrische aandoening intensieve zorg en intensieve begeleiding nodig. De woonomgeving moet veel structuur, veiligheid en bescherming bieden, deels een besloten karakter (gecontroleerde in- en uitgang). Er is ondersteuning en overname van taken op 11
alle levensterreinen nodig. Cliënten zijn nauwelijks in staat sociale relaties te onderhouden en de dag in te vullen. Tot deelname aan het maatschappelijk leven is men niet in staat, noch geïnteresseerd. Geen besluitnemings- en oplossingsvaardigheden. Initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken moet vaak worden overgenomen. Ze reizen met begeleiding. De zorgverlening is voortdurend in de nabijheid te leveren. Indien van toepassing gecontroleerd gebruik van middelen en intensieve begeleiding. Er dient bij het toekennen van deze indicatie een behandelaar aanwezig te zijn. Doelen - Stabilisatie en continuering van de situatie dan wel ontwikkelingsgericht. - De problematiek wordt getracht onder controle te houden met medicijnen. - Er kan ook sprake zijn van begeleiding in achteruitgang Cliënt profiel - Nauwelijks in staat sociale relaties te onderhouden - Nauwelijks in staat dag in te vullen - Niet in staat en geïnteresseerd tot deelname aan het maatschappelijk leven. - Geen besluitnemings-en oplossingsvaardigheden - Niet in staat tot initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken - Begeleiding nodig bij het beheren van geld - Begeleiding nodig bij het verrichten van administratieve handelingen - Reizen met begeleiding - Ten aanzien van ADL behoefte aan toezicht en stimulatie en/of hulp nodig - Sprake van ernstige gedragsproblematiek die, mede door intensieve begeleiding, voortdurend moet worden 12
gereguleerd - Vertonen manipulatief gedrag - Zetten sociale omgeving voortdurend onder druk - Beperkt gevoelig voor correctie - Weinig inzicht in eigen aandeel bij interactieproblemen - Beperkt leervermogen - Sprake van verbaal agressief gedrag, manipulatief, dwangmatig, destructief en reactief gedrag met betrekking tot interactie - Kan sprake zijn van zelfverwondend of zelfbeschadigend gedrag - Psychiatrische problematiek is actief van aard. (psychopathologie is floride, en/of er is sprake van actieve middelenverslaving) - Er kunnen somatische problemen zijn die extra aandacht vragen als gevolg van zelfverwaarlozing. Hoogte Indicatie Omschrijving GGZ 6 C De cliënten hebben vanwege een complexe psychiatrische aandoening, in combinatie met een somatische aandoening, lichamelijke handicap of verstandelijke beperking, intensieve begeleiding en zorg nodig. De woonomgeving moet veel structuur, veiligheid en bescherming bieden en zijn aangepast aan de beperkingen van de cliënten (b.v. rolstoelgebruik). Er is veelal overname van taken op alle levensterreinen nodig. De cliënten hebben ten aanzien van hun sociale redzaamheid dagelijks intensieve begeleiding nodig, die voortdurende nabij is, met daarnaast een sterk gestructureerde dagindeling. Cliënten zijn nauwelijks in staat sociale relaties te onderhouden en de dag in te vullen. Tot deelname aan het maatschappelijk leven is men niet in staat, noch geïnteresseerd. Geen besluitnemings- en oplossingsvaardigheden. Initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken moet vaak worden overgenomen. Ze reizen met begeleiding. Er dient bij het toekennen van deze indicatie een behandelaar aanwezig te zijn. Doelen - Stabilisatie en continuering van de situatie - Ontwikkelingsgericht - Begeleiding bij achteruitgang - Beheersbaar houden van gedragproblematiek - Psychiatrische problematiek onder controle houden met medicijnen en intensieve begeleiding 13
Cliënt`profiel - Nauwelijks in staat sociale contacten te onderhouden - Nauwelijks in staat de dag in te vullen - Niet in staat en geïnteresseerd tot deelname aan het maatschappelijk leven. - Geen besluitnemings-en oplossingsvaardigheden - Niet in staat tot initiëren en uitvoeren van eenvoudige en complexe taken - Begeleiding nodig bij het beheren van geld - Begeleiding nodig bij het verrichten van administratieve handelingen - Reizen met begeleiding - Met betrekking tot ADL uitgebreide behoefte aan hulp. Onder andere bij het eten en drinken, wassen en aankleden - Ten aanzien van mobiliteit is met betrekking tot transfer (in en uit bed, in en uit rolstoel) hulp nodig. - Sprake van gedragsproblematiek - Psychiatrische problematiek is actief van aard (psychopathologie is floride) 14
Bijlage 1 Model beleidsregels Landelijke toegankelijkheid en regio binding 1. Elke centrumgemeente zorgt er voor dat ieder persoon zich kan aanmelden voor beschermd wonen. 2. Elke centrumgemeente draagt er zorg voor dat na de aanmelding: nagegaan wordt of iemand tot de doelgroep behoort en er zo spoedig mogelijk een onderzoek wordt uitgevoerd om te bepalen in welke centrumgemeente de opvang van de cliënt het beste kan plaatsvinden. Dat is in eerste instantie de centrumgemeente of regio waar de voorwaarden voor een succesvol traject voor de cliënt optimaal zijn en of waar de cliënt aantoonbare binding heeft. Indien over beide zaken geen duidelijkheid over kan worden verkregen is de centrumgemeente van aanmelding de aangewezen centrumgemeente die de cliënt toelaat tot de maatschappelijke opvang. De centrumgemeente waarbij de voorwaarden optimaal zijn en of aantoonbare binding is, is de aangewezen centrumgemeente die de cliënt toelaat tot de maatschappelijke opvang. 3. Om vast te stellen waar een cliënt het beste maatschappelijke opvang kan krijgen, worden de volgende beoordelingscriteria aanbevolen, die toegepast worden bij de centrumgemeente van aanmelding: centrumgemeente A. Dit in overleg met zowel de cliënt als de eventueel beoogde centrumgemeente B waar de voorwaarden voor een succesvol traject voor de cliënt optimaal zijn. Om dit te kunnen bepalen, wordt gekeken naar de volgende feiten en omstandigheden: De aanwezigheid van een positief sociaal netwerk (familie en vrienden); Voorwaarden voor een succesvol traject zoals bijvoorbeeld: actieve schuldhulpverlening, bestaande relatie met GGZ, CJG, MO e.a. in de betreffende regio; Gegronde redenen om tegemoet te komen aan de wens van de cliënt om in een bepaalde gemeente/regio te worden opgevangen. Deze redenen moeten voor alle betrokken partijen aanvaardbaar zijn Bekendheid bij de politie in de betreffende regio; Geboorteplaats in de betreffende regio; De cliënt heeft gedurende drie jaar voorafgaand aan het moment van aanmelding minimaal twee jaar aantoonbaar zijn of haar hoofdverblijf in de centrumgemeente of regio gehad. Dit moet blijken uit inschrijving in de basisregistratie personen of het bekend en geregistreerd zijn bij zorginstellingen; Als contra-indicatie om een cliënt te plaatsen in een bepaalde regio gelden redenen om de cliënt uit zijn oude sociale netwerk te halen, of agressie tegen medewerkers van betrokken partijen in de betreffende regio. Dit onderzoek naar beste plaatsing wordt in principe binnen twee weken afgerond Overdracht van cliënten 4. Als uit het onderzoek bij de centrumgemeente van aanmelding (centrumgemeente A) volgt dat de opvang het beste in een andere centrumgemeente B kan plaatsvinden, neemt de aangewezen contactpersoon van de centrum gemeente A contact op met de aangewezen contactpersoon van de andere centrumgemeente B voor het organiseren van een (warme) overdracht van de cliënt. Gedurende de periode dat de cliënt in afwachting is van overdracht, zal de centrumgemeente A zo nodig onderdak en ondersteuning bieden. Centrumgemeente A zorgt ervoor dat centrumgemeente B op de hoogte wordt gebracht en betrokken wordt bij het bepalen van het resultaat van het onderzoek zoals beschreven onder punt 3 5. De overdracht van een cliënt vindt plaats onder regie van de centrumgemeenten en hierbij worden in elk geval afspraken gemaakt over: - de datum van overdracht, - overbruggingsopvang in regio A indien er in regio B nog geen plaats is - de instelling die de cliënt opneemt, - de wijze van vervoer en eventuele reisbegeleiding, 15
- de overdracht van de persoonlijke gegevens en 6. De financiering van overdracht en tijdelijke overbruggingsopvang ligt bij centrumgemeente A. We gaan bij bovenstaande werkwijze uit dat we een gezamenlijk gedeeld belang hebben om de beperkte capaciteit in onze regio beschikbaar te hebben voor inwoners uit de regio die hier beschermd willen wonen. 16