Nummer 2 april 2011 Een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie drankenzo... Pensioen Diversen Pensioen Beleggingen Solidariteit? Oók Pensioen geen Nieuwe Verantwoord voor jongeren! vetpot voor sterftetafels beleggen bestuurders
Voorwoord Colofon Red uw pensioen Slecht nieuws verkoopt. De stelling gaat ook op, en misschien wel vooral, als het over pensioenen gaat. Helaas blijkt keer op keer dat de Nederlandse media sensatie verkiest boven objectieve berichtgeving. De Zembla-uitzending Het verdwenen pensioengeld was er weer een mooi voorbeeld van. Door ondeskundig beleggen zouden er miljarden aan premies verloren zijn gegaan. Als bestuurder van een pensioenfonds trek ik mij dit soort berichtgeving aan. Er wordt toch maar een waardeoordeel over ons, pensioenfondsbestuurders, geveld terwijl wij ons werk naar beste eer en geweten doen. Ik herken mij ook totaal niet in het beeld dat er geschetst wordt. Als bestuur van bpf dranken weten wij heel goed waar we mee bezig zijn, hebben regelmatig bijscholing om bij te blijven en laten ons waar nodig bijstaan door zorgvuldig geselecteerde experts. Bij beslissingen op het gebied van beleggingen kijken we goed naar de risico s en maken een gedegen afweging of we dat risico willen en kunnen nemen. Er wordt dus zeker niet gespeculeerd! Natuurlijk gaan er soms dingen niet goed; bestuurders zijn tenslotte ook maar mensen. En we hebben geen voorspellende gaven. Maar dat is niet de oorzaak van de gedaalde dekkingsgraden. Die zijn te wijten aan de financiële crisis en de lage rente. En niet te vergeten: de stijging van de levensverwachting heeft de verplichtingen doen stijgen. En dus de dekkingsgraden dalen. Erger dan het geschetste beeld van bestuurders is dat dit soort berichtgeving leidt tot afkalving van het draagvlak voor ons pensioenstelsel. We hebben hier in Nederland een prima systeem waar het buitenland jaloers naar kijkt. Als gevolg van de vergrijzing zal het aangepast moeten worden, maar de basis solidariteit en collectiviteit is goed. Helaas leven er behoorlijk wat misvatting over pensioen in Nederland en worden die aangewakkerd door de negatieve berichtgeving. Echt, uw pensioen verdwijnt niet, er wordt niet gegraaid in de pensioenkassen om de bonussen van bestuurders te betalen en u bent niet beter af als u de premies op een spaarrekening zet. In dit magazine stellen we een aantal van deze zaken aan de orde. Als bpf dranken vinden we openheid belangrijk; het gaat tenslotte om ùw pensioen. Daarom leest u ditmaal meer over de basis van ons fonds, solidariteit. Daar hebben we allemaal profijt van. We gaan in op ons beleggingsbeleid en de beloning van bestuurders. Dan ziet u wat er met uw premies gebeurt. En ziet u hopelijk ook wat een mooi stelsel we hebben als Nederlanders; een stelsel dat het behouden waard is. Ik wens u veel leesplezier! Jacqueline Bergervoet, Werknemersvoorzitter bpf dranken is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie bpf dranken Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postbus 1044 2280 GC Rijswijk Tel.: 070-306 11 90 Fax: 08422-62369 info@bpfdranken.nl www.bpfdranken.nl verschijnt twee maal per jaar in een oplage van circa 8.000 exemplaren. wordt gratis verzonden aan de deelnemers, werkgevers en gepensioneerden van bpf dranken. Redactie: bpf dranken Concept / Realisatie / Druk: Drecht Graphics, Dordrecht Informatie: Voor vragen of informatie over de artikelen kunt u terecht bij bpf dranken, tel. 070-306 11 90. Op werkdagen bereikbaar van 08.30 tot 17.15 uur. Of raadpleeg www.bpfdranken.nl Rechten: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en / of andere auteursrechthebbenden. bpf dranken kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Alle genoemde gegevens zijn onder voorbehoud. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Waar in de tekst het woord hij in algemene zin voorkomt, kan uiteraard ook zij worden gelezen. 2
Inhoud 4 Samen sterk 9 Houdt u van klare taal? Herstel redelijk op koers 5 Solidariteit en zekerheid onder druk? 10 Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel medezeggenschap gepensioneerden 6 Pensioen geen vetpot voor bestuurders 11 Waardeoverdrachten hervat Pensioen termen uitgelegd 6 Premies en parameters bpf dranken 12 Verantwoord beleggen Opgave loongegevens 2012 7 8 Nieuwe Nederlands pensioenstelsel weer het beste ter wereld sterftetafels ingevoerd 14 Mijnpensioenoverzicht.nl in de lucht 15 Instroom FVP-regeling definitief ten einde 3
Pensioen Solidariteit? Oók voor Jongeren hebben vaak het idee dat zij moeten betalen, zodat oudere deelnemers eerder kunnen stoppen met werken. En dat terwijl eerder stoppen voor hen waarschijnlijk niet is weggelegd. Maar is dat wel zo? Zijn collectieve pensioenregelingen echt zo nadelig voor jongeren? Nee hoor, iedereen heeft voordeel van solidariteit, óók jongeren. Solidariteit Het Nederlands pensioenstelsel geldt wereldwijd als hét voorbeeld van een goede oudedagsvoorziening. In tegenstelling tot de werknemers in veel andere landen hebben de Nederlandse werknemers een grote spaarpot voor hun oude dag opgebouwd. Dat hebben ze kunnen doen dankzij collectieve pensioenregelingen, waarin solidariteit een grote rol speelt. Collectieve pensioenregelingen kennen onderdelen waaraan alle deelnemers meebetalen, maar niet iedereen evenveel profiteert. Het nabestaandenpensioen bijvoorbeeld. De risico s van de ene groep, zoals het achterlaten van een partner of gezin bij overlijden, worden dus door iedereen gezamenlijk gedragen. Men is solidair met elkaar. Doorsneepremie Jong of oud, gezond of ziek, binnen een collectieve pensioenregeling betaalt iedereen eenzelfde percentage van zijn salaris, ongeacht zijn persoonlijke situatie. Dat noemen we de doorsneepremie. Omdat dit een gemiddelde is betalen sommigen iets teveel en anderen wat te weinig. Dat wil overigens niet zeggen dat het altijd dezelfden zijn die teveel betalen. Of je teveel of te weinig betaalt hangt af van je persoonlijke situatie en die is aan verandering onderhevig. Je wordt bijvoorbeeld ouder of krijgt kinderen. In een individuele regeling zou je dan meer premie gaan betalen of zijn bepaalde risico s niet verzekerd, maar in een collectieve regeling blijft je premie gelijk en zijn alle risico s afgedekt. 4
Pensioen Solidariteit en zekerheid onder druk? Het zal u niet ontgaan zijn dat de betaalbaarheid van de pensioenen onder druk staat. Mensen worden ouder, de rente is gedaald en de wijze waarop de verplichtingen van een pensioenfonds worden berekend is veranderd. Daardoor is er niet genoeg in kas om alle deelnemers een geïndexeerd pensioen te bieden. Als we het pensioenstelsel niet aanpassen zal de premie fors omhoog moeten en wordt de rekening voor een groot deel bij de jongere generatie neergelegd. De solidariteit tussen jong en oud komt dan onder druk te staan en daarmee ook het draagvlak voor pensioenregelingen. Om dat te voorkomen moeten de regelingen worden aangepast. jongeren! Hoe die aanpassing er precies uit zal zien is nog onzeker. Sociale partners zijn daar nog over in gesprek. Wel is duidelijk dat het pensioen voor een groter deel voorwaardelijk, en dus minder zeker, zal worden. Dat hoeft niet te betekenen dat uw pensioen lager wordt, wel dat u minder zekerheid heeft over de uiteindelijke hoogte van uw pensioen. Zekerheid Dankzij solidariteit heb je altijd zekerheid over de premiehoogte. Als de verplichtingen van het fonds te hoog zijn zal bijvoorbeeld de premie wat verhoogd worden, maar in de regel blijft de premie ongeveer hetzelfde percentage van je salaris. In een individuele regeling daarentegen hangt de premiehoogte af van je leeftijd. Als je een ouderdoms- en nabestaandenpensioen wilt verzekeren bij een verzekeraar betaal je een premie die flink stijgt naarmate je ouder wordt. Bij een collectieve regeling weet je ook van tevoren dat alle belangrijke risico s verzekerd zijn, zodat je nooit voor vervelende verrassingen komt te staan. Bpf dranken kent bijvoorbeeld standaard een nabestaandenpensioen. Bij een individuele regeling moet je een dergelijk pensioen apart verzekeren, anders blijft je partner/gezin onverzorgd achter als je mocht komen te overlijden. Solidariteit biedt ook meer zekerheid. Is je pensioen bij een verzekeraar ondergebracht, dan weet je pas tegen je pensioendatum hoeveel pensioen je krijgt. Bij een collectieve regeling weet je op voorhand wat je per jaar opbouwt. Hoewel die zekerheid in de toekomst waarschijnlijk wat minder zal worden blijft er een flink stuk vaste opbouw. Dat zal aangevuld gaan worden met een stukje minder zekere opbouw en indexatie. Hogere opbrengst In een onlangs gehouden onderzoek zei zo n 25% van de jongeren dat men zelf zijn pensioen bij elkaar wilde sparen. Zelf sparen levert echter minder hoge opbrengsten dan samen sparen. Door alle premies samen te beleggen kan er meer risico genomen worden en liggen de kosten voor vermogensbeheer lager. Dat leidt tot hogere opbrengsten. Zeker op dit moment is zelf sparen onvoordelig. Ga maar na, de spaarrente ligt nu vaak maar net boven de inflatie. Daardoor maak je maar weinig rendement op je spaargeld. Kosten Uit recent onderzoek is gebleken dat de uitvoeringskosten van verplichte regelingen bij bedrijfstakpensioenfondsen circa vijf keer lager liggen dan die van individuele pensioenregelingen bij verzekeraars. Dat komt onder andere doordat pensioenfondsen geen winstoogmerk hebben en geen reclame maken. Ook pensioenfondsen letten dus op de kleintjes en dat merk je weer in de premie. Samen sterk Iedereen profiteert dus van solidariteit. Wel is de mate waarin je profiteert afhankelijk van je persoonlijke situatie. Je gaat meer profiteren naarmate je ouder wordt, of wanneer je een partner of kinderen krijgt. Als jongere iets meer betalen is dus eigenlijk een investering in je toekomst, zodat je op latere leeftijd minder kunt betalen. Dan zijn anderen solidair met jou. Solidariteit is dus eigenlijk een beetje eigen profijt! 5
Diversen Pensioen geen vetpot voor bestuurders Premies en parameters bpf dranken Parameter 2011 2010 Basisregeling De afgelopen periode hebben de kranten vol gestaan met berichten over de bonussen in de financiële sector. Daarbij werden alle financiële instellingen vaak op één hoop gegooid. Pensioenfondsen werden in één adem genoemd met banken en verzekeraars. Jammer, want bij pensioenfondsen werkt het toch echt anders. Premie totaal 21,2% 29,7%* Premie werkgever 13,5% 22,0%* Premie werknemer 7,7% 7,7% Franchise 18.709 18.340 Max. jaarsalaris A 49.297 48.716 Max. jaarsalaris B 34.712 34.303 Max. pensioengrondslag A 30.588 30.376 Max. pensioengrondslag B 16.002 15.963 Excedentregeling Max. jaarsalaris n.v.t. n.v.t. Franchise 49.297 48.716 In tegenstelling tot wat veel mensen denken ontvangen bestuurders van pensioenfondsen namelijk geen salaris en al helemaal geen bonussen. Zij krijgen een vergoeding per bijgewoonde vergadering. Voor bpf dranken is die vergoeding op dit moment 770,- per vergadering. Niet veel, als je verantwoordelijk bent voor een vermogen van circa 388 miljoen. En zeker niet als je het afzet tegen de hoeveelheid werk die het besturen van een pensioenfonds met zich meebrengt. Overigens komt die vergoeding vaak niet eens ten goede aan het bestuurslid zelf. Bestuursleden die in dienst zijn van de organisatie die hen afvaardigt leveren de vergoeding in bij hun werkgever. Zij verdienen dus helemaal niets aan hun bestuurslidmaatschap; voor hen is het gewoon werk. De vergoeding voor bestuurders wordt afgeleid van de zogenaamde SER-norm en jaarlijks aangepast. Voor 2011 heeft het bestuur echter in verband met de financiële situatie van het fonds besloten om de vergoeding niet te verhogen. * Deze percentages golden tot 1 juli 2010. Vanaf 1 juli 2010 bedroeg de werkgeverspremie 13,5% en de totale premie 21,2%. Opgave loongegevens Bent u werkgever en wilt u dat uw facturen altijd gebaseerd zijn op recente loongegevens? Lever dan jaarlijks vóór maart uw jaarlonen aan via ABZend. Mutaties gedurende het jaar moeten zo spoedig mogelijk worden doorgegeven. Levert u geen loongegevens aan, dan worden de facturen gebaseerd op de ons bekende loongegevens. Het kan dan gebeuren dat u later bij moet betalen. 6
Pensioen Nederlands pensioenstelsel weer het beste ter wereld Het Nederlandse pensioenstelsel is het beste van de wereld. Vergeleken met andere volgroeide pensioenstelsels scoort het Nederlandse systeem beter op het percentage deelnemers, de hoogte van de uitkeringen en de houdbaarheid. Dat blijkt uit de Melbourne Mercer Global Pension Index van pensioenadviseur Mercer in samenwerking met het Melbourne Centre for Financial Studies. De index vergelijkt pensioenstelsels in 14 landen. De Nederlandse combinatie van de inkomensonafhankelijke AOW en een veelal verplicht bedrijfspensioen staat volgens de onderzoekers garant voor een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende salaris tijdens het werkzame leven. De participatie is hoog: negen op de tien werknemers bouwen pensioen op. Bovendien heeft Nederland relatief veel geld gespaard in pensioenfondsen: deze beheren ruim 700 miljard euro. Zelfs het feit dat de pensioenfondsen nu onder vuur liggen is volgens de onderzoekers een goed teken; Nederland denkt tenminste na over oplossingen. Andere landen hebben dezelfde problemen, maar sluiten de ogen voor de problemen op lange termijn. Zweden, Zwitserland, Australië en Canada hebben volgens de onderzoekers ook een pensioensysteem dat de toets der kritiek kan doorstaan. China en Japan komen het slechtst uit de vergelijking. 7
Pensioen Nieuwe sterftetafels ingevoerd We leven steeds langer. Dat is op zich niets nieuws. Wel nieuw is dat de levensverwachting sneller stijgt dan voorzien. Daarom hebben pensioenfondsen in 2010 nieuwe sterftetafels in moeten voeren. Een sterftetafel is een statistisch overzicht met daarin de sterftekansen per leeftijd van een groep mensen, bijvoorbeeld alle mannen in Nederland. Sterftetafels worden vastgesteld door de beroepsvereniging van Actuarissen, het Actuarieel Genootschap, en herzien wanneer CBS-cijfers over de sterfte in Nederland daar aanleiding toe geven. Pensioenfondsen gebruiken de sterftetafels om in te schatten hoeveel, maar vooral ook hoe lang, ze uit moeten keren. Een zuivere inschatting van de sterfte is dan ook van groot belang. Zodra er een nieuwe sterftetafel is moeten pensioenfondsen die direct gebruiken voor hun berekeningen. Dat is ook gebeurd bij de sterftetafels die in 2010 zijn gepubliceerd. De toch al lage dekkingsgraden namen daardoor verder af. Voor veel fondsen werd het vrijwel onmogelijk om aan hun herstelplan te voldoen. Konden we dit nu niet zien aankomen? Ja en nee. We wisten dat er ooit nieuwe tafels zouden komen. Wanneer precies en hoe groot de verschillen ten opzichte van de oude tafels zouden zijn, dat was niet bekend. Dat maakte het lastig er al eerder op in te spelen. Helaas kwamen de tafels ook op een moment dat de dekkingsgraden al onder druk stonden, waardoor de effecten ervan zwaarder gevoeld werden. 8
Pensioen Herstel Net als veel andere pensioenfondsen merkt bpf dranken de gevolgen van de economische crisis. Hoe staat het er nu voor? Het herstelplan Omdat de dekkingsgraad van bpf dranken eind 2008 onder de vereiste 105% lag moest op grond van de Pensioenwet een herstelplan worden ingediend bij De Nederlandsche Bank. Gelukkig hoefden er geen al te ingrijpende maatregelen getroffen te worden. Wel werd de premie tijdelijk verhoogd en kunnen de opgebouwde en ingegane pensioenen de komende jaren niet helemaal aangepast worden aan de stijgende lonen en prijzen. Huidige stand van zaken Eind 2010 bedroeg de dekkingsgraad 103,6%. Daarmee lag de dekkingsgraad iets onder de verwachte dekkingsgraad op grond van het herstelplan en dat ondanks de turbulentie op de aandelenmarkten en de gedaalde rente in 2010. Ook is er al rekening gehouden met de toegenomen levensverwachting. In 2010 is namelijk een nieuwe overlevingstafel gepubliceerd waarmee pensioenfondsen hun verplichtingen moeten berekenen. Door deze zwaardere overlevingstafel valt de dekkingsgraad lager uit. redelijk op koers Omdat de dekkingsgraad eind 2010 onder de 105% lag heeft het bestuur moeten besluiten de pensioenen niet te indexeren. En de toekomst? Die blijft onzeker. Het ziet er naar uit dat de rust op de financiële markten voorlopig niet terug zal keren. De aandelenkoersen fluctueren en door de financiële problemen van verschillende Europese landen staan de obligaties onder druk. Rendementen blijven daardoor onzeker. Maar minstens even belangrijk is de rentestand. Eind 2010 en ook in de eerste twee maanden van 2011 is de rente iets gestegen, wat een positief effect had op de dekkingsgraad. Hoe de rente zich in de komende tijd zal ontwikkelen is een vraag waarover de deskundigen verdeeld zijn. Gaat de rente weer omlaag, dan zal bpf dranken meer geld in kas moeten hebben om in de toekomst alle pensioenen uit te kunnen keren. Dat zal zich weer vertalen in een lagere dekkingsgraad. Gaat de rente omhoog, dan zal dat het herstel een flinke zet in de rug geven. Bpf dranken blijft alert reageren op alle veranderingen en schom melingen op de financiële markt. We houden u op de hoogte. Houdt u van klare taal? Veel mensen vinden pensioen moeilijke materie. Heel begrijpelijk, want het is ook niet zo eenvoudig, maar wel belangrijk! Als pensioenfonds proberen wij de pensioenregeling begrijpelijk uit te leggen op bijvoorbeeld onze website. Om er zeker van te zijn dat onze deelnemers die informatie ook echt als begrijpelijk ervaren wil bpf dranken een klankbordgroep instellen. Voor deze klankbordgroep zoeken wij: deelnemers en gepensioneerden die mee willen denken over communicatie. Het klantenpanel zal communicatie-uitingen gaan beoordelen op begrijpelijkheid. In de praktijk houdt dit in dat de panelleden deze communicatie-uitingen thuis ontvangen met het verzoek deze te lezen en te beoordelen. Tijdens de bijeenkomsten van het klantenpanel, die ongeveer twee keer per jaar zullen plaatsvinden, kunt u uw mening geven en met andere panelleden en de pensioenuitvoerder van bpf dranken van gedachten wisselen. U draagt dus direct bij aan begrijpelijke communicatie voor alle deelnemers. In ruil daarvoor bieden wij u een vergoeding en een aparte vergoeding voor eventuele reiskosten. Maar bovenal bieden wij u de kans u te verdiepen in de interessante wereld van uw pensioenregeling. Interesse? Meldt u aan bij Sandra Hofland, beleidsmewerker op telefoonnummer 070 338 10 20. 9
Medezeggenschap Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel medezeggenschap gepensioneerden Afgelopen zomer heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel van Koser Kaya (D 66) en Blok (VVD). Dit wetsvoorstel geeft gepensioneerden recht op bestuursdeelname bij alle bedrijfstakpensioenfondsen. Op dit moment worden de besturen gevormd door vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers, waarbij gepensioneerden als werknemers gezien worden. Hoewel deze vertegenwoordigers namens werkgevers of werknemers zitting hebben moeten zij op grond van de Pensioenwet bij besluitvorming rekening houden met alle belangen, de zogenaamde evenwichtige belangenafweging. Het wetsvoorstel van Koser Kaya en Blok verplicht pensioenfondsen hun gepensioneerden te vragen of zij gepensioneerden in het bestuur willen. Willen zij dat, dan worden de huidige werknemerszetels tussen beide groepen verdeeld op basis van de onderlinge getalsverhouding. Werknemers en gepensioneerden moeten de werknemerszetels dus delen. Overigens geldt ook voor eventuele gepensioneerdenvertegenwoordigers dat zij gehouden zijn tot evenwichtige belangenafweging. Zij mogen dus niet alleen de belangen van gepensioneerden behartigen. Met de aanname van dit wetsvoorstel is de bestuursdeelname van gepensioneerden nog geen feit. Het wetsvoorstel zal ook nog door de Eerste Kamer goedgekeurd moeten worden. Tegelijkertijd spelen er meer zaken op het gebied van goed pensioenfondsbestuur. Ook de minister van Sociale Zaken werkt aan een wetsvoorstel. Dat heeft echter een bredere strekking en gaat, naast medezeggenschap van gepensioneerden, ook in op zaken als deskundigheid en stroomlijning van de huidige medezeggenschapsstructuur. Het blijft dus nog even de vraag hoe de medezeggenschap van gepensioneerden vormgegeven zal worden. Hoe ziet de medezeggenschap er nu uit? Bestuur: bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. Nemen de besluiten en zijn verantwoordelijk. Deelnemersraad: bestaat uit deelnemers en gepensioneerden. Heeft adviesrecht op een aantal onderwerpen. Verantwoordingsorgaan: bestaat uit werkgevers, deelnemers en gepensioneerden. Geeft jaarlijks een oordeel over het beleid van het bestuur. Visitatiecommissie: bestaat uit drie onafhankelijke deskundigen. Beoordeelt iedere drie jaar de beleids- en bestuursprocessen binnen het fonds. 10
Pensioen Waardeoverdrachten hervat In augustus 2010 heeft bpf dranken de afhandeling van waardeoverdrachten op moeten schorten, omdat de dekkingsgraad van het fonds onder de 100% lag. Nu de dekkingsgraad voldoende is gestegen worden de waardeoverdrachten weer hervat. Waardeoverdrachten tussen bpf dranken en andere pensioenfondsen met een dekkingsgraad boven de 100% zullen zo spoedig mogelijk worden afgehandeld. Heeft u nog een verzoek tot waardeoverdracht lopen? Dan ontvangt u schriftelijk bericht zodra de afhandeling wordt hervat. Pensioen termen uitgelegd Pensioen is lastige materie. Raakt u een beetje het spoor bijster met al die moeilijke pensioentermen? Kijk dan eens op onze website www.bpfdranken.nl. Daar vindt u het Pensioen ABC, een verklarende woordenlijst. 11
Beleggingen Verantwoord beleggen Door pensioenpremies te beleggen zorgen pensioenfondsen voor een beter pensioen. Hoe gebeurt dat bij bpf dranken? Er is nogal wat te doen over de beleggingen van pensioenfondsen. Pensioenfondsen zouden te risicovol beleggen in ingewikkelde producten. Bestuurders zouden bovendien te weinig deskundigheid hebben als het om beleggen gaat. Dat klinkt allemaal zorgwekkend, maar is het eigenlijk wel zo? Moet u zich zorgen maken? Waarom beleggen? Laten we beginnen bij het begin. Waarom worden de premies belegd? Heel simpel: omdat het meer opbrengt en u zo een hoger pensioen kunt bereiken. Veel mensen denken dat zij zelf hun pensioen bij elkaar sparen. Dat is maar gedeeltelijk waar. Het pensioen dat u opbouwt is namelijk hoger dan het bedrag dat u betaalt aan premie. Dat stukje extra pensioen wordt grotendeels bekostigd uit beleggingsopbrengsten. Als de pensioenpremies op een spaarrekening gezet zouden worden is de opbrengst onvoldoende om de huidige pensioenopbouw voort te kunnen zetten. Er zou dan meer premie betaald moeten worden om eenzelfde pensioen als nu op te bouwen. Risico Als het om beleggingen gaat geldt: zonder risico geen rendement. Een zekere mate van risico is niet te vermijden als je wilt dat je beleggingen wat opbrengen. De kunst is dus een goede balans te vinden. Dat kan door te beleggen in verschillende beleggingscategorieën en zo het risico te spreiden. Categorieën presteren namelijk nooit allemaal gelijktijdig slecht. Presteert één categorie wat minder, dan wordt dat gecompenseerd door de andere categorieën. Pensioenfondsen worden bij het beheren van hun beleggingsportefeuille en pensioenverplichtingen altijd geconfronteerd met een aantal risico s. Zo kunnen bijvoorbeeld beleggingen in vreemde valuta minder waard worden door koerswijzigingen. Bpf dranken houdt deze risico s scherp in de gaten en heeft daar waar nodig maatregelen getroffen om die risico s tot een minimum te beperken. Portefeuille Bij het samenstellen van de beleggingsportefeuille wordt gekeken naar de risico s die het fonds loopt. Voor pensioenfondsen is het renterisico doorgaans het grootste risico; daalt de rente, dan heeft dit een sterk negatief effect op de dekkingsgraad. Bpf dranken heeft dit renterisico voor 75% afgedekt met zogenaamde swaps. Dit zijn beleggingsproducten die specifiek zijn ontwikkeld om het renterisico te beheersen en af te dekken. Daarnaast is het valutarisico voor 100% afgedekt. Bpf dranken is daarmee beschermd tegen een waardedaling van de beleggingen in vreemde valuta als gevolg van een daling van de valutakoers. Omdat deze risico s beheerst worden kan bpf dranken in de rest van de portefeuille iets meer risico nemen en een gedeelte van de premies in aandelen beleggen. Aandelen zijn relatief risicovol, maar leveren op lange termijn wel het beste rendement. Ook wordt een aanzienlijk gedeelte belegd in zogenaamde obligaties. Dat zijn staatsleningen met een behoorlijke mate van zekerheid, maar wel een lager rendement. 12
Beleggingen Samenstelling beleggingsportefeuille bpf dranken per 31 december 2010 Categorie Percentage Aandelen 35% Converteerbare obligaties 5% Obligaties 25% Vastgoed 4% Hypotheken 6% LDI pools 25% Een derde grote categorie is de zogenaamde LDI pools. Dit zijn beleggingen die zijn afgestemd op de karakteristieken van de verplichtingen van een pensioenfonds, met name wat betreft looptijdverdeling, rentegevoeligheid en eventuele inflatiegevoeligheid. Hiermee worden voornamelijk risico s afgedekt. Rendementen Uiteindelijk gaat het natuurlijk om de rendementen. Over 2010 is een totaal rendement gehaald van 10,27%. Daarmee is iets beter gepresteerd dan de benchmark, de vergelijkende maatstaf waarmee het rendement wordt vergeleken. Categorie Rendement Aandelen 7,43% Converteerbare obligaties 9,95% Obligaties 5,8% Vastgoed 1,46% Hypotheken 5,95% LDI pools 25,22% Bij alle beleggingen wordt gekeken naar de verwachte rendementen op langere termijn. Dat kan ook, omdat een pensioenfonds niet alle opgebouwde uitkeringen direct hoeft uit te betalen. Er is dan ook niet direct reden tot paniek als de rendementen even wat tegenvallen. Dat hoort nu eenmaal bij beleggen. Maar natuurlijk moeten die tegenvallende rendementen op termijn wel weer goedgemaakt worden. Deskundigheid Goed beleggen vereist deskundigheid. Het bestuur heeft daarom een beleggingscommissie die, samen met externe adviseurs, het beleggingsbeleid vormgeeft. De leden van die commissie moeten gelijkwaardige gesprekspartners zijn voor de adviseurs. Dat wil niet zeggen dat zij evenveel kennis moeten hebben, wel dat zij de juiste vragen moeten kunnen stellen en de antwoorden moeten kunnen beoordelen. Om kennis te vergaren en op peil te houden worden er regelmatig opleidingsbijeenkomsten bezocht. Niet alleen voor de leden van de beleggingscommissie, maar ook voor de overige bestuursleden. Beslissingen over het beleggingsbeleid worden namelijk door het bestuur als geheel genomen; zij moeten dan ook allemaal deskundig zijn. Die verantwoordelijkheid wordt zeer serieus genomen. Het bestuur beziet regelmatig of de deskundigheid aan de eisen voldoet. Is dat niet zo, dan wordt actie ondernomen. Daarnaast houdt ook De Nederlandsche Bank (DNB) toezicht op het beleggingsbeleid en de deskundigheid van de bestuursleden. Er wordt dus zeker niet lichtzinnig omgegaan met uw pensioenpremies. Bij bpf dranken is er sprake van een verantwoord beleid, uitgestippeld door deskundige bestuursleden in samenspraak met zorgvuldig geselecteerde adviseurs onder het toeziend oog van DNB. Wilt u meer weten over het beleggingsbeleid? U leest er meer over in het jaarverslag dat u kunt inzien op onze website www.bpfdranken.nl. 13
Pensioen Mijnpensioenoverzicht.nl in de lucht Begin januari 2011 is de website www.mijnpensioenoverzicht.nl van de Stichting Pensioenregister online gegaan. Op deze website kunt u inzicht krijgen in uw totale oudedagsvoorziening. Het gaat dan om alle pensioenaanspraken die u bij verschillende pensioenfondsen en verzekeraars hebt opgebouwd én uw AOW-aanspraken. Hoe werkt het? Vanaf de website kunt u inloggen met uw DigiD. Vervolgens wordt bij alle pensioenfondsen en verzekeraars nagegaan of u daar pensioen heeft opgebouwd. Als dat zo is geven die fondsen of verzekeraars de hoogte van het pensioen door. Hetzelfde gebeurt bij de Sociale Verzekeringsbank. Zij geven de hoogte van uw AOW door. Zo krijgt u alles netjes op een rijtje en ziet u direct het bedrag onder de streep. U heeft dus wel een DigiD nodig om in te kunnen loggen. Dit is de code die u ook gebruikt voor uw belastingaangifte via internet. Heeft u geen DigiD, dan kunt u op www.mijnpensioenoverzicht.nl zien hoe u die kunt aanvragen. 14
Diversen Instroom FVP-regeling definitief ten einde Vanaf 1 januari 2011 kunnen nieuwe werklozen geen aanspraak meer maken op een bijdrage van het Fonds Voortzetting Pensioenopbouw (FVP). Dat betekent dat voor deze groep de pensioenopbouw tijdens de werkloosheid niet langer doorgaat. Bent u voor 1 januari 2011 werkloos geworden en 40 jaar of ouder? Dan kunt u nog gebruik maken van de regeling. Waarschijnlijk zal de FVP-bijdrage wel verlaagd worden voor werknemers die in 2010 werkloos zijn geworden. Zij zullen dan nog wel pensioen opbouwen, maar minder dan voorheen. Een definitief besluit over de hoogte van de pensioenopbouw voor deze groep zal begin 2013 genomen worden. De opbouw wordt dan met terugwerkende kracht toegekend. Meer informatie over de FVP-regeling vindt u op www.svb.nl 15
Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie Samen met bpf dranken ook in de toekomst optimaal genieten! De Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de drankindustrie (bpf dranken) verzorgt al meer dan veertig jaar de pensioenvoorziening voor de drankensector. Inkomen voor later. Natuurlijk wilt u later van uw pensioen genieten. Dan is het prettig als u te zijner tijd voldoende financiële armslag hebt. Bpf dranken helpt u daarbij met een pensioenregeling die aansluit op uw behoeften. en voor nu Maar pensioen is niet alleen voor later. Als u overlijdt wilt u dat uw partner en kinderen verzorgd achterblijven. Ook dat regelt u via bpf dranken. Bpf dranken, een belangrijke investering in uw toekomst! Bpf dranken Postbus 1044, 2280 GC Rijswijk Telefoon: 070 306 11 90, fax: 08422 62369 E-mail: info@ssagh.nl www.bpfdranken.nl