Schrijversblok! Handleiding voor de bibliotheek Groep 7
Colofon Het project Schrijversblok! is ontwikkeld door: Cubiss, 2011 Statenlaan 4 5042 RX Tilburg 013-46 56 700 www.cubiss.nl educatie@cubiss.nl Cubiss maakt deel uit van de Brabantse Netwerkbibliotheek Auteurs: Hetty Smits, Bibliotheken Altena José Peijen, Cubiss Redactie: Charlotte Maassen, Redactiebureau C-lot (Grafische) vormgeving: Ingrid de Jong, Cubiss Website: Martijn Bruinsma, Cubiss Ruud van Zetten, RvZ-design (fruitmachine) Drukwerk: Drukkerij Gianotten, Tilburg Met dank aan de ontwikkelaars van de film: Meneer de schrijver - Joost Wolters Huishoudster - Lida Hagenaar Beeld en geluid - Bart Timmerman Licht - Gertjan Sterrenburg De inhoud van dit project is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de uitgever vermenigvuldigd worden. Schrijversblok! maakt als project leesbevordering onderdeel uit Rode Draad. Het leesbevorderingsprogramma Rode Draad is ontwikkeld om concreet invulling te geven aan een structurele samenwerking tussen bibliotheek en onderwijs. Rode Draad brengt leerlingen elk jaar in contact met boeken en lezen. Kijk voor meer informatie op http://www.cubiss.nl/educatieproducten. Cubiss, 2012
Inhoudsopgave pagina 1. Inleiding 5 2. Leerdoelen, referentiekader en kerndoelen 5 2.1 Leerdoelen 5 2.2 Referentiekader Nederlandse Taal 5 2.3 Kerndoelen 5 3.1 Webquest Schrijversblok! 6 3.2 Pakket Schrijversblok! 6 3.3 Opzet Schrijversblok! 6 3.4 Suggesties voor het samenstellen van een collectie 6
1. Inleiding In groep 7 maken de leerlingen kennis met een schrijver, dichter of illustrator en krijgen ze inzicht in de wijze waarop een boek gemaakt wordt. Met de webquest Schrijversblok! ondervinden de leerlingen spelenderwijs wat er allemaal nodig is om een boek te schrijven. De leerlingen gaan een schrijver helpen die last heeft van een zogenaamd schrijversblok. Zijn ideeën zijn op, hij heeft geen inspiratie meer! Om deze schrijver van zijn schrijversblok af te helpen, kruipen de leerlingen in de huid van deze schrijver en voelen ze hoe het is om een schrijver te zijn. Ze gaan aan het werk met een idee voor een boek. Waar gaat het boek over? Welke illustraties passen daar bij? 2. Leerdoelen, referentiekader en kerndoelen 2.1 Leerdoelen Leerlingen lezen minimaal 1 boek en maximaal 3 boeken gedurende de periode waarin Rode Draad op school is. Leerlingen nemen deel aan een groepsgesprek. Leerlingen brengen mondeling verslag uit vanuit hun eigen, persoonlijke beleving. Leerlingen kunnen samenwerken. 2.2 Referentiekader Nederlandse Taal Met de webquest Schrijversblok! werken de leerlingen ook aan de referentieniveaus Lezen, zoals opgesteld in het Referentiekader Nederlandse taal en uitgewerkt in Leerstoflijnen lezen beschreven (SLO, 2011): Leerlingen komen in aanraking met een leesomgeving. Leerlingen werken aan een lees taak, zoals het lezen van fictie en het delen van leeservaringen. Leerlingen komen in aanraking met verschillende onderwerpen in boeken. Leerlingen komen in aanraking met verschillende kenmerken van verhalen, zoals een verhaalstructuur en perspectief, personages en woordgebruik. Leerlingen ontwikkelen een waardering voor verhalende teksten en leren deze waardering te formuleren. 2.3 Kerndoelen De webquest Schrijversblok! sluit aan bij de Kerndoelen basisonderwijs (2006): Kerndoel 2: leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven van en vragen om informatie, bij het uitbrengen van verslag, bij het geven van uitleg, bij het instrueren en bij het discussiëren. Kerndoel 3: leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek wat informatief of opiniërend van karakter is, en ze leren om te reageren met argumenten. Kerndoel 7: leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. Kerndoel 9: leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Meer informatie: http://tule.slo.nl en www.slo.nl 5
3. Webquest Schrijversblok! 3.1 Pakket Schrijversblok! De school ontvangt van de bibliotheek een pakket met de volgende materialen: Collectie boeken met zes verschillenden thema s: vriendschap, spannend, sport, vroeger, fantasie en school Voor elke leerling een schrijverskladblok. 1 licentie Webquest Schrijversblok! 1 film S.O.S. (Schrijver op School, uitgave van Stichting SSS, 2008) te bestellen bij Stichting SSS. 6 Moodboards. De handleiding onderwijs is beschikbaar via www.schrijversblokopschool.nl, menu Leerkracht. 3.2 Opzet Schrijversblok! Aan de webquest Schrijversblok! kan 2 tot 5 weken gewerkt worden. Dit is afhankelijk van de tijd die er per week aan besteed wordt. Tijdens de looptijd van de webquest kunnen de leerlingen zelfstandig aan de gang. De leerkracht staat meer op de achtergrond en introduceert de webquest klassikaal. Verder heeft de leerkracht een begeleidende rol bij de verschillende teams. Tijdens het project komen de volgende activiteiten aan bod: Introductie webquest Schrijversblok! met filmbijdrage door leerkracht (klassikaal). Verwerkingsopdrachten (in 6 teams). Leerlingen lezen boeken uit de collectie (individueel). Presentatie (klassikaal). 3.3 Suggesties voor het samenstellen van een collectie De school ontvangt bij de webquest Schrijversblok! een collectie boeken die verdeeld is over de 6 thema s. De bibliotheek stelt een collectie samen van 6 boeken per thema, zowel fictie als non-fictie. Voor het samenstellen van deze collectie kunnen onderstaande titelsuggesties gebruikt worden. Sport Diks, Fred Huizing, Gonneke Job, Chris Loon, Inez Loon, Inez Powell, Jillian Scarborough, Kate Scholten, Barbera Smith, A.M. Smith, A.M. Velzen, Marc van Koen Kampioen gaat internationaal Brugklasproof, dropkicks en topvoetbal BMX (ken je sport) Slidess (Skatewise) Switchflip (Skatewise) Skateboarden (ken je sport) Extreme sporten Hockeyhobbels en kunstgrasknieen Basketbal (ken je sport) Rugby (ken je sport) Jongleren 6
Spannend Engelen, Theo Grefte, Guido de Mous, Mirjam Spierenburg, Manon Stoffels, Maren Vriens, Jacques Wiltink, Anneke Zanden, Monique van der Ontsnapt Natte sokken Operatie Nieuwsflits De heksen van Westwijk Verboden voor ons De ontmaskering van de zingende hotelrat Het bloed van papver Oma Jojo en de monsterclub Vriendschap Bertram, Rudiger Coolman en ik Cazemier, Caja Wervelwind Merel Descamps, Luc Frambozenhoofd en bosbessenjam Jong, Claudia Wolfje Pelt, Lizzy van De pretbode Slee, Carry Dat heb ik weer! 4 Een chille clip, vet irri ouders en Puck is in love Slegers, Marlies De geweldige, rampzalige zomer van Daan S. Visser, Ria Ik lieg nooit tegen jou Vroeger Dam, Arend van Dixon, Philip Engelen, Theo Kruijssen, Agave Letterie, Martine Long, John A. Mahieu, Ineke Menten, Tosca Ruggenberg, Rob Tyldesley, Joyce, A. School Broere, Rien Buenen, Wendy Coolwijk, Marion Eldert, Marian van Menten, Tosca Oldenhave, Mirjam Peirce, Lincoln Fantasie Biegel, Paul Ede, Bies van Funcke, Cornelia Goverde, Thjis Leeuwen, Joke van Loon, Paul van Zanden, Monique van der Werken voor de vijand Ridders en kastelen Oorlog in de klas Het geheim van de rivierheks Hanna's reis Dinosauriers De jongen met de vulpen Dummie de mummie en de sfinx van Shakaba Ijsbarbaar Egypte De juf die buitenspelen als huiswerk gaf SpangaS op survival Meiden zijn gek op geheimen Elke dag spaghetti Juffrouw Pots Flits De Nieuwsjagers Niek de Groot Brokkenpiloot De tuinen van Dorr Het spook van de spoorzone De spokenjagers en het vuurspook De glanzende stad Iep Ravelijn Schaduwmonsters 7