Rapport naar aanleiding van het onderzoek naar vrijwilligerswerk, maatschappelijke stage en mantelzorg in
Inleiding In de Adviesraad Wmo is een vraag gesteld over bevindingen betreffende de uitbesteding van de maatschappelijke stage en het vrijwilligerswerk aan de Stichting Welzijn Leusden. Om hier inzicht over te verkrijgen is een werkgroep geformeerd om daar onderzoek naar te doen. Omdat ook de mantelzorg onderdeel vormt van de taken uit Taakveld 4 van de WMO is de mantelzorg meegenomen in het onderzoek. De werkgroep bestaat uit de navolgende leden: Kees Haalboom, Elske van de Fliert en Jeanine Schaling. Doel van deze werkgroep: Inzichtelijk maken of de functionaliteit van de Steunpunten Vrijwilligers, Mantelzorgers en Maatschappelijke Stage (MaS) door de huidige invulling, op een locatie buiten de gemeente, voldoende mogelijkheden heeft om het potentieel aan vrijwilligers, mantelzorgers en maatschappelijke stagiaires te benutten en te behouden voor de gemeente. En of voldoende middelen beschikbaar zijn om de kwaliteit te waarborgen. Uitvoer van het onderzoek: 1. Literatuurstudie: Eindrapportage Project Ouderenproof Eindrapportage Waakhondgroep Ouderenproof Bestudering site Movisie: Feiten en cijfers over mantelzorg 2. Overleggen met belanghebbenden. a. Opstellen vragen b. Overleg met maatschappelijke organisaties c. Overleg met medewerkers steunpunten 3. Rapport opstellen voor Adviesraad Wmo. Inhoud Voor het overleg met de belanghebbenden, is een aantal vragen opgesteld. Hierin is onderscheid gemaakt in de vragen die worden gesteld aan non-profitorganisaties en vragen die worden gesteld aan medewerkers van het Steunpunt Vrijwilligers Leusden (José IJsseldijk voor de maatschappelijke stage, Nancy Hooijer voor de vrijwilligers en Antoinette Evers voor de mantelzorg). Tevens is contact opgenomen met de medewerkers van het loket De Kleine Schans te om ook hun bevindingen mee te nemen in dit onderzoek. De telefonische ronde met vragen aan de non-profitorganisaties, was voor eind 2010 afgerond, de persoonlijke gesprekken zijn begin 2011 gehouden, waarbij er minimaal twee leden van de werkgroep aanwezig waren. Uitgangspunten: De uitgangspunten die aan dit onderzoek ten grondslag liggen zijn vermeld in de notitie: Hoe zorgen we voor blijvend voldoende vrijwilligers in? (Bijlage 1) De verdeling van het benaderen van de maatschappelijke organisaties is als volgt: Jeanine Kees Elske Vrijwilligers Groenewoude Dierenambulance De Heygraeff Vrijwilligers Sportvereniging Mantelzorg Diakonie Herv. Gem. Ned. Patiënten Ver. De Voorhof Maats. stage Time-Out Wereldwinkel Bibliotheek
Afhankelijk van de antwoorden op deze vragen wordt besloten om het onderzoek bij de diverse organisaties uit te breiden. Bijlage 1: notitie blijvend voldoende vrijwilligers in. Bijlage 2 bevat de vragen zoals die zijn gesteld aan de non-profitorganisaties. Bijlage 3 bevat de vragen zoals die zijn gesteld aan de Stichting Welzijn Leusden en aan het loket de Kleine Schans. Bijlage 4 bevat de gespreksverslagen. Nota bene: Voorafgaand aan het onderzoek ging de werkgroep ten onrechte uit van de veronderstelling dat mantelzorgers in bijna alle gevallen worden doorgestuurd naar het Steunpunt Mantelzorg te Leusden. Deze veronderstelling is tijdens het onderzoek bijgesteld: slechts indien ingrijpende hulp nodig is wordt het Steunpunt Mantelzorg te Leusden ingeschakeld. Derhalve leverde het gesprek met Antoinette Evers van het Steunpunt Mantelzorg te Leusden geen cijfermatige gegevens betreffende op.
Enkele bevindingen naar aanleiding van de gestelde vragen aan non-profitorganisaties. betreffende maatschappelijke stages: - het werven gaat via de school of de leerlingen komen zelf of via het Steunpunt Vrijwilligerswerk Leusden - zodra zich één leerling had aangemeld volgden er meer - bij één organisatie zijn in elk geval 2 maatschappelijke stagiaires gebleven na de stage als vrijwilliger - de gemeente () doet voldoende betreffende vrijwilligerswerk: - het werven van vrijwilligers gebeurt via eigen organisatie, via eigen website of (in mindere mate) via het Steunpunt Vrijwilligerswerk Leusden - via het Steunpunt kan het erg lang duren voor er een match is - er wordt goed met het Steunpunt samengewerkt betreffende mantelzorg: - de aanvragen bij één organisatie (bij deze organisatie 50 % van het totale aantal aanvragen voor hulp) voor mantelzorg worden schoorvoetend gedaan als het water bij de aanvrager reeds aan de lippen staat - een kerkelijke organisatie geeft aan meer kennis te willen hebben over het omgaan met de hulpvragen, - bij een andere organisatie bestaat voldoende kennis, dus doorverwijzing naar steunpunt is niet relevant - aanvragers van hulp bij andere organisaties dan het loket de Kleine Schans zijn vaak niet op de hoogte welke weg zij moeten bewandelen om professionele hulp of doorverwijzing te krijgen
Enkele bevindingen naar aanleiding van de gestelde vragen aan de medewerkers van de Stichting Welzijn Leusden, waaronder het Steunpunt Leusden valt. betreffende maatschappelijke stages: - binnen zijn voldoende stageplaatsen voor de eigen leerlingen - op verzoek van de leerling loopt de leerling buiten de eigen gemeente stage - de samenwerking tussen de maatschappelijk makelaar en de gemeente is goed te noemen - de combinatie van de werkzaamheden van de maatschappelijk makelaar voor Leusden enerzijds en anderzijds wordt als effectief ervaren betreffende vrijwilligerswerk: - de combinatie van de werkzaamheden van de consulent vrijwilligerswerk voor Leusden enerzijds en anderzijds is effectief te noemen - er wordt ook gebruik gemaakt van loket de Kleine Schans, er ligt een map met vacatures voor vrijwilligers (er lijkt weinig vraag naar te zijn,) - de samenwerking tussen de consulent vrijwilligerswerk en de gemeente is goed te noemen, ook over extra s is goed te praten - het Steunpunt Leusden zou beter vindbaar willen zijn op de website van de gemeente - het wordt zeer op prijs gesteld dat een lid van de Adviesraad Wmo bij het sectoroverleg* aanwezig is * Het sectoroverleg is een initiatief van de consulent vrijwilligerswerk om ervaringen over het vrijwilligerswerk uit te wisselen tussen de aanwezige vertegenwoordigers van nonprofitorganisaties betreffende mantelzorg: de mantelzorgconsulente van Leusden blijkt niet structureel te werken voor ; slechts in een enkel geval is sprake geweest van interventie door het Steunpunt Mantelzorg Leusden. betreffende mantelzorg, loket de Kleine Schans, : - de mensen die bij het loket de Kleine Schans komen voor b.v. een rolstoel worden nader bevraagd over eventuele, achterliggende problemen - ieder contact leidt tot integraal onderzoek - het loket de Kleine Schans heeft geen digitaal registratiesysteem, derhalve is men niet op de hoogte van cijfermateriaal betreffende de mantelzorgers - indien men een schatting maakt van het aantal mantelzorgers komt men uit op ca 250 - per week bezoeken twee à drie mantelzorgers het loket de Kleine Schans
- de medewerker(s) van het loket de Kleine Schans voeren geen proactief beleid bij het in kaart brengen van de mantelzorger in Aanbevelingen Betreffende de maatschappelijke stage - de vindbaarheid van de maatschappelijke makelaar en eventuele berichten rondom de maatschappelijke stage op de website van de gemeente verbeteren - op de gemeentelijke pagina van de er iedere week vermelding van het Steunpunt Leusden met de naam en het telefoonnummer van de consulent Betreffende het vrijwilligerswerk - informatie over vrijwilligerswerk en vacatures zou vaker in de er kunnen worden geplaatst - het houden van een vrijwilligersmarkt is een hulpmiddel bij het werven van vrijwilligers - op de gemeentelijke pagina van de er iedere week vermelding van het Steunpunt Leusden met de naam en het telefoonnummer van de consulent Betreffende de mantelzorg Gebaseerd op de cijfers van het SCP en CBS, vermeld op de site van Movisie, betreffende het aantal mantelzorgers, zouden er in circa 2000 mantelzorgers zijn. Bij het Loket De Kleine Schans zijn er ongeveer 250 bekend. - indien loket de Kleine Schans met een registratiesysteem zou werken kunnen alle relevante cijfers worden bijgehouden, wij begrijpen dat hieraan wordt gewerkt - de werkzaamheden worden momenteel reactief uitgevoerd, wij willen voorstellen de werkzaamheden proactief te laten uitvoeren, zorgen dat de mantelzorger zich herkent als mantelzorger (acties) - meer informatiebijeenkomsten - bijeenkomsten organiseren voor mantelzorgers, zodat zij ervaringen kunnen uitwisselen - voorlichtingsmateriaal bij artsen, bibliotheek, openbare ruimten, kerken en andere instellingen - voorlichting bij jongerencentra (voor de jonge mantelzorger) - in de gemeentegids en op de pagina van de gemeente in De er veel aandacht besteden aan de mantelzorger : waar kan men terecht, naam en telefoonnummer van degene met wie contact kan worden opgenomen - maak de drempel zo laag mogelijk, men vindt het heel lastig om te erkennen dat zij mantelzorger zijn en hulp nodig hebben