Wat iedere ouder moet weten over verkeersveiligheid Je kind in het verkeer
Samen op pad Kinderen zijn kwetsbaar in het verkeer. Logisch dus, dat ouders hun kinderen graag zo snel mogelijk veilig verkeersgedrag willen aanleren. Maar soms is het best lastig om te beoordelen welke verkeerssituaties ze wel en welke ze nog niet goed kunnen inschatten. Deze folder helpt je daarmee. Want ANWB wil graag dat iedereen veilig aan het verkeer kan deelnemen. Veilig deelnemen aan het verkeer begint bij jou als ouder. Door samen met je kind de weg op te gaan, krijgen ze vanzelf meer ruimtelijk inzicht. Maak het verkeer daarbij niet ingewikkelder dan het al is. Het herhalen van de basisregels is vaak al voldoende. Leer je kinderen in ieder geval goed om zich heen te kijken en maak ze bewust van wat al die andere weggebruikers allemaal doen. Stel duidelijke vragen Hoe je het verkeersbewustzijn van je kind spelenderwijs verder kunt vergroten? Door onderweg zo nu en dan een vraag te stellen. Wat gaat die auto doen die zijn knipperlicht heeft aangezet? En wat betekent het als je bij een stilstaande vrachtauto een piepend geluid hoort? Houd er wel rekening mee dat kinderen hun omgeving anders zien dan een volwassene: ze zitten letterlijk lager. Op welke leeftijd kunnen ze wat? De leeftijd van je kind speelt een belang-rijke rol bij het aanleren van verkeersvaardigheden. Voor 50% van de 4-14 jarigen is het moeilijk om te begrijpen waar het overige verkeer zich beweegt of gaat bewegen. Ook bij kinderen draait het om waarnemen,
informatie verwerken en motoriek. En juist die eigenschappen zijn nog niet zo ver ontwikkeld. Kinderen van ongeveer 8 à 9 jaar kunnen gevaren niet vooraf zien aankomen. Hun aandacht wordt nog gauw afgeleid door zaken die ze interessanter vinden dan het verkeer. Een negenjarige kijkt meestal recht voor zich uit, als door een tunnel, en heeft dus nog niet echt veel overzicht. Zorg dus dat hij of zij zichzelf aanleert om extra goed te kijken. Tot 11 jaar zijn ze nog niet in staat de aandacht bewust te richten op het verkeer. Complexe situaties waarbij meer verkeersdeelnemers zijn betrokken, zijn voor kinderen tot 12 jaar moeilijk of helemaal niet te overzien. Tussen hun 12e en 14e gaan kinderen hun grenzen verkennen in het verkeer. Ze nemen meer risico s en overschatten vaak hun eigen mogelijkheden. Met name jongens tussen de 10 en 14 jaar blijken de snelheid van naderende motorvoertuigen te onderschatten. Tot 11 jaar zijn ze nog niet in staat de aandacht bewust te richten op het verkeer.
Veilig oversteken Niet zomaar oversteken! Niet achter de bal aan rennen als hij de straat oprolt! Stop! Hoe vaak roepen we dat niet tegen onze kinderen? Elke dag? De helft van de kinderen tot 14 jaar let niet op het verkeer en steekt zonder te kijken de straat over. Bam! Het is in een seconde gebeurd.
Het is voor een kind moeilijk om een veilige en niet-veilige oversteekplaatsen te onderscheiden. De basisregels Lopend aan de hand van papa en mama leren kleine kinderen spelenderwijs hoe het verkeer in elkaar zit. Dat ze moeten stoppen aan de rand van de straat voor ze oversteken, hoe ze moeten uitkijken en wat de kleuren van het verkeerslicht betekenen. Deze basisregels van het verkeer kun je het beste hardop zeggen. Dan pikt je kind ze vanzelf goed op: Eerst links kijken, dan rechts en weer links. Oversteken! Of: Nu wachten tot het rode licht op groen gaat. Stap voor stap zelfstandig Het is voor een kind moeilijk om een veilige en niet-veilige oversteekplaatsen te onderscheiden. Ook duurt het voor kinderen langer om een beslissing te nemen. 4-8 jarigen kunnen de taak oversteken aan, maar uitsluitend wanneer ze nadrukkelijk opdracht hebben gekregen dit te doen. Het kunnen inschatten van de afstand en de snelheid van andere verkeersdeelnemers neemt toe naarmate kinderen ouder worden. Vanaf 13 jaar kunnen kinderen zonder problemen zelfstandig oversteken.
Veilig fietsen Nederland is een echt fietsland. En we leren onze kinderen dan ook zo jong mogelijk al fietsen. Eerst nog op een driewieler dan met zijwieltjes om daarna op steeds grotere fietsen, steeds drukker verkeer in te gaan. Eng? Nee hoor. Veilig fietsen kun je ze leren. Fietsen zonder zijwieltjes De meeste kinderen leren rond hun 5e verjaardag zonder zijwieltjes fietsen. Neem daar de tijd voor. Je kind moet het zelf willen en er zelf vertrouwen in hebben. Is het moment daar? Laat je kind dan recht vooruit kijken, dus niet naar de trappers of het stuur. En zorg dat je kind veilig leert stoppen: zet een voetje op de grond vlak voor de stilstaande fiets omvalt. Even opletten: spaakverwonding Je moet er niet aan denken dat het voetje van je kind tussen de spaken van jouw fiets komt. Toch gebeurt het nog veel te vaak. In Nederland staat deze zogenoemde spaakverwonding zelfs in de top 5 van meest voorkomende ongevallen bij kinde- Tip Tips voor de fietshelm Koop een helm met een CE-aanduiding en keurmerk EN 1078 Zet de helm recht op het hoofd (dus niet schuin omhoog) Stel de bandjes zo af dat de oren helemaal vrij zijn Trek de riempjes strak, maar niet té strak aan. Er moet een vinger tussen passen Zorg dat de helm niet over het hoofd heen kan schuiven
ren in de leeftijd van 3-5 jaar. Voorkom leed en koop een goed kinderzitje met voetbescherming en gespjes voor de voetjes. Op anwb.nl/streetwiseouders vind je er meer informatie over. Zelf naar school fietsen De fietsvaardigheid van je kind neemt toe tot ongeveer 14 jaar. Maar vanaf een jaar of 10 kunnen veel kinderen best zelfstandig naar school fietsen. Hier enkele tips om ze deze verantwoordelijke stap goed en geleidelijk te laten maken: kies een veilige vaste route; oefen de route vooraf een paar keer met je kind op een rustige dag. Krijgt je kind de slag te pakken, laat hem of haar dan eens s middags zelfstandig van school naar huis fietsen. Dan is het rustiger dan s ochtends; zorg ervoor dat bagage veilig meegenomen kan worden. In een goede rugzak of in een fietstas achterop; leg je kind uit dat het nooit met drie of meer naast elkaar moet gaan fietsen. Auto s kunnen dan moeilijk inhalen; laat ze een fietshelm dragen voor extra veiligheid; geef als ouder altijd het goede voorbeeld! Oefen de route vooraf een paar keer met je kind op een rustige dag. Tips voor extra fietsplezier Houd rekening met hun leeftijd Zorg dat je kind niet overmoedig wordt Oefen veel Leer ze goed kijken! Steek altijd je hand uit Niet bijremmen met je voeten Tip Zelf fietsles geven? Oefen dan dit lopen naast de fiets de fiets pakken en op- en afstappen sneller en langzamer fietsen en plotseling afremmen koers houden en ver vooruit kijken bochten maken links en rechts kijken achteruit kijken
Veilig mee in de auto Voordat je kind actief gaat deelnemen aan het verkeer, zal het vaak bij jou in de auto zitten. Eerst nog in de Maxi-Cosi, daarna in een autostoeltje en weer wat later op een zitverhoger. Belangrijk is dat je je houdt aan de regels. En dat je kiest voor goedgekeurde producten waarmee je je kind veilig kunt vervoeren. Europese regelgeving Sinds 2006 is op Europees niveau geregeld dat kinderen - wettelijk verplicht - in een goedgekeurd en passend kinderzitje moeten zitten (label ECE R44/03 en R44/04). Er kunnen wel verschillen zijn. In sommige landen moeten kinderen tot 1,50 meter een kinderzitje gebruiken. In Nederland hanteren we een lengte van 1,35 meter. Kinderen die groter zijn, zitten in een gordel. Zowel voorin als achterin. ANWB raadt aan om kinderen zo lang mogelijk in een kinderzitje te vervoeren. Check de regels in andere Europese landen op anwb.nl. Achterop de motor of brommer? Je zou denken dat met de strenge regels voor vervoer van kinderen in personenauto s, er ook strenge regels zouden zijn voor vervoer op de motor. Niets is minder waar. De wet geeft slechts twee minimale eisen, namelijk dat het kind op een zitplaats moet zitten en een goed passende, EU-goedgekeurde helm moet dragen. Er zijn geen regels over leeftijd, lengte of gebruik van een kinderzitje. Gebruik dus je verstand. Zorg ervoor dat de nek, rug en voeten voldoende ondersteund worden en je kind lang genoeg is om bij de voetsteunen te kunnen.
Wist je dat? Er in personenauto s soms meer dan drie kinderen op de achterbank vervoerd mogen worden (zoals bij het vervoer van kinderen van of naar een partijtje of van of naar een sportwedstrijd)? Kinderen ouder dan 3 jaar niet in een kinderzitje hoeven als er daar al twee van in gebruik zijn? Ze moeten dan wel in de autogordel zitten. De ANWB raadt altijd aan om je kind zo lang mogelijk in een kinderzitje te vervoeren met rugleuning.
ANWB Streetwsie Om kinderen al op de basisschool beter te leren omgaan met het drukke verkeer, heeft de ANWB het programma Streetwise ontwikkeld. Een praktisch, maar vooral leuk én leerzaam verkeerseducatieprogramma, dat zowel scholen als ouders helpt bij het verkeersvaardig maken van kinderen. Professionele instructeurs komen een ochtend naar de basisschool en geven verkeerstrainingen op maat. Meer weten? ANWB wil dat iedereen veilig aan het verkeer kan deelnemen. En daar kun jij als ouder een grote bijdrage aan leveren. Wil je daar meer over weten? Kijk dan op anwb.nl/streetwiseouders. Ook kun je ons natuurlijk altijd bellen met je vragen: 088 269 22 22. anwb.nl/streetwise @ 088 269 85 43 anwbstreetwise@anwb.nl