PARITAIRE PARLEMENTAIRE VERGADERING ACS-EU Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel 03.09.2007 ONTWERPVERSLAG over de impact van buitenlandse directe investeringen (FDI) in de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel Corapporteurs: Astrid Lulling en Timothy Harris (Saint Kitts en Nevis) DEEL A: ONTWERPRESOLUTIE PR\682971.doc APP/100.126A
INHOUD PROCEDURE... 3 ONTWERPRESOLUTIE... 4 Blz. APP/100.126A 2/8 PR\682971.doc
PROCEDURE Op zijn vergadering van 19 november 2006 verleende het Bureau van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU de Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel overeenkomstig artikel 2, lid 8 van haar Reglement van orde toestemming om een verslag op te stellen over de impact van buitenlandse directe investeringen in de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan. Op haar vergadering van 18 november 2006 benoemde de Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel Timothy Harris (Saint Kitts en Nevis) en Astrid Lulling tot corapporteurs. De Commissie behandelde het ontwerpverslag op haar vergaderingen van 22 maart 2007, 23 juni 2007 en. Op laatstgenoemde vergadering keurde zij de ontwerpresolutie goed... Namen aan de stemming deel: Het verslag werd ingediend op... PR\682971.doc 3/8 APP/100.126A
ONTWERPRESOLUTIE over de impact van buitenlandse directe investeringen (FDI) in de landen van Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan De Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU, - van 19 t/m 22 november 2007 in vergadering in Kigali (Rwanda) bijeen, - gezien de doelstellingen van de op 23 juni 2000 in Cotonou ondertekende ACS-EUpartnerschapsovereenkomst inzake investeringen, de ontwikkeling van de particuliere sector en handel, - gezien de UNCTAD-verslagen over mondiale investeringen ("World Investment Reports") (2005/2006) en het verslag van de UNCTAD over "Economische ontwikkeling in Afrika: de rol van investeringen herbekeken" ("Economic Development in Africa: Rethinking of the Role of Investment") (2006), - gezien het UNIDO-verslag over buitenlandse investeringen in Afrika ("Africa Foreign Investor Survey") (2005/2006), - onder verwijzing naar haar Verklaring van Kaapstad over toekomstige onderhandelingen over nieuwe handelsovereenkomsten van maart 2002, - gezien de Verklaring van de Verenigde Naties over de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (2000) en de verplichting om armoede uit te bannen, - gezien de verplichtingen die de internationale gemeenschap is aangegaan op de Conferentie van de Verenigde Naties over financiering voor ontwikkeling (Monterrey, 2002), met name met betrekking tot de terbeschikkingstelling van internationale middelen en de bevordering van de nettostroom van financiële middelen en van de technische samenwerking voor ontwikkeling, onder meer, om de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling te verwezenlijken, - gezien het verslag van de Commissie economische ontwikkeling, financiën en handel (ACS- EU 100.126/07/def.), Betekenis van buitenlandse directe investeringen (FDI) A. overwegende dat buitenlandse directe investeringen (FDI) een belangrijke rol spelen in het ontwikkelingsproces van de ontvangende landen, in het bijzonder doordat hiermee zowel kapitaal als technologie worden geleverd en aldus vaardigheden, knowhow en markttoegang worden verstrekt, die bijdragen tot meer efficiëntie bij het gebruik van de middelen en tot grotere productiviteit, B. overwegende dat de stroom van privé-kapitaal naar de ontwikkelingslanden de laatste jaren is toegenomen, van steeds groter belang wordt als financieringsbron en vergelijkbaar is met officiële ontwikkelingshulp, APP/100.126A 4/8 PR\682971.doc
C. overwegende dat FDI de groei bevorderen door nieuwe input en technologie te integreren in het productieproces van het ontvangende land, dat FDI de toeleveringscapaciteit in de ACSlanden kunnen vergroten en kunnen bijdragen tot de totstandbrenging van een dynamische investerings-exportlink die deze landen kan helpen hun doelstellingen op het gebied van economische groei en ontwikkeling, met inbegrip van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling, te verwezenlijken, Bedrijfseconomisch kader D. zich bewust van de belemmeringen voor de stromen van FDI, die zeer verschillend zijn naar gelang van de ACS-regio's en binnen die regio's, waaronder fundamentele governancekwesties, het rechtskader en het ondernemingsklimaat, de sterkte van de instellingen en de mate van financiële bemiddeling, alsmede plaatsgebonden factoren, zoals transport en infrastructuur, onderwijs, beschikbaarheid van geschoolde arbeid en gezondheid, E. overwegende dat voor de economie in de meeste ACS-landen regelgeving geldt die buitenlandse investeerders een breed spectrum aan garanties en mogelijkheden biedt, inclusief minder beperkingen met betrekking tot het bezit van grond en vastgoed en minder wisselbeperkingen, waardoor het recht van buitenlandse investeerders om kapitaal en winsten te repatriëren, is gegarandeerd, F. overwegende dat in talrijke ACS-landen economische regelgeving is ingesteld die het buitenlandse investeerders mogelijkheid maakt deel te nemen aan privatiseringsprogramma's en royale fiscale stimulansen biedt, G. overwegende dat de ACS-landen 210 bilaterale investeringsverdragen met EU-lidstaten en in toenemende mate ook met andere ontwikkelingslanden hebben gesloten, H. overwegende dat transnationale ondernemingen in Azië grote belangstelling voor investeringen in ACS-landen hebben getoond, I. overwegende dat de FDI uit China via staatsbedrijven de laatste jaren zijn toegenomen en gepaard zijn gegaan met aanzienlijke diplomatieke inspanningen, met name tijdens Chinees- Afrikaanse topconferenties, J. overwegende dat Chinese FDI uitsluitend geconcentreerd zijn op de winningsindustrieën, met het oog op een zekere en toereikende grondstofvoorziening voor de groeiende Chinese industrie, en ACS-regeringen daardoor vaak worden gesteund in vormen van beleid die geenszins ten goede komen aan de democratie, de rechtsstaat en de terugdringing van de armoede in die landen, K. overwegende dat vooral Aziatische FDI zich ook concentreren op investeringen in filialen van transnationale ondernemingen die de Afrikaanse markten overspoelen met waren van slechte kwaliteit, met name textiel, L. overwegende dat de beschikbaarheid van extra financiële middelen, inclusief een grotere instroom van FDI, en van handelsmogelijkheden, van groot belang is voor de economische en sociale stabiliteit en de duurzame ontwikkeling van de ACS-landen, PR\682971.doc 5/8 APP/100.126A
1. is van mening dat, nu de middelen voor de financiering van langetermijnontwikkeling ontoereikend zijn en de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling uiterlijk in 2015 steeds moeilijker lijkt, het aantrekken van buitenlandse directe investeringen (FDI) een zeer belangrijke rol bij de strategieën inzake economische vernieuwing speelt; 2. onderstreept dat de ACS-landen moeten worden gesteund in hun pogingen om grotere stromen FDI aan te trekken en adequate technologie overgedragen te krijgen ten einde hun ontwikkeling en concurrentievermogen te verbeteren; 3. is verontrust over de toenemende FDI van transnationale ondernemingen, vooral uit China, die de Afrikaanse markten overspoelen met waren van slechte kwaliteit, met name textiel; Bedrijfseconomisch kader 4. bevestigt opnieuw de primaire verantwoordelijkheid van de ACS-landen voor hun ontwikkeling en het cruciale belang van nationale zeggenschap over de ontwikkelingsinspanning, inclusief duurzame macro-economische stabiliteit en een duurzaam bedrijfseconomisch kader; 5. benadrukt dat plaatsgebonden factoren zoals de economische en sociale infrastructuur, het zakelijke klimaat, de lokale marktvoorwaarden, de beschikbaarheid van grondstoffen, proactieve initiatieven ter bevordering van investeringen en de beschikbaarheid van activa van doorslaggevend belang zijn bij besluiten om in een land te investeren; 6. is verheugd over het feit dat recentelijk steeds meer aandacht wordt besteed aan de versterking van governance en transparantie, ten einde te garanderen dat de winsten tot bij de armen geraken, de ecologische en sociale risico's worden verminderd en de rechten van personen die negatieve gevolgen van FDI ondervinden, worden beschermd; 7. benadrukt dat in talrijke ACS-landen nog steeds een grote financiële injectie in de overheidsinvesteringen nodig is om iets te doen aan de hoge vervoerskosten in de regio, de gewoonlijk kleine markten, de lage productiviteit in de landbouw, de slechte agroklimatologische omstandigheden, de hoge lasten als gevolg van ziekten en de trage verspreiding van buitenlandse technologie; Bevordering van Europese FDI 8. erkent dat de omstandigheden in de ontvangende landen i.e. de pull-factoren en regionale samenwerking kunnen leiden tot meer financiële stabiliteit, betere beleidscoördinatie, betere infrastructuurplanning en een dynamischer patroon van industriële ontwikkeling, hetgeen kan bijdragen tot een gunstiger investeringsklimaat, zowel voor binnenlandse als voor buitenlandse bedrijven; 9. verzoekt de ACS-landen hun respectieve initiatieven voor regionale integratie en arbeidsverdeling geleidelijk te verdiepen; 10. onderstreept voorts dat de omstandigheden in de thuislanden de push-factoren waaronder markt- en handelsvoorwaarden, de economische conjunctuur en het regeringsbeleid in het thuisland, van doorslaggevend belang zijn; APP/100.126A 6/8 PR\682971.doc
11. verzoekt de EU-lidstaten en de Europese Commissie een hoog niveau aan te houden voor het toezicht en de controle op Europese transnationale ondernemingen, met name in gevoelige sectoren, door hen strengere normen voor verantwoord ondernemerschap op te leggen, vergaarde informatie met de beleidsmakers van het gastland te delen en disciplinaire maatregelen en vergoedingsregelingen uit te werken voor gevallen waarin duidelijk is gebleken dat schade aan de gasteconomie is berokkend; 12. verzoekt de EU-lidstaten overeenstemming te bereiken over een gemeenschappelijk kader voor de marketing van investeringsmogelijkheden in de ACS-landen alsook een uitbreiding van bilaterale investeringsverdragen tot buiten de huidige concentratie op Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk en Nederland te bevorderen; 13. verzoekt de EU-lidstaten voorts het zo spoedig mogelijk eens te worden over een gemeenschappelijk kader met innoverende maatregelen ter bevordering van investeringen, inclusief, o.a., het instellen van tastbare financiële en andere stimulansen voor hun bedrijven en instellingen voor technologieoverdracht aan ACS-landen en het verlenen van fiscale tegemoetkomingen aan bedrijven die in ACS-landen investeren; 14. verzoekt de Europese Commissie de Paritaire Parlementaire Vergadering eens per jaar te informeren over het aandeel van de FDI uit de Europese Unie in vergelijking met de FDI uit andere delen van de wereld; Gebruik van instrumenten van de partnerschapsovereenkomst van Cotonou ter bevordering van FDI 15. dringt er bij de Europese Investeringsbank op aan om de Investeringsfaciliteit te versterken en de werking ervan te verbeteren, teneinde er een nuttig instrument voor de particuliere sector in de ACS-landen van te maken; 16. dringt er bij de partijen bij de Partnerschapsovereenkomst van Cotonou eveneens op aan om de Investeringsfaciliteit te voorzien van een mandaat inzake investeringsbevordering, met name door er, in aanvulling op het huidige mandaat, een instrument van te maken voor de bevordering van joint ventures; 17. dringt er bij de Europese Commissie en de partijen bij de Partnerschapsovereenkomst van Cotonou op aan om binnen het tiende EOF een naar behoren gefinancierde ACSinvesteringsgarantiefaciliteit/-agentschap in te stellen, overeenkomstig artikel 77, lid 4 van de Partnerschapsovereenkomst van Cotonou; 18. onderstreept dat de rol en taken van de paritaire ACS-EU-instellingen het Centrum voor de ontwikkeling van bedrijven (Center for Development of Enterprises) en het Technisch Centrum voor landbouw en samenwerking in plattelandszaken (Technical Center for Agriculture and Rural Cooperation) dringend moeten worden geherdefinieerd ten einde deze te belasten met doelgerichte opdrachten ter bevordering van investeringen, met adequate bijbehorende financiering; 19. verzoekt de Europese Commissie en de EU-lidstaten om de financiële en technische steun aan nationale en regionale investeringsbevorderende agentschappen in ACS-landen op te PR\682971.doc 7/8 APP/100.126A
voeren, onder meer door hen een expliciet mandaat voor buitenlandse investeringen te verlenen; 20. onderstreept de noodzaak om, met name in het kader van de ACS-EU-samenwerking, de structurele tekorten van ACS-landen aan te pakken middels het aantrekken en behouden van FDI; dringt er bij alle partijen bij de Partnerschapsovereenkomst van Cotonou op aan met name het accent te leggen op de inzet van middelen voor de ontwikkeling van infrastructuur, sociale en economische investeringen en good governance; 21. onderstreept voorts dat ervoor moet worden gezorgd dat de verwachte toename van FDI in de ACS-landen, met name in natuurlijke hulpbronnen, dankzij adequaat beleid en adequate instellingen, tot een evenwichtig ontwikkelingsimpact leidt; verzoekt de ACS-landen om hun ontwikkelingsverplichtingen in dezen na te komen en verzoekt de internationale gemeenschap dit proces te steunen. APP/100.126A 8/8 PR\682971.doc