Stichting Horizon Activiteitenverslag 2013 Regio Westelijke Mijnstreek Naam Organisatie: Doelstelling: Typering: Doelgroep: Regio: Activiteiten: Stichting Horizon Het in gezamenlijke verantwoordelijkheid van de met de stichting verbonden regio s vorm te geven aan een actieve gemeenschap voor psychisch kwetsbare medemensen, zoals chronisch psychiatrische cliënten, ter vergroting van hun levenskwaliteit, autonomie en zelfstandigheid en voorts al hetgeen daarmede rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Voornaamste insteek daarbij is het doorbreken van (dreigend) sociaal isolement en bevorderen van maatschappelijke participatie van medeburgers met een langdurig psychiatrische achtergrond. Vrijwilligersorganisatie voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Met behulp van maatjes (vrijwilligers) in een 1-op-1 contact wordt een bijdrage geleverd aan de vermindering van het sociaal isolement en de inburgering van de psychiatrische patiënt in de maatschappij. Vanwege de chronisch psychiatrische achtergrond van de cliënten is professionele coördinatie/begeleiding van de vrijwilligers noodzakelijk. Mensen met een langdurige psychiatrische achtergrond die als gevolg van hun psychische en sociale problemen (nagenoeg) geen sociaal netwerk hebben en daaruit voortvloeiende contacten ontberen en niet of nauwelijks maatschappelijk participeren. Zuid-Limburg (regio 27), onderverdeling in 3 subregio s, te weten: -Sittard-Geleen; -Maastricht-Heuvelland; -Heerlen-Parkstad. Kernactiviteit is: maatjescontact tussen vrijwilliger en cliënt in 1-op-1 situatie op regelmatige basis (minimaal eenmaal per 2 weken). Begeleidende activiteiten: Introductie op maat voor nieuwe vrijwilligers, met daarin o.a. aandacht voor: psychiatrie, beeldvorming, praktijksituaties en omgaan daarmee, bewaken grenzen. Evaluatiegesprekken op maat: diverse vormen vinden plaats, o.a.: - Klikevaluatie-gesprekken (met nieuwe koppels na 6-8 ontmoetingen); - Jaarevaluatie-gesprekken (met koppels vindt indien nodig elk jaar een persoonlijke evaluatie plaats evt. samen met persoonlijke begeleider van de cliënt); - Afsluitingsgesprekken (standaard ter afronding van een maatjescontact); - Persoonlijke begeleidingsgesprekken met vrijwilligers (al dan niet samen met begeleiding) op aanvraag van vrijwilliger; 1
- Persoonlijke begeleidingsgesprekken met cliënten (al dan niet samen met begeleiding) op aanvraag van cliënt; - Persoonlijke begeleidingsgesprekken met begeleider, op aanvraag van begeleider of vrijwilliger; Thema-avonden. Voorbeelden van onderwerpen: Psychiatrie: vroeger en nu; Psychiatrie en Medicatie; Verslaving; Dubbele diagnose; Angst; Suïcide in de psychiatrie; Depressie, Schizofrenie; Grenzen hanteren in omgang met cliënt; Zorg rondom de cliënt; Nieuwe regelgeving; Dagactiviteitencentra; Armoede in psychiatrie, Bipolaire stemmingsstoornis, Eenzaamheid, Bejegening, Cliënten met een TBS-achtergrond, Arbeidsreïntegratie voor GGZ-cliënten, Mindfulness, Grenzen stellen, ervaringswerkers in de GGZ, gespecialiseerde thuisbegeleiding Orbis, etc. In 2013: 3 themaavonden. Thuisgroep-bijeenkomsten & Ervaringsbijeenkomsten. Om onderlinge uitwisseling ervaringen tussen vrijwilligers en gezamenlijke evaluatie daarvan met de coördinatoren van Horizon en eventuele GGZ-medewerkers mogelijk te maken. In 2013: 3 bijeenkomsten. Bindingsactiviteiten: Uitstapje voor maatjeskoppels. In 2013 zijn de koppels uit de regio Sittard gezellig samen gaan wokken bij de Wok Sittard. Etentje voor vrijwilligers. Elk jaar wordt alle Horizon-vrijwilligers uit de hele regio Zuid-Limburg als blijk van waardering ook een etentje aangeboden. In 2013 is de vrijwilligers een lopend buffet aangeboden op een historische lokatie: d n Hiemel in Maastricht. Nieuwsbrief Horizontaal. Huisorgaan van Stichting Horizon voor cliënten, vrijwilligers, begeleiders en externe relaties. In 2013 driemaal uitgebracht. In redactie zitten cliënten, vrijwilligers en regiocoördinatoren. In 2013 hebben 9 redactiebijeenkomsten plaatsgevonden. Wervingsactiviteiten: Media-campagnes. Middels (regionale) bladen, lokale radio & tv, internet-sites Stichting Horizon (www.vriendendiensthorizon.nl en www.horizon4u.hyves.nl ), maar ook via bladen van organisaties is publiciteit gegenereerd voor Stichting Horizon, met als voornaamste insteek werven van nieuwe vrijwilligers en vergroten naamsbekendheid van het maatjesproject. In 2013 zijn landelijke wervingsacties voor vrijwillige maatjes gehouden door koepelorganisatie MEZZO (Schitterende Mensen) en het Oranje Fonds (Ik word Maatje). Stichting Horizon heeft wederom hieraan deelgenomen. Naast de reguliere inspanningen is in 2013 ook de vrijwilligers-vacature op diverse Limburgse reguliere vacaturebanken gehandhaafd, alsmede oproepen/vacatures bij lokale steunpunten vrijwilligerswerk dan wel vrijwilligerscentrales. Gedurende de afgelopen jaren is ook in de hele regio Zuid-Limburg een paginagrote advertentie geplaatst in de Trompetter om exposure te genereren en in te zetten op vrijwilligerswerving ten behoeve van Stichting Horizon. Echter, vanwege de bezuinigingen zag de stichting zich genoodzaakt deze vorm van werving te stoppen. 2
Verspreiding posters en diverse informatiemiddelen (algemene informatiebrochure, folder voor cliënten, folder voor potentiële vrijwilligers). Participatie Informatiebijeenkomsten bijvoorbeeld bij diverse onderwijsinstellingen, GGZ-en en welzijnsinstellingen. Ook vanuit haar participatie binnen StreekZorg, het samenwerkingsverband voor organisaties binnen de informele zorg in deze regio. Overige activiteiten Intake c.q. kennismakingsgesprekken met potentiële vrijwilligers; Intake c.q. kennismakingsgesprekken met nieuw aangemelde cliënten; Bijeenkomsten Bestuur Stichting Horizon. In 2013 zeven maal. In het Bestuur zitten vrijwillige vertegenwoordigers namens cliënten, vrijwilligers, hulpverleners en familieleden. Alle subregio s (Maastricht, Heerlen, Sittard) zijn in het bestuur vertegenwoordigd. De bestuursleden beschikken over uiteenlopende achtergronden en expertise op bijvoorbeeld financieel-juridisch terrein. Naast de bestuursvergaderingen is in 2013 (een vertegenwoordiging van) het bestuur zeer actief geweest met allerlei contacten met diverse partijen ( o.a. (tripool)gemeenten, GGZ-organisaties, Zorgkantoor, Horizon-team) vanwege de begin 2013 geëffectueerde bezuiniging vanuit Mondriaan op de reeds jarenlang geleverde personele ondersteuning aan Stichting Horizon. Daardoor is in de regio s Maastricht en Heerlen begin 2013 de helft van de coördinatie-uren weggevallen. Het bestuur is, mede op verzoek van de centrumgemeenten Maastricht, Heerlen en Sittard-Geleen ook in 2013 naarstig op zoek geweest naar mogelijkheden om deze forse bezuiniging op te vangen. Bijeenkomsten Stichting Horizon en LEVANTOgroep. Uiteindelijk bleek na de bezuinigingen vanuit Mondriaan op de personele ondersteuning de LEVANTOgroep bereid om de mogelijkheden te onderzoeken van samenwerking met Stichting Horizon, waardoor de informele zorg aan cliënten, ook aansluitend op de huidige maatschappelijke insteken en ontwikkelingen als wijkgerichte aanpak en het (nog) meer inzetten van vrijwilligers en mantelzorgers geoptimaliseerd zou kunnen worden. Gedurende heel 2013 hebben diverse overleggen plaatsgevonden tussen (een delegatie van) het Bestuur van Stichting Horizon en de Raad van Bestuur van de LEVANTOgroep. Daarnaast is ter (inhoudelijke) voorbereiding en oriëntatie op de eventuele gezamenlijke versterking van informele zorg een werkgroep opgezet die in 2013 vijf maal bijeen is geweest. Daarin zaten inhoudsdeskundige medewerkers van beide organisaties alsmede bestuursleden van Stichting Horizon. Bij haar werkzaamheden is de werkgroep uitgegaan van de breed gehanteerde Zelf Redzaamheids Matrix (ZRM) die binnen de vigerende maatschappelijke ontwikkelingen en inzichten een belangrijke insteek vormt. Bijeenkomsten Regiocommissie Stichting Horizon. In 2013: vier maal. In de Regiocommissie hebben afgevaardigden vanuit de cliënten/ervaringsdeskundigen, familieleden, vrijwilligers en hulpverleners zitting vanuit alle subregio s. De Regiocommissie geeft gevraagd én ongevraagd advies aan het bestuur en houdt zich met name bezig met inhoudelijke zaken, beleidsvoorbereiding en typisch 3
regionale ontwikkelingen en lopende zaken. Zo heeft de Regiocommissie in oktober 2013 een extra bijeenkomst gehad waarin uitgebreid de eventuele onderlinge versterking en samenwerking met de LEVANTOgroep aan bod is geweest en is vanuit dit orgaan een duidelijk advies gekomen aan het Bestuur van Stichting Horizon. Werkoverleggen Team Stichting Horizon. Maandelijks komen de regiocoördinatoren van Stichting Horizon uit geheel Zuid-Limburg bijeen voor een werkoverleg. Intervisiebijeenkomsten Team Stichting Horizon. Eén keer per jaar vindt er een intervisiebijeenkomst plaats voor het gehele team van Stichting Horizon. StreekZorg. Dit samenwerkingsverband van allerlei organisaties op het terrein van vrijwillige informele zorg is in de regio Sittard gedurende ook in 2013 actief geweest. Stichting Horizon participeert ook binnen dit verband en zet zich daarmee in op diverse wijzen voor StreekZorg middels een Regiocoördinator van Stichting Horizon tot wiens aandachtsgebied StreekZorg behoort. Project Housing Accomodations. Samenwerkingsproject op gebied van wonen, welzijn en zorg in de regio Westelijke Mijnstreek en Maastricht/Heuvelland gericht op volwassenen met psychiatrische achtergrond. Ondersteund door o.a. Gemeente Maastricht, Provincie Limburg en Zorgverzekeraars. Stichting Horizon is al jarenlang gelieerd aan dit project op zowel overkoepelend als specifiek regionaal niveau. OGGZ-overleg Zorgwekkende Zorgmijders. Ook binnen dit, vanuit de GGD Westelijke Mijnstreek, geïnitieerde overleg met diverse partners is Stichting Horizon in 2013 vertegenwoordigd middels een Regiocoördinator. Nominatie Vrijwilligersprijs Sittard Begin januari vond in Sittard de uitreiking plaats van de gemeentelijke vrijwilligersprijzen. Stichting Horizon was een van de genomineerde organisaties, hetgeen voor de stichting zeer verheugend was. Ondanks dat de prijs uiteindelijk niet naar Stichting Horizon ging, is het voor de stichting een grote opsteker geweest dat zij genomineerd was. Aantal maatjeskoppels: Per 31 december 2013 had Stichting Horizon in totaal 182 maatjeskoppels (cliënt en vrijwilliger) die elkaar minimaal eens per twee weken ontmoeten en er samen op uitgaan. Het betrof 57 koppels in de regio Sittard (zie bijlage voor aantallen per gemeente). (Ont)koppelingen: In de loop van 2013 zijn door Stichting Horizon 21 nieuwe maatjeskoppels gerealiseerd. Dit aantal is lager dan de voorgaande jaren en een consequentie van de forse bezuinigingen door Mondriaan op de personele ondersteuning c.q. cooördinatie-uren begin 2013. En 46 maatjeskoppels zijn begeleid in het beëindigen van hun contact doordat ze bijvoorbeeld op persoonlijke titel buiten Horizon om het contact gaan onderhouden, door verhuizing of door overlijden. In de regio Sittard waren er 9 nieuwe koppelingen en 13 ontkoppelingen (zie bijlage voor aantallen per gemeente). 4
Begeleide koppels: Stichting Horizon heeft in totaal gedurende het hele jaar 2013 koppels begeleid die reeds voor 2013 zijn gekoppeld, voorts 21 nieuwe koppelingen met de nodige zorgvuldigheid gerealiseerd maar daarnaast ook nog eens 46 koppels verantwoord ontkoppeld. Derhalve is het totaal aantal koppels per 31 december 2012 (te weten 197) plus het aantal koppelingen gedurende het jaar 2013 (te weten 21) een goede richtlijn voor het totale aantal koppels dat in 2013 door Stichting Horizon is begeleid. Overeenkomstig het voorgaande zijn er dus in 2013 in totaal 218 koppels door Stichting Horizon met de vereiste zorgvuldigheid en benodigde expertise op maat begeleid. De regio Westelijke Mijnstreek beëindigde het jaar 2012 met 61 koppels. Het aantal ontkoppelingen betrof 13. In de lijn van het bovenstaande zijn er dus in 2013 door Stichting Horizon in de Westelijke Mijnstreek zo n 74 koppels op maat begeleid. Wachtlijst: Uren per maand: De vraag vanuit mensen met een psychiatrische achtergrond naar een maatje van Stichting Horizon blijft onveranderd groot, getuige de omvang van de wachtlijst eind 2013.Toen stonden in totaal 182 personen op de wachtlijst omdat ze graag een vrijwillig Horizonmaatje wilden hebben. Van deze mensen op de wachtlijst waren er 43 afkomstig uit de regio Sittard/Westelijke Mijnstreek (zie bijlage voor aantallen per gemeente). Uit een inventarisatie onder vrijwilligers in de gehele regio Zuid- Limburg enige tijd geleden is gebleken dat in vrijwilligers gemiddeld 10 uur per maand besteden aan het contact met hun maatje. Voor de regio Sittard/Westelijke Mijnstreek ligt dit gemiddelde naar alle waarschijnlijkheid hoger, daar een behoorlijk deel van hen vroeger deel uitmaakte van het voormalige Copain-project. De contact-frequentie binnen het voormalig Copain project lag hoger dan bij Stichting Horizon. Na de fusie tussen Copain en Horizon hebben de meeste oud Copain -vrijwilligers deze frequentie gehandhaafd. 5
Bijlage Aantallen 2013 per gemeente regio Westelijke Mijnstreek. Aantal maatjeskoppels / gekoppelde cliënten per 1 januari 2013 per 31 december 2013 Sittard-Geleen 49 46 Beek 04 04 Schinnen 03 02 Stein 03 03 Echt- Susteren 01 01 Maasgouw 01 01 Totaal regio Westelijke Mijnstreek 61 57 Aantal wachtende cliënten per 1 januari 2013 per 31 december 2013 Sittard-Geleen 40 36 Beek 05 04 Schinnen 01 02 Stein 01 01 Echt-Susteren 00 00 Maasgouw 00 00 Totaal regio Westelijke Mijnstreek 47 43 Aantal nieuwe koppelingen in de loop van 2013 Sittard-Geleen 08 Beek 01 Schinnen 00 Stein 00 Echt-Susteren 00 Maasgouw 00 Totaal regio Westelijke Mijnstreek 09 Aantal ontkoppelingen in de loop van 2013 Sittard-Geleen 11 Beek 01 Schinnen 01 Stein 00 Echt-Susteren 00 Maasgouw 00 Totaal regio Westelijke Mijnstreek 13 6