Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies

Vergelijkbare documenten
Gas-, olie- en houtgestookte ketels

Onderbouwing actualisatie BEES B Kosten en effecten van de voorgenomen wijziging van het besluit emissie-eisen stookinstallaties B

Inhoud. Regelgeving voor stookinstallaties sterk in beweging

Emissieregelgeving voor stookinstallaties

BEMS: nieuwe emissie-eisen voor middelgrote stookinstallaties

Workshop stookinstallaties Wim Burgers Rijkswaterstaat - InfoMil

Update NO x -emissies en reductieopties van kleine bronnen in het SE- en GE-scenario. P. Kroon

VLAREM-trein 2012: stookinstallaties

Wijzigingen emissienormen

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

Effecten van de afschaffing van NO x - emissiehandel

Regelgeving stookinstallaties vernieuwd. NEN-Infodag 4 juni Wim Burgers InfoMil

MIB in de HAN 26 maart 2015 Alternatieve brandstoffen en industriële verbrandingsmotoren

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC),

Impact analyse: ambitie elektrisch transport

Stand van zaken bioenergie in Nederland subsidies en regelgeving

NOx reductie. Oscar Moers en Max Breedijk

Vlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen

Nieuwe technieken voor minder milieubelasting in de energie- en industriesector Pieter Kroon, ECN Beleidsstudies, 26 juni

Curaçao Carbon Footprint 2015

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

Europese CO 2 -emissiehandel Op zoek naar Synergie

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

Vloeibaar aardgas - Liquid Natural Gas (LNG) Voordelen en uitdagingen. Jan Van Houwenhove 3 December 2015

Minder stookkosten bij houtstoken

Inhoudsopgave THE TRI-O-GEN ORGANIC RANKINE CYCLE. De onderneming Tri-O-Gen B.V Opgericht mei 2001 door Professor Jos van Buijtenen.

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Monitor Schoon en Zuinig

BIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties

Kernenergie & Brandstofmix Effecten vier kernenergiescenario s uit EZ s Energierapport 2008 Ad Seebregts, ECN Beleidsstudies

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Studiegroep Bio-energie Energy Matters

Economie van de ombouw van boilers en WKK s. Inhoud. Waarom ombouw bestaande WKK s naar bio-energie? Ir. A. Hoogendoorn Senior Consultant

1. Inleiding. Notitie Amsterdam, 8 december 2016

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

BIJLAGEN. bij het voorstel. voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net

Clean fuel. LNG Facts & Figures

Jan Schouten. Volvo Truck Nederland

Emissies naar lucht door de industrie,

Waterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar

Emissies naar lucht door de land- en tuinbouw,

Energieverbruik. Thermisch vermogen (GWth)

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle,

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Referentieraming energie en emissies Bijeenkomst 6C

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Emissies naar lucht door huishoudens,

Bijlage 1.2.2bis bij het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne

De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie. Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken. Hanzehogeschool Groningen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

emissie broeikasgassen

Werkgroep Landbouw (2 e deel: glastuinbouw) 20 september 2007

NO x -uitstoot van kleine bronnen

Gericht op de toekomst. Stikstofoxiden. Praktische toepassing van meten van NO x

SCHADELIJKE EMISSIES VAN DIESELVOERTUIGEN. TNO - Willar Vonk 4 juni 2015 Louwman Museum Bron: rapportnummer TNO 2015 R10733

Emissies naar lucht door de land- en tuinbouw,

Ontwikkeling van enkele emissies naar lucht

Duurzame warmte in de SDE+

Emissies door de zeescheepvaart,

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Schoner en zuiniger CO 2 ambitie verkeer & vervoer

Van NOx-emissie naar luchtkwaliteit en depositie

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

Gas-, hout- en oliegestookte ketels

Luchtkwaliteit & Klimaatverandering

Berekening van emissies stationaire bronnen door brandstofverbruik11

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei Energie in Beweging

WKK en de Handel. Cogen Nederland symposium Zeist, 11 november 2005

Ontwikkeling in emissienormen en beleid voor (bedrijfs)auto's Paul Hofmeijer

Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer

Luchtkwaliteit in Zeist

Informatiebijeenkomst schone scheepvaart. SHIP, 1 november Henri van der Weide

Externe notitie. Petten, 8 juli Cees Volkers Wouter Wetzels. Afdeling Policy Studies ECN-N Van

De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie

Naar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid?

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Uitlaatgassennabehandeling Industriële Verbrandingsmotoren

Verzuring en grootschalige luchtverontreiniging: emissies,

Duurzame warmte in de SDE+

Beheer van energie en broeikasgas

Infoblad. Onderhoud, nazicht en meetverplichtingen van stooktoestellen en andere branders

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Nieuwe kolencentrales en CCS antwoorden op vragen Natuur & Milieu. Ad Seebregts, ECN Beleidsstudies

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen

05/10/2017. Workshop biogas NO Twente 5 oktober 2017

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling

Industrie en overheid samen voor een beter milieu. Industrie & Milieu Antwerpen, 25 maart 2010

HR WKK met CO 2 winning

Broeikasgasemissies in Nederland,

NL Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen

Programma. Regelgeving en consequenties Wim Burgers, Rijkswaterstaat - Infomil

Rapportage in opdracht van Bio Forte BV De effecten van de uitstoot van stof en NOx bioenergieinstallatie van Bio Forte BV te Zeist Versie 2

Elektrisch rijden in de praktijk

Transcriptie:

Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies Ten behoeve van doelgroepen overleg VROM maart 2008 www.ecn.nl

Inhoud 1. Nederlandse situatie 2. Positie BEES B ten opzichte van andere wetgeving 3. Doel van de actualisatie 4. Effecten per stof SO 2, NO x, VOS, fijn stof 5. Totale kosten actualisatie BEES B 6. Conclusies 2 20-5-2008

Nederlandse situatie Ten opzichte van andere EU-landen: hoge bevolkingsdichtheid, veel auto s en industrie per km 2. Dus veel luchtverontreiniging. Problemen van luchtverontreiniging onder andere: Verzuring en vermesting (NO x, NH 3, SO 2 ) Gezondheidsschade door hoge concentraties fijn stof (PM 10, PM 2.5 ) Binnen EU niet de grootste ozon problemen (NO x, NMHC) Om problemen aan te pakken: Beste Beschikbare Techniek (BBT): in Nederland wellicht scherper dan EU gemiddelde. 3 20-5-2008

NO 2 -concentraties in Nederland erg hoog Source http://www.iup.uni-bremen.de/doas/scia_data_browser.htm 4 20-5-2008

Positie Besluit Emissie-Eisen Stookinstallaties BEES B Wetgeving in BEES B gaat over: Stationaire gas en dieselmotoren Gasturbines (1 MW e -50 MW th ) Ketels (0.9-50 MW th ) Aansluitende wetgeving: BEES A: Implementatie LCP richtlijn: grote vuurhaarden en industriële complexen NeR: Nederlandse Emissie Richtlijn Lucht: procesemissies, ovens, drogers etc. Keuze (lokale) overheid: Sluit soms bij BEES B aan (bijv: offshore, of als NeR niets over installatie zegt: biogasmotoren) Overlap met NO x emissiehandel voor locaties >20 MW th Circa 2% van NO x -emissiehandel valt ook onder BEES B 2010 doel is 40 g NO x /GJ fuel (aanscherping na 2010 wordt voorbereid) 5 20-5-2008

Doel van de actualisatie BEES B Doelen: Verbeteren milieukwaliteit Emissie-eisen naar Beste Beschikbare Techniek niveau (BBT/BAT) afgeleidt van BREF documents (IPPC directive) En: grote en kleine elektriciteits centrales en WKK installaties vergelijkbare emissie-eisen Bijdragen aan het halen van Nederlandse NEC-plafonds en CO 2 -doelen Stoffen Emissions of: NO x, SO 2, Fijn stof, VOS (incl CH 4 ) Wanneer Nieuw per 1-1-2009; Bestaand per 1-1-2015 Niet langer acceptabel dat bepaalde (oude) installaties blijvend veel meer vervuilen dan andere (nieuwe) 6 20-5-2008

Update BEES SO 2 -eisen In 2008 huisbrandolie naar 0,1% (164 mg/m 3 ) Alle olie- en gasstook onder (200 mg/m 3 60 g/gj) Alleen kolen bestaand (400 mg/m 3 ) Gevolgen: Zware stookolie vervangen door HBO Bestaande koleninstallaties ontzwavelen of zeer schone kolen Kosten < 10 /ton SO 2 ; In 2015 reductie 140 ton, kosten 1 mln /j Verder: Wellicht sanering oude ketels Rem op nieuwe initiatieven voor goedkope brandstof` Nieuwe kolencentrales in Nederland 5 tot 15 g SO 2 /GJ 7 20-5-2008

Update BEES NO x -eisen (1) Aanscherping tot BBT niveau (soms bestaand op huidige niveau nieuw): Alle vaste brandstof naar 35 g/gj (SCR nodig) Gasstook nieuw 15 g/gj, bestaand 20 g/gj (70 mg/m 3, 3%O 2 ) (goede branders nodig) Vloeibaar 120 mg/m 3 (35 g/gj) Gasturbines nieuw 30 g/gj; bestaand 65 g/gj Stationaire dieselmotoren: tijdelijk 140 g/gj daarna 40 g/gj (zeer goede SCR nodig) Gevolgen: Deel van gas- en oliegestookte installaties zal branders moeten vervangen Nog beperkte keuzevrijheid nieuwe branders en gasturbines Houtstook wordt door SCR duur Bio-diesel motoren gaan zeer goede SCR nodig hebben Subtotaal in 2020 reductie 3 kton, kosten 9,5 mln /j (3 /kg) Verder: Concept Euro VI vrachtwagen eisen ook circa 40 g/gj (10 /kg; bron MNP) Nieuw kolencentrales 16-23 g/gj NO x -emissiehandel in 2010 40 g/gj daarna lager 8 20-5-2008

Update BEES NO x -eisen (2) gasmotoren Forse toename NO x -emissie in aantal sectoren door gasmotoren SCR succesvol in de glastuinbouw. SCR=BBT Emissie-eis van 30 g NO x /GJ voor bestaande en nieuwe gasmotoren Geldt voor biogas en aardgas BEES B naar 1 MWth: Kleinere gasmotoren onder BEG Gevolgen: Behoorlijke kostenstijging bij gasmotoren: Nieuwe 0,4 (>1 MW e ) tot 1,2 ct/kwh (<0,25 MW e ) Bestaande van (0,6 >1 MW e ) tot 1,6 ct/kwh (<0,25 MW e ) Ook biogas krijgt SCR, nog weinig ervaring mee Reductie van 10,7 naar 3,5 kton voor 41 mln (5,7 /kg NO x ) Variant bestaand < 1MWe niet naar 30 maar naar 80 (motormanagement) Reductie van 10,7 naar 4,3 kton 32 mln (5,0 /kg NO x ) 9 20-5-2008

Update BEES koolwaterstof-eisen (C x H y ) Gasmotoren verbranden niet al hun brandstof, veel methaan-slip. Methaan sterk broeikasgas (2020: CH 4 gasmotoren: 0,8 Mton CO 2eq of 0,5% CO 2 - emissie NL) Metingen aan 10 grote motoren: 3 uitschieters met veel methaan slip Nieuwe gasmotoren 1200 mg C (van CxHy) /m3 (3%O 2 ); (=2,3% slip) Ook voor bestaand, maar definitief besluit uiterlijk over 2 jaar Gevolgen: Bij keuze nieuwe motor vallen er een paar af (reductie 0,1 Mton CO 2eq ) Nog geen goedkope rookgasreiniging voor CH 4 bestaande motoren Kosten bestaand met huidige technologie 21-35 mln (reductie 0,15 Mton CO 2eq ) Verder: CO 2 -reductie gasmotor WKK circa 20%; (na CH 4 corr. nieuwe eis 5%) Biogasmotoren in Denemarken voldoen aan Nederlandse eis 10 20-5-2008

Update BEES fijn stof eisen Groot fijn stof probleem; Aanscherping tot BBT niveau Vaste brandstof: Nieuw 5 mg/m 3 ; bestaand 20 mg/m 3 (BBT-filters) Vloeibaar: 5 respectievelijk 30; Behalve diesel motoren: 30 resp. 50 Gevolgen: Nieuwe filters en branders BBT niveau (zeer beperkte meerkosten) Uitzonderingspositie houtstook opgeheven ook goede filters Houtstook: 40 /ton kg. In 2020 reductie 14 ton, kosten 0,6 mln /j Verder: Houtstook (>1 MW th behoorlijk duurder) maar ook meer duurzaam. (Concept Euro VI vrachtwagen eisen in 2013 kosten 275 /ton fijn stof) 11 20-5-2008

Update BEES B Totale kosten Cumulatieve investering 2009-2020 Jaarlijkse kosten 2020 [mln ] [mln /j] Industrie, energie en raffinaderijen 25 5,6 Huishoudens 0 0,1 HDO en bouw 69 15,0 Landbouw 165 31,4 Totaal 260 52,0 De jaarlijkse kosten zijn inclusief de investeringskosten 12 20-5-2008

Update BEES B Totale effecten kton emissie verwachting 2020 waarvan Bees B reductie Kosten [mln /j] SO 2 57 0.3 Ca. 50% 1 NO x 219 14-16 Ca. 68% 51 Fijn stof 38 0,02-0,03 Ca. 50% 0,6 PM: Methaan: 0,07 Mton CO 2-eq + eventueel 0,15 Mton CO 2-eq tegen 21-35 mln /j 13 20-5-2008

Conclusies Emissie eisen in BEES B update vergelijkbaar met elektriciteitscentrales en transport. Grens BBT wordt opgezocht bij gasbranders, gasturbines, SCR bij dieselmotoren en biogasmotoren, uitdaging voor de industrie en niet altijd makkelijk bij bestaande installaties. Gebruik duurzame biomassa bij nieuwe eisen geen tegenvaller luchtkwaliteit (heeft wel kostenplaatje). Gemiddelde kosten per kg emissievermindering hoger dan tot nu toe. 14 20-5-2008