Aanvraagdossier ten behoeve van de verankering Academische opleidingsschool 2012-2016 Opleidingsschool Rotterdam (OSR, voorheen PDS Rijnmond) Projectnr. 804AO-20484 Aanvraag subsidie verankering AOS t.b.v. Ministerie van OCW Rotterdam, september 2011
Inhoudsopgave 1. Algemene gegevens... 2 1.1 Administratieve gegevens penvoerende instantie... 2 1.2 Administratieve gegevens van alle partners, weergegeven per partner... 3 2. Toelichting relevante documenten... 9 Bijlage 1 Samenwerkingsovereenkomst OSR Bijlage 2 Onderzoeksprogramma OSR Bijlage 3 Selectie van onderzoeksrapportages (losse bijlage CD-ROM) 1
1. Algemene gegevens 1.1 Administratieve gegevens penvoerende instantie Naam bevoegd gezag: Bestuur Vereniging Christelijk Voortgezet Onderwijs Rotterdam Postadres: Postbus 2152 Postcode: 3000 CD Plaats: Rotterdam Bezoekadres: Henegouwerplein 14 Postcode: 3021 PM Plaats: Rotterdam Bestuursnummer: 21515 Bankrekeningnummer: 64472 Tenaamstelling: Ver voor Chr. Voortgezet Onderwijs te Rotterdam e.o. Plaats: Rotterdam Contactpersoon Naam: José Hofman Telefoon: 010 21 71 399 E-mailadres: jb.hofman@cvo.nl Handtekening: Rotterdam, september 2011 CVO Dhr. Wim Littooij 2
1.2 Administratieve gegevens van alle partners, weergegeven per partner Naam school/instelling: PENTA college CSG BRIN-nummer: 20 FR Status inspectie: voldoende Contactpersoon: Dhr. drs. A.P.F.M. Roelofs Telefoon: 0181-600200 E-mailadres: t.roelofs@penta.nl Handtekening: Spijkenisse, september 2011 PENTA College CSG Dhr. Ton Roelofs 3
Naam school/instelling: Thorbecke Voortgezet Onderwijs BRIN-nummer: 15HX Status inspectie: voldoende Contactpersoon: Mw. drs. Ch. Thoolen Telefoon: 010-2890450 E-mailadres: cthoolen@tvo-rotterdam.nl Handtekening: Rotterdam, september 2011 Thorbecke VO Mevr. Christa Thoolen 4
Naam school/instelling: Wolfert van Borselen scholengroep BRIN-nummer: 15 KR Status inspectie: voldoende Contactpersoon: Dhr. R. Fens Telefoon: 010 890 77 00 E-mailadres: rfe@wolfert.nl Handtekening: Rotterdam, september 2011 Wolfert van Borselen Scholengroep Dhr. Rob Fens 5
Naam instelling: Hogeschool Rotterdam BRIN-nummer: 22OJ Status accreditatie: Datum accreditatie 30 juni 2010 en 22 december 2010 Contactpersoon: De heer Elgershuizen Telefoon: 010 241 41 39 E-mailadres: r.c.m.elgershuizen@hr.nl Handtekening: Rotterdam, september 2011 Hogeschool Rotterdam Dhr. Rob Elgershuizen 6
Naam instelling: Universiteit Leiden/ICLON BRIN-nummer: 21 PB Status accreditatie: Accreditatie loopt af per 31 december 2015 Contactpersoon: Mw. drs. I.M.J. Veldman Telefoon: 071-5274024 E-mailadres: Veldman@iclon.leidenuniv.nl Handtekening: Leiden, september 2011 ICLON Mevr. Ietje Veldman 7
Naam instelling: TU Delft/TULO BRIN-nummer: 21 PF Status accreditatie: Geaccrediteerd tot augustus 2013 Contactpersoon: Dhr. M.A.F.M. Jacobs Telefoon: 015 278 5594 E-mailadres: m.a.f.m.jacobs@tudelft.nl Handtekening: Delft, september 2011 TULO Dhr. Martin Jacobs 8
2. Toelichting relevante documenten Toelichting De volgende bijlagen zijn bij deze aanvraag gevoegd: 1. Samenwerkingsovereenkomst (academische) opleidingsschool OSR, incl. bijbehorende documenten a. Samenwerkingsovereenkomst OSR b. Inrichting OSR c. Constituerend document t.b.v. de oprichting van OSR 2. Onderzoeksprogramma OSR a. Visie academische opleidingsschool b. Onderzoeksthema s c. Verdeling taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden partners 3. Selectie van onderzoeksrapportages (losse bijlage CD-ROM) In de tabel op de volgende pagina wordt per criterium aangegeven in welke bijlage informatie te vinden is over OSR die van belang is voor het betreffende criterium. 9
Criteria Relevante bijlagen Toelichting 1. De AOS verbindt het opleiden van leraren met het verrichten van praktijkgericht onderzoek en schoolontwikkeling. Aantoonbaar wordt gemaakt dat het onderzoek: Bijdraagt aan de opleiding en ontwikkeling van de student Bijdraagt aan de eigen schoolontwikkeling Gericht is op onderwerpen die verder gaan dan de belangen van de (eigen) organisatie en die van haar partners 1. Samenwerkingsovereenkomst OSR 2. Onderzoeksprogramma OSR 3. Selectie van onderzoeksrapportages (losse bijlage CD-ROM) In de samenwerkingsovereenkomst wordt expliciet benoemd dat het de ambitie is om door middel van het doen van onderzoek en het begeleiden van studenten bij het doen van onderzoek op de werkplek bij de dragen aan de voortdurende ontwikkeling en aanpassing van het onderwijs op de deelnemende scholen en bij te dragen aan de kennisvermeerdering bij andere scholen (p. 2). Binnen het onderzoeksprogramma van OSR (huidig en voorgaand) worden thema s onderzocht die vrijwel altijd relevant zijn voor andere scholen. De uitvoering van het praktijkgericht onderzoek vindt echter veelal plaats binnen de context van de eigen school en heeft een ander karakter dan fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Ter informatie is een aantal onderzoeksrapporten bijgevoegd. 10
Criteria Relevante bijlagen Toelichting 2. De AOS beschikt over een gezamenlijke, door alle partners gedragen visie op het concept academische opleidingsschool. Uit de visie moet blijken waar de academische opleidingsschool op dit moment staat in de ontwikkeling, wat de ambitie is en hoe wordt toegewerkt naar een helder geformuleerd eindpunt. Deze visie wordt gedeeld door alle betrokkenen. 3. De AOS beschikt over voldoende en hoogwaardige begeleiding van studenten en een goede ondersteuning van docenten bij hun onderzoeks- en begeleidingstaken. De hoogwaardige begeleiding van studenten en goede ondersteuning van docenten is ingebed in het personeelsbeleid en maakt onderdeel uit van het dagelijkse werk op deelnemende scholen. Dit uit zich onder meer, omdat: Is vastgelegd hoe studenten worden begeleid bij het uitvoeren van hun onderzoek, zowel in tijd als kwaliteit; Het begeleiden van studenten in hun onderzoek door daartoe opgeleide docenten een substantieel deel uitmaakt van de personeelsplanning van scholen; De begeleidende docent is opgeleid en wordt ondersteund bij de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het 2. Onderzoeksprogramma OSR In het onderzoeksprogramma wordt in hoofdstuk 2 uiteen gezet waar de academische opleidingsschool op dit moment staat in de ontwikkeling, wat de ambitie is en hoe wordt toegewerkt naar een helder geformuleerd eindpunt. 2. Onderzoeksprogramma OSR In het onderzoeksprogramma is in hoofdstuk 4 uitgewerkt hoe studenten worden gekoppeld aan de onderzoeksfunctie (4.3), hoe de begeleiding van studenten is ingericht (4.4) en de niveaus die worden gehanteerd voor de studenten (4.5). De begeleidende docent-onderzoekers worden begeleid door kundige OITbegeleiders van de lerarenopleidingen (zie 4.1 en 4.2 van het onderzoeksprogramma). OSR heeft de ambitie om de integratie van de onderzoeks- en opleidingsfunctie verder te verbeteren. Hierbij wordt eveneens aandacht geschonken aan het verder verbeteren van de opleiding van de begeleiders en het verder verbeteren van 11
Criteria Relevante bijlagen Toelichting onderzoeksprogramma; De partners zelf nadrukkelijk (financieel) investeren in de academische opleidingsschool, o.a. met het oogmerk om het een permanent onderdeel van de schoolprocessen te laten uitmaken. 4. De AOS beschikt over een professioneel onderzoeksprogramma. Het onderzoeksprogramma is een gedragen document dat is opgesteld door de partners van de AOS gezamenlijk. Hierin is minimaal vastgelegd: Een gezamenlijke visie op onderzoek, waarin de ambitie van het partnerschap is verwoord; De onderzoeksthema s op hoofdlijnen; de begeleiding van studenten. Op de 3 scholen zijn alle docentonderzoekers 160 uur vrijgeroosterd voor het uitvoeren en begeleiden van onderzoek (1 dagdeel per week). De kosten voor deze uren komen nagenoeg geheel voor rekening van de school zelf; de tegemoetkoming van OCW wordt ingezet voor de begeleiding van de OIT s door de lerarenopleidingen en de overkoepelende onderzoekscoördinatie. In totaal hebben de scholen in schooljaar 2010-2011 7.258 ontvangen vanuit de subsidie, terwijl de kosten vele malen hoger zijn (ca. 50.000 per school). De 3 betrokken scholen hebben op schoolniveau de academische opleidingsfunctie geïntegreerd in het IPB. 2. Onderzoeksprogramma OSR Het onderzoeksprogramma bestaat uit de volgende hoofdstukken: Visie academische opleidingsschool (H2); Onderzoeksthema s (H3); Verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de partners (H4). 12
Criteria Relevante bijlagen Toelichting Een heldere verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de partners. 5. De AOS beschikt over een goed functionerend systeem voor kwaliteitsborging. De kwaliteit van het onderzoek in de school moet geborgd zijn en is een onderwerp van regelmatige evaluatie. De gebruikte methoden en technieken voor onderzoek dienen wetenschappelijk verantwoord te zijn. Er is sprake van een cyclisch proces van evaluatie van processen en opbrengsten op basis van beschreven criteria waaraan: De opleiding van studenten moet voldoen; De begeleiding van studenten en docenten moet voldoen (kwantitatief en kwalitatief); Het onderzoek en de resultaten moeten voldoen. 6. De AOS zorgt voor kennisdeling tussen de partners en met de andere academische opleidingsscholen. Er vindt regelmatig kennisdeling tussen de partners plaats en met de andere academische opleidingsscholen (bijv. consultatie, bijeenkomsten, overleggen). Daarbij gaat het 1. Samenwerkingsovereenkomst OSR 2. Onderzoeksprogramma OSR 1. Samenwerkingsovereenkomst OSR 2. Onderzoeksprogramma OSR Op het gebied van kwaliteitsbeleid hebben de scholen resultaten bereikt. De Wolfert van Borselen Scholengroep heeft het keurmerk academische opleidingsschool van het ICLON geïmplementeerd en het PENTA College CSG is momenteel bezig met het verwerven van het keurmerk van de Hogeschool Rotterdam. In de samenwerkingsovereenkomst zijn afspraken gemaakt over het intern kwaliteitsbeleid van OSR (constituerend document p. 3, inrichtingdocument p.3). Er dient echter nog concreet invulling te worden gegeven aan deze afspraken. Dit is een belangrijke ambitie voor de periode 2012-2016 (zie onderzoeksprogramma, H2 Visie, doelstelling 1: Ontwikkelen van een intern kwaliteitsbeleid). In de samenwerkingsovereenkomst (inrichtingsdocument, p. 1) wordt de aansturing van OSR beschreven. Deze aansturing voorziet in een aantal overlegstructuren (bestuursraad, 13
Criteria Relevante bijlagen Toelichting niet alleen om het verspreiden van onderzoeksresultaten, maar vooral ook om het delen van kennis over en ervaringen met de ontwikkeling van het concept de academische opleidingsschool. stuurgroep, coördinatorenoverleg), waarin intensief kennis wordt gedeeld tussen de partners. Hetzelfde geldt voor het OITbegeleidersoverleg, specifiek voor de academische functie (zie onderzoeksprogramma, H4). In de afgelopen jaren hebben docentonderzoekers hun onderzoeken gepresenteerd op miniconferenties (intern en extern toegankelijk). Komend jaar wordt naar verwachting weer een conferentie georganiseerd. Op de scholen intern vinden jaarlijks interne presentaties plaats voor o.a. collega-docenten en directie. Diverse docenten en instituutsbegeleiders hebben gepubliceerd in nationale en internationale tijdschriften, o.a.: Visser, A. (2010) International education in a National Context. Introducing the IBMYP at Dutch national schools. Journal of Research in International Education. IX. 2 (august 2010) 141-152; Meijer, P.C., Meirink, J.A., Lockhorst, D. & Oolbekkink-Marchand, H.W. 14
Criteria Relevante bijlagen Toelichting (2010) (Leren) onderzoeken door docenten in het voortgezet onderwijs. Pedagogische Studiën, 87, 232-252; Streumer, J., Feijtel, K., Van den Kerkhof, J., De Ruijter, J. (2009) De opleiding en begeleiding van docentonderzoekers en studenten in de dieptepilot academische opleidingsschool Professional Development Schools Rijnmond, Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 4, 238-253; BOOR Magazine; Etc. Overzicht van congressen/bijeenkomsten waaraan OSR een bijdrage heeft geleverd (delen kennis met andere academische opleidingsscholen): Conferentie Naar een duurzaam stelsel van academische opleidingsscholen voortgezet onderwijs 27 mei 2011 (leiden van een sessie m.b.t. financiën AOS door Rob Fens, deelname van diverse vertegenwoordigers van OSR); Conferentie Lessen uit onderzoek 28 15
Criteria Relevante bijlagen Toelichting januari 2010 (leiden van een sessie m.b.t. draagvlak voor de onderzoeksagenda AOS Ton Roelofs); Deelname aan diverse bijeenkomsten van academische opleidingsscholen. 16
Bijlage 1 Samenwerkingsovereenkomst OSR 17
Bijlage 2 Onderzoeksprogramma OSR 18
Bijlage 3 Selectie van onderzoeksrapportages (losse bijlage CD- ROM) 19