GEMEENTE ALKEN S WA A R D 13-06-2017 Geachte leden van de gemeenteraad, Naar aanleiding van een gisteren verschenen artikel in onder andere het Eindhovens en het Algemeen Dagblad betreffende rubbergranulaat in kunstgrasvelden, sturen wij u bij dezen in de bijlagen het betreffende artikel en aanvullende informatie zoals opgesteld door de ereniging Sport en Gemeenten (SG). Tevens zijn de aan de Europese Commissie gestelde vragen en antwoorden bijgevoegd. De SG geeft aan dat het artikel "kort door de bocht en onvolledig is. In de aanbevelingen van zowel het RIM (Rijks Instituut oor Milieu) als de ECHA (European Chemicals Agency) wordt gepleit voor een eenduidige normering in Europa. Iets wat op dit moment nog niet het geval is. Zij zijn beide gevraagd een voorstel uit te werken. Dit voorstel wordt in 2018 verwacht. Deze op te stellen nieuwe eisen zullen, naar verwachting, gelden voor nieuwe velden. Met vriendelijke groet, Paul van scnuyienourg, teammanager SEB Bijlage 1: Krantenartikel Bijlage 2: Reactie SG Bijlage 3: ragen aan en antwoorden van de Europese Commissie.
GEMEENTE ALKEN SWAA R D Bijlage 1. Artikel AD: Frans Boogaard 11-06-17 Europa wil schonere korrels in kunstgrasvelden Europa wil alsnog strengere normen voor het gebruik an rubber korrels in sportvelden. Het gehalte aan mogelijk kankerverwekkende pak's (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) moet terug tot onder een absoluut veilige grens. De Europese Commissie kiest daarmee oor zekerheid, zo blijkt uit antwoorden op vragen van het Europese Parlement. Twee rapporten, van het Nederlandse RIM en van het Europese agentschap oor chemische stoffen ECHA, waren tamelijk dubbelhartig. Het RIM noemde de gezondheidsrisico s orig jaar 'praktisch verwaarloosbaar' maar adviseerde toch strengere normen, het ECHA stelde eerder dit jaar vast dat erl'weini reden tot zor 'lzou zijn maar sloot tegelijkertijd de kans op kanker niet uit. Ook het ECHA adviseerde strengere normen en een reeks voorzorgsmaatregelen voor wie toch nog op 'oude' velden speelt, zoals een douche na contact met het granulaat, kleren en schoenen meteen uittrekken en bij binnensporten een goede ventilatie. ervangen Ik ben blij dat de Commissie nu de richting uitgaat van de veel strengere norm voor speelgoed. Dat is terecht omdat bijvoorbeeld spelers in het jeugdvoetbal net zoveel met de korrels in aanraking komen als andere kinderen met speelgoed", aldus D66-Europarlementariër Gerben Jan Gerbrandy, die zich al tijden intensief en kritisch met het rubbergranulaat bezig houdt. Hij verwacht dat voetbalclubs en gemeenten - als eigenaren van sportaccommodaties - de korrels met te veel pak's nu snel zullen vervangen, ook als ze normaal nog langer waren blijven liggen. Ik kan me niet voorstellen dat iemand daarmee nog risico's wil lopen." Wie de kosten daarvan zou moeten dragen, weet hij niet. Die kunnen fors zijn, zo bleek bij clubs die eerder al voorlschonere korreülopteerden. En zeker als de vraag ernaar plotseling explosief toeneemt. De gewraakte korrels waarmee Brussel nu wil kappen zijn veelal gemaakte van gemalen oude autobanden. oetbalclubs strooiden het spul tussen hun kunstgras zodat de bal 'natuurlijker' reageert en spelers makkelijker slidings kunnen maken. Maar ook bij andere balsporten zijn de straks verboden korrels al dan niet massaal gebruikt.
G E M E E N T ALKEN S WA > m Bijlage 2 ereniging \ Sporten Gemeenten BELANGRIJKE MEDEDELI G Geachte wethouder(s) sport (en gezondheid), In het AD van maandag 12 juni is een artikel geplaatst o er kunstgrasvelden metsbr-infill. De richting die in dit bericht wordt geschetst kan het best worden omschreven als kort door de bocht en onvolledig. anwege de vragen die wij hierover vanuit meerdere gemeenten hebben ontvangen achten wij het daarom verstandig u hierover middels dit schrijven nader te informeren. Het artikel in het AD en met name ook het antwoord van de desbetreffende Europese commissie hebben wij volledigheidshalve bijgesloten. Naar aanleiding van het bericht in het AD hebben wij contact gezocht met het ministerie van olksgezondheid, Welzijn en Sport (directie gezondheid). Deze heeft een coördinerende rol als het gaat over de REACH-verordening en mogelijke Europese aanpassingen. Uiteraard doen zij dat in samenwerking met het ministerie van l&m en het RIM. In de rapportages van het RIM over de mogelijke gezondheidseffecten van december 2016 en het Europese ECHA-rapportvan medio februari 2017 geven beide organisaties aan dat het spelen op kunstgras met SBR veilig is. ereniging Sport en Gemeenten volgt deze conclusies. In de aanbevelingen pleiten beide organisaties echter ook voor een eenduidige Europese normering. Dit zijn er nu twee. Wij zijn ervan op de hoogte dat vanuit Europa het RIM en ECHA zijn gevraagd een voorstel hierover uit te werken. ermoedelijk zal dit gaan plaatsvinden onder de verantwoordelijkheid van de Staatssecretaris van l&m. Berichtgeving hierover is nog voor de zomervakantie te verwachten. De verwachting is ook dat dat voorstel medio 2018 gereed zal zijn voor verdere behandeling in Europees verband. Een eventuele inwerkingtreding van een alsdan eenduidige nieuwe norm zal gaan over infill dat vanaf dat moment aan die nieuwe norm zal moeten voldoen. Zoals het zich nu laat aanzien zal dit dus niet over de bestaande situatie gaan, waarvan immers uitgebreid onderzoek van RIM heeft aangetoond dat de gezondheidseffecten verwaarloosbaar zijn en het spelen op kunstgras met SBR als veilig bestempeld kan worden. Een nieuwe norm zal aan de uitkomsten van het RIM-onderzoek niets afdoen. Informatie Wij kunnen ons voorstellen dat u naar aanleiding van de berichtgeving met vragen te maken kunt krijgen van de media, dan wel van gebruikers van de kunstgrasvelden in uw gemeenten. ereniging Sport en Gemeenten heeft op haar websitelwww.sportengemeenten.nlldaarom een dossier over kunstgrasvelden aangelegd. oetbalclubs kunnen via de website van de KNB terecht voor informatie en vragen. Mocht u nog vragen hebben, belt u ons dan gerust via 070 37 38 055. Ook op de website www.rivm.nllis een actueel dossier te vinden. Wij hopen u hiermee adequaat te hebben geïnformeerd, André de Jeu Directeur ereniging Sport en Gemeenten
GEMEENTE ALKENSWAARD Bijlage 3. De vra en: Op 28 februari 2017 publiceerde het European Chemicals Agency (ECHA) een risicoanalyse over de mogelijk kankerverwekkende stoffen in rubbergranulaat gebruikt op kunstgrasveldenm. olgens de conclusies van het rapport zouden de effecten op de gezondheid van voetbalspelers en onderhoudspersoneel die in aanraking komen met de rubberkorrels minimaal zijn. Tegelijk beveelt het rapport aan om na contact met de rubberkorrels de nodige basishygiëne te hanteren en wordt de Commissie opgeroepen om de REACH-verordening aan te passen zodat enkel rubbergranulaat met extreem lage concentraties paks en andere gevaarlijke stoffen worden toegelaten. De Universiteit Hasselt stelde in een onafhankelijk onderzoek vast dat in rubbergranulaat op verschillende kunstvoetbalvelden te hoge concentraties aanwezig zijn. In Nederland concludeerden enkele gemeenten en voetbalclubs hetzelfde. 1. Zal de Commissie, naar aanleiding van de alternatieve onderzoeksresultaten van de UHasselt, het ECHA de opdracht geven een stalenonderzoek uit te voeren? 2. Hoe beoordeelt de Commissie de verontrustende basishygiënemaatregelen die ECHA voorstelt en welke beleidsaanbevelingen wil de Commissie hieruit op korte termijn distilleren? 3. Kan de Commissie haar standpunt inzake de traceerbaarheid van de rubberkorrels toelichten en wil zij een regelgevingsinitiatief nemen inzake de import van rubberkorrels? Op 28 februari 2017 heeft het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) een evaluatie gepubliceerd van de gezondheidsrisico's van stoffen in de korrels van gerecycleerd rubber die op sportvelden met kunstgras worden gebruikt. Een kilo van deze korrels bevat gewoonlijk 20 mg van acht kankerverwekkende paks. Het ECHA komt tot de conclusie dat de blootstelling aan deze stoffen slechts aanleiding geeft tot zeer geringe zorg, maar dat maatregelen geboden zijn om de onzekerheid weg te nemen die deze stoffen op andere punten veroorzaken. Een van de aanbevelingen houdt in dat de REACH-verordening eventueel zodanig wordt gewijzigd dat alleen nog rubberkorrels met een zeer laag pak-gehalte mogen worden geleverd. In deze verordening is voor elk van de acht paks een grenswaarde van 1 mg/kg vastgesteld voor voorwerpen die aan het algemene publiek worden verkocht, waaronder sportuitrusting zoals rackets en schoenen. reemd genoeg vallen rubberkorrels niet onder deze beperking, omdat zij niet als voorwerpen worden beschouwd, maar als mengsels, waarvoor een grenswaarde van 100-1 000 mg paks/kg geldt. Kan de Commissie uiteenzetten waarom deze rubberkorrels als mengsels worden beschouwd en niet als voorwerpen? indt de Commissie het te rechtvaardigen dat de grenswaarde voor mengsels tot wel 1 000 maal minder streng is dan de grenswaarde voor voorwerpen? Wanneer en hoe wil de Commissie een vervolg geven aan bovengenoemde aanbeveling? Zal de Commissie een grenswaarde voor rubberkorrels voorstellen die gelijk is aan de grenswaarde voor voorwerpen?
G E M E E N T PJ < ALKEN S WA Het antwoord van de Commissie ANTWOORD EUROPESE COMMISSIE NL E-001435/2017 E-001872/2017 E-001947/2017 Antwoord van me rouw Bierikowska, namens de Commissie (8.6.2017) De Commissie analyseert momenteel het verslag "An evaluation of the possible health risks of recycled rubber granules used as infill in synthetic turf sports fields dat het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) op 28 februari 2017 heeft gepubliceerd111. In dit verslag komt ECHA tot de conclusie dat de blootstelling aan gerecycleerd rubbergranulaat in de vorm van instrooimateriaal op sportvelden hooguit tot zeer geringe zorg aanleiding geeft. Toch erkent ECHA in het verslag ook enkele onzekerheden, zoals de representativiteit van de onderzoeken waarop de beoordeling is gebaseerd en de hoeveelheid en identiteit van de in het gerecycleerd rubbergranulaat aanwezige stoffen. ECHA heeft deze onzekerheden aangepakt door middel van voorzichtige aannames in zijn berekeningen voor de risicobeoordeling alsook via specifieke aanbevelingen aan exploitanten en gebruikers. De Commissie is niet op de hoogte van enig onderzoek door de Universiteit Hasselt op dit gebied en zou het onderzoek daarom graag ontvangen voor nadere analyse. De Commissie neemt nota van de voorstellen in het ECHA-verslag tot wijziging van de REACHverordening om er oor te zorgen dat enkel rubbergranulaat met zeer lage concentraties van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) en andere gevaarlijke stoffen op de markt mogen worden gebracht. Zij bespreekt momenteel samen met de bevoegde instanties van de lidstaten voor REACH en CLP121 hoe een beperkingsvoorstel in het kader van REACH het best kan worden aangepakt. De Commissie is het ermee eens dat de erantwoordelijke producenten het PAK-gehalte van het op de markt gebrachte rubbergranulaat moeten controleren om de naleving van de reeds geldende beperkingen te waarborgen131. 19 https://echa.euro a.eu/nl/-/recycled-rubber-infill-causes-a- ery-low-level-of-concern 14 erordening (EG) nr. 1272/2008 van het Euro ees Parlement en de Raad van 16 december 2008 betreffende de indeling, etikettering en erpakking an stoffen en mengsels. Oi De beperking voor kankerverwekkende stoffen in mengsels, die reeds in punt 28 van bijlage XII bij REACH is vervat, geldt voor rubbergranulaat dat wordt geproduceerd of ingevoerd oor le ering aan het grote publiek.