1/10 De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Beraadslaging STAT nr. 01/2009 van 4 februari 2009 Betreft: Aanvraag van de Direction de l'analyse Economique Agricole (DAEA) van het Waalse Gewest om vanwege de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie mededeling te bekomen van de gecodeerde studiegegevens afkomstig van de landbouwtelling van mei 2008 (STAT/MA/08/038) De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer (hierna "de Commissie"); Gelet op de wet van 4 juli 1962 betreffende de openbare statistiek (hierna "wet openbare statistiek"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna "WVP"); Gelet op het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ter uitvoering van de WVP (hierna "koninklijk besluit van 13 februari 2001"); Gelet op het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking tot de samenstelling en de werking van het Statistisch Toezichtscomité opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van de DAEA, ontvangen op 4/12/2008; Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) op 6/01/2009;
Ber STAT 01/ 2009-2/10 Gelet op het technisch en juridisch advies, ontvangen op 26/01/2009; Gelet op het verslag van de Voorzitter; Beslist op 4/02/2009, na beraadslaging, als volgt: I. VOORWERP VAN DE AANVRAAG 1. De DAEA van het Waalse Gewest, zijnde de aanvrager, vraagt de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (hierna ADSEI) de mededeling van de gecodeerde studiegegevens betreffende de landbouwexploitatie, afkomstig uit de landbouwtelling van mei 2008. 2. De aanvraag strekt er tevens toe het af te sluiten vertrouwelijkheidscontract tussen partijen goed te keuren. II. ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG A. TOEPASSELIJKE WETGEVINGEN Wet openbare statistiek 3. De artikelen 15 en 15bis van de wet openbare statistiek verlenen aan het Statistisch Toezichtscomité de bevoegdheid om, enerzijds de ADSEI te machtigen om gecodeerde studiegegevens te leveren aan de in de wet openbare statistiek vermelde ontvangers en anderzijds het vertrouwelijkheidscontract goed te keuren dat moet worden afgesloten tussen de betrokken partijen. 4. Op grond van artikel 16 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 is de Commissie belast met de opdrachten die aan het Statistisch Toezichtscomité werden toebedeeld, tot de installatie en de benoeming van de leden van dit Comité. WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 5. Op grond van de artikelen 1, 1 en 3, 1 van de WVP en artikel 1, 3 van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 zijn gecodeerde studiegegevens betreffende geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke personen persoonsgegevens, waarvan de verwerking slechts mag
Ber STAT 01/ 2009-3/10 gebeuren onder de in de WVP en het koninklijk besluit van 13 februari 2001 gestelde voorwaarden 1. B. WETTELIJKE BASIS VAN DE AANVRAAG 6. De aanvrager is één van de in artikel 15, eerste lid, 1 van de wet openbare statistiek opgesomde ontvangers. 7. Inderdaad, in het 1 lid, 2 zijn bij deze ontvangers de ministeriële departementen van de gewesten opgenomen. 8. De aanvrager kan dus een machtigingsaanvraag indienen om de mededeling van de gevraagde gegevens te bekomen. C. DOELEINDEN 9. Persoonsgegevens dienen voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden te worden verkregen (artikel 4, 1, 2 WVP). 10. De gevraagde gegevens dienen hoofdzakelijk om België, via de ADSEI en ondersteund door de DAEA, toe te laten om te voldoen aan de Europese verplichtingen op het gebied van landbouwstatistieken waaronder meer in het bijzonder de typologie van de landbouwbedrijven. Deze gegevens dienen als basis voor het opstellen van een steekproevenplan aan de hand waarvan de DAEA een boekhoudkundig netwerk beheert dat representatief is voor de Waalse landbouw. De analyse van de mee te delen gegevens vormt de ruggengraat van het jaarlijks verslag over de evolutie van de land- en tuinbouweconomie van het Waalse gewest, dat de DAEA verplicht moet opstelen teneinde aan de Waalse parlementariërs relevante en kwalitatief hoogstaande informatie te verschaffen. Deze gegevens zijn eveneens nuttig voor wetenschappelijke analyses en als hulp bij de besluitvorming die veroorzaakt of gevraagd wordt door verschillende beleidsniveaus binnen het Waalse gewest of daarbuiten. 1 Volgens artikel 1, 3 van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 tot uitvoering van de privacywet alsook de memorie van toelichting bij de wet van 11 december 1998 tot omzetting van de Richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, 1566/1, 97/98, blz. 12, " Ook gecodeerde informatie waarbij door de verantwoordelijke voor de verwerking zelf niet kan nagegaan worden op welk individu de informatie betrekking heeft, vermits hij niet in het bezit is gesteld van de daarvoor noodzakelijke sleutels, wordt derhalve als "persoonsgegevens"beschouwd indien de identificatie nog door iemand anders kan verricht worden".
Ber STAT 01/ 2009-4/10 11. Deze aldus bepaalde doeleinden beantwoorden aan de voormelde vereisten van de WVP. 12. Op grond van artikel 15 van de wet openbare statistiek dienen de gecodeerde persoonsgegevens te worden verkregen voor statistische of wetenschappelijke doeleinden. Volgens de ADSEI worden deze doeleinden nageleefd. 13. Uit de aanvraag en het ontwerp van vertrouwelijkheidscontract blijkt dat de aanvrager deze gegevens enkel mag gebruiken voor de aangeduide analyse en studie en het opmaken van globale en anonieme statistieken en dat de meegedeelde gegevens niet aan derden mogen meegedeeld worden, noch gebruikt voor controle- of repressiedoeleinden. 14. De vereisten inzake doeleinde van de wet openbare statistiek worden dus eerbiedigd. D. PROPORTIONALITEIT Gevraagde gegevens 15. De gevraagde individuele gecodeerde gegevens bestaan uit alle variabelen van de standaardtabel met de resultaten van de land- en tuinbouwtelling van mei 2008. 16. Samengevat gaat het om de gegevens met betrekking tot de landbouwactiviteit (oppervlakten, vee, arbeidskrachten, verschillende karakteristieken van de landbouwproductie). Noodzaak tot het verkrijgen van gecodeerde gegevens 17. De onderzoeker mag de gecodeerde persoonsgegevens slechts ontvangen indien een verwerking van anonieme gegevens niet de mogelijkheid biedt de beoogde statistische of wetenschappelijke doeleinden te verwezenlijken (artikel 4 WVP). 18. Uit de aanvraag blijkt impliciet dat enkel de mededeling van gecodeerde gegevens toelaat om het onderzoek uit te voeren. Noodzaak tot het verkrijgen van elk gegeven 19. Uit het aanvraagformulier blijkt dat in dit opzicht het bewijs niet systematisch wordt geleverd per gegeven maar in functie van het geheel van gevraagde gegevens.
Ber STAT 01/ 2009-5/10 20. Gegevens betreffende het volledige territorium zijn noodzakelijk om het gedrag van de Waalse landbouwstructuren te kunnen evalueren ten opzichte van de rest van het territorium. Bovendien vereist de opbouw van macro-economische aggregaten kennis van de gegevens van heel België. Ten slotte zijn de landbouwgewesten zoals ze werden vastgelegd door de wet van 1951 niet vertrouwd met de administratieve afbakeningen die pas veel later ontstonden. Volgens het technisch en juridisch advies is, gelet de doeleinden, de reeks gevraagde gegevens gerechtvaardigd. 21. De Commissie sluit zich aan bij dit advies en oordeelt dat de gevraagde gegevens toereikend, ter zake dienend en niet overmatig zijn (artikel 4, 1, 3 van de WVP). Frequentie van de mededeling 22. Indien de resultaten beschikbaar zijn, zullen de gecodeerde studiegegevens meegedeeld worden binnen 30 dagen na het afsluiten van het contract. Bewaringstermijn 23. De bewaringstermijn van de gegevens wordt beperkt in functie van de noden van het onderzoek, zijnde 5 jaar. Het technisch en juridisch advies beschouwt deze termijn als geheel passend aangezien dit de minimumduur bedraagt om relevante waarnemingen over de landbouwevolutie te kunnen doen. De aanvrager vermeldt inderdaad dat zijn onderzoek eveneens zal slaan op de komende jaren (2007 tot 2011). De gegevens en back-ups zullen door de aanvrager onmiddellijk vernietigd worden zodra het statistisch doeleinde bereikt is. De Commissie stelt vast dat de bewaringstermijn dus niet de termijn overschrijdt die noodzakelijk is voor het bereiken van de doeleinden (art. 4, 1, 5 van de WVP). E. AANGIFTE 24. Voordat wordt overgegaan tot de verwerking van de bedoelde gecodeerde gegevens dient de aanvrager daarvan aangifte te doen bij de Commissie (art. 17 van de WVP).
Ber STAT 01/ 2009-6/10 F. VEILIGHEID 25. De aanvrager moet waken over de bescherming en de veiligheid van de meegedeelde studiegegevens (art. 16 van de WVP en 15bis van de wet openbare statistiek). De onderzoeker vermeldt dat slechts een beperkt aantal personen (3) die beschikken over een gebruikerslicentie voor de SAS-toepassing, bekwaam zijn om de gegevens van de telling te verwerken aangezien deze beschikbaar zijn in een formaat dat enkel met behulp van voormeld programma kan gelezen worden. Het bedoeld programma is overigens geïnstalleerd op de PC's van deze drie 2 personen en deze PC's zijn beveiligd door een identificatiesysteem dat zeer regelmatig (75 dagen) moet bijgewerkt worden. Bovendien is het gedeelte van de server waar de gegevens worden opgeslagen enkel toegankelijk voor het personeel van de DAEA met uitsluiting van alle andere diensten van de Direction de l'analyse Economique Agricole en van het Ministerie van het Waalse Gewest. 26. Uit de bij de aanvraag gevoegde documenten blijkt dat de aanvrager positief antwoordt op alle punten van de evaluatievragenlijst betreffende de referentiemaatregelen voor de beveiliging van elke verwerking van persoongegevens, met inbegrip van de aanwezigheid van een veiligheidsconsulent. 27. De ADSEI beschouwt deze maatregelen als voldoende en de Commissie heeft geen opmerkingen dienaangaande. Verantwoordelijke natuurlijke persoon 28. De identiteit van de verantwoordelijke natuurlijke persoon werd meegedeeld. Deze persoon is verantwoordelijk voor het naleven van alle wettelijke, reglementaire en contractuele verplichtingen alsook van de bepalingen die voortvloeien uit de onderhavige beslissing van de Commissie. Zij is bovendien verantwoordelijk voor het effectief toezicht op het rechtmatig gebruik van de meegedeelde gegevens. Personen die de studiegegevens gebruiken en de lijst van deze personen 29. Een beperkt aantal personeelsleden (3 personen) zullen de meegedeelde gegevens gebruiken. 2 Blijkbaar werd in de aanvraag per vergissing gewag gemaakt van een software-installatie" op de PC van deze vier personen" terwijl meermaals wordt vermeld dat er drie uitvoerders zijn!
Ber STAT 01/ 2009-7/10 Scheiding van andere verwerkingen 30. De aanvrager dient de onderhavige gegevensverwerking gescheiden te houden van andere verwerkingen van persoonsgegevens waarvoor hij eventueel zou verantwoordelijk zijn. Verbod op decodering 31. De aanvrager verbindt er zich toe alle middelen te zullen inzetten om te vermijden dat de identiteit zou worden achterhaald van de personen van wie de persoonsgegevens worden verwerkt. Koppelverbod 32. De aanvrager verbindt er zich toe geen pogingen te ondernemen om de bekomen persoonsgegevens te koppelen aan persoonsgegevens die hem reeds met toepassing van andere machtigingen werden overgemaakt. Vertrouwelijkheid 33. De aanvrager verbindt er zich toe de vertrouwelijkheid van de studiegegevens te eerbiedigen en erover te waken dat deze uitsluitend gebruikt worden door zijn personeelsleden met het oog op het bedoelde onderzoek. De evaluatievragenlijst vermeldt dat het personeel werd geïnformeerd over zijn plichten op het gebied van vertrouwelijkheid en veiligheid. G. ANDERE GEBRUIKSVOORWAARDEN Verspreiding van de resultaten 34. Na de analyse en het gebruik van de gegevens moet de aanvrager erover waken dat de resultaten in een globale en anonieme vorm gepubliceerd worden zodat de persoonsgegevens niet direct of indirect kunnen geïdentificeerd worden. 35. De aanvraag vermeldt dat de DAEA nooit individuele resultaten publiceert, enerzijds omdat dit geen enkele zin heeft en, anderzijds om de identificatie van personen te vermijden, hoewel dat weinig waarschijnlijk is gezien de codering die de individuele gegevens hebben ondergaan. De DAEA wordt echter in haar hoedanigheid van voorlichtingsdienst wel genoopt, vooral via het jaarverslag over de evolutie van de land- en tuinbouweconomie, aggregatieresultaten te
Ber STAT 01/ 2009-8/10 publiceren, evenwel op een dusdanig niveau dat het onmogelijk is wie dan ook te identificeren. De resultaten waarvan sprake zijn totalen, plaats- en verspreidingsparameters en percentages. 36. Ten minste vijftien dagen vóór de verspreiding moet de aanvrager de voorgenomen publicatie aan de ADSEI voorleggen. Deze laatste kan de verspreiding eventueel verbieden. De term "verspreiding" moet in zeer ruime zin begrepen worden waarbij rekening wordt gehouden met de evolutie van de informatiemaatschappij. Hij omvat dus elke verspreiding, ongeacht of deze schriftelijk, mondeling of online plaatsvindt. Controle 37. De aanvrager stemt er uitdrukkelijk mee in dat vertegenwoordigers van de Commissie te allen tijde en zonder voorafgaande ingebrekestelling, toegang krijgen tot de lokalen en tot de informatica-infrastructuur waar de verstrekte gegevens worden bewaard, om na te gaan of de bepalingen van de onderhavige machtiging, van de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluiten, alsook deze van het vertrouwelijkheidscontract worden uitgevoerd. 38. Op eenvoudig verzoek kan de Commissie toegang krijgen tot andere lokalen en ICT-systemen om te controleren of er geen enkele inbreuk gepleegd wordt op de bepalingen van de machtiging, op de wet openbare statistiek en haar uitvoeringsbesluiten of op het vertrouwelijkheidscontract. Onderaanneming 39. Ingeval van onderaanneming vereist artikel 16 van de WVP dat een contract wordt afgesloten waarin de veiligheidsmaatregelen worden vermeld alsook de andere punten waarvan sprake in dit artikel. III. HET VERTROUWELIJKHEIDSCONTRACT 40. Het bij de aanvraag gevoegde ontwerp van vertrouwelijkheidscontract, dat de voorwaarden vastlegt waaronder de studiegegevens aan de aanvrager worden meegedeeld, moet beantwoorden aan de vereisten van artikel 15bis van de wet openbare statistiek. Dit is het geval. 41. Bij het aflopen van het contract mag de vertrouwelijkheid van de gegevens zelf niet worden verbroken. Deze vertrouwelijkheid dient dus onbeperkt in de tijd geëerbiedigd te worden.
Ber STAT 01/ 2009-9/10 42. Het contract mag op geen enkele wijze afbreuk doen aan de voorwaarden die de Commissie met betrekking tot de mededeling van de gegevens heeft gesteld. 43. De contractuele bepalingen inzake privacy en vertrouwelijkheid maken integraal deel uit van de onderhavige beslissing, zodat een persoon vreemd aan het vertrouwelijkheidscontract zich ook tot de Commissie kan wenden met het oog op de controle van de naleving van de voorwaarden waaronder de gegevens door de aanvrager gebruikt mogen worden. IV. ALGEMENE BESLISSING 44. Bij de verwerking van de verkregen persoonsgegevens dient de onderzoeker rekening te houden met de WVP, de wet openbare statistiek, hun uitvoeringsbesluiten en elke andere wettelijke of reglementaire bepaling tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de bepalingen van de onderhavige beslissing van de Commissie, en de bepalingen van het vertrouwelijkheidscontract dat hij heeft afgesloten met de ADSEI. V. SPECIFIEKE BESLISSING 45. De Commissie is van oordeel dat : - de gevraagde mededeling van gecodeerde studiegegevens afkomstig uit de landbouwtelling van mei 2008 aan de DAEA toegelaten is met het oog op de vermelde doeleinden; - wanneer de resultaten zullen beschikbaar zijn, zullen de gegevens meegedeeld worden binnen de 30 dagen na het afsluiten van het contract. - de bewaringstermijn van de gegevens beperkt is tot de behoeften van het onderzoek, zijnde 5 jaar. Zodra het statistisch doeleinde is bereikt dienen de gegevens en back-ups onverwijld door de aanvrager vernietigd te worden; - de mededeling van de gegevens geen aanleiding mag geven tot pogingen om de bekomen persoonsgegevens te koppelen aan persoonsgegevens die reeds met toepassing van andere machtigingen aan de aanvrager werden overgemaakt.
Ber STAT 01/ 2009-10/10 OM DEZE REDENEN, De Commissie machtigt de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie om de bedoelde gecodeerde studiegegevens onder de hogervermelde voorwaarden mee te delen aan de Direction de l'analyse Economique Agricole van het Waalse Gewest. De Commissie keurt het vertrouwelijkheidscontract goed. De machtiging tot mededeling krijgt slechts uitwerking na de ondertekening van het contract. Voor de Administrateur m.v., De Voorzitter (get.) Patrick Van Wouwe (get.) Willem Debeuckelaere